LXXIV.

Anno Domini MCCLXVIIII. Id. Novembr. Nos E. pre positus s. Ypoliti litteras venerabilis Patris nostri P. Patauien- sis episcopi recepimus in hec verba. P. dei gratia ecclesie pata- vien. episcopus. dilecto in Christo fratri. E. venerabili prepo sito s. Ypoliti. cum salute sinceram in domino charitatem. Con questus est nobis dilectus in Christo filius. Otto plebanus ecclesie s. Martini in Mulbach. quod viri religiosi. abbas et conventus in Sitensteten ipsum capella in Elsarn. que sita est in terminis eiusdem ecclesie. contra deum et justitiam spoliarunt. prout in autentico plenius continetur. Nos igitur mandatis huiusmodi optemperare Yolentes. ad instantiam actoris dicti scripsimus vene rabili viro . . . abbati et priori in Gersten. in hec verba. Pre dilecto in Christo patri et domino speciali. venerabili abbati et priori in Gersten. E. dei gratia prepositus s. Ypoliti cum devo- tis orationibus. quitquit poterit obsequi et honoris. Litteras reverendi in Christo patris et domini nostri P. venerabilis pata- viensis episcopi nos recepisse noveritis in hec verba P. dei gratia etc. ut est in nostris litteris mandatum citatorium expressum. Qui scilicet abbas et prior quod nostris. immo domini episcopi mandatis paruerint. sub sigillo suo. nobis in hec verba rescribere curarunt. significantes nobis. quod citaue- rint prefatum dominum abbatem et Conventum de Sitensteten hoc modo.

Reverendo in Christo patri et domino E. venerabili pre posito s. Ypoliti. F. dei gratia ecclesie Gerstensis Abbas et prior eiusdem Cenobii cum obsequio devoto caritatis affectum. Post recepcionem litterarum vestrarum nobis iniungencium etc. ut est in littera eorundem. Presidentes itaque sequenti die post octavam epiphanie domini. ut in litteris superius iniciatis plenius

89

continetur. in parochia Chrems dicto Ottone per se comparente. Alexander et Otto monachus procuratorium exhibuerunt. Unde assessores nobis de uoluntate parcium assumsimus dominum decanum de Chremsa. Magistrum Theodericum de polan. fratrem bonifacium iuratum quoque tabellionem G. clericum nostrum. sicque iudicio firmato post altercaciones hinc et inde factas. legi coram nobis ipsum procuratorium fecimus in hec verba.

Karissimo in Christo patri ac domino E. uenerabili pre posito S. Ypoliti. qui se gerit pro iudice a domino Pataviensi episcopo constituto. R. miseracione divina (abbas) totusque con- ventus Monasterii de Sitensteten. devotas orationes in domino jesu Christo. Noveritis. quod in causa vel in causis. quam vel quas movet vel movere intendit contra nos auctoritate domini nostri Pataviensis episcopi coram vobis Otto plebanus de Mul- bach super capella in elsarn et suis attinentiis universis. Ottonem monachum confratrem monasterii nostri et Alexandrum notarium nostrum exhibitores presencium nostros constituimus procuratores. quantum ad proximum diem sequentem post octauam epiphanie. ad quem noscimini nos citasse in Chremsam. vel eiusdem diei continuacionem. si fuerit continuata. dantes eisdem 0. et A. potestatem generalem et liberam pro nobis agendi. respondendi. defendendi. excipiendi. replicandi. transigendi. litem contestandi. iurandi de calumnia sive de veritate dicenda. et subeundi in animas nostras cuiuslibet generis sacramentum. insuper testes et instrumenta producendi. et si necesse fuerit. appellandi. ac pro nobis omnia faciendi. que nos ipsi faceremus. si personaliter adessemus. et possunt et debent ueri et legitimi procuratores facere. et in quibuscunque mandatum exigitur speciale. Ratum et gratum insuper nos semper promittimus habituros. quitquit pre- dicti O. et A. quantum ad dictum diem uice et nomine mona sterii nostri faciendum. seu etiam ordinandum duxerint in pre- missis omnibus uel quolibet premissorum. et hoc omnibus. quo rum interest. per presentes litteras uolumus esse notum. Da tum in Sitensteten. anno domini MCCLXVllIl. die S. Antonii heremite.

Ad quod procuratorium pars actoris de insufficientia ar guendo dicebat. quod procuratorium reorum. quod insufficientia aliquo modo redarguit non ualeret. sed quia clausula de iudi cata soluendo non erat ei inserta. ergo insufficiens. nos uero de assessorum consilio fecimus procuratores dictos prestare sacra

90

mentum corporale in animas dicti abbatis et conuentus in suple- mentum procuratorii de iudicato soluendo. Hoc facto actor libellum in hec uerba porrexit. Coram uobis domino eberhardo. uenerabilii preposito S. ypoliti a domino meo P. uenerabili Pa- tauiènsis ecclesie episcopo iudice delegate. Ego Otto plebanus ecclesie S. Martini de Mulbach conquerendo propono. quod dominus abbas et conuentus de Sitensteten me capella de elsam cum suis attinenciis contra iustitiam spoliarunt. quendam confra- trem suum instituentes motu proprio in eadem. Quare peto mihi dictam capellam et possessionem ipsius sententialiter restitui cum attinenciis uniuersis et cum fructibus perceptis. et qui per- cipi potuissent per me si mihi fuisset eosdem licitum possidere. Peto etiam mihi dictum abbatem et conuentum ad expensas et interesse. que omnia estimo ad summam XL librarum sententia liter condempnari. Saluo iure etc.

Quo audito dicti procuratores copiam libelli sibi fieri petie- runt. Quo porrecto per iudicem eisdem petierunt inducias deli berandi. Contradicente quoque actore multis racionibus inducias deliberatorias eis negari debere. presertim. cum per alios pri- dem iudices ad hoc citati abbas et conuentus dicti per biennium et amplius poterant sufficiencius certifican. et ideo non debe- bant cercioran. Nos itaque communicato assessorum et perito- rum consilio. ne delusorium uideretur nostrum iudicium. ex equi- tate sumus interlocuti. dantes eis terminum sextam feriam hora tertia ante dominicam Inuocauit peremtorium ad eundem locum coram nobis ad respondendum libello uel cedendum. interue- niente quacumque specie composicionis. Ad hec scribendum. acta formandum partes ad nostrum hospicium uocauimus pro sequenti die. ubi procuratores dictorum abbatis et conuentus renisi contra- dixerunt dicte interlocutorie. petentes. quod insereretur solum hoc. scilicet ad deliberandum. quod pars actoris contradixit. asserens. quodnichil esset immutandumeorum. que in iudicio coram partibus publice essen t acta. Nos ex superhabundanti partibus damus eundem terminum ad procedendum in causa. quantum de iure fuerit procedendum. Acta sequenti die scilicet feria quarta post octauam epiphanie.

Original auf Pergament; das Siegel fehlt.

Propst von St. Polten: Eberhardus 1270 (69?) — 72. Bischof von Passau: Petrus 1265 — 20. Februar 1280. Abt von Garsten: Friedrich 1261—85.

91