CAP. VIII.

. * Quidam clerici legitimum non habentes conjugium, extranearum mulierum vel ancillarum suarum interdi£ta si- bi consortia appetunt: 3 ideoque quaecumque clericis tali- ter adjunclae sunt, ab episcopo auferantur, et venundentur a; illis pro tempore 4 religatis ad pcenitentiam, quos sua libi- dine infecerunt. >

C AP. IX.

Ex Concilio Toletano VIII. anno 653. can. 5.

5 De sacerdotibus ministrisque pollutis, ut si ad bonam fru- gem redire noluerint, in monasterium ad agendam perpe- tuo pcenitentiam detrudantur; mulieres Vero ita a clerico- rum consortio arceantur , ut nulla remaneat ad eosdem

redeundi occasio.

^uintie a&ionis impulsu pervenit ad totius concilii sa- crum auditum , quosdam sacerdotes et ministros obliviscen- tes6 Majorum veteribus constitutis, aut uxorum aut qua- rumcumque feminarum immunda societate et execrabili contagione turpari , 7 pessimi cordis obstinatione tam sacris Literis, quam Patrum regulis obviantes , nec levi quidem 8respiramine memoriae commendantes, quod scriptum est: SanBi estote, 9 quoniam ego sanUus sum , dicit Dominus. Et illud Apostolicum : Mortijicate membra vestra qiue sunt super terram , id est fornicationem et immunditiam , concu- fiscientiam malam , et avaritiam. Quibus quanto est 10 per- tinacior usus in malis , tanto austerioribus convenit obviare decretis. Propter quod 11 flagitii dedecus specialiter. hoc a sancto concilio definitur , ut omnes episcopi id ipsum in

suis

» Leg. 33. tit. 19. lib. 8. Ordinam. Reg.

1 Al. in conclavi suo manete.

3 Al. ita meritis.

* Can. 30. dist.ii.

3 Al. ideo, qu* con- jundbe talitetcum ci». ricts sunt, ab episco- po.

4 Al. relegatis.

5 AI. De incontinett- tibus presbyteris ac diaconibus, et feminis qtKe talibus conjungunr

6 Al. majorum et veterum constitutcv- rum.

7 Al. et pessima cor- dis obstinatione.

8 Al. respiramine contemplantes. Levit. 19. v. 3.

9 Al. quoniam et ego. Coloss. 3. v. 5.

10 Al. pertinacior vis.

11 AI. flagitiis dete- ais.

134 . COLLECTIO MAXIMA

1 Al. placita cautio- ne taliter distringan- tur.

2 Al. ancillat tacn turpiter sociatx , ita omnimode separen- tur, aut certe vendan- tur, ut ulterius con- socios sui.

3 Al. deputati disci- plinis monasticis ma- neant.

4 AI. prohantur.

5 AU clericorum ha- ctenus. i

6 Al. reformari, vtl firmati.

7 Al. feriretur ultio in au&ores.

8 Al. in progcniem.

9 Al. deinceps , qui vel ex anciil».

10 Al- proles autem aliena pollutione na- ta , non solum.

11 Al. numquam ac- cipiet.

13 A{. ignominio.

suis quaerere solicite curent, et quum hoc verissime repe- rire potuerint, omnes 1 placiti cautione a tali distringant, ut numquam ulterius tam abominanda committant. Mulie- res vero, seu liberae sint, seu 2 ancillae, ac illis turpitudi- ne sociatae, ita omnibus modis separentur et monasterio, tradantur, ut ulterius ad conscios sui criminis revertendi omnem habeant aditum denegatum. Illi vero , si omnino coerceri nequiverint, usque ad exitum vitae suae monasteriis 3 deputati, pcenitentiae disciplinis maneant omnino subjecti.

CAP. X. Ex Concilio Toletano IX. anno 655. canon. 1 o.

De damnatione jiliorum , qui ex sacerdotibus et ministris geniti 4 comprobantur ; scilicet ut parentes canonica censu- ra damnentur , filii vero in eorum bona non succedant, quin et in perpetuam ecclesiae servitutera redigantur. .

Quum multae super incontinentiam ordinis 5 clericorum usque hacl:enus emanaverint sententiac Patrum , et nullate- nus ipsorum 6 formari quiverit corre&io morum , usque adeo sententiam judicantium protraxere commissa culpa- rum , ut non tantum 7 ferretur ultio in auctoribus scelerum, verum et 8 in progenie damnatorum. Ideoque quilibet ab episcopo usque ad subdiaconum 9 deinceps vel ex ancillae vel ex ingenuae detestando connubio in honore constituti filios procreaverint, illi quidem ex quibus geniti probabun- tur , canonica censura damnentur ;IO proles autem tali na- ta pollutione , non solum parentum hereditatem 11 nusquam aceipiat b, sed etiam in servitutem ejus ecclesix , de cujus sacerdotis vel ministri12 ignominia nati sunt, jure perenni manebunt.

CAP. XI. ,j

Potamius ob peccatum camis sponte confessum depositionis a sede ej?iscoj?ali et pergetu* poenitentice sententia punitur.

In Concilio Toletano X. anno 656. in decreto

pro Potamio.

sA.ssumere poteramus canoram in tantum fraternae laeti-

tiae

0 Ea securitatis promissione constringant. b Leg. 3. tit. 3. lib* $. Ordroam. ,R*g.

CONCILIORUM HISPANLE. 135

tiajtibiam, quia divina pietas conventum nostrum ad con- r ALconveneratab-

cordiae convocaverat studia , et 1 convenerat maestitiam vita- nuere m*stitiam vnx,

re , quoniam visitatione disciplina; videbamur Patemas re- ^T^aT^a gravius

gulas innovasse. 2 Sed gravius sistrum pro cymbalo sumi- je1r1c!^i^hrenutn cum

mus,etfunus pro carmine decantamus, gementesque cum 3^-Jeremia; fleti-

Jeremiae 3 questibus dicimus: Dissolutum est gaudium cor- j^.en, 5.

dis nostri, vtrsus est in lutbum chorus noster. Unde et vae

coram nobis conspicimus , quoniam cecidisse coronam ca-

pitis nostri videmus, dum tam nobile in infimum corruit,

4 quod in tam sublime sanctitatis optimum stetit. Ecce 4 quod stans, su-

• r» m 1 • • r r"v • j 1 • • • blimem sanctitatis ob-

etenim tracirantibus nobis in pace * Dei de ecclesiasticis regu- tinuit statum. Ecce lis, delatum est conventui nostro epistolium confus* con- eten^m- ^ fessionis et abolendae 6 subscriptionis, quod Potamius Bracha- 6 Al. conscriptio- rensis ecclesias episcopus de fa&is propriis suisque verbis nis'quo Potamius- 7 annotarat et articulis ; quo reserato , quid obliteranda pa- 7 41. annotarat ar- gina et abolenda literarum panderent elementa , fletibus po- tlculls" tius quam sermonibus lacrimosa 8 concio recensuit. Tunc 8 ^;. cognitio recen- solitarie tantum secretimque adunatis Poritificibus Dei, prae- sivit- diclum episcopum adesse coram nobis fecimus. Quem sin- gultibus aggredientes amplius quam loquelis, reseratam illi suae deformitatis et nostrae confusionis scripturam protuli- mus; quam accipiens ac recurrens, sciscitantibus! nobis, utrum sui operis et suae annotationis intimatio esset, P ille 9 ai. iiiico suum suum adhim suique oris eloquium , suorum quoque digi- actum- torum esse robur asseruit, quod illic relegendo 10 pervi- 10 ai. providit. dit. Rursum divini nominis contestatione hunc adjurantes, obtestati11 sumus, ut an de se sponte mendacium diceret, si^nonautlfcse ' Ut aut alicujus 12 violentia premeretur, et perterritus talia »3 enarrat, veraciter indicaret. Qui mox flebili voce, lu- ventf violenti*pr°- minibusque ploratu madentibus, et . fragore singultuum n enarraret,. cum unius Dei nominis juramento clamavit, se et vere ea- dem mala de se confiteri, et ad haec confitenda nulla se violentia praegravari. Unde etiam ferme per novem men- ses sponte deseruisse regimen eeclesiae suaj, et ergastulo quodam pro admisso flagitio adburus pcenitentiam se con- clusisse edixit.

Tunc per fidelem confessionem ejus agnito *4 quod I4 ai. quod tante tactu femineo sorduisset, et declarato, licet hunc Paterna femineo sorduisset

. . . .. j .. • 1 1 , 'stupro, et licet.

■antiquitas sacns reguhs dejicere ab npnore decernat , nos . tamen miserationis jura servantes non abstulimus nomen honoris quod ipse sibi sui criminis confessione jam tule- rat , sed valida auctoritate decrevimus , ■$ perpetuae pceni- } 5 ai. perpetua p«- tentiae hunc inservire officiis et aerumnis, providentes me- nltentla• ") lius,

136 COLLECTIO MAXIMA

i Al. dumosatn poe- nitentise solitudinem quandoque pervenire.

lius, illum per asperam et 1 dumosam ire pcenitentiae soli- citudinem , ut quandoque perveniret ad refrigerii mansio- nem , quam reli&um in voluntatis suae latitudine ad prae- cipitium dejici seterna damnatione. Tunc venerabilem Fru- cluosum ecclesia: Dumiensis episcopum communi omnium nostrum eleclione constituimus, ecclesia? Bracharensis guber- nacula continere, ita ut omnem Metropolim provinciae Gallaeciae, cun&osque episcopos , populosque conventus ipsius , omniumque curam animarum Bracharensis ecclesiae 2 gubernanda suscipiens, ita componat atque conservet, ut et Dominum nostrum de re&itudine operis sui glorificet, et nobis de incolumitate ecclesiae ejus gaudium praestet. Quia 3 Al. ne exoriatm in vero ad futura prospicere convenit, 3 ne exoriri possit in *t;"u' statu pacis quaedam commotio litis , Patrum sententiam,

quae jam di&um Potamium episcopum re&itudine damnat, huic decreto conne&ere nostra vigilantia procurat.

9 Al. sic gubernan- dam.

4 Al. ob utilitatem.

ecclesias

5 Al. potest in his, in se ipsos edixerint, quod dictum. . ,.

6 AJ. sxfissana.

7 Al. dectt: nostri.

8 Al. omnes sacer- ^dotes praedicti conci- lii hoc stabiiiter san-

cimus.

9 Al. numero cem et septem.

de-

Ex Concitio Valentino Gallice. Titulo quarto.

ec illud , Fratres , scribere alienum 4 ab ecclesiae uti- „litate censuimus , ut sciretis , quicumque sub ordinatione „vel diaconatus, vel presbyterii, vel episcopatus mortali „crimine dixerint se esse pollutos , a supradi&is ordinatio- „nibus submovendos, reos scilicet vel veri confessione , vel „mendacio falsitatis. Neque enim absolvi s potest is qui in „semetipsum dixerit, quod didum in alios puniretur ; quo- „niam omnis qui sibi fuerit mortis caussa, major homici- „da fit."

Multae quidem et aliae sententia; huic poterant inne&i decreto , quae praedidum Potamium episcopum 6 severissi- ma aucloritate abjicere jubent; sed ex omnibus hanc con- scriptam ponere sententiam maluimus , ne si totius damna- tionis edicia replicassemus, gravissimae ultionis au&ores existere videremur. Fa&urn est decretum sub die kalenda- rum Decembris , anno feliciter octavo regni gloriosissimi domini 7 nostri Reccesvinthi Regis. 8 t

Eugenius indignus Toletanae sedis Metropolitanus episco- pus hoc judicii nostri decretum subscripsi.

Similiter et alii episcopi subscripserunt, 9 numero viginti.

CAP.

CONCILIORUM HISPANLE. 137

CAP. XII. Ex Concitto Palentino anno 1129. cap.$.

Concubinae clericorum manifeste ejiciantur.

TIT. VII

DE COHABITATIONE CLERICORUM , ET MULIERUM.