Protectorium papale concessum Collegiate S. Jo an n is Ratlsbonae.

Urbanus Epus servus servorum Dei. Dilectis filiis Ekkolfa prepósito saneti Johannis Baptiste in Civitate Ratispona> eiusque fra- ^ribus ibidem eommorantibus tarn presentibus, quam futuris canenice substituendis in perpetuum. Quotiens a nobis petitur, quod juri et honestati convenire dinoscitur, animo nos decet libenti concederé et petentium desideriis congruum suffragium impertiri. Ea propter dilecti in Domino filii vestris justis postulationibus clementer annui- mus et prefatam Ecclesiam saneti Johannis Baptiste, in qua divina

mancipati estls obsequio, sub beati Petri et nostra protectione suscfw pimus, et presentís scripti privilegio communimus, statuentes, ut quascunquc possessiones, quecunque bona eadem Ecclesia in presen- ciarum juste et canonice possidet aut in futurum concessione PontU ficum, largitionc Regum vel Principum, oblatione fidelium seu' aliie justis modis prestante Domino poterit adipisci, firma vobis vestrisque Successoribus et illibata permaneant, in quibus hec propriis duximui exprimenda vocabulis: Locum ipsum, in quo prefata Ecclesia sita est, cum omnibus pertinentiis suis, jus, quod habetis in Ecclesia Win- kelsäzze, et in Ecclesia Ascholzhusen, curias ad prebendam vestram pertinentes, scilicet Windeheim cum omnibus appenditiie suis, molendina in Ahdorf et decimationem tarn frugum, quam vi- nearum de vineis plantaris et plantandis, scilicet inter Wisent et Teulental, Werd, Hungersdorf, Teufental et Owe cura decimatione frugum, curiam in Erling (hodie Langenerling) et ter- tiam partem decimarum per totam villain, curiam M et zing, et ter- tiam partem decimarum in eadem villa, et decimationem in Hart husen, curiam Schässendorf, molendinum in Vihta et decima tionem per totain parochiam; decimationem per totam parochiam H ay bach, decimationem in Ratenberg, curiam in Anger cum decimatione et omnibus appenditiis suis: decimationem de parochia Chunzell, decimationem de claustro monachorum, quod dicitur su peráis Altach, decimationem de Ghritzenkirchen, decimationem de Pföling, decimationem in Tegernbach, porcum maturum de curia Geisling, que Pontificis est, decimas in Truchtlving, quaá tradidit Epus Chuno ad altare sánete Marie, curias ad oblationem fratrum pertinentes Gutzelhusen, molendinum et curiam cum suie appenditiis in Nisse, curiam in Windeheim, curiam Chruchen- berg, mansum in Menzenbach, curiam Berhartshusen, man- sum in Gependorf, molendinum et mansum in Susenbach, cu riam Paid wins dorf, tres curias Priz.zat, mansum et decimationem per totam parochiam Rattiszell, curiam in Gharein, vineam, in Muln, 'viheam in Will ifs-, duas virieas cum 'agris attineniibus in Schvväblwis, vineam dictum Chobeh tres curias ad vestitum fra^ trum pertinentes'in P о diu ngs vel den, curiam in Parochia Adra ta- husen.

Obeunte vero te nunc ejusdem loci prepósito rrallusí ibi qualibet surreptionis astutia seu violentia preponatur, nisi quem -fratres com-* nvuti consensu vel major pars fratrum sanioris consuii secundum Der

timorem de choro S. Petri Ratisponen. providerint eb'géndum, sicut a

Erima fundatione (1127) in eadem Ecclesia est obtentum, ei vero non ceat, curias, decimas et mansos alicui dare vel alienare sine com- xnuni consensu fratrum; nec prepositus aliquid dè oblationibus fra trum sibi vendicare présumât, sed camerarius a fratribus constitutus oblaliones debita provisione dispenser. Ecclesias quoque fratrum sine ipsorum assensu concedendi alicui nullam habeat prepositus potesta- tem, sed sicut hactenus factum est, ordinatio earum canónica fratrum provisione procedat. Decernimus ergo, ut nulii omnino hominum liceat, prefatam Ecclesiam temeré perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retiñere, mintiere, seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia integra et illibata serventur eorum, pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis pro- futura, salva Sedis .apostolice auctoritate, et diocesani Epi canónica justitia. Si qua igitur in futurum Ecclca secularisve persona hanc no- stram constitutionis pagina m sciens, contra earn temeré venire temp- taverit, secundo tertiove commonita, nisi reatum suum debita satis faction correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat, ream- que se divino judicio existere de perpetráta iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domim redemptoris nostri Ihu Xpi aliena fiat, atque in extremo examine districte ultioni subja- ceat; cunctis autem eidem Ecclesie sua jura servantibus sit pax Dni nostri lhu Xpi, quatinus et hic huctum bone actionis percipiant et apud districtum judicem premia eterne pacis inveniant amen. Da tum Vérone per manum Alberti S. R. E. pbri Cardinalis et Cancel- larii, XIII. Kal. Augusti, indict. IV. anno incarnationis dominice i 186. Pontificatus vero Domni Urbani Pape tertii anno primo.

Tlumhum. Vrhanut PP. HI.

Num. CCLXXXVn. Circa annum 1186. Ex Diplpmatario coaevo.

¡Concordia inter abbatissam monasterii superiori» et plcba- •

nun» in Metenbach. ,

Novérmt omnes fidèles tarn futuri, quam presentes, quod'con- -troversia illa, que vertebatur inter dnam abbatissam superioris mona sterii, et Ulriçum plebanum in Metenbach de quibusdam homi

^ 271 ,

nibus, videlicet Perhta et liberis ejus, quos predictus plebanos Ее* clesie memórate censuales 5 denariorum esse contendebat, dna gutem abbat issae contrario dicebat, eos esse censuales matricularis Ecclesie sánete Marie in superiori monasterio, sopita est, quia plebanus ce- dens a contencione, quam illicite vendicayerat, iúri süo penitús ab- renuntiavit H. r. t. sunt: Friderich prepositus, Hertuuicus prope Me- tenpach, Heinricus de Püsenkofen, Paldewlnus villicus, Gumpoldusy Heinrich de Tegerenheim, Chunradus servas scribe, Ulrich Chüfer et alii quam plures. v

• . Num. CCLXXXVIII. n87. Ex Originali.

Con cambium agrorum inter Prillenses Monachos et Canónicos veterii Capellae.

In nomine see et individué Trinitatis. Noyerint universi fidèles Xpi, precipue vero veteris Capelle Canonici, atqúe Monachi Prulensis Cenobii, presentís pagine stilo veraciter instruct! posteris suis noti- tiam transmittant operum suis temporibus inter se rationabiliter per- actorum.. Preiati canonici possédèrent agrum Prulensi Cenobio con- tiguum, >fpro quo adipiscendo atque ad meliores usus excolendo firater Herbardus, qui jussu abbatis preerat Xenodocbio, tantumdem terre fructifère in duobus agris Canonicis contradidit, uno, qui su- pradicto agro in superiori parte adjacet, altero super stratam, que Pentilingin ducit, jacenie. Verum quoniam decimationes ipsorum agrorum omnium veteri Capelle pertinebant, pro reconpensâtione earura, et precipue pro decimis mutuati agri et pro aree cujusdam cen> sualis agro eidem adhejrentis util i täte duos alios agros uAum ex opposito Ni derive nhusin,; et alium prope Scum Jacobum plenarie cerneara? biendo superaddidit. �?а�? Conventione rite çomposita prepositus ve* teris Capelle Burchardus nomine, et Heribordus decanus a Ca nonicis per obedientiam et a maneipiis Ecclie requisierunt per sa cramenta jurisjurandi, si prcfatum Concambium absque dampno sue Ecclie posset peragi, quibus dicentíbus, se multo preponderant em in Concambio partem récépissé, Meingohus Prulensis abbas, et Bure-, hard us prepositus uterque cum suis fratribus et utriusque Ecclie maneipiis convenère, atque sepefatum ritë stabilierido cönfirmnve- runt Concambium, et ne in posterum ab aliqua persona revocari nossit in irritum, ratum duxerunt his scriptis perhibere atque Sigü

lis. Huic Convention! atque stabilitati ego Meingolius Prulensis ab bas subscribo. •

Ego Adalbero fs. Ego Permut pbr. fs. Ego Sigihard. subd. ft.

Ego Heinricus pbr ft. Ego Perhtoldus pbr ft. Ego Waltheru» pbr ft. Ego Eberwinus pbr ft. Ego Heinricus pbr ft. Ego Dilinus sacrista ft.

Ego Pulo diac. ft. Ego Frid. diac. ft. Ego Burchardus Cantor ft.

Ego Merboto diac. ft. Ego Rapólo diac* ft.. .¡.^go Uto diac. ft. Ego Hartuicus subd. ft. Ego Chuno diac ft. Ego Rudiger subd. ft.

Ego Burchardus prepositus vet. Capelle ft¿

Ego Heribordus decanus ft.

Ego Chunradus ft- Ego Hugo fs. Ego Adalpertus pbi*T».

Ego Chuno obellurius. ft. Egq Rüdiger ft. Ego Frid, cella'rius ft»

Ego Chunrad. ft. Ego Udalricus ft. Ego Chunrad. ft.

Ego Heinricus sacrista ft. Ego Rupertus ft. Ego Rüdiger й�?" r'

Ego Heinricus ft. Ego Laurent, fs. Ego Alexander Is. . »

Ego Gebehard ft. Ego Vdalricui ft.

Nomina mancipiorum Ecclie See Marie in veteri Capella, que Interfuerunt prefato concambio: Heinricus homo prepositi, Heinricus pictor,- Ofto amicus Adelberti, Adalbertus Unträr, 'alius Heinricus

�?ictor, Marqiiart de Ingolstat, Hernit de Uchintal, Chunradus filius íeinrici, Fridericus de Metlingin, Rupertus filius Perluib: Heinricus albus, Perhtoldus sororiüs decani, Piligrirn,. Ekkehart, Perhtolt homi nes dni Chunonis obellarii, Bruno Waltmaister. De familia sei Viti bü presentes affuère: Ortolf filius ejus et Chunradus, Chunrad pic- tor, Gottefridus de Nittenowe, Gotpolt de Moshaim, Chunrad de Sconnenaich, Wolfram, Egilolf, Rüdiger, pistores; Arnolt faber et filius ejus Heinricus, Rudolf, Wollram, Slfridus, Perhtojr, Heinricus de Pettindorf, Wernber Hamirstil, Fridericus, tldalricus de Allihgin, Hainricus Haclmil, Hainricus Rorär, Dietmarus, Richolf, Chunrat cementarius, Rudolf cementarius, Walther Chropf. Acta sunt hec anno ab incarnatione dni 1187. Indict. V. régnante invictissimo Ro man, imperatore Friderico anno imperii ejus XXXVI. presidente Ratisponen. Ecclie Chunrado, Babenbergensi verb Ottone Pontífice, Meingoh Prulensi abbate, Burchardo prepósito veíeris Capelle.

Duo Si pila laesa л) Capli vet. Capellae �?ит В. V. María, Ъ) abbatis Pru- Unsis cum S. Fito intus impressa sunt.

Chunradus Ratisponensis Ecclesiae Episcopus agros Ecclesiae suae Coenobid Prürening contermiuos,— quia ipso suisitu monachis pene sunt inevitabiles, —et alia in. eorum confinio sita, quae omnia 5. solidos et 5. denarios annuatim Ecclesiae Ra- tisponensi solvebant, pro bonis eorundem monachorum in Ekkolringcn, quae Qaiust talenti annuum censum persojvunt, in concambium dedit, advocato suo Otto- at, et advocato illorum Comité Adelberto de Bogen huic alternae traditioni Consensual et menus interponentibus. • >

,,Quía vero hactenus nostri juris erat, ut nos et nostri homines, SIî' scilicet, quos consuetudo in hoc discrevit, in portu danubii ibidem sine vectigalibus transduceremur, hanc nobis justiciam illibatam volu- mus conservári; ceteris omnibus, que ibidem possedimus, illonim pro- prietâti subjéctls. Ne qua vero in posterum hujus mutue traditionis possit fieri retractatío, aut hinc inde ulla dissolutions infera tur que- stio, presentí privilegio cautum esse volumus, et pontificali potestate, quam, a Deo licet indigni accepirnus, alterne hujus donationis con- fractum perpetïm roboramus. Testes hü sunt: Heinricus major pre pósitos, Jlapotho decanus, Oudalricus parrochianus, Egelplfus S. Jo hannis prepositus, Belethus magister scolarum, Rudegerus, Perhtoldus, de Heresingen, Wernhardus, Fridëricus Freno, Herbort' Zolner, Fri- dericus cellerarius veteris Capelle, Oulricus et Heinricus Capellanï' Epi, Wernherus parrochianus S. Emmerami, Oudalricus Siebenmann, Adelbertus Comes de Bogen, Counradus Cornes de Domberc, Adel- bertus et Walcoun de Camberc, IPernhardus de Mosen, Sigehardus de, Eberspiunte, Heinricus et Hartuuicus de Fronowe, Gozwinus dives, Adelbertus de Outten, Adelbertus de Suzembach, Karolus Ratispo-

in Heida, Hartwicus de Liehtenberc, Âdalhardus de Saler, Walterus

274

Num. ССХС. мд�?. m. Nov. Ex Originatí.

Facultas aplca concessa Epo RblLsbon. absolvendi incendiarios.

Cclestinus Epus servus servorum dei, venerabili fratri .. Ra- tisponenai Epo salutem et aplcam ben. Quanto Epali officio plura in- cumbunt, que subditorum utilitas seu nécessitas exposcit impleri, tanto elementáis aplcus debet et favor adesse, et ubi ejus auctoritas necessaria fuerit, benignius adhiberi. Sicut autem ex tua est nobis parte propositum, cum temeriiate hominum perversorum Ecclia tue gubernationi ac provisioni subjecta septus inlestetur, et ob hoc iiecessarium sit, fidèles ipsius maUtie illorum opponi, qui ex ipsorum provocatione frequenter incendii reatum incurrunt, ad correctionem malign i tat is eorum, quós ab Eecliarum gravamine. timor aut rev¡e- rentia Judicis superni non retrahit, (fraterniiati tue ctuximns indulgen-' dumj ut si quos ex fidelibüs Ecclie tue, vel ex htys, qui pro ejus tuiíione illis de mandato tuo, seu tuorum ministe: iahum sé opponunt, aliqua occasione contigerit incendii reatum ineurrere, absolvendi eos а�? penitentiam imponendi, nullius contradictione vel appellatione obstante, liberam habeas auetoritate presentium lacultatem. Super eo vero, quod apostolicum duxisti oraculum consulendum, quid fa ciendum sit tibi de hiis, quos propter guerram principum diver&otum in tuo Epatu morantiuiu incendium accidit aliqua ex causa çommit- terej ' hoc tibi litteris presentibus respondemus, ut videUcet in eos, donee congrue satisfecerint, et que Cañones statuunt, fuerint executi, Ecclesiasticam exerceas ultionem. Dat. Lateran, II. Id. Novemb. Pon- lificatus nri anno secundo.

. .. Plumbum: Celesêinus PP. III. - c :¿ ■ ■- •> -■ '■'»»:' •'' <■

■ > Num. CCXCr- 1192. Ex Original!.

Ecclesia Wal'inhovtn adjudicatur Parochiae Eilsbrunn.

Wolfkerus dei gra Pataviensis Epus, omnibus veritatis!(amato- liBitis; in ;Xpo salutem. Cum inter ecclesiasticas personas lites sepe em'ergánt, oportuhum videtur, ut cause, que judiciario ordine deci- duntur, in scripta redigántur, ad eorum presidium, qui injurias pa- tiuntur. Notificarnus itaque omnium scientie, qualiter cum in causa, que inter Bernoldum plebannm de Eilsbrunne, et Popponem

275 ^

sacerdotem pro Ecclesia in Waltenhoven vertebatur, a dno Papa Celestino judices constituti fuissemus, nos presentes habuimus dnura Epum Ratisponen. et alios viros honorabiles: prefatus Bernoldus pie* banus in jure prévalait, et cedente Poppone Sacerdote prefatam Ec- clesiam utpote matricis sue Ecclesie filiam obtinuit, et auct orí täte Aplca per nos et nuncios nostros in eandem Ecclesiam canonice ü> tro ductus fuit. •* ■

Sîgillum Epi PVolfkeri fractum appendei. j

Charta haec absque die et anno est. Cum vero Epus Wolfkerus anno 1192, in Conventu Ratisbonae habito praesens esset, absque dubio hoc etiam anno aententia haec lata ac execution! data fuit.

Num. CCXGIL 119З. 26 Junii. Ex Originan*.

Conradi III. Epi Ratisbon. donatio decimarum de novalibus, quae monasterium in» r .'■ r feflïs actú ipossidet eft futuris témporibus possidebit.

-vj.ry C'iil />■'•' -i it! -UV J-\ «>. ■'• - .

;,; -In,nomine sánete et individué Trinitatis. Ego Chunradus dir vina favente dementia Ratisponensis Ecclesie Epus, omnibus Xpi fide- libus in vero salutari salutem. Ex divine dispensationis arbitrio ad Ecclesiarum regimen evocati locum regiminis vicem reputamus solli- citudinis et earn monasteriorum curam nobis assumimus, ut eorum quieti, que nobis crédita sunt, quantum ille dederit, ad cujus nutum stant omnia, consulamus. Hujus consideracionis intuitu, cum infe- rioris monasterii sacer locus in suis possessionibus ex deeimarum pro- ventu a nostris antecessoribus sit adauetus, nos quoque veneranda patrum nostrorum imitantes vestigia, aliquid in gazopbilacium Xpi imttere et tarn salutifere fidelium collatiom qualemcunque partem de nostro adiieere curavimus. Futuris igitur témporibus providentes et emergentium vexationum casibus oceurrentes presentí pagina consti- tuirnus, ut quemeunque fruetum in ejusdem sacrosaneti loci possessio nibus, quas vel nunc rationabiliter in nostra diócesi possidet, aut in futuro justis modis Deo auetore possidebit, labores hominum sive fer- tilifas agrorum cujuscunque culture produxerint, de novalibus deci- mationum quoque proventum venerabilis ille locus ex his libere per- eipiat, et hujus nostre concessionís auetoritate perpetuo possideat, nec alicui successorum nostrorum, aut ulli omnino hominum presentís pa gine constitutioni contraire liceat. Nequa vero super hoc nostre con»

35 *

cessionis rationabili et Deo placenti Donativo illi questio inferatur, aut futuris temporibus ullo contradictionis turbine -hec nostra traditio adtemptetur, presentís scripti cancellato privilegio caveri volumus, et- potestate nostri officii divinitus nobis collata modis omnibus excludimu*.

. Ego Albertus Salzeburgensis Archiepus. Ego Heinricus major prepositus. , .' ,

Ego Fridericus obellarius. Ego Hugo.

.: Ego Fridericus cellerarius.' . •

Ego Kapoto decanus. •. rSu.-'

Ego Egüolfus sei Johannis prepositus. .... l..¡

Ego Ulricus majoris Ecclie plebanus. „

Ego Belletus scolarum magister et archidiácono.

Ego. Rudigerus thesaurarius sancti PctrL -.. ~? л.ч.

JLgo Heinricus et alii. ,. .

Actum anno dominice incarnatiorús 119З. indictione ХГ. VI. Kai. Julii, régnante Heinrico Romanorum lmperatore, filio Friderici impe- ratoris, anno imperii ejus III. anno Pontificates nostri VIГ. féliciter amen. Testes hi sunt ex laicis: Fridericus quondam Palatinus, Otto Lancravius, Perhtoldus Marchio de Vohburc, Albero Wolf, Chunradus et Otto de Werde, Heinricus de Randeke, Chun- radus de Ahousen, Wirnto de Prennenberc, Perchtoldus de Pergen, Otto de Cheveringen, Siboto super danubium, Chunradus Chaergel,' Wernhart et Heinrich an der Heide, Albertns et frater ejus Liutuui- nus an der Heide, Ulricus et frater ejus Roubertus Chaergel, Heinri cus Schurpf, Rapólo camerarius, Marquardus prepositus (in monaste rio inferiori), Heinricus prepositus de Tekkendorf, Ulricus de Sune- chingen, Purchardus de Pfenngen et alii.

Cum Sigillo Epi grandi et rotundo, nonnihil laeto.