f. Clemens episcopus seruus seruorum dei. Heberhardo. s. Tretiertnais ecclesiç archiepiscopo. vite tue diebus tanttunmodo. Quod super oues dei et domni nostri Ihcsu Christi, ad pellendes diabolicç fraudis insidias uigilias custodimus. nomen indicat quod habemus. Est tarnen insigne quoddam in nobis, quod maiores aliis episcopis sub nobis constitutis esse uidemur. quod prétendit uere nos esse pastores, non solum ouium. sed etiam aliorum pas- torum. videlicet �?nfula quç et pallcum dicitur. non ad ornanda tantum cor pora inuenta. quantum ad hoc vt animas adornet precioso sanguine gummi pastoris redemptas. qua quisquís tenetur sese circumspicere debet et diligen- ter quod portât perpendere. quia sicut circum umeros ponitur. ¡ta si qua ouium sibi commissarum errauerit. studens vt inutniat. inuentam in humeris suis ponat. et sie ad gregem suum reducat. exemplo domni. qui dimissis nonaginta nouem ouibus in deserto solitudinis. uidelicet in celestibus paseuis venit ad illam que perierat. idein ad hominem perditum. quem adeo dilexit.

adeo inquisiuit. vt carnem eius sumeret. et omne pondus humane mortalita- tis. pro eo uelut propriis humeris portaret. vsque ad ipeam crucis passionem. Videre etiam conuenit ornamenti illius gestatori ne in so maculam criminis dcprchendat que intuitum summi pastoris oftendat. qui interius inspicit et fo- rie quem non possunt fallero cordis occulta. Ad hoc enim texitur dc can- dido uellere ouis. vt conueniat nitidis non maculatis. Est etiam ibi inpres- sum s. crucis uexillum. vt dicamus cum apostólo gloriari me oportet in cruce domni nostri Ihesu Christi, et etiam si ita contingat. ita nos pro ouium nos- ti'arum salute, morti tradere. non dubitemus. Sicut Christus passus est pro nobis relinqucns exemplum ut sequamus vestigia eius. Quapropter frater carissime sicut supplicatio dulcissimi filii nostri domni imperatoris augusti Henrici atque deuotio nobis suggessit. Palleum dilectioni tue transmissi- mus. quo utaris in missarum sollcmpniis. tot per annum uicibus quod predecessores tuos vsos fuisse secundum concessionem predecessorum nos- trorum. non incognitum habes. Nec amplius. nisi offcnsam incurrere ue- lis. contra auctoritatcm nostrç apostolice scdis. Cumque ill ... . hoc pri- uilcgiutn fraternitati uestre direximus tarn conccssionis portandi pallei. quam confirmationis earum rerum. quç per seriem priuilcgiorum a retro pontifici- bus romane ecclesiç. ecclesiç uestre concessç sunt, vt et pallei diguitate et consueta ecclesiç tue fruaris auctoritate. Igitur irater dilectissime sie mores tuos omni honéstate compone, omni uirtutum decore adorne! ut il 1 í cçlesti pontifici placeas primum! et deinde hominibus opera uestra uidentibus. vt deum in te glorificcnt. et te in illo uenerentur. Nichil enim prodest exterio- ribus ornamentis fieri decorem. cui interior deest ornamentum morum nec indicium habet religiositatis si non habeas ipsum bonum ueritatis. Sed licet te moneamus. ut mérito debemus. tamen de te ita speramus. vt per dei mi- sericordiam non fiat uacuum in te archiépiscopale nomen. sed semper augea- tur. semper multiplicetur. in domno nostro Ihesu Christo, qui est uirtutum, dator et corroborator, qui tibi per Petrum apostolum ianuam regni celestis aperiat. et secum semper regnare faciat. Bene ualete.

t Data Calend. Octobris. per manum Petri diaconi. biblioteearii et can- cellarii s. apostolicç sedis. Anno pontificatus domni dementis secundi pape, primo, domni Henrici tercii imperatoris. similiter, primo, indictione prima.

Яив bem Dtiginai.