Quoniam canonica sanctorum patrum auctoritate sanccitum est pauperes Christi et maxime fidei domesticos, idest sancte ecclesie, – cujuscumque sint ordinis servitores – pia fidelium laicorum largitate sustentari debere juxta preceptum apostoli dicentisVestra habundantia pauperum Christi suppleat inopiam ut ex illorum habundantia vestre inopie sit spirituale supplementum’, fol. 246r fol. 294r p. 540-541, n° 99 omnibus sancte religionis amatoribus tam presentibus quam futuris hujus cedule testimonio intimare curavimus quod dominus Rainardus, Montis Barri castri dominus, in prima fundatione nove abbacie Fonteneti cum magna animi devotione, laudante uxore sua Aanolde, donavit domino Deo et beate Marie et fratribus in eodem loco imposterum Deo servituris et sub regulari observantia cum Dei auxilio ibidem victuris pro animabus patris sui et matris sue et pro remissione peccatorum suorum necnon et propter amorem domni Bernardi abbatis Clare Vallis , nepotis sui, et fratrum suorum, Waldrici monachi et Milonis conversi, qui ejusdem abbatie cum domno Martino heremita primi edificatores fuerunt, territorium Aringiarum, sicut duo fratres Rainaudus et Valo de Aringiis eandem terram libere anteÉcrit dans l’entreligne. possederunt. Quam videlicet terram predictus Reinardus comparavit vel commutavit a quodam milite suo Nariodo, cui eadem terra hereditario jure ex parte uxoris sue, predicti Reinaudi de Aringiis filie, contingebat, eadem uxore Nariodi nomine Gertrude et sorore uxoris sue nomine Maria laudantibus. Hoc quoque cum magna benivolentia laudavit domnus Fergannus, Grinionis consul et domnus Humbaudus de Turre cum sua uxore Hodierna et Lebaudus de Grinione et ejus uxor Maria de quorum dominio eadem terra descendebat p. 541, n° 99 . Addidit etiam isdem Reignardus donare eisdem fratribus, laudante uxore sua Aanolde, desertum nomine Fontanis contiguum finibus Seestri . Concessit insuper eis in omnibus terris suis ubicumque voluerint ut excolant eas sine terciis porcisque eorum pastionem, sed et ceteras aasantias suas in cunctis nemoribus et terris suis libere capiendas donavit, interdicto tantum excidio Jailliaci nemoris, ad faciendum dumtaxat exartum quod magis ipsis quam sibi dicebat profuturum. Hujus rei testes sunt Rainaudus decanus, Hugo filius Hugonis de Plaaneto et Nariodus nepos ejus, Tebertus prepositus. preuve LVIII

Début de plusieurs extraits édités sans leur numéro d’ordre dans la pancarte, D (fol. 294r), a (p. 542-543), n° 102 « Excerpta quaedam ex prima magna charta Fontenetensi ex XLVI. quibus constat tabulis sparsim delibata » et E d’après a. Les graphies de a sont respectées, sauf pour les majuscules et les lettres i, j, u, v ; æ a été transcrit ae. Hujus rei testes sunt Bernardus abbas Claraevallis , Gothefridus monachus et Gerardus frater ejusdem abbatis, Rainerius de Roca et Nivardus frater ejus.

Horum omnium donorum, quae facta sunt in praesentia domni Bernardi abbatis Claraevallis , sunt isti testes Boso decanus, Evrardus sacerdos de Campinola , Bernardus dominus Montis Barri , Andreas avunculus ejus, Nivardus et Rainerius fratres.

Godefridus de Sagniaco dedit sanctae Mariae Fonteneti quicquid terrarum habebat intra fines Aringiarum, laudante Hugone filio suo, praesente domno Wilelmo ejusdem loci abbate. Hujus doni testes sunt Gothefridus qui fuit primus abbas Fonteneti , Teobaldus presbyter de Fraxino et Rotbertus miles de Sancta Columba, nepos ejusdem Gothefridi militis .

Hujus. rei testes sunt, de militibus Walterius conestabulus, tunc dominus Montis Barri , Nivardus frater ejus.

Hugo dapifer dedit Hoc donum factum est apud Bussi , praesente Widone monacho, fratre abbatis Bernardi Claraevallis .

Gislebertus miles de Tilio dedit Hoc quoque laudavit Bernardus dominus Montis Barri , et soror Milesendis cum viro suo Rainerio.

Leobaudus de Grinione et Humbaudus de Rubeo Monte donaverunt in confinio duarum villarum, Bonesen scilicet et Curcellarum ecclesiae sanctae Mariae Fonteneti de terra sua ad excolendam eam in pratum, secundum latitudinem cujusdam prati domni Tecelini Sauri, quod est contiguum eidem terrae, facta divisione in longitudinem, usque ad alveum Branae fluvii . Hujus rei testes fuerunt consul Grinionis Helirannus Fercannus, Gothefridus de Sagniaco , Johannes de Monte Barro , Girbertus de Castellione .

Bernardus miles de Espiri cambivit monachis Fonteneti, per manum domni Bernardi abbatis Claraevallis , laudante Wilelmo filio ejus, nepote ipsius abbatis, pratum quod Brolium dicitur . Unde sunt testes Guilencus Lingonensis episcopus . Hoc etiam laudavit postea Richardus supradicti Wilelmi frater .

Ego Stephanus Heduensis episcopus et nostrae ecclesiae conventus domno Bernardo abbati de Claris Vallibus locum quem vulgo Fontanetum appellant in abbatiam construendam dedimus .

4

 Girardo archidiacono, Galterio dapifero et aliis multis.

xxxv. Hugo de Corrabodio dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto, laudante uxore sua Gertrude pro anima sua et pro animabus antecessorum suorum et pro Philippo filio suo quem eidem ecclesie ad monachandum obtulerat quicquid terre habebat inter duos rivos Aringiarum scilicet et alterius vallis infra hos terminos : a Fonte Loet usque ad metam que est super rivum alterius vallis juxta terram quam Hugo de Melleniaco dedit eidem ecclesie et inde usque ad rivum Aringiarum per metas ibi positas ; ultra rivum vero Aringiarum supra campum Buxer circiter duo aut tria novalia que ibi habebat dedit. Sed tamen pro predicta terra habuit de rebus ecclesie x libras et palefridum ; uxor vero ejus vii solidos. Hujus doni testes sunt Teobaudus presbiter de Fraxino , Robertus de Tulione major, Robertus major de Fanco , Nocherius de Bassi , Milo de Grinione . Hoc laudaverunt postea Willelmus, filius ipsius Hugonis, et soror ejus nomine Hermengardis. Unde sunt testes : Calo et Brutinus, fratres de Grinione  ; Hugo Moronus ; Gothefridus de Saini ; Renardus de Sancta Columba et frater ejus Robertus.     Hoc etiam donum laudavit Rogerius frater ipsius Hugonis , teste ipso Hugone et Gothefrido de Saigni .

xxxvi. Racenna de Fraxino, mater Hermuini, laudante eodem Hermuino, dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto medietatem campi unius in costa Aringiarum ex parte Saigniaci pro anima sua et filii sui et antecessorum. Sed quia pauper erat precata est monachos ut cum moreretur ipsi eam facerent sepeliri et ipsi annuerunt. Reliquam medietatem et totam circumjacentem terram que ad jus eorum pertinere videbatur, laudante eodem filio, dedit, sed pro hac secunda donatione habuit ipsa et filius ejus duos boves. Filius quoque capam et tunicam et promissum est ei ut cum vellet susciperetur. Utriusque doni sunt testes Teobaudus presbiter de Fraxino , Hugo de Corabodio , Bartholomeus de Fraxino , Robertus major de Tullione . Hoc laudaverunt filie ejusdem Racenne, Aia et Adelina, teste Teobaudo presbitero et fratribus ejus Milone et Lamberto.

xxxvii. Radulphus de Saigniaco dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto terram quam habebat in altera valle et pratum in costa que est ex parte Fraxini totam scilicet illam terram sicut illam partiebatur cum Oberto milite cognomento Villano, dedit et guirpivit omnem calumpniam in tota illa terra quam Hugo de Corrabodio dederat in finibus alterius vallis et illam calumpniam quam habebat in prato Belet et habuit pro his omnibus de karitate predicte ecclesie quadraginta quinque solidos. Testes sunt hujus doni Godefridus de Saigniaco et Hugo filius ejus, Fulcherius de Villebre , Martinus de Saigniaco et Johannes filius ejus. Hoc donum laudavit Robertus frater Radulphi et Anna mater eorum, teste Godefrido et Hugone filio ejus et Radulpho qui donum fecit. Hoc etiam donum laudavit et concessit Girardus de Duismo et uxor ejus Letuidis de cujus capite terra illa erat. De laude et concessione Girardi testes sunt Godefridus de Saigniaco et Hugo filius ejus, Radulphus qui donum fecit, Guntherius et Durannus de Duismo , Martinus de Saigniaco . De laude et concessione Letuidis, Odo de Fontanis et Lebaudus, Ordeum et Josbertus.

xxxviii. Fulcherius de Vilebre dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto pratum in altera valle et totam circumjacentem terram que ad jus ejus pertinebat pro anima sua et pro animabus antecessorum suorum. Habuit tamen pro hac re de karitate ecclesie xx ti solidos. Hujus rei testes sunt Godefridus de Saigniaco et Hugo filius ejus, Vaslinus filius Haymonis de Monesterul , Robertus de Nuceriis et Josbertus nepos ejus, Robertus de Saigniaxo et Constantius nepos ejus et Radulphus cognatus Fulcherii . Hoc donum laudaverunt et concesserunt filii Fulcherii, Morinus et Giraudus. Unde sunt testes Josbertus presbiter et Petrus presbiter et Galterius filius Paredi .    Hoc etiam donum laudavit Radulphus prefati Fulcherii cognatus et frater ejusdem Radulphi Johannes et mater eorum Anna. Unde sunt testes Martinus avunculus fratrum illorum et Johannes filius ejus et Hugo de Saigniaco .

xxxix. Vuillelmus, filius Humbaudi, et Osmundus, ejus germanus frater, laudaverunt et concesserunt ecclesie sancte Marie de Fonteneto quicquid pater eorum et mater dederant eidem ecclesie. Hoc factum est apud Rubeum Montem in die sanctorum Innocentium in camera turri adherenti juxta caminatam parvam que in muro turris erat.    Hujus rei testes sunt Rainaldus vicecomes, Rainaudus infans, Hugo de Corrabodio , Rainaudus Caldaria, Bartholomeus de Fraxino , Wido de Porta , Henricus de Monte Barro .

xl. Gislebertus de Columbiers et uxor ejus Agnes dederunt ecclesie sancte Marie de Fonteneto partem suam de terra quam habebant cum Oberto Villano in altera valle in costa ex parte Fraxini et guirpiverunt calumpnias quas habebant in terris quas Hugo de Corrabodio dederat monachis in illa valle et in prato Belet . Hoc laudavit Hyldegarius filius eorum et filia nomine Letuidis. Testes sunt Teobaudus presbiter et Rainaudus de Columbers et Huldreus de Lucenaco . Hoc donum fecit eodem modo de sua parte Obertus cognomento Villanus et uxor ejus nomine vulgari Mirelluns , laudante filia eorum Hulduide. Testes sunt Osmundus de Argentolio , Thomas et Arvinus milites fratres de Paiens , Symon et Arnulphus de Argentolio . Pro hac re habuit Gislebertus xx ti solidos et Otbertus xx ti.

xli. Evrardus de Villenis , homo Nariodi de Monte Barro , dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto terram in altera valle et partem prati et guerpivit quicquid illic calumpniabatur. Testes sunt Evrardus major de Villenis , Fulcherius de Vilebre , Martinus de Saigniaco . Pro hac habuit Evrardus qui hoc donum fecit xv solidos.

p. 544, n° 102. Le dernier extrait transcrit par Da est conservé par B sous le n° 42 xlii. Godefridus de Saigniaco et Hugo filius ejus, laudante Sara ejusdem Hugonis conjuge, dederunt ecclesie sancte Marie de Fonteneto campum in costa alterius vallis ex parte Saigniaci . Habuerunt tamen pro hac re xxx ta et v e solidos et quique eis condonati sunt quos monachis debebant. Terram quoque prope Saigniacum pro hoc ipso a monachis acceperunt quam Teobaudus de Fanco eisdem monachis dederat. Hujus doni testes sunt Pontius presbiter de Saigniaco , Robertus major Tullionis et Rainaldus filius ejus et Haimo homo Godefridi de Saigniaco . Hoc donum laudavit Laura ipsius Godefridi filia et Helyas filius Laure sub eisdem testibus.

xliii . Huldreus de Lucennaco dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto mansum unum apud Flaciacum. Unde sunt testes Bartholomeus de Marmania , Verricus de Castellione . Hoc donum laudavit Petrus filius ejus sub eisdem testibus et sub istis Humberto de Fanco Il faut lire « Fanio » au lieu de « Fanco » E, fol. 18r . et Siguino de Tullione et Radulfo de Fanco . Ipsum Huldreum in senectute ejus sub sua cura monachi receperunt .

xliiii . Girbertus de Monte Barro laudante filio ejus Tecelino dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto pratum in loco qui dicitur Pratum Deodati. Hujus rei testes sunt Artaldus canonicus Sedeloci , Petrus scriptor, Bruno filius Lamberti fabri de Sedeloco . Hoc donum laudavit postea Girardus clericus filius Girberti . Unde sunt testes Petrus scriptor et Symon clericus.

xlv . Ermensendis de Venerre neptis Gisleberti de Marmania dedit ecclesie sancte Marie de Fonteneto quicquid habebat de chasamento episcopi Eduensis a Fraxino sursum versus Saigniacum exceptis censibus pratorum qui tunc jam sub censu posita erant. Que tamen eis concessit si adquierere possent dummodo censum suum non perderet, sed ipsi monachi secundum quod de pratis adquirerent ei redderent. Pro dono isto habuit de caritate ecclesie xxx ta v solidos et sextarium frumenti. Sed et filium ejus Haymonem quem ipsa abbati Willelmo obtulit ad nutriendum ut conversus fieret monachi susceperunt. Hujus doni testes sunt Osmundus de Venerre , Gislebertus de Marmania , Hugo de Saigniaco , Robertus de Tullione major, Milo filius Osmundi, Gislebertus frater Malvaslet . Hoc laudavit Hermenjardis filia ipsius Hermensendis sub eisdem testibus et predictus Haumo, alius quoque frater, Pontius nomine, laudavit testibus predicto Osmundo, Godefrido de Saigniaco et Hugone filio ejus.

xlvi. Privilegium. Stephanus Dei gratia Eduensis episcopus dilecto sibi in Christo fratri Willelmo abbati Fonteneti ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum. Desiderium quod ad religionis propositum et animarum salutem pertinere monstratur auctore Deo effectu est prosequente complendum. Quocirca, dilecte in Domino frater, Willelme abbas, tuis rationabilibus postulationibus annuentes monasterium ipsum cui Deo auctore presidesailleurs a substitue ae sub sancte Eduensis ecclesie et nostre dignitatis tutela et protectione suscipimus et presentis scripti patrocinio sigillique nostri impressione communimus, statuentes ut quecumque bona seu possessiones prefatum monasterium in presentiarum possidet, tam scilicet ea que in cartis presentis menbrane scripta continentur et de donis nostris et de aliorum quam que in futurum Deo prestante poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli liceat idem monasterium perturbare aut ejus terras auferre vel ablata retinere aut temerariis vexationibus fatigare. Quod si quis scienter contra hujus nostre constitutionis paginam fecerit Fin remplacée par "&c" nisi resipiscat Dei et nostra auctoritate a communione eum sancte ecclesie sequestramus, ita ut et in presenti a corpore et sanguine Domini alienus existat et in futuro divini examinis ultioni subjaceat. Ego Stephanus Eduensis ecclesie episcopus subscripsi. SS. Ego Willermus decanus subscripsi. SS. Ego Galterius precentor subscripsi. SS. Ego Gaufridus archidiaconus subscripsi. SS. Ego Siguinus archidiaconus subscripsi. SS. Ego Girardus archidiaconus subscripsi. SS. Ego Gauterius dapifer et abbas sancti Stephani subscripsi. SS. Actum est hoc Edue anno ab incarnatione Domini m° c° xxx° vi°, epacta xv a , concurrente iii°, indictione quartadecima.