Honorius epiecopos servus servorum dei. Venerabiiibus fratribus universis episcopis Lombardie salutem et apostolicam benedictioneni. Sperari poterat et verisiniile videbatur, «t Mediolanenses, (juoinm elationem et superbiam consuetain dominus cum eorum eon

REKHSSACHEN. 1218 1UU 14. 645

fusioiie corripuit, nonien eius saltim sero requirerent et ad illiiiu intuitutn ipsoruin erigerent tenebrosuni, cuius manus est super oiuneni superbuin et arrogantem, ut eininentiam enervet sublimium et prostemat altitudinem superborum. Certe si respiciant e vicino, sue dumtaxat potentie inniti non debent et fiduciam ponere in multitudine quadrigaruui. Nam humilibus eis resistentibus dedit dominus gratiam, ita ut, cum ipsi crederent omnia redigere in cine- rem et favillam, viderunt et doluerunt, quod eonun arrogantia, indignatio et superbia est longe amplius, quam ipsorum non erubescentium fortitudo. Porro licet in generali concilio pro exequendo commodius terre sancte succursu provida fuerit deliberatione statutum, ut principes et populi christiani ad invicem plenam pacem aut firmam treguani saltim per qiuvdriennium inviolabiliter observarent et, qui acquiescere forte contempnerent, per ex- communicationem in personas et interdictum in terras arctissime cogerentur, Mediolanenses tainen predicti nunquam cessaverunt persequi christianos vel verius ipsum Christum et, cum nunc in expeditione ipsius ab oriente usque ad occidentem totus fere urgeatur populus christianus, iideni erecta service contra dominum incedentes, nuper etiam contra dilectos filios Cremonenses et Parmenses superbo oculo et insatiabili corde exercitum preparare nituntur. Unde quia nichil aliud restare videtur, nisi ut in confusionis precipitium corruant ignominiam adducentis, cum preter divinum timorem, quem prorsus abiecisse noscuntur, quasi absorpti per desperationis voraginem nequaquam confundantur vel erubescant ad- versis, manus nostras in eos duximus aggravandas, volentes potestatem, consiliarios nec- non et societatuni magistros civitatis eorum per totam Loinbardiani singulis diebus domi- nicis et festivis, pulsatis campanis et candelis accensis, excommunicatos publice nuntiari et, ne alii cives Mediolanenses excusationem valcant sumere in peccatts, omnes predictos, qui ad impugnandum Cremonenses vel Parmenses arma de cetero sumpserint vel a deva- standam terram venerint eorundem, excommunicationis vinculo innodamus; sententia con- siniili percellentes rectores et consiliarios eivitatum illarum, que Mediolanensibus societatis federe sunt astricte, si contra Creinonenses et Parmenses prestiterint auxilium, consilium vel favoreni eisdem; ac pari eos vinculo alligamus, qui de Mediolauensihus aliquem pre- sumpserint in potestatem assumere vel rectorem. Bona quoque civium predictorum, ubi- cuinque fuerint inventa, precipimus detineri, interdicentes universis et singulis, ne cuin eis commercium habeant vel contractum. Ad hec universi, qui eis societatis federe sub iura- menti vinculo sunt astricti, quantum ad hoc illis se noverint iuramento huiusmodi non teneri, cum iusiurandum iniquitatis vinculum esse non debeat, sed equitatis potius et iu- stitie firinanientum. Quocirca universitati vestre per apostoliea scripta precipiendo man- damus, quatinus premissa sublato appellationis obstaculo firmiter et vos ipsi firmiter ob- servetis et, quantum in vobis fuerit, faciatis inviolabiliter observari. Datum Laterani, ii. idus iulii, pontificatus nostri anno secundo.

Winkelmnnn nacli abschr. Cereda's aus dem archivc su Cremona, G. 95. — Ebenda G. 45 und 95 linrlen sich mutatis mutandis gleichlautende ausfertigungen: ftilecto jilio . . electo Mediola- nenst, und: Venerabilibtts fratribus . . Bononiensi, . . Ferrariensi et . . Veronenti episeopis, beide Oat. Lat., dii. kal. atHjusti, \>ont. n. a. secundo. Das datum ist 1217 iuli 21, wenn von dem tage der wahl (1216 iuli 18) und 1218 iuli 21, wenn von dem tage der weiho (iuli 24) gerechnet worden ist; dass die letztere rechnung hier befolgt ist, beweist der ausstellungsort, dcnn 1217 iuli 12 war Honorius nicht im Lateran, sondcrn in Fereutino; vgl. Biihmer Reg. Hon. nr. 9. 10, Kaynnld ad 1217 § 45. (Winkelm.)