Compositio inter Duces Ludov. et Henricum cum denominatione Fidejussorum facta per Epum Ratisbon. et Burggrafium Norimbcrg, arbitros.

Nos Heinricus dei gra Ratisponen. Ecclesie Epus, et Fride- ricus Burcgravius de Nürnberch arbitri seu arbitratores super cau sis et questionibus, que inter illustres dnos Lodwicum et Heinricnrn duces Bawarie verrebantur, arbitrando pro bono concordie diffini- mus, quod privilegium statutorum, quod incipit: Gonditor huma

591

ni generis etc. *) et cujus terminus usque ad instans feshim Natî- vitatis Dni se tantummodo extendebat, per omnes suas clausulas us que ad purificationem beate Virginis nunc venturam debeat in vi gore festivo per predictos dnos duces et quoslibet ipsorum homines ac servitores firmiter observan. Item uterque dnorum Ducum super satisfactionibus incendiorum et rapuiarum a festo beati Probi nunc elapso usque in hodiernum diem bcati Andrée apli utrinque illato- rum suum p rim ogeni turn obliga vu, ita, quod dnus Otto filius dni Heinrici ducis, Al. Comes de Hals, Ulricus de Abensperch, Ch. de Preisingen, et H, de Mosdorf in Iserekke nulla monitione previa in octava Epiphanie dni nunc ventura ad obstagia se recipient sub pro misse fidei nobis dato, пе�? ab inde recedere deberent ullo modo, donec juxta tenorem prions privilegii inter ipsos duces confecli de predicas dampnis fuerit satisfactum; �? converso dnus Lodwicus filius dni Lodvv ici ducis, Chunradus de Luppurch, Winhardus de Rorbach, Wich, de Iringspurch, et Berchtoldus de Schiltperch in octava ejus- dem Epiphanie usque ad satisfactionem eorundem dampnorum se по» mine obstagii similiter recipient apud Dachawe. Item statuimus, ut predicti dni Duces in crastino Epiphanie dni Ratispone debeant pla- cita mutuo observare super exsolvendis dampnis incendiorum et ra- - pinarum, а�? aliis Causis inibi terminandis. Stabitur etiam ibidem ab utraque parte Sententiis illorum octo ad hoc communiter electorum sin, quod in quocunque ipsos contigerit discordare, nos habeamue decidendi plenariam potestatem. Statuimus etiam, ut Chunradus de Paulstorf et Ch. de Swarzenburch super omnibus causis, quas tant ab antiquo, quam de novo ad invicem asserunt se habere, in proximo plácito debeant vicissim justitiam exhibere. Item statuimus, quod per prefatos Duces efficaciter procuretur, ut usque ad purificationem beate Virginis afl'uturam super questionibus quibuscunque per homines seu quoslibet servitores eorundem treuge inviolabiles observent ur, et quod omnes captivi adhuc detenti infra octo dies ab utraque parte hberî dimittantur, alioquin primogeniti predictorum Ducum moniti per nos Epum in premissis locis obstagia subintrabunt, remansuri in eisdem, donec omnes captivi fuerint absoluti. Item ex parte dni Lodvvici ducis jurabunt Ulricus Vicednus de Lengvelt, Ch. de Paulsdorf et Ch. filius ejus, Dietricus de Wildenstein, K. de Chiirn, Al. de Muracha

*) Hoc Privilegium Statutwum hucusque ïnveniri son potuit

^> 592

3uo Stralnreldani Fratres, Reisaharius et judex! de Níwenbürch: de parte vero dni Heinrici ducis Albertus de Straubing Vicednus, Ulricus dapifer de Ekkenmül, et H. frater ejusdem, Ch. de Swarzenburch et £hus suus, Ch. de Satelbogen, Schönnestatnerius, Jordanus de Murach, pincerna de Flügelsperch, H, de Rorbach, et Judex de Chambia pro se et suis, quod durantibus1!tréûgis ab omnibus dampnis debeant omnimodis abstinere. Si verb dampna, si qua, quod absit, fuerint medio tempore irrogata, retractata non fuennt infra dies 14. subsé quentes, ad amöniiionem Vicedni, qui in suo Vicedominatu dampna h moi est perpessus, Vicednus partes alterius, nec non auctores damp- norum, qui per se vel servitores suos dampna talia intulerint, Ra- tispone tenebuntur ad obsiagia exsolvenda, doñee exhibita fuerit con grua satisfactio de illatis; debent etiam ambo Vicedni memorati in prohibendis dampnis mutua adjutoria sibi invicem exhibere sub astri- ctione prestiti juramenti, et siquis eorum ad hoc per alterum postu- latus, adjutorium suum denegaverit exposcenti, Ше similiter erit ob- stagio obligatus. Inclusum est etiam juramento Vicednorum, quod de universis et singulis dampnis a die beati Jacobi usque hodie îrro- gatis inquisitionem habeant diligentem, et eadem in scriptis nobis présentent in placitis proximo observandis. Si quis vero subterfugien- dis dampnorum satisfaction i bus a parte unius Ducis ad partem alte- rius voluerit se transferre, idem nullatenus debet recipi ob hanc cau sam. Item si alterutrum predictorum dnorum Ducum a prefato die placitorum, nisi legitimo impedimento detentus fuerit, se contingat aliqualiter absentare, filius ejusdem adjunctis sibi predictis quatuor ob- stagium subintrabit die proxime subsequenti, nulla monitione aliqua- tenus precedente: insuper in proximis placitis nobis reservamus om- tiem, quam hactenus habuimus arbitrariam potestatem super hiis et omnibus aliis jam tractatis. Et ut premissa omnia firmiter conser- rentur, presens scriptum fecimus Sigillorum nrorum munimine robo- rari. Patum Ratispone anno dni 128З. in die beati apli Andrée.

, ' Sîgîllum Burggrafii laesum aJpendet, alten Epi avulso.

593 *-*rr

, ■ .--г Num. DCXXfV.'. 1284. 3r. Januarii. Ex Originali.

Compositio facta inter Duces Bavariae Ludoyicum et Hcnricum, ac eorum homines et servitores "adjcctâ denôminatione fîdejussorum per Henricum Epum Batisbon. et Fridericum Burggrafium Norlmberg. arbitros.

- '1 Nos Heinricus dei gra Ratisponen. Ecclie Epus, et Frideri-' cus Burcgravius. de Numberch . arbitri seu arbitra tores sive media- tores super omnibus causis seu questionibus, que inter illustres dnos L. et H. duces Bawarie, bomines et servitores eorum vertebantur, exceptis causis principatus ipsorum tangentibus, arbitrando dicimus, statuimus ac etiam diHinimus, quod Privilegium, cujus initium est: Conditor humani generis, quod usque ad festum nativitatis dni nunc elapsum se taritummodo extendebat, et ab eodem festo nativi tatis usque ad puriheationem B. Virginis nunc instantem per nos sta- -tutum luerat observari usque ad festum b. Martini proxime adven- turum per omnes suas clausulas, conditiones et pacta iirmum et in« convulsum debeat permanere. Item super satisfactionibus incendio- rum et rapinarum a festo beati Jacobi pretérito usque in diem beati ,Andree sequentem utrimque illatarum primogeniti amborum dnorum ducum se obligaverunt per fidejussoriam cautionera,^ ita, quod dnus O. filius dni H. ducis, Al. Comes de Hals, Ulr. de Abenspercb, Ch. de Prisingen, et H. de Mosdorf in Iserekke nulla monitione previa a recessu proximi placiti observandi per unum mensem, nisi ex po- testate arbitraria aliud duxerimus ordinandum, ad obstagia se reci pient sub promisso fidei nobis date, abinde nulla tenus recessuri, do- ¡nec de dampnis incendiorum et rapinarum, que non sunt in presentí plácito1 retractata, juxta tenorem proximi pnvilegii inter ipsos duces confecti fuerit satisfacrum: econverso dnus L. filius dni L. ducis, Chunradus de Luppurch, Wernhardus de Rorbach, Wich, de Eirings- purch, et Berth, de Schiltperch usque ad satisfactionem eorundem dampnorum in predicto termino seu nomine obstagii similiter reci- piant apud Dachawe. Item statuimus, ut predicti dni L et H. duces inter Chelhaim et Saeligenstat feria secunda post dominicain Le ta re Jerusalem, super dampnis incendiorum et rapinarum alternatim emendandis et aliis^ causis in presentibus litteris comprehensis simul debeant diem placiti observare, in quo sententiis illorum ooto ad dif- finiendas causas communiter electorum a partibus standum erit, re- servata tarnen nobis plenaria potesrate decidendi quaslibet questiones, super quibus iidem octo nequiverint concordare, la eodem plácito

1Ъ -

ante omnia Aeusenhovarius et Heinricus de Horbach super omnibus eorum questionibus debent mutuo justitiam exhibere, pars auiem nou com parens vel rebellis in just it ia acceptanda, vel etiam exhibenda perdat omnes causas, quas movere parti alteri intendebat, et nichilo- minus pars comparens et juri consentiens in jure suo debet per am bos duces protegí et defendí, et dno H. duci tunc debet de Prai- tenekkario exbiberi justitie complementum. Habebimus etiam po- testatem per nuntios vel litteras ambo vel unus ex nobis semel vel pluries, prout expediré videbitur, ipsa placita prorogandi. Item sta- tuimus, ut prefati dni duces usque ad crastinum beati Michahelis pro- xime affuturum inclusive super questionibus quibuscunque, vel ho mines quoslibet et servitores eorum procurent efficaciter treugas in- violabiliter observan, item quod omîtes captivi adhuc detenti infra octo dies ab utraque parte hberi dimittantur, et dimissi jurabunt pro se et amicis suis a festo purifications per dies 14. super suis captivi- tatibus et dampnis ratione captivitatum perpessis firmam et perpe- tuam pacem cum omnibus, qui in eorum Captivilatibus dinoscuntur culpabiles, observare, ita, quod captivi dni H. ducis coram fratre suo et e converso prestare debeant hmoi juramenta. Erunt etiam absoluti, qui talia juramenta prestiterint coram nobis Epo supradicto, alioquin •primogeniti dnorum ducum moniti per nos Epum, in premissis loci« obstagia subintrabnnt remansuri in eisdem, donec omnes captivi a festo beati Jacobi usque Andrée fuerint absoluti, et si captivi ab ipso festo beati Andrée usque ad purificationem В. V. subsequentem dimissi non fuerint infra octo dies, vicedni utriusque partis tenebun- tur ad obstagia exsolvenda in locis eisdem inferius super causis aliis députât is. Item de parte dni L. ducis juraverunt et juräbunt Ulricus de Perge et Ulricus de Rörnmos Vicedni, Ch. de Luppurch, O. de lapide et filius suus, Dietricus de Wildenstein, Chalhohus de Chürn, Chunradus de Paulstorf et Ch. filius suus, AI. et Jord. fratres de Mu rach, duo Stralnveldarii, H. de Parsperch, March. Heinr. et Uhr. fra tres de Raitenbuch, Rutlandus et Sifridus de Peilstain, F. et Ulr. de Segnsperch, Ch. Reisachar, duo Cholones de Swartzenekke, Michels* pergarius judex de Niwenburch, judex de Rietenburch, F. de Stauffe, H. de Preising, Ulr. Dietr. et Gh. de Startshausen, Ch. de Ottin gen, Heinr. Münstraer, Ulr. de Hiíkershausen, Arnoldus et Ulr. de Chamerberch, Berhtoldus de Chamer, duo Wildenwerterii, Chlammersteinarius, O. de Laiming, judex de Vohburg, Judex de Pfaffenhoven, judex de Aichach, judex de Dachau, judex de V«J*

^ 595

chenberg, iudex de Aiblíngen et prepositus de Cbufstein. De par te vero dni ,H. ducis Alb. de Straubing et Al. de Rota vicedni, Ulr. de Abenspecch, Ulr. dapifer de Ekjtenmül sen. Ulr. et H. filü 8ui, Ch. de Swartzeabwch, et filius suus, Ch. de Satelbogen, duo Puchpergerii, Gh. de Schönestain, Stainbuhel, pincerna de Flügel- sperch, Brunno de Brenneberch, K. et L. fratres Alberti vicedni de Straubingen, judex de Monaco, duo Ghaelbelini, tres Waldawarii, ju? dex de Chambia, Castellani in Schöenperge, Eitzenreutarius, AI. de Fraunhoven, Weihsarius, Ii. de Rorbach, H. de, Aitterbach, S. et S. de Fraunberch, H. de Ahaim, duo Aschawarii, Or. de Walde, C; de Preising, Taufchirchararius, Tuotzo H. de Sunching, judex de Hai- dawe, Andorfarius, Ghetnarius judex, judex de Ahbach, Sighardus de- Eglolfshaim, Gh. de Hornpach, et tres filü sui, de Innechoven, de Aerding et Traunstein judices, et Ramolt de Prandenperch pro, se et suis, quod durantibus treugis ab omnibus darapnis uiuiuno se conti- neant et debeant abstinere. Absentes autem, si in presentia Ul. et Alb. Vicednorum infra, dominicain Invocavit non juraverint ad pre- standum juramentum, quilibet per suum Vicednum compelletur: alio- quin ipsi Vicedni, donec ab omnibus juratum fuerit, obstagium Ra- tispone exsolvere tenebuntur sub juramento prestito per eosdem. Vredicti quoque duces sub promisse nobis facto Vicednos superuarum partium, videlicet Ul. de Rörnmos et Al. de Rota jurare facient et coram eisdem a subditis eorum procurabunt fieri juramenta per eos, qui nominatim in presentibus sunt expressi: alioquin Ul. de Rören- mos in Monaco, et Alb. de Rota in Landeshut, donec omnes jurave- rint, in obstagiis remanebunt, et si dampna, si qua medio tempore irrógala fuerint, non extiterint extractata infra dies 14 subséquentes ad ammonitionem Vicedni, in cujus Vicedominatu dampna hmoi sunt illata, Vicednus partis alterius, nec non auctores dampnorum, per quos vel per quorum servitores dampna contigerit irrogan, Ratispone ob stagium exsolvere tenebuntur usque ad satisfactionem congruam ilia- torum. Debent etiam Vicedni ambarum partium in perbibendis dampnis rapinarum et aliorum quorumcunque vicissim mutua adju- toria exhibere sub prestita juratoria cautione. Si quis autem eorum per alterum requisitus adjutorium suum denegaverit postulant], et raptores públicos in sequenti, ille similiter erit ad exsolvendum ob stagium obligatus, donec de dampnis fuerit satisfactum. Insuper ipsi Vicedni sub prestito juramento de dampnis nondum emendatis inqui- sitionem faciant diligentem et eadem in scripto posita nobis in pro

x:mo plácito presenfabimt. Siquis vero pro subterfagiendís darripnó-; rum vel actionum äati*factionibus a parte • unius ducis* ad partem al terius migrare voluerit, idem nullatenus debet recipi ob haue causam« Item statuimus, ut si dnus L. dux alicui vel aliquibus de familia lira- tris sui in aliquibus debitis fuerit obligatus, ille vel illi presentiam dni L. ducis ejusdem accèdent- pro hmoi debitis postulandis, que etiam debita ad talem requisitiimem, ai de ipsis*dubium non íuerit, solvi debent infra mensem. Si vero debitum negatum fuerit, Vicednus ipsius ducis tenebitur loco et nomine dni sui de debitis exhibere ju- stitiam requirenti; quod si neglectum fuerit velomissum, probata re- quisitione per juramentum corporale, iudex, in cuius districtu actor residentiam habuerit, capiet pignora sine prohibitione qualibet pro debitis memoratis: Perhibens autem pignorum Captionem , que ta rnen ad eximendum dari debent, ad satisfactionem debitorum tene bitur, et si idem solvendo non fuerit« ipsius ducis, qui existit debi tor, debent pignora oceupari; et hoc ipsum tenendum est e converso de dno H. düce et familia sui fratris. Pena etiam de pignorum ca- ptionibus jam posita tenenda est de non negato debito, пе�? soluto. Item si qui dé familia unius ducis servitoribus seu familie alterius in aliquibus debitis teneantur actores otttissis impignorationibus recursum habebunt ad Vicednoá, in quorum districtibus debitores hmoi hie rin t demorati super debitis èxigendis. Et si ipsa debita summam 10 tt. attigerint, ipsi Vicedni de debitoribus hmoi justitiam exhibebunt, de debitis autem infra 10 tt. existentibus de mandato Vicednorum judi- ees tenebuntur sine captione celerem et favorabilem justitiam exhi bere sub pena superius de debitis exhibrta. Item si servitorem unius ducis per hominem vel servitorem alterius contigerit vulneran, Vi cedni amborum ducum interponent pacificando vubaeratunv vel vul- nerantem per justitiam vel amorem, quod si per Vicednos fieri non potuerit et conditio vulnérate persone hoc exegerit, ad illos 8. cau- sarum diHinitor#s, vel si isti in hoc deficerent, ad nobiles viros Pruk- pergeriüm et Gomitem de Hals, vel ad nos, si iidem non sufficerent, devolvetur factum hmoi terminandum. Item statuimus, ut cuilibet nuntio transeuntí terram Bavvarie plena securitas ordinetur. Si vero aliquem nuntium undecunque venientem privari contigerit suis rebus, ille dux, in cujus dominio fuerit talis privatio perpétrate, aut procura- bit restitutionem ablatorum, vel obligatus erit, dampnum patienti de sua camera resarciré. Item quicunque habens Castrum sive munitio- nem, пе�? adherens servitio alicujus Principis maljeficiura aliquod ad

ipsum Castrum séu munitionem perpe.travem, et per aliquem Vicednum obsessus iuerit, neuter dnorum ducum eundem debet recipere vel de fenderé, sed contra eum ambo procurabunt per suos Viçednos adju- torium exhiberi. De Castro Trausniht tali ter diffinimus, quod he- redes eiusdem, ad quos din'oscitur pertinere, videlicet Hoizdawarius et relicta fratris sui Waltternarii ac pueri et heredes eorundem il- lud simul tenere debeant tab: modo, quod cessanlibus et cassatis om nibus emptionibus prius factis per ambos duces neuter ipsorum du cum a festo beati' Georgii nunc venturo per duos anuos illud debeat comparare: et idem Hotzdawerius vel heredes sui a possessione ipsius Castri eandem affinem suam vel heredes ejus eiicere non debeat quo- quo modo, vel etiam ipsa eundem Hotzdaweriurn aut suos pueros e converso, attemprans aütem eiectionem hmoi, jus suutn perdet ipso facto, quod in eodem Gastro et quibuscunque attinentiis ejusdem sibi competeré videbatur, in quo etiam jure per utrosque duces pars al¡a¿ contra quam attemptata fuerit, talis eiectio defendetur: neuter etiant ducum in locandis ibidem suis hominibus preveniet suum fratrem, nec ipsis ducibus de eodem Castro debent medio tempore dampna aliqua irrogari. Item Vicedni Ul. de Lengveit et Alb. de Straubing feria 2. próxima post Ex urge Ratisponam intrabunt ducturi secum de utraque parte 8. personas nominatim nobis Epo in scripto assig- "natas, que de dampnis rapinarum et incendiorum mutuo coram nobis Epo justitiam exhibebunt, quorum si aliqui se absentaverint, proce- det probatio impetentium secundum formam in Instrumento prístino comprehensam; et si alter Vicednorum venire non poterit, idem ad Д. dies premittet nuntium, qui coram nobis Epo retardationis sue ira- pedimentum legitimum comprobabit, quo cessante ad diem alium venient, quem eis duxerimus assignandum: cautiones autem pro se "quilibet exhibebit, vel retorquentur ad primogénitos predictorum du- "cum, sicut superius est expressum. Item dampna a festo b. Andrée 'transacto usquéj ad instantem purificationem В. V. utrimque illata, per Vicednos sub premissa pena obstagii ipsis imposita corrigentur. In "quorum omnium testimonium presentes litteras Sigillis nris fecimus "communiri. Datum et actum Ratispone anno 1284. II. Kai. Febr. N09 etiam L. et H. duces Bawarie pro reiormanda inter nos fraterni amoris "et Concordie unione in premissa omnia consentimus, et ea nichilomr- nus approbamus, presentes litteras in approbations testimonium Sigillo- rum nrorum munimine roborantes; datum loco, anno et die, ut supra. Quatuor Sigilla, Epi, Ducum Lud. et Henrici, nee non Burcgravii * i Norimberg. adpctidint, •'

598