useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Chartularium Sangallense 03 (1004-1277) Nr. 921, S. 38-40
Signature: Nr. 921, S. 38-40
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
(23. - 27.) Nov. 1162
Bischof Hermann von Konstanz beurkundet, dass Welf VI. von Ravensburg das Stift St. Laurentius in Ittingen dem Kloster St. Gallen übertragen habe.
Source Regest: Chartularium Sangallense III, Nr. 921, S. 38 (Reg. ep. Const. I,968. - UB Zürich I,316. - Helbok, Reg. Vorarlbg, 253. - Solothurner UB I (1952),194.).
 

orig.
Current repository
StA St. Gallen FF.3.T.4.

Siegel an Hanfschnur, oval 8,5/ca. 6 cm, stark besch. Material: Pergament
Dimensions: 34,5/40 cm
  • notes extra sigillum
    • Rückvermerk (15. Jh.): Littera domini Hermanni episcopi Constan(ciensis) super ecclesia in Ittingen.
Graphics: 
x
In nomine sancte et individue trinitatis. Hermannus dei gratia Constantiensis ecclesie˛ humilis minister1 universitati fidelium in perpetuum. Ad nostre siquidem pontificalis digni||tatis excellentiam pertinere non dubium est, ut ecclesiastice possessiones pro virium facultate per eam amplificentur, communiantur ac conserventur. Eapropter notum esse volumus tam instantis quam sequentis || temporis fidelibus, quod dux Vvelfo de Rafensburch2 pro remedio anime˛ sue ac parentum suorum claustrum sancti Lavrentiia) Ittingen3 cum omnibus ad eundemb) locum pertinentibus, ex quibus ecclesiam, || que vocatur Voselingen4, nominatim exprimimus, in curia Friderici Romanorum imperatoris, que tunc temporis apud Constantiam5 celebrata fuit, secundum peticionem eiusdem loci Adelperti prepositi et Bertoldi et Ovdalrici6 aliorumque fratrum suorum consensu potestativa manu beato Gallo, Vvernehero eiusdem sancti Galli abbate7 ceterisque suis confratribus presentibus, tali conditione sollemni traditione donavit, quatinus canonicus ordo, qui secundum dei timorem et regulam beati Aug(ustini) inibi institutus esse dinoscitur, perpetuis temporibus observetur, quod et ipse abbas communi consilio fratrum suorum et auctoritate privilegii sui munivit. In electione vero prepositi deo in predicto loco famulantibus liberam potestatem concessit et eum, quem sanior pars elegerit, stabilire decrevit, sic tamen ut a manu abbatis, qui secundum vices episcoporumc) cenobio beati Galli canonice˛ prefuerit, prepositure investituram suscipiat. Qui post investituram predictam ecclesiam Vsel., que specialiter ad eiusdem loci preposituram spectat, cum omnibus ad eam pertinentibus ad communem usum fratrum suorum libere teneat. Cuius etiam ecclesie curam sancte˛ recordationis papa Adrianus antecessoris sui pape˛ Evgenii vestigiis inherens ex peticione nostra predicti claustri fratribus perpetuis temporibus benigne concessit8. Preterea quascumque possessiones, quecumque bona eadem ecclesia inpresentiarum iuste possidet aut in futurum pontificum concessione, regum principum largitione aut fidelium oblatione seu aliis iustis modis adipisci poterit, nec ipsi abbati nec omnino ulli successorum suorum auferre aut ablata retinere minuere aut quocumque modo alienare licere statuit. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis: predium et capellam in villa Nuzpovmen9, predium et capellam in villa Slate10, utrasque capellas libertatid) donatas et a matre sua Stameheim11 per concambium rationabiliter solutas, predium quod vocatur Ticchi12, predium quod est in villa Stameheim, predium quod est in villa Truhtlincon13, predium quod est in villa Govtolsvvilare14, predium in villa Gundilinchon15, predium in villa Vvilliberch16, predium in villa Berge17. Si quis etiam ministerialium beati Galli predia sive beneficia sua prefato loco offerre voluerit, predictus abbas concessit. Ad hec quoque advocatia eiusdem loci nulli umquam hereditano iure aut violentia permittitur, sed si qua ex parte ipsius advocati contra iusticiam oppressio ingruerit, h(un)c removere, si infra spacium XL dierum non emendaverit, et insuper alium quemcumque voluerint eligere in arbitrium prepositi fratrumque suorum et consensu abbatis sancti Galli, sicut a duce Vvelfone in hac donatione statutum est, confirmavit. Si quis vero quod absit abbatum sancti Galli legem huius donationis infringere aut quicquam predictorum irritare temptaverit, in potestate ducis Vvel. et successorum suorum erit, ut sepius nominatum sancti Laurentii claustrum cum omnibus que habuerit manu teneat, et ut in eo cultus dei et vite religio permaneat pro velle suo ordinare ad ipsum pertinebit. Ut autem ista rata et in convulsa consistant, sigilli nostri auctoritate presentem paginam munire et confirmare necessarium duximus, et si quis malo spiritu ductus infringere temptaverit, anathematis vinculo innodetur. Testes vero sunt huius traditionis et nostre super hoc confirmationis: Maguntiensis18 archiepiscopus, Chovnradus Augustensis19 episcopus, Orthlieb Basiliensis20 episcopus, Ovdalricus Augensis21 abbas, Heinricus Saxonie˛ dux22, comes Rovdolfus de Fulndorf23, palatini Fridericus et Otto de Vvitelinsbach24, Huc palatinus de Tuingen25, Berhtoldus prepositus Constantiensis26, Heinricus decanus27, Ovdalricus scolasticus28, Heinricus prepositus sancti Stephani29, Ovdalricus custos30 et ceteri canonici. Ministeriales etiam eiusdem e˛cclesie˛: Rovdolfus et filius eius Vvernherus de Arbun31, Arnoldus de Grovnenberh32, Chovnradus de Honburh33 ete) Burchardus et alii quamplurimi. Facta sunt autem hec anno dominice incarnationis M.C.L.X.II°. indict. Xa. epact. III. concurr. I. sub apostolico Adriano, Friderico Romanorum imperatore, nobis Constantiensi ecclesie presidentibus et huic facto presentibus.
Source Fulltext: Chartularium Sangallense III, Nr. 921, S. 38-40.
Editions
  • Stiftsarchiv St. Gallen, Bd. 61, S. 460 (Klosterdruck). - Neugart, Cod. dipl. Alem. II,870. - UB St. Gallen III,829. - Thurg. UB II,46.

Comment

Zum Datum: Friedrich Barbarossa ist 23.-27. Nov. in Konstanz nachweisbar (F. Opll, Das Itinerar Kaiser Friedrich Barbarossas 1152-1190 [1978], S. 194). Damals geschah die Übertragung. Da die Urkunde erst nachträglich ausgestellt wurde (vgl. den Text: que tunc temporis apud Constantiam celebrata fuit), beachtete der Schreiber den Wechsel von indictio, epacte und concurrente im September nicht und setzte indict. X (statt XI), epactis III (statt XIV) und concurr. I (statt VII). Trotz der Schenkung von 1152 (Nr. 907) verblieb Welf VI. ein Verfügungsrecht über das Stift Ittingen, welches er nun zugunsten St. Gallens ausübte. Bei Verstoss St. Gallens gegen die aufgeführten Bedingungen war der Rückfall an die Welfen vorgesehen.


LanguageLatein

Notes
a)LAVRENTII (Majuskeln). - b)d korr. aus e. - c)eporum mit Kürzungsstrich, davor radiertes c, also episcoporum, nicht temporum (so Wartmann). - d) A. - e)et über der Zeile nachgetragen. - 1 Hermann I v. Arbon, 1138-1165. - 2 Ravensburg BW. - 3 Augustinerpropstei Ittingen, Gem. Warth, Bez. Frauenfeld TG. - 4 Üßlingen, Bez. Frauenfeld TG. - 5 Der Hoftag Friedrich Barbarossas in Konstanz 23.-27. Nov. 1162 (vgl. Opll, a.a.O., S. 194). - 6 Vgl. zu den drei Stiftern, welche in der Burg Ittingen eine Kirche bauten, Nr. 906. - 7 Wernher, 1133-1167. - 8 Nr. 915. - 9 Nussbaumen, Bez. Steckborn TG. - 10 Schlatt, Bez. Diessenhofen TG. - 11 (Unter-)Stammheim, Bez. Andelfingen ZH. - 12 Dickihof Gem. Unterschlatt, Bez. Diessenhofen TG. - 13 Trüttlikon, Gem. Buch, Bez. Frauenfeld TG. - 14 Wohl Gutenswil, Gem. Volketswil, Bez. Uster ZH. - 15 Viell. Gündlikon, Gem. Bertschikon, Bez. Winterthur ZH. - 16 Wildberg, Bez. Pfäffikon ZH. - 17 Nicht bestimmbar. - . 18 Konrad v. Wittelsbach, 1161-1165 u. 1183-1200 Erzbischof v. Mainz. - 19 Konrad v. Hirscheck, 1152-1167 Bischof v. Augsburg. - 20 Ortlieb v. Froburg, ca. 1137-1164 Bischof v. Basel. - 21 Ulrich IV. v. Heidegg, 1159-1169 Abt des Benediktinerklosters auf der Insel Reichenau. - 22 Heinrich der Löwe, Herzog v. Sachsen. - 23 Rudolf v. Pfullendorf (BW), + nach 1180. - 24 Söhne des Pfalzgrafen Otto V. v. Wittelsbach: Friedrich II, +1198/9; wahrsch. Otto VIII, erster wittelsbachischer Herzog v. Bayern, [1183. - 25 Hugo II. v. Tübingen (BW), +1182. - 26 Dompropst Berchtold, 1149-1163. - 27 Domdekan Heinrich, 1162-1176. - 28 Domscholaster Ulrich, 1158-1163. - 29 Heinrich, 1162-1170 Propst des Chorherrenstifts St. Stephan in Konstanz. - 30 Domcustos Ulrich, 1162-1169 (1183?). - 31 Rudolf I. v. Arbon (Stadt u. Bez. TG), 1162-1176, u. Wernher I, 1162-1202. - 32 Arnold v. Grünenberg (abg., s. Radolfzell BW). - 33 Konrad v. Homburg (n. Radolfzell BW), nur hier bezeugt.
 
x
There are no annotations available for this image!
The annotation you selected is not linked to a markup element!
Related to:
Content:
Additional Description:
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.