Venditio Jurisdictionum seu Grafschaftgerichte in hofmarchiis Teispacb, Fron- tenhauscu, Ergoltsbacb, Aeuting, Essenbach et Pilstiug Acta Eccliae j „. , .' . -, Ratisbon. a Ducibus Bavariae.

Nos Ottoj Ludovicus et Stephanus dei gratia Palatini Co mités Re Ai, duces Bawarie, omnibus et singulis presentiavinspecturjs

volumus esse notum, quod argente nos gravi onere debítorum tarn pro necessitate nostra, quam per inclite recordationis patrem nostrum dulcissimum contractorum maturo consilio et próvida deliberations prehabita cum Barombus sive Comitibus fidelibus et cousulibus terre nostre pro relevatione eorundem debitorum videbatur nobis et no- stris magis expediens, ad quorundam judiciorum tanquam inter alia minus utilium a'lienationem procederé, quam debita debitis et dampna" dampnis gravioribus cumulare. Quare predicta necessitate coacti jU» dicia sive jurisdictiones ad comecias spectantes, que vulgariter Graf schaft - Gericht vocantur, in hofmarchiis Ratispon. teche hic ex- pressis, scilicet Teispach, Frontenhausen, Ergoltspach, Aeu- ting, Essenbach et Pilsting cum suis pertineneiis tarn in bonis, quam hominibus, prout hufmarchie eedem certis limit i bus aqua- rum vol fossatorum seu aliis signis et regionibus distinguuntur, item tam majora, quam minora judicia in aliis extraneorum Villis, Cu rb's sive mansis ad eandem hoimarchiam in Tebparh minime perti- nentibus, contentis tarnen intra limites ipsius hofmarchie in Teispach, prout eadem hofmarchia in Teispach inferius distinguetur, ven. patri domino nostro Heinrico Ratispon. Episcopo et eidem Ecclesie recepto proinde quadringentarum librarum pretio vendidimus et tradimus cum omni juris et honoris plenitudine, que nobis usque ad hec témpora competebat ibidem, reservata tarnen nobis, posteris nostris, seu Sue- cessoribus principatus Bawarie reemendi sine qualibet prefinitione tem« poris libera facúltate, in quo casu reemptionis videlicet jurisdictiones eedem ad nos, posteros nostros, aut Successores principatus, restitute tarnen integraliter consimilis numeri'ac Valoris pretio, revertentur» Quia tamen idem Episcopus asserit, memorata judicia, que citra pe- nam Sanguinis pecuniariter cohercentur, ex ipso jure hofmarchiarum ad suam Ecclesiam pertinere, declaramus, quod durante contractu Ecclesia Ratisponensis generaliter tam majora, quam minora causarum vel culparum genera cum predictis omnibus judicabit, sed. in r¡eem» ptionis eventu jus, si quod nobis ibidem competiit, ad nos, posteros nostros et Successores principatus cum integritate redibit jure, vel pos- sessione, quod Ecclesia ante témpora venditionis habebat ibidem, salvo sibi per omnia remanente. In casu autem reemptionis faciendo earundem quadringentarum librarum pretium eidem Episcopo vel Suc cessor! suo cuicunque solvetur et assignabitur per nos vel cncios pó steros nostros aut Successores principatus sub nostro vel ipsorum po- sterorum nostrorum periculo Katispoae rel ш alio loco, quera ¿aira

limitée terre nostre ipse vcl Successor suus quicungue, apud quem facta fuerit reemptio, duxerit designandum, quod etiam in pactum predictum speciahter est deductum. Ad bec promisimus et promit ti- mus pro nobis et posteris nostris, quod de premissis omnibus pro ipso domino Episcopo vel suis Succcssoribus quibuscunque et Ecclesia me- morata contra quamcunque personam Ecclesiasticam vel secularem, cujuscunque status aut dignitatis fuerit, Ecclesiam quamcunque, mo- nas erum, universitatem vel Collegium Warandiam, quod G Wer sch aft vulgariter dicitur, prestabimus et sumptibus seu expensis, pro- priis defendemus, et potentie nostre manu propulsabimus injuriain, si quam conira eum vel Successores suos et ipsam Ecclesiam suam con tra justitiam attemptari contingeret in premissis. Et quia judicia Co miciarum infra términos et limites antedictos ab imperio in feodum tenuimus, et quarundam Comiciarum pro distincüone terminorum oportuit fieri Sectionem, promittimus et solempni stipulatione spon- demus, quod ab hodie usque ad instans festum Michahelis eidem do mino Epi-copo vel ipsius Successoribus et Ecclesie super premissis om nibus Serenissimi domini nostri incliti Roman. Regis semper Augusti, cui nostram super predicto pacto resignationem oiferemus, collationem faciendum exinde eidem Episcopo, vel Successoribus suis pro se et ipsa sua Ecclesia, et ratihabitionem obtinebimus et assensum nostris laboribus et expensis, et super seciione antedicta indulgentiam specia lem, et super hiis omnibus patentes Hueras ipsius domini nostri Regis. Termini autem sive limites hofmanhie in Teispach incipiunt ab ea parte, ubi siium est ipsum Castrum Teispach, et protenduntur per viam publicans, que tendit in Viechpach, et dirigitur versus G li ma ni n g euperius ad planiciem, et tunc ex altera parte versus Viech-

�?ach an das höh Hol z, et abinde prope Hohholtz in circuitu der lekk u^que in Haetenchoven prope valvam, et ab eadem valva secundum stratam publicam usque in Wintpozzing ad valvam ibi dem, et eadem elevatio campi secundum stratam publicam in circuitu usque in Wallerserden ad statuam valve, et ab eadem statua valve descendendo per eandem convallem usque Warnsdorf ad valvam et usque ad Vadum, qui infiuit in iluvium Chlingbach, et secundum

�?rocessum alvei Chlingbach usque in Iseram in ea parte, ubi idem ¡hlingbach prope piscinam in Teispach infiuit Isere. Item trans Ise ram ex opposito Teispach ascendendo prope ipsam Iseram et supra paludera u^que ad sulcum, qui condividit prata ipsius domini Epis- $opi et Eschelbechi, et directo tramite prope euudem sulcum usque

in Pruckbach ad rivulum, qui fruit inter Dornbanch et Rimpach cum omnibus pertinentibus in Dornbanch, et a valva in Dornbaach in inferió» parte Ville ascendendo directe usque ad Swaigam Ahei- jnciii, et ab eadem Swaighof limites Teispechensis hoimarchie usque in lseram protenduntur. In quorum omnium evidentiam atque ro- bur presentes litt eras pre the to domino Episcopo et Eeclesie sue de- dimus, et reverendi patria et domini nostri sánete Salzburgen. Ec- •lcsie теп. Arcbicpiscepi, aplce Sedis Legatir пе�? non karissimi patrui nostri Rudolf» incíiti Comáis Palatini Reni, Duels Bawarie, et etiam nostroium Sigillorum muniminc procura-vimus et feeimus roborari, te- -stibus, qui presentibus interfuerunt, nichiiominus subnotatis, et sunt hii viri honor, donnai: Chunradus de Luppurch prepósitos, Chunra- dus decanus, Chunradus de Ernvels propositus sei Johannis, Magr Eberhardus arclwdiaeonus, Canonici Ratispon. Ecclie, fidèles nostri Ulricus de �?Ьешр�?г�?Ь, Perngerus Comes de Leonberch, Hartmans ¿íus Comes de Chrrchperch, Dictherus de Pruckperchr Ulrkue da>- pifer de Haikperch, Heinrieus frater suus, Albertus VicedominusStruv bingensis, Karokis frater suus viri nobiles, item Fridericus de Perg, Hawardus de Sunicbing, Paldwinus de Paerbing, Ulricus Upfchove- rius magister Curie domini Ratispon. Episcopi, Iiermannus Wisen- terius, Chunradus frater suue, Ortlibus Eschelbech, Hartwicus Awer, et quam plui es alü fide digni. Datum et actum- Ratispone ашш do- juinj Х2у5. Ш. Idus Jubi,

-ï.ii.»T Çmatfue SigiïTa iïïaesa a¿penS$*9r "•" a"

Nitfiv.. •; tau<-le i 'nu.J iii ';--:: .-. ..Л .v.u.c nul'» c-.a ■ r* .

EviA�?» Ducum Bava rise Epn Ratisbon. praojtfta super Vendirione jodiciorum in

BUOÜj«nq feudolAfl.- Teirfpaeh-, Fronttnlfeuseil, ete. <T*-"-t; tu fjge. ввЙМЯ (teme '". Î4 «»*mK / ni -Г •

■ Mos Otto, Ludwirus' et Stephanus dei gracia' palatini Co mités Reni, duces bawarie tenore presencium prontemor, quod cam Reverendo iniXpo patri et dno nre Heinrico ven. Rat is ponen. Eno ju- tiieia- comiciarum in boJoiarchris ejusdem dni Epi Teyspach, Fran- tenbausen, Ergoltspach, Essenpach, Aeuting et Pilsting cum earum pertinenciis, et tam majora, quam minora judicia in aliis Villi« et mansis ad eandeni liofmarchiam in Teyspach minime pertinen- tilus, conteütis tamea intra limites ipsiua,dedimuj, yendkhmus et

«r fiai

{radidimus, prout in instrumento super hoc confecto plenius est pressum, et eadem judicia in feodum ab Imperio teneamus, et pro ciistinctíone eorundem terminorum quarundam Comitiarum terre no- stre oportuit fieri seciionem, eidem dno Epo pro se suisque Succes- aoribus et Ecclesie promisimus et solempni stipulacione spondemus, quod ab bodie usque ad iusians festum beati Martini sibi vel Succes- sonbus ei Ecclesie super hoc serenissimi dni nri, inclyti Homanorum Begis semper Augusti, cui nostram sub pacto reemptionis faciende pro quadringentis iibris denar. Ratispon. resignacionem ofleremus, col- tationem faeiendam exinde eidem dno Epo pro se et ipsa sua Ec- clesia, ratihabitionem obtinebimus et assensum nostrts laboribus et ex penses, et super Sectione antedicta indulgenciam specialem, et super jiiis omnibus patentes litteras ejusdem dni nri Regis, instrumentum preterea vendicionis et tradicionis de premissis, et quibusdam abis contentis inibi, usque ad terminum prenotatum Reverendi in Xpo patris et dni nri see Salzburgen. Ecclesie ven. Arcfaiepi A. S. legati, nee non magnifie! principie Kudolii, illustris Comitis palatini Reni, ducis Bawaric, patrui nri karissimi procurabimus efficaciter Sigillorum mununine roboran. Promisimus etiam, quod ab bodie usque ad le st urn beati LaurentU omnium fidejussorum datorum eidem dno Epo tam super presenti, quam etiam super contractu venditioais judicio- rum Velden et Eberspeunt, et advocada in Yelden, sive ad quinquennium, sive ad tempus aliud suis fuerint obligati lilteris, sa per eisdem obligationibus confectis Sigilla fapiemus apponi. Trans- raitternus etiam infra idem festum beati Laurencii aliquas personas idóneas, videlicet pro judieiis Velden et Eberspeunt virum nobilem Albertum Comitem de Hals, et dilectum i ¡del em nostrum Chunra- dum de Preising, pro supradictis hofmarchiís dilectos fidèles nostras Perngerum Comitem de Leonberch virum nobilem et Ricbgerum de Ahaim, qui transibunt et circuibunt, isti hofmarchias predictas ipsius dni Epi, illi. dicta judicia in Yelden et Eberspeunt, metas seu limites eorundem secundum instrumenta Yendicionum aptius distin- guenda, quorum copia si haberi non poterit, de assensu et requisi- tione ipsius dni Epi ad hoc alii assumentur; et quod premissa et quodlibet premissorum omnes tres fideliter attendamus et servemus eidem dno Epo pro se et ipsa sua Ecclesia et dictis Successoribus suis nos predicti Ludwicus et Stephanus suos nos ex speciali pacto fidejussores constituimus, et ad ea fidejussione obligamus et omnes tres dilectos fidèles austros Albertum Comitem de Hals, Llricum de

Aberisperch et Perngerum Comitem de Leoriberch viros nob i Ies, Chunradura de Prising, Ortlibum de Walde, Ulricum dapiferum de Hailsperch, Chunradum de Satelpogen,. et Heinricum dapiferum de Ekkenmül lidejussores dediraus, si predicts omnia et quodllbet pre- dictorum sibi attentum non fuerit et servatum, alter ex nobis Lud- wico et Stephano sive ftafispone, sire alibi monitus fuerit per ipsum dnum Epum vel dictos Successores suos, vel ipsam Ecclesiam Sede Vacante, post monitionem usque ad octo dies apud Lantshutam so- ciatus viris nobilibus Hartmanno Comité de Chirichperch et Diethero de Prukperch subintrabit obstagia non exiturus abinde, antequam omnia predicta et quodiibet eorundem eisdem dno Epo vel Sueces- soribus suis tt Ecclesie plenarie attendatur.> Si vero monitus alias teneretur obstagiis, exoneratus et liberatus ab illis apud ipsum locurn Lantshut subibit et observabit obstagia, sicut superius est e.\pressum. Ex residuis vero octo ipse Comes de Hals monitione facta usque ad octo diermn spacium in ipsa Civitare Lantshut, et ex reliquis septem quilibet Ratispone in una domo, quam ipse dnus Eptis vel Successor suus aut ipsa Ecclesia designaverif, monitus subibit obstagia, facturus in dampnum nostrum expensas simul cum aliis, nee recessurus, nisi premissa omnia et eorum quodiibet attendatur. Si vero moniti pre- dicti octo, vel aliquis eorum, aliäs tënerentur obstagiis, quilibet eo rum fiiium suum, qui habuerit, qui. vero non babuerir, alium suum comparem fn ipsa Civitate Ratispon. rrfodö predicto ad servanda ob stagia pro se ponet; Exoneratua autem ab aliis obstagiis, non- decfi- nabit alibi, sed loco filii aut comparis, quern pro se posuerat, sub intrabit in observationem obstagn memorati secundum omnes con ditioned èt pacta, que in observatione obstagiorum superius sunt ex presse, excepto predicto Comité de Hals, qui non Ratispone, sed apud Lantshutam, quod de observatione obstagiorum et missione filii pro se tprexnittitur, exsolvet plenarie et attendet, quam fidejussionem et obstagium tarn nos Ludwicus et Stephanns dicti duces, quam alii fidèles nostri predicto memorato dno Epo pro se et suis Successori- bus et Ecclesie servare promisimus bona fide. Adjectum est insuper, quod si aliquem ex nobis Ludwico el Stephano ante dicti» medio tempore decedere contigerit, qui superstee fuerit, obligatus remanebit simplioiter ad omnia supradict». Si vero aliquem ex premissis octo fidejussoribus nostrts interim mori contigerit, omnes tres vel qui ex nobis snpervixerint, postquam requisiti fuerimo&j alium eque bonum subrogabimus ad quatuor septimanas, alio quia duo es residuis septem

86 •

«a* 684:

confidejussoríbus, qui moniti íuerint, modo prenotaîo in . una dont» Ratispone subibimus ob stagia, donee de eque idóneo fia substitutio inemorata,, Halsarius yero, yel quem, sicut predictum esr, pro se mi sent, in Lanbbutara. In quorum omnium evidentiam et testimonium presentes íitteras predicto dno Ratisponeasi Epo et Eeclesie sue de- dimus Bostrorum Sigillorum munimine roboratas, testibusr -qui pre- sentibus interfuerunt, nichüominus subnotatis. et sunt hii: Viri ho nor, dni Chunr. de Lupurch propositus, Chunr. decanust Ghunradua de Ernvels prepositus sei Johannis, Magr Eberhardus archidiac. Ca~ nonici Ratispon. Ecclie, fidèles nri Ulr. de Abensperch, Perngerus Comes de Leonberoli, Hartmannus Comes de Chi fícIi perch, Dietbe- rus de Pruekpercb, Ulr. dapiíer de Hailsperch, Heinricus Irater suus, Al bertus Vicednus de Strubinga, Karolus ira ter suus viri nobiles. Item Fridericus de Perig, Hawordus de Sünching, Paldwinus de Paerbing, Ulricus Upfchoverius magr Curie dni Ratispon. Epi, Her- mannus Wisentarius, Chunradus frater suus, Orthbus, Eschelbechus,. Ilervvicus A wer, et quam plures alii fide diguú Datum et actum Raiispone anno dni 1295. tertio Idus Julii. >jt r¿

1 "." Tria Sigitla equestria integra adperiSent * ШШв

.«•:•; . .4i-.ni cî.f !л P.-" 'b г..« * , ) i3 w.vi ?K-,iimq

.• i' » ,-. .:• '- .;:Г—.'--;-! — Г 'i'llii; i'JV .'-.-Hl лда

'Sum. PCCVni. 1295. 14. Jul. Ex 0rigux4

Traditio Juri» Pat roña tus Ecclesiae parochialis in Gebrontshausen ad DecacaiuÄ

Eccliae maftorij Ratbton. per Duces Bavariae facta."' J* ■*пл'1

■-t :•»■ .1 !•-. . ., : :. • • . i ■• ..ut» m 'li-jifll.ii

. Nos Rudolf из et Lodwicus dei gra Comités Palatini Reñí, duces Bawarie notum facimus presentium inspectoribus universis, quod cum a longe retroactis temporibus in Ecciesia Ratisponen. de consuetudine ait obtentum, quod decanus ejusdem Ecclie in anni- Tersariis Eporum et Principian seculartum agat officium in Ecciesia me mora ta, ad consilium, exbortationem et indue tu m Magr i Chunra- di, venerabilis decani ejusdem Ecclie, Capellani nri et derlei spe«. Cialis jus patrenatus Ecclie in Geb h art es hausen Ratispon. dyo- cesis, quod ad nos et progenitores aros pertinuit, pro remedio ani me quondam dive recordations dni Lodwici lllustria Comitis pala tini Reni, ducis Bawarie, patris nri karissimi, eidem decano recipient! pro se et dignitate sua dedimus et damus, donavimus et donamusr tradidimus et tradimus, et nos Rudolfua predictus «'ad* J —'

et Iradítionem premíssas facías nobiscum per eundetn fratrerd nrunt, cujus tariquam minoris annorura tutclam gerimus, aucto- ritatem interponimus, et pleno jure transtulimus et transferimus in eunde m, per eum et Äuccessoree вно» habendum perpetuo et teñen- * dum, salvo jure iJlius, qui nunc est Rector ejusdem Ecclie pro tern- 1

{>ore vite sue, petantes et volentes, ut ipsa Ecclesia in Cebhartes- lausen cum Capcilis sibi subject is, dot i bus, decknts et omnibus aliis '• juribus, pertinentiis, obventionibus et utibtatibus suis pro ampliationc et augmento reddituum dicti dccanatus, qui hucusque fuerunt tenues et exiles, eidem decanatui annectatur, et in perpetuos usus ipsius decani et ipsorum Successorum suorum eadem Ecclesia convertatur,: retentis solummodo duabus libris denar. Ratispon. quas in anniver- sario predicti patris nri, qui agi debet, sicut agi consuevit anniversarius oujusbbet Eporum Ecclie Ratispon. annuatim in Vigilia purification» ■ béate Virgims, ad Ordinationen! Reverendi patrie et dni nri Heinrici > predicte Ratispon. Ecclie venerabais Epi, Capitulo ejusdem Ecclesie - idem solvac decanus et dicti Successores sui de Ecclesia prelibata. Testes autem sunt dilecíi nobis familiares et fidelest Albertus pre-: pus tus illmünstren, Prothonorarius noster, Chunradus de Wildenrode Marscbalcus nosler, Chunradus de Eglingen, Llricus Marschalcus de Lengoavelt, Heinricus de Eisoltsried, Eberhardus de Curia, Chun radus de Starzbausen, Heinricus de Saehsenhausen, Witigaew de Tainingen., Otto de Huntsperch, Wernliardus -de Northofen Vice- dominus noster, et quam plures alii fide dignL in cujus reí testimo nium presentes da mus SigiUi nri Rudolf i, nomine nro et tutoría ejusdem fratris nri, cum nos Lodwicus careamus proprio, communitas. Datum In Ingo Its tat anno dni 129b. pridie Idus Julü.

Sîgillu-tn ecuestre cum rhomiis in pectoro integrum »dpendet.

I t.i-.r-. i :" !■ - ■■ f-

«• '- Num. DCCIX. M95. 29. Ы. Ex Originali. Iacorporatio Parochiae Gi brontshausen cum dcciims лоуаШдо facta Decanatui

Iii . ti'if'.n: \.~ Eccksiae inajori« .ЛаЛадЬод. ■,.-\,<.,.-i . .... . , ,"

Nos Heinricus del gra. Ratispon. Epus nohrrn facimus presen- tium inspectoribus universis, quod pie intentioni rriagnificorura prin- cipiim, dnorum Rudolii et Lodwici fratrum,'lllustrium Cdmitura palatinorum Rehi, dueum Bawarie, qui prö remèdio dîvè recordatib- nis anime patris-sui jus patroaatus Ecclesie in Gebhardshuseij

nre dyocesis, quod ad eos et. progenitores suos pertinuít ex antique dederunt, donaverunt et tradidcrunt dilecto confratri uro Chunrado, vencrabili decano ejusdem Ecclie nre, recipient! pro se suisque Suc- cessoribus concurrere cupientes, easdem donationem et traditionem ratas et gratas habentes, ipsas auctoritate presentium approbamus. -Et quia ejusdem redditus decanatus hactenus fuerint adeo tenues et exi le)) quod ncc ipse, пе�? aliquis predecessorum suorum ex eis potuit sustentan, ipsius decanatus redditus augmentare et ampliare ex causa premissa de paterna benevolentia intendentes, cujus, quantum possu- inus, interest singulorum necessitatibus providere, et illorum precipue, qui lateri nro continue adhérentes nobiscum in Vinea dni et Ecclia nobis commissa fideliter élaborant, eandem Eccliam in Gebhardshusen cum juribus et pertinentiis suis de expresso dilectorum in Xpo fra- irum ejusdem £cclie nre Capituli beneplácito et assensu prefato de cano pro se et ipsis suis Successoribus cum duabus partibus decîmarum novalium ejusdem Parochie presentibus et luturis, que retenta tercia parte tant um pro ipsa parochial i Keel iay nos in eadem Parochia, si- cut et in ceteris ipsius nre dyocesis respicerc dinoscun- tur, sive in nra aut aliorum, ex permissione nra tarnen, sint aut fue rint potestate, concedimus et decanalui annectimus supradicto, ut idem decanus et Successores sui predicti in necessitatum suarum sub- sidium convertant perpetuo proventus Ecclie predicte, et décimas no- valium predictorum, Presbytero Vicario servituro in Ecclia memorata de dictis proventibus portione congrua pro sustentatione sua et suppor- tandis ipsius Ecclie oneribus reservata. Ceterum quia Principes ante- dicti Jus patronatus Ecclie memórate in ipsum decanum pro remedio animé pat ris sui, ut premittitur, transtulerint, ut anima ipsius, quam dnus in pace foveat, aliquid consolationis exinde consequatur, sepe- fatum decanum et Successores suos solution �? duarum librarum denar. Batispon. facienda annis singulis, postquam eadem vacaverit Ecclia, et ad eos cum fructibus transiverit, de proventibus Ecclie prenótate in Vigilia purification» béate Virginis ipsi nro Capitulo pro agendo rae- morati patris sai domni Lodwici bone memone anniversarió illo die, sicut unius ex Epis Ecclie fieri consuevir, ad quod se idem nrum Ca- pitulum ohligavit ad ipsius nunc decani instantiaiii, oncramus. Ipsa etiam Ecclia non vacante, pro eo, quod dicti Principes cum persona decani ipsam nram dignati sunt honorare Eccliam, idem suum aget anniversarium, etsi nichil sit inde medio tempore Capitulum perceptu- ryuu suprudietnm. Jo cujus rci testimonium preserves damus Sigiiii

nostri robore oonwranitas. Actum et datum Ratíspbne anno dhi 12Q,5. IUI. KaL Augusti. Nos vero Chunradus Propositus, Chunradus Deca- nus, totumque oapitulum ejusdera Kaiispou, Ecelie in Concessionem iactam per ipsum dnum nrum Kpum, sicut supra tac tum est, prefato dno decano pro ее et i psi s euis Successor! bus de Ecclia antedicta, et decimis novalium predictorum onus impositum eidem decano de pro- ventibus Ecclie prelibate, et alia quevis premissa, ad que consensus noster requiritur, coneentimus et ad agendum anniversarium sepefa- tum, sicut unius ex Epis, ut premittitur, in die préfixa, nos presenti- bus obligamus, ipsis Sigillum nrum in testimonium et majoris roboris firmitatem similiter appendentes. Actum et datum iu loco, anno et

die prenotalis.

Duo S'isilla adpendent.

Duo Sigilla adpendent. _