DCCLXVI.

Bertrando cardinali legato, ut villam Codignolae Imolen- sis dioec. Hostasio de Polenta sub censu unius pallii valentis XXV. libras in perpetuum concedat Reg. An. XVI. Secret. ep. 1548. fol. 328.

Iohannes episcopus etc. Venerabili fratri Ber- trando Ostiensi et Velletrensi Episcopo, apostoli- ce sedis Legato, salutem etc. Sua nobis dilectus filius Nobilis vir Malatesta de Malatestis petitione monstravit, quod pro eo quod Villa Codignole Imo- lensis diocesis ad ius et proprietatem ecclesie Ro- mane immediate pertinentis patet continuis incur- sibus malignorum, ex eadem Villa vel nulla utilitas noscitur eidem ecclesie provenire, quodque per di- lectum filium nobilem virum Hostacium de Polenta militem Ravennatis diocesis, nostrum et eiusdem ecclesie Romane devotum et fidelem, dictique Ma- lateste consanguineum possit ad honorem dei .et eiusdem ecclesie, ac fidelium partium earum utili- tatem dicta Villa utilius gubernari: quare nobis idem Malatesta humiliter supplicavit, ut premisso- rum consideratione, necnon et attento, quod idem Hostacius Castrum suum, quod habet in Civitate Cerviensi, valoris quatuor milium hbrarum et ultra usuahs monete ilhus patrie, tibi nomine dicte Ro- mane ecclesie recipienti propria hberahtate do- navit, dictam Villam Codignole cum Vassallis seu hominibus ac mero et mixto imperio, aliisque iu- ribus et pertinentiis suis prefato Hostacio, ac he- redibus et successoribus suis in perpetuum feudum sub censu unius Palhi valoris vigintiquinque libra- rum dicte monete, per eum et dictos heredes Ro- mane ecclesie seu Rectori Romandiole in festo omnium Sanctorum annis singuhs persolvendo, mittendi et presentandi tociens, quociens novus Rector primo ingredietur provinciam, infra unum mensem a tempore novi ingressus huiusmodi com- putandum, concedere dignaremur. Nos autem at- tendentes, quod tu de permissis habere debeas cer- titudinem pleniorem, fraternitati tue, de qua in hiis et ahis fiduciam in domino gerimus specialem, ut si est ita et expedire videris, concessionem facere auctoritate nostra valeas supradictam, plenam con- cedimus tenore presentium potestatem. Datum Avi- nione m. Kal. Iunii, Pont. nostri anno decimo sexto.

DCCLXvTL

Bononiensibus pontifex, quamprimum fieri possit, una cum • curia se apud ipsos moraturum promittit Reg. An. XVL Secret. ep. 1596. fol. 340.

Iohannes episcopus etc. Dilectis filiis Regimi- nibus et Communi Civitatis Bononiensis, Ecclesie Romane fidelibus et devotis, salutem etc. Tenet no- stra memoria, et a vestra non credimus excidisse, quomodo circa translationem Romane Curie ad Ci- vitatem Bononiensem faciendam, actore domino, propositum nostrum vobis dudum intimandam per nostras litteras duximus post salutationis eloquium sub hac forma.

Ad nostram nuper venientes presentiam dilecti filii Thomas de Formaginis iuris civilis professor, et nobihs vir Rolandus de Galuciis miles, vestri Am- baxiatores et nuncii, per nos tam consideratione mittentium, quam ipsorum missorum probitatis ob- tentu benigne recepti, primo puritatem devotionis et fidei, quibus erga nos et Romanam ecclesiam splendere studuistis hactenus et continue non ces- satis, cum vestra et Civitatis Bononiensis devota recommendatione et humili recensere delectabihter curaverunt, et deinde coram nobis et fratribus no- stris in consistorio constituti eadem reepilogando prudenter Ambaxiatam eis per vos commissam iuxta sindicatus ipsorum continentiam proposuerunt fa- cunde pariter et fecunde. Nos autem super hiis cum fratribus nostris dehberatione prehabita diligenti, eis de fratrum ipsorum consiho publice respondimus presente prelatorum et aliorum fidelium multitudi- ne' copiosa, quod nos recognitionem et oblationem dicte Civitatis vestro nomine factas ab eisdem nun- ciis gratas habentes admodum et acceptas, ipsas pro sancta Romana ecclesia ac nobis nostrisque succes- soribus recipiebamus cum actionibus uberibus gra- tiarum, non intendentes tamen propter hoc iuri, quod eidem ecclesie Romane in dicta Civitate eius- que territorio et districtu competit et potest compe- tere, preiudicium aliquod generari. Ad ea vero, que predicti Ambaxiatores et nuncii nobis et eisdem fra- tribus vestro nomine supphcarunt, ut videlicet ad Civitatem iam dictam vellemus cum nostra Curia nos transferre, ipsis Ambaxiatoribus et nunciis de fratrum eorundem consilio respondimus sub hac forma, videhcet quod dilecti filii Romanus populus per suos Ambaxiatores ad nostram presentiam de- stinatos nobis sepius duxissent cum instantia sup- plicandum, ut ad Urbem principalem, utique sedem nostram, nos cum Curia nostra transferre, ac ibidem pastorale officium exercere vellemus, nosque vota vestra conformare voluissemus, si potuissemus co- mode votis suis, sed pro tempore aliqua negocia ardua, que inter principes harum partium emerse- runt, et subsequenter viarum pericula, que tam per mare quam per terram notorie apparebant, nostro et fratrum predictorum in hac parte desiderio mul

IOANNES PP. XXII. ANNO CHRISTI 1332.

tipliciter obstiterunt. Nunc dei misericordia eisdem sopitis negociis, periculisque viarum plurimum di- minutis, nostri et fratrum eorundem erat proposi- tum dilectam sponsam nostram, Iiomanam scilicet ecclesiam, annuente domino, visitare, et quia Lom- bardie et Tuscie provincie reformatione ac conso- latione in pluribus indigebant, que per nostram et ipsorum fratrum presentiam sperabantur promptius adimpleri, nec locus occurrebat nobis et ipsis fra- tribus aptior Civitate Bononiensi predicta, nostri erat propositi et in hoc nostrum et ipsorum con- silium residebat, ut ad Civitatem eandem Bono- niensem deberemus cum eadem Curia, concedente domino, nos transferre, ibique moram trahere, sicut provinciarum predictarum reformatio et consolatio postulabunt, et inde versus Urbem dirigendo, di- vina gratia previa, gressus nostros. Sane cum ca- rissimus in Christo filius noster Philippus Rex Francie illustris, qui pridem, sicut vos ignorare non credimus, negocium passagii transmarini ac- census zelo fidei et devotionis assumpsit, suos so- lennes nuncios super eodem negocio, ut credimus, et forsan aliis ad nostram providerit presentiam destinandos, certum nequivimus decenter prefigere terminum, in quo cum fratribus predictis et curia interesse intendamus in Civitate Bononiensi predi- cta: sed hiis, que proponent prefati Regis nuncii plenius intellectis, ac eis, que ad nos pertinere vi- derimus, et possibile fuerit, expeditis, necnon et quibusdam aliis, que ad jsecuritatem pertinent iti- neris, ordinatis, certum terminum publicare super premissis intendimus, et vobis e vestigio nunciare, prefatis nunciis et ambaxiatoribus vestris interim Avinione remanentibus, ut vobis nova de huius- modi adveutu nostro, fratrum predictorum et curie valeant reportare. Sane, filii, postmodum venienti- bus ad sedem apostolicam solennibus ambaxiato- ribus dicti Regis, et super negocio dicti passagii et nonnuUis aliis plura proponentibus, quorum ali- qua satis reputavimus ardua, per nosque prolixis deliberationibus cum eisdem fratribus habitis super eis, quia tunc nequivimus plene ad omnia respon- dere, regii Ambaxiatores predicti ad Regis eiusdem presentiam redierunt, intendentes, ipsos vel alios solennes nuncios ad nostram tunc in proximo re- dire presentiam, de prefati Regis intentione ac negociis plenius informatos: quorum quidem nun- ciorum regressui huiusmodi vel aliorum missioni festine quedam, que in illis partibus emerserunt sinistra, medio tempore obstiterunt. Eis vero nunc divina providentia quasi sedatis, ut intelleximus, adventum Ambaxiatorum ipsorum in proximo pre- stolamur, post quorum adventum, et negociis, pro quibus mittentur, sicut ministrabit dominus, expe- ditis, quod fieri speramus in domino satis cito, aliisque ordinatis, que pro itinerum securitate sunt cepta, publicare, sicut alias respondimus, terminum

intendimus, infra quem ad sepedictam Civitatem Bononiensem nos cum memoratis fratribus et cu- ria, preeunte divina gratia, transferamus. Porro, quia vestri Ambaxiatores predicti diutinam moram traxerunt in curia, predicti assignationem expectan- do termini, et negocia per nos sibi commissa pro- sequendo solerter, fideliter et prudenter: Nos con- siderantes attente, quod ex quo non poterat certus terminus ad transferendam Curiam presentialiter assignari, mora huiusmodi non videtur ad presens in Curia oportuna, cum assignationem predictam, dum eam, ut prefertur, contingeret fieri, et alia occurrentia vobis possimus per alium vel ahos in- timare, prefatis Ambaxiatoribus, quos vestre com- mendamus benevolentie, licentiam gratiose duximus concedendam. Datum Avinione xm. Kalend. Iulii, Pontificatus nostri anno decimosexto.

DCCLXVIH.

Bertrando cardinali legato, ut Rainaldo, Opizoni et Nicolao fratribus marchionibus Estensibus usque ad decennium castrum Finale in feudum concedat Reg. An. XVI. Par. III. Com. ep. 1436.

Iohannes episcopus etc. Venerabili fratri Ber- trando Episcopo Ostiensi, apostohce sedis Legato, salutem etc. Sedis apostohce circumspecta beni- gnitas devotorum merita provida deliberatione di- scernens, ad remunerationem eorum, qui dihgenti- bus studiis et consideratione locorum et temporum se dicte sedi gratos exhibent, et curis intrepidis fructuosos tanto hberahus tenetur assurgere, quanto per gratam prosecutionem eorum ad eiusdem sedis obsequia exemplis laudabihbus alii forcius accen- duntur. Sane dilectorum fihorum nobihum virorum Raynaldi et Opizonis ac Nicolai fratrum Marchio- num Estensium insinuatione percepimus, quod cum olim per quosdam, qui Mutinensis Civitatis regimini presidebant, cum auxiho Ludovici de Bavaria heretici ac de heresi condempnati, per- sequtoris ecclesie manifesti, suarumque gencium maxima guerra fieret contra gentes et devotos ecclesie, in illis partibus consistentes, super terri- torio et districtu civitatis Bononiensis non absque conflictu, strage et captivitate gencium predicta- rum, multis depopulationibus super Comitatu et districtu predictis per eosdem indevotos ecclesie perpetratis, ad que patranda commodius et secu- rius committenda, in quodam Castro Mutinensis districtus, quod Finale vulgariter nuncupatur, con- tiguo ipsi districtui Bononiensi se receptabant, im- pediendo agricultores et colonos villarum dicti districtus Bononiensis in usu et cultura agrorum suorum, in dictarum gencium ecclesie et ahorum devotorum predictorum et civitatis Bononiensis dampnum, preiudicium et gravamen, ac ipsius ec- clesie manifestam iniuriam et contemptum, que in partibus illis adeo dicuntur fuisse et esse notoria,

IOANNES PP. XXII. ANNO CHRISTI 1332.

quod nulla possunt tergiversatione celari, quorum indevotorum iniqua molimina ac iniquitates et sce- lera, que inibi exercebant, tu non valens conni- ventibus oculis pertransire, prefatis Marchionibus ut fidelibus ecclesie mandavisti, ut cum eorum exforcio se exponerent ad expugnationem et ca- ptionem Castri predicti, ut eisdem indevotis inde repulsis, depopulationes, incendia et rapine, ac alia mala innumera, que predictis ecclesie gentibus et aliis devotis ipsius per indevotos eosdem propter commoditatem et suffragium dicti Castri consue- verant irrogari, penitus tollerentur. Qui siquidem Marchiones, exercitu tam militum quam peditum solicite congregato, dictum exercitum ad obsidio- nem et acquisitionem Castri predicti potenter et celeriter transmiserunt, ita quod divina gratia suf- fragante, non absque gravibus laboribus et expen- sis dictum castrum, fugatis ex eo indevotis eisdem, in honorem eiusdem ecclesie, ad quietem et securi- tatem populi et districtualium civitatis Bononiensis, et aliorum devotorum eiusdem ecclesie per dictum exercitum extiterit acquisitum. Quod quidem ca- strum cum sub eorundem Marchionum custodia adversus eorundem indevotorum insidias teneri se- curius, et potencius valeat defensari, eisdem Mar- chionibus, ut ipsi haberent titulum aliquem reti- nendi et custodiendi castrum prefatum omni iure et modo, quibus melius potuisti, usque ad decennium et beneplacitum nostrum per litteras tuas, tuo si- gillo munitas, concessisti, prout in eisdem litteris plenius dicitur contineri. Attendentes igitur devo- tionem eximiam et fidehtatis constantiam, quas iidem Marchiones erga obsequia nostra et sedis eiusdem continue student per gratam exhibitionem operum ferventibus studiis demonstrare, ac pro- pterea dignum et congruum reputantes, ut eos condigne remunerationis premiis prosequentes, i- psos et heredes ipsorum ad eiusdem sedis obsequia forcius astringamur, fraternitati tue per apostolica scripta committimus et mandamus, quatinus tu, qui premissorum habes noticiam pleniorem, dictum castrum cum omnibus iuribus et pertinentiis suis usque ad decennium, vel usque ad beneplacitum eiusdem sedis, vel simpliciter, prout videris expe- dire, auctoritate nostra nomine Romane Ecclesie vel Imperii Romani, si ad ius illius forsan spectet, cum ad nos et eandem ecclesiam, predicto vacante Imperio, sicut nunc vacare noscitur, eiusdem ad- ministratio pertineat, eisdem Raynaldo, Opizoni et Nicolao fratribus Marchionibus Estensibus, eo- rumque heredibus ex eis per masculinam hneam legittime descendentibus, imposito dictis fratribus eorumque heredibus certo servitio, de quo similiter expedire cognoveris, pro dicto Castro per eos fa- ciendo nobis et successoribus nostris Romanis pontificibus Canonice intrantibus, vel Imperatori catholico et per eandem Romanam Ecclesiam ap-

probato, qui erit pro tempore, si ad ius Imperii Castrum pertineret forsitan supradictum, concedas in feudum de ipsius sedis gratia speciah, recepto ab eis pro feudo predicto nomine nostro et eius- dem Romane Ecclesie aut Imperii predicti, si ad illud pertineret forsitan, ut prefertur, fidelitatis de- bite solito iuramento, ad cuius prestationem ipsi fratres et heredes eorum predicti nobis dictisque nostris successoribus teneantur, statuens auctori- tate predicta, ut heredes eorum mascuh duntaxat, exclusis omnino feminis, in feudo predicto succe- dant, quodque dicti Marchiones et huiusmodi he- redes eorum semel in vita eorum Romano pontifici et eidem ecclesie, vel Imperatori predicto catholico et ut predicitur approbato, si ius sibi super hoc competeret, ut prefertur, infra annum post adeptam possessionem pacificam huiusmodi feudi, et postquam dicti heredes, qui non fuerint puberes etatis sue, quartum decimum annum exegerint, faciant ligium homagium et prestent fidelitatis huiusmodi iura- mentum, et quod huiusmodi feudum totaliter vel pro parte in indevotos vel alios non transferant aliquo alienationis genere vel contractus, interpretationem autem et declarationem omnium et singulorum pre- dictorum sedi apostolice reservamus, quandocunque et quoscienscunque expedire viderit faciendum. Da- tum Avinione mi. Nonas Augusti, Pontificatus nostri anno sextodecimo.