Charter: Chartularium Sangallense 03 (1004-1277) Nr. 1634, S. 463-465
Signature: Nr. 1634, S. 463-465
Add bookmark
Edit charter (old editor)
8. Juni 1260, Anagni
Papst Alexander IV. nimmt das Kloster Bollingen in seinen Schutz und bestätigt ihm Ordensregel, Besitz und Privilegien.Source Regest: Chartularium Sangallense III, Nr. 1634, S. 463 (UB Zürich XIII,1104a. - Largiadèr, Papsturk. Schweiz 1,588.).
Current repository:
Klosterarchiv Wurmsbach A.11.
Klosterarchiv Wurmsbach A.11.
Bleibulle an rot/gelben Seidenfäden.Material: Pergament
Dimensions: 56/52 cm
- notes extra sigillum:
- Recto oben rechts: a ma (ma durchgestrichen); verso oben links: J; (13. Jh.): Bollingena).
Alexander episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus . . priorisse monasterii in Bollingenb)1 eiusque sororibus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis in perpetuum || Prudentibus virginibus, que sub habitu religionis accensis lampadibus per opera sanctitatis iugiter se preparant obviam sponso ire, sedes apostolica debet patrocinium impertiri, ne forte cuiuslibet temeritatis incursus aut eas a proposito revocet aut robur quod absitc) || sacre religionis enervet. Eapropter dilecte in Christo filie vestris iustis postulationibus clementer annuimus et monasterium in Bollingenb) Constantiensis diocesis, in quo divino estis obsequio mancipate, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti || privilegio communimus. In primis siquidem statuentes, ut ordo canonicus, qui secundum deum et beati Augustini regulam atque institutionem Premonstraten(sium) fratram in eodem monasterio institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur. Preterea quascumque possessiones quecumque bona idem monasterium impresentiarum iuste ac canonice possidet aut in futurum concessione pontificum largitione regum vel principum oblatione fidelium seu aliis iustis modis prestante domino poterit adipisci, firma vobis et eis, que vobis successerint, et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis. Locum ipsum, in quo prefatum monasterium situm est, cum omnibus pertinentiis suis, silvam, quam habetis in loco, qui dicitur Widereberge2, montem, qui mons superior dicitur, cum silvis terris pratis piscariis et omnibus pertinentiis suis, paludes terras vineas et pascua, que prope ipsum monasterium obtinetis, castellare, quod Bollingen3 dicitur, cum omnibus pertinentiis suis, fodinas lapidum et molendinum cum aquarum decursibus, que habetis ibidem, piscarias, quas habetis in lacu, qui Turicem4 vulgariter appellatur, vineas, quas habetis in villa, que dicitur C¸hollichem5, pratum situm in loco, qui dicitur Scachen6, cum terris pratis vineis nemoribus usuagiis et pascuis in bosco et plano in aquis et molendinis in viis et semitis et omnibus aliis libertatibus et immunitatibus suis. Sane novalium vestrorum, que propriis sumptibus colitis, de quibus aliquis hactenus non percepit, sive de vestrorum animalium nutrimentis nullus a vobis decimas exigere vel extorquere presumat. Liceat quoque vobis, personas liberas et absolutas e seculo fugientes ad conversionem recipere et eas absque contradictione aliqua retinere. Prohibemus insuper, ut nulli sororum vestrarum post factam in monasterio vestro professionem fas sit sine priorissed) sue licentia nisi artioris religionis obtenta de eodem loco discedere, discendentem vero absque communium litterarum vestrarum cautione nullus audeat retinere. Cum autem generale interdictum terre fuerit, liceat vobis clausis ianuis exclusis excommunicatis et interdictis non pulsatise) campanis suppressa voce divina officia celebrare, dummodo causam non dederitis interdicto. Crisma vero oleum sanctum consecrationes altarium seu basilicarum benedictiones canonicarumf) a diocesano suscipietis episcopo, siquidem catholicus fuerit et gratiam et communionemg) sacrosancte Romane sedis habuerit et ea vobis voluerit sine pravitate aliqua exhibere. Prohibemus insuper, ut infra fines parrochie vestre nullus sine assensu diocesani episcopi et vestro capellam seu oratorium de novo construere audeat salvis privilegiis pontificum Romanorum. Ad hec novas et indebitas exactiones ab archiepiscopis episcopis archidiaconis seu decanis aliisque omnibus ecclesiasticis secularibusve personis a vobis omnino fieri prohibemus. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse decernimus, ut eorum devotioni et extreme voluntati, qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forte excommunicati vel interdicti sint aut etiam publice usurarii, nullus obsistat, salva tamen iustitia illarum ecclesiarum, a quibus mortuorum corpora assumuntur. Decimas preterea et possessiones ad ius ecclesiarum vestrarum spectantes, que a laicis detinentur, redimendi et legitime liberandi de manibus eorum et ad ecclesias, ad quas pertinent, revocandi libera sit vobis de nostra auctoritate facultas. Obeunte vero te nunc eiusdem loci priorissa vel earum aliqua, que tibi successerit, nulla ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia preponatur, nisi quam sorores communi consensu vel earum pars consilii sanioris secundum deum et beati Augustini regulam providerint eligendam. Paci quoque et tranquillitati vestre paterna in posterum sollicitudine providere volentes auctoritate apostolica prohibemus, ut infra clausuras locorum seu grangiarum vestrarum nullus rapinam seu furtum facere ignem apponere sanguinem fundere hominem temere capere vel interficere seu violentiam audeat exercere. Preterea omnes libertates et immunitates a predecessoribus nostris Romanis pontificibus monasterio vestro concessas necnon libertates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus vel aliis fidelibus rationabiliter vobis indultas auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti privilegio communimus. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat prefatum monasterium temere perturbare aut eius possessiones auferre vel ablatas retinere minuere seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva sedis apostolice auctoritate et diocesani episcopi canonica iustitia. Siqua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona hanc nostre constitutionis paginam sciens contra eam temere venire temptaverit, secundo tertiove commonita, nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui careat dignitate reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore ac sanguine dei et domini redemptoris nostri Iesu Christih) aliena fiat atque in extremo examine districte subiaceat ultioni. Cunctis autem eidem loco sua iura servantibus sit pax domini nostri Iesu Christi, quatinus et hic fructum bone actionis percipiant et apud districtum iudicem premia eterne pacis inveniant. Amen ameni) amen.||
(R)k) Ego Alexander catholice ecclesie episcopus subscripsi. (BV)||
+ Ego Odo Tusculanus7 episcopus subscripsi.||
+ Ego Stephanus Prenestinus8 episcopus subscripsi.||
(Kolonne links:)||
+ Ego frater Johannes tituli sancti Laurentii in Lucina9 presbyter cardinalis subscripsi.||
+ Ego frater Hugo tituli sancte Sabine10 presbyter cardinalis subscripsi.||
(Kolonne rechts:)||
+ Ego Riccardus sancti Angeli11 diaconus cardinalis subscripsi.||
+ Ego Octauiinusl) sancte Marie in via lata12 diaconus cardinalis subscripsi.||
+ Ego Johannes sancti Nicolai in carcere Tulliano13 diaconus cardinalis subscripsi.||
+ Ego Ottobonus sancti Adriani14 diaconus cardinalis subscripsi.||
Dat. Anagnie15 per manum magistri Jordani sancte Romane ecclesie notarii et vicecancellarii VI id. iunii indiction. II. incarnationis dommice anno M°.CC°.LX°. pontificatus vero donni Alexandri pape IIII. anno sexto.
(R)k) Ego Alexander catholice ecclesie episcopus subscripsi. (BV)||
+ Ego Odo Tusculanus7 episcopus subscripsi.||
+ Ego Stephanus Prenestinus8 episcopus subscripsi.||
(Kolonne links:)||
+ Ego frater Johannes tituli sancti Laurentii in Lucina9 presbyter cardinalis subscripsi.||
+ Ego frater Hugo tituli sancte Sabine10 presbyter cardinalis subscripsi.||
(Kolonne rechts:)||
+ Ego Riccardus sancti Angeli11 diaconus cardinalis subscripsi.||
+ Ego Octauiinusl) sancte Marie in via lata12 diaconus cardinalis subscripsi.||
+ Ego Johannes sancti Nicolai in carcere Tulliano13 diaconus cardinalis subscripsi.||
+ Ego Ottobonus sancti Adriani14 diaconus cardinalis subscripsi.||
Dat. Anagnie15 per manum magistri Jordani sancte Romane ecclesie notarii et vicecancellarii VI id. iunii indiction. II. incarnationis dommice anno M°.CC°.LX°. pontificatus vero donni Alexandri pape IIII. anno sexto.
Source Fulltext: Chartularium Sangallense III, Nr. 1634, S. 463-465.
Original dating clause: VI id. iunii
Editions:
- Teildruck: QSG Chron. VII/1a, S. 206 (unvollständig, nach Tschudi). - Druck der Unterschriften und des Datums: UB Zürich XIII,1104a. - Largiadèr, Papsturk. Schweiz 1,588.
Comment
Nach dem Formular 3 bei M. Tangl, Die päpstl. Kanzleiordnungen 1200-1500 (1894), S. 233 (aber mit Abweichungen).Language:
Notes:
a) Mit Kürzungsstrich. - b) Mit Kürzungszeichen. - c)robur quod a auf Rasur. - d)prioris auf Rasur. - e)l nachträglich hineingeflickt. - f)canonicarum auf Rasur. - g)et communionem auf Rasur. - h)redemptoris nostri Iesu Christi auf Rasur. - i) Zweites amen auf Rasur. - k) Devise in der Rota: Suscipe domine servum tuum in bonum. - l) A, statt Octauianus. - 1 Prämonstratenserinnenkloster Bollingen, Gem. Jona, Bez. See. - 2 Name abg. (vgl. Nr. 1621, Anm. 6). - 3 Vgl. Nr. 1621, Anm. 7. - 4 Zürichsee. - 5 Zollikon, Bez. Zürich. - 6 Wohl Schachert, Gem. Jona. - 7 Odo de Castro Radulfi, 1244-1273 Kardinalbischof v. Frascati, ital. Prov. Rom. - 8 Stephanus de Vancsa, 1251-1268 Kardinalbischof v. Palestrina, ital. Prov. Rom. - 9 Johannes de Toleto, 1244-1262 Kardinalpriester v. S.Lorenzo in Lucina. - 10 Hugo de s. Caro, 1244-1264 Kardinalpriester v. S. Sabina. - 11 Riccardus de Annibaldeschis, 1239-1274 Kardinaldiakon v. S. Angelo. - 12 Octavianus de Ubaldinis, 1244-1273 Kardinaldiakon v. S. Maria in via lata. - 13 Johannes Caietani de Ursinis, 1244-1277 Kardinaldiakon v. S. Nicolaio in carcere Tulliano. - 14 Ottobonus de Flisco, 1251-1276 Kardinaldiakon v. S. Adriano. - 15 Anagni, ital. Prov. Frosinone.
Places
- Anagni
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.
