useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: St. Gallen, Stiftsarchiv (1004-1500) E4-H2a,E4-H2b
Signature: E4-H2a,E4-H2b
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
1270, St. Gallen
Abt Berchtold und der Konvent von St. Gallen treffen Verfügungen über die Ausstattung der Kapelle S. Sepulcri in St. Gallen und regeln den Dienst ihres Priesters.
Source Regest: Chartularium Sangallense IV, Nr. 1876, S. 73.
 

orig.2 Expl.
Current repository
A1 StA St. Gallen E.4.H.2. - A2 ebd. E.4.H.2.

A1 2 Siegel an Schnüren, 1. Abb. 21; 2. besch., Abb. 25. - A2 2 Siegel an Schnüren, 1. stark besch., Abb. 21; 2. Abb. 25.Material: Pergament
Dimensions: A1 49,5/27cm.-A2 27/34,5cm.
  • notes extra sigillum
    • A1 Rückvermerk (15. Jh.): Pro capella sancti suplucria). - A2 Rückvermerk (15. Jh.): De capella que vocatur sepulcrum domini.
Graphics: 
x
Inb) nomine domini amen. Berhtoldusc) dei gratia abbas totusque conventus monasterii sancti Galli1 universis Christi fidelibus salutem et in domino caritatem. Quia | ea, que contractibus temporalibus geruntur, scriptis transmitti posteris consueverunt, || ne labatur a memoria, quod rite et provide est contractum, ea, que in dei nomine aguntur, | tanto fortius solidari oportet, quanto gravius offenderetur deus, si negligentia vel desidia intermitti contingeret, que maxima debebant sollerciad) perhennarie). Hinc est, quod | cum contillgua nostro monasterio sit capella, que Sepulchrum domini2 nuncupatur, in qua sollempnitas sepulture et resurrectionis dominice solet annuo celebrari, queque divinis non fuit in tantum officiis insignita, ut cottidiana in ipsa missarum officia frequentarentur, sed || aliquando raro tamen sacerdos ibidem divina celebrabat, auctor bonorum omnium, qui sua novit obsequia tempore placito promovere, Rvodolfo nobili de Palma3 inspiravit, ut eandem capellam aliquibus suis bonis dotare vellet4, quatenusf) alicuius subsidio suffragante, qui etiam eidem capelle aliqua de suis largiretur, in eadem sacerdos cottidie ministraret. Decimam itaque in Rorbach5, quam iure hereditario a nostro tenebat monasterio, ad manus nostras libere resignavit, ut videlicet prepositus sancti Galli per Burgundiam6 fructus eiusdem decime decetero recipiens persolvat annis singulis quattuorg) libras Constantiensis monete sacerdoti in predicta capella ministranti infra octavam beati Galli. Volentes igitur pium et honestum dicti nobilis propositum adiuvare et effectui debito mancipare, de redditibus monasteriih) adicimus tantum, ut sacerdos ibidem serviens honeste valeat sustentari. Statuimus etenim, ut prebenda annexa hactenus officio cellerarii monasterii nostri, quam tenet iam magister Johannes scolasticus noster7, cum primum vacaveriti), sacerdoti in supranominata capella ministranti suisque successoribus perpetuo deserviat et deputata perseveret, cum una libra Constantiensis monete sibi adiuncta dek) bonis nostris in Sitrundorfl)8 persolvenda, ut sic in universo sacerdos idem decem librarum redditus annuos habeat pro sua sustentatione, quinque videlicet per prebendam, quattuorg) de preposito Burgundie et unam de Sitrundorfl). Medio autem tempore, hoc est antequam vacet prebenda pretaxata, preter quattuor librasm) de Burgundia recipiatn) sacerdos prenominatus ittidemo) tres libras de Sitrundorf preter illam libram suprapositam annuatim, itemque duas libras superaddet prepositus per Brisaugiam9 monete videlicet Constantiensis de nummis speetantibus ad communem prebendam. Vacante autem prebenda cellerarii prenotata remanebunt sacerdoti sepedicto suprascripti redditus, tribus libris de Sitrundorfl) ad nos abbatem redeuntibus, duabus etiam de Brisaugia communi prebende ut antea remansuris. Et ne dictus sacerdos pro sua prebenda continue conqueri cogatur, actum est et ordinatum de voluntate prepositi per Burgundiam tociusquep) conventus monasterii sancti Galli, ut si prepositus iamdictus, qui pro tempore fuerit, non persolvat dicto sacerdoti quattuor librasm) de decima in Rorbach infra octavam beati Galli annis singulis, ex tunc teneatur sacerdoti memorato persolvere XXtiq) modios tritici mensure sancti Galli infra octor) dies ab ipsa octava computandos pro illis IIIIorm) libris. Quos siquidem modios si infra eosdem octor) dies non persolverit, ex tunc abbas, qui pro tempore fuerit, vel decanus, si abbas presens non fuerit, requisitus per capellanum predictum incontinenti interdicat sepenominato preposito omnem prebendam suam secundum consuetudinem monasterii sibi subtrahendam, non restituendam, nisi prius dicto sacerdoti de tritico sibi debito plenarie fuerit satisfactum. Ceterum et hoc per presentes scire volumus universos, quod Waltherus dictus de Kilicheims) canonicus sancti Stephani Constantiensis10 vineamtt) suam in Bernanchu)11 emptam a Dietrico milite de Wichinstainv)12 capelle predicte in commemorationem anime sue perpetuam libere resignando tradidit quoad proprietatem eiusdem, retinendo sibi pro tempore vite sue usufructum. Sed ad memoriam donationis annis singulis eidem sacerdoti unam sovmam vini de ipsa vinea assignabit, nisi forte fortuna contraria una sovmaw) non posset colligi in vinea memorata. Et quia in omnibus suprapositis cautum est utilitati sacerdotis sepefati, honusx) etiam voluntarie recipiat prebende sue annexum, hoc est quod personaliter eidem capelle deserviat cottidiano officio, horis canonicis et missa, prout hec consueverunt in aliis territorii nostri capellis et ecclesiis expediri. Ad chorum etiam nostrum veniat sicut et alii prebendarii prebendam de nostro refectorio recipientes, ubi etiam tropos super introitum, offertorium et communionem cantet cum sibi adiuncta persona. Interesse quoque debet misse beate virginis, sicut mos est decantande. In absentia confratrum nostrorum vel minutione ad chorum veniat, prout ei demandatum fuerit per priorem. In parasceve ad salutationem crucis decantet Popule meus et versus Crux fidelis. In processione paschali sacerdoti eucharisthiamy) in calice portanti assistat, ipsum sicut necesse fuerit adiuvando. Hec omnia prenotata per se vel per alium ad hoc ydoneumz) tenebitur expedire. Denique hanc etiam conditionem adicimus de communi nostri omnium voluntate, ut si per nos abbatem et conventum vel ab altero nostrum decimam in Rorbach prelibate capelle collatam per nobilem virum R. de Palma militem in totumaa) vel in partem distrahi vel quocumque titulo alienari contingeret sine voluntate dicti nobilis heredumve suorum vel successorum legittimorumab), ad ipsos decima eadem revertatur omni eo iure, quo ipsam tenuit dictus nobilis tempore sue collationis et resignationis. Preterea si dicte capelle, quociensac) eam vacare continget, nos abbas vel quilibet noster successor infra decem septimanas a tempore vacationis et nostre scientie de sacerdote non providerimus, dicta decima etiam, prout proximo suprascriptum est, ad suum collatorem revertatur suosve heredes et successores. Post supradicta autem omnia, quod oblivioni videbatur traditum, adicimus, ne divinum cultum in capella predicta deficere contingat, statuentes, ut capella predicta nulli confratrum nostrorum decetero committatur aliquatenus officianda, sed clerico seculari, qui constringatur subtractione proventuum officiare capellam et choro debita persolvere iuxta formam superius annotatam. Qui etiam feria secunda pro defunctis et feria quinta pro vivis immemoriamad) dicti nobilis et uxoris sue sibique attinentium missas celebrare septimanisae) singulis non ommittataf). Quod si diebus eisdem commode fieri non possit, aliis diebus competentibus expleatur. Ut igitur prescripta omnia robur debite firmitatis optineant imperpetuumag) nequeantque alicuius prave suggestionis aut cavillationis ingenio irritari, nos abbas et conventus prenominati presens instrumentum fieri mandavimus, illud sigillorum nostrorum munimine roborantes, subscriptionem nominum nostrorum singulorum et etiam testium apponi facientes.||
Nos Berhtoldusc) abbas, Ernestus decanus13, Rvomo custos14, Rvedegerusah)15, Volricus16, Hainricusai) et Hugo presbiteri17, item Volricus18, Hainricusai)19 et Albertus dyaconiak)20, item Hainricusai), Fridericus21 et Hainricusai) subdyaconial).||
Burchardus et Waltherus prespiteram) prebendarii sancte Fidis22, Waltherus presbiter et Waltherus de Kilichaiman)10 et Andreas de Willeberchao) prebendarii sancti Leonhardiap)23, Conradus presbiter sancti Oswaldi24, Dietricus et Ebirhardusaq) vicarii sancti Laurentii25, Waltherus rector ecclesie de Swarzinberchar)26, magister Volricusas) quondam scolasticus27, magister Johannes modernus scolasticus28 et alii plures. Actum in monasterio nostro, anno domini millesimo CC°.LXX°.at)
Source Fulltext: Chartularium Sangallense IV, Nr. 1876, S. 74-76.
Editions
  • Stiftsarchiv St. Gallen, Bd. 63A, S. 103 (Klosterdruck). - UB St. Gallen III, 989. - Solothurner UB II (1971), 273 (unvollständig).

Comment

A2 Nicht von gleicher Hand geschrieben wie A1.


LanguageLatein

Notes
a) A1, statt sepulcri. - b) Initiale I vom obern bis zum untern Rand des Pg. (27 cm) A1. - c)Bertholdus A1. - d)sollertia A1. - e)perennari A2. - f)quatinus A2. - g)quatuor A2. - h) In A1 folgt nostri. - i) Von hier an blassere Tinte A1. - k)d korr. aus b A2. - l)Sittrundorf A2. - m)IIII.lb A2. - n)recipiet A2. - o)itidem A2. - p)totiusque A2. - q)XX A2. - r)VIII A2. - s)Kilcheim A2. - t)v korr. aus q A2. - u)Bernanc A2. - v)Wichinstein A2. - w)sovma A2. - x)onus A2. - y)eucharistiam A2. - z)idoneum A2. - aa) Am Ende der Zeile to-, auf neuer Zeile irrt. totum A2. - ab)legitimorum A2. - ac)quotiens A2. - ad)in memoriam A2. - ae) A2, in A1 am Ende der Zeile septima, -nis auf neuer Zeile fehlt. - af)omittat A2. - as)obtineant in perpetuum A2. - ah)Rvoedegerus A2. - al)Heinricus A2. - ak)diaconi A2. - al)subdiaconi A2. - am)pbr A2. - an)Kilch mit Kürzungsstrich A2. - ao)Williberg A2. - ap)Leonardi A2. - aq)Eber. A2. - ar) Zuerst Swazinberch, dann r hineingeflickt A1, Swarzinberg A2. - as)VoI. A2. - at)M CC LXX A2. - 1 Berchtold v. Falkenstein, 1244-1272. - 2 S. Sepulcri, Kapelle am Münsterturm. - 3 Rudolf I. v. Balm (Bez. Lebern SO), 1242-1285. - 4 Vgl. Nr. 1820. - 5 Rohrbach, Amtsbez. Aarwangen BE. - 6 Der Aussenpropst für Burgund. - 7 Johannes, 1262-1279 Scholasticus. - 8 Sitterdorf Bez. Bischofszell TG. - 9 Der Aussenpropst für den Breisgau. - 10 Walter v. Kilcheim (nicht ident.), Chorherr v. St. Stephan in Konstanz, 1247-1279. - 11 Berneck, Bez. Unterrheintal. - 12 Dietrich v. Wichenstein (Burg, Gem. Oberriet, Bez. Oberrheintal). - 13 Ernest, 1263-1270 Klosterdekan. - 14 Rumo v. Ramstein, 1257-1298, 1263-1270 Klostercustos. - 15 Wohl Rüdeger v. Räterschen (Gem. Elsau, Bez. Winterthur ZH), 1250-1272. - 16 Wohl Ulrich v. Schneggenburg (Gem. u. Bez. Weinfelden TG); vgl. Nr. 1912. - 17 Wohl Heinrich u. Hugo v. Dürrheim (so. Villingen BW), beide 1270-1298 bezeugt, in Nr. 2095 ausdrücklich als sacerdotes. - 18 Wohl Ulrich v. Güttingen, 1272-1277 Abt; er war bei der Abtwahl Diakon (Stiftsbibl. St. Gallen, Cod. 915, S. 4: VoI. de Gutting. diaconus et H. de Wartinberc etiam diac.). - 19 Wohl Heinrich v. Wartenberg, 1272-1274 Gegenabt; auch Diakon (vgl. Anm. 18). - 20 Viell. Albrecht v. Güttingen, 1275-1277 Klosterpropst. - 21 Wohl Friedrich v. Gundelfingen (s. Münsingen BW), 1246-1291, Mönch, Camerarius. - 22 Burkhard v. Rheineck (1246-1270*) u. Walter (1267-1298), Pfründer v. St. Fiden in St. Gallen. - 23 Andreas v. Wildberg, 1262- + 1277 (MGH Necr. I, S. 577), Pfründer v. St. Leonhard in St. Gallen. - 24 Konrad, 1270-1287 Pfründer der Oswaldskapelle (am Schulturm des Klosters angebaut). - 25 Dietrich (1246-1270) u. Eberhard, Vikare v. St. Laurenzen in St. Gallen. - 26 Schwarzenberg, Vorarlberg. - 27 Vgl. Nr. 1340, Anm. 16. - 28 Johannes, 1262-1279 Scholasticus.
Places
  • St. Gallen
     
    x
    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.