(1) Deze brief is belangrijker dan dezelve oppervlakkig schijnt. Sommige historieschrijvers hebben namelijk aan Maurits ver weten , van gedurende de gevangenschap zijns ouderen broe ders Philips Willem, bij Hendrik IV pogingen te hebben aangewend om zichzelven in het bezit van het vorstendom Oranje te stellen. Grotius zegt dit met ronde woorden (Hist. L. VII. p. 330). »Mauritius misso Aldegondio » f rustra per colloquia aliasque artes possessionem affectave- » rat." Andere tijdgenooten zwijgen daarvan , en de Hoogl. Van Cappelle, die het leven van Philips Willem beschreven heeft, meent ook deze beschuldiging als ongegrond te moeten verwerpen. Zie F. JF., Pr. v. Or. Haarl. 1828. bl. 66 en 180, de aanteek. In hoever nu de in dezen brief voorkomende uitdrukkingen: mes affaires d'Orenge, — les requesles que Ie Sr. de St. A. luy afaict de ma part, — la resource , que je m'enpromets par votre appuy et Ie maitttien de la justice de ma cause, grond kunnen geven om het gevoelen van Grotius te versterken, laten wij aan het oordeel der geleerden over. Dadelijk bewijs is hier niet. In de Resolutien der Staten Generaal voor 1598. fol. 42, leest men dat Maurits den 19den Januarij door zijne raden Bruynincx en Hessels den staat van het vorstendom deed openleggen , en hoe zijn ge zant de heer van St. Aldegonde, na vergecfsche pogingen om 's vorsten gezag te herstellen, zich tot Hendrik IV om hulp vervoegd had, verzoekende aan de Staten hunne gezanten in Frankrijk aan te schrijven bij den koning aan te \\oxw den: » dat hem gelieve syne voorss. Excell. ende hel huys

— 344 —

(comme je ne àVubz) nullement doubter de vostre Royalle faveur, je pourrois sembler importun , ou peu confiant, deluy en toucher derechef, sinon qu'il plaise ajcelle de nf excuser (en partie) par l'opportunité de ce porteur, Et d'ailleurs par la tres juste occasion, que j'ay d'af- fectioner un subject qui touche de si prez lune des principalles marques (1) de la maison , dont jl a pieu a Dieu me faire naistre , suppliant tres humblement rostre Mató , Laquelle je scay s'en estreja prou (2) empeschie, aux requestes que le seigneur de St. Aldegonde luy en a faict de ma part, de le vouloir tenir en aultant be nigne souvenance et recommandation en ce qui sera de la resource, que je m'en promets par votre appuy , et le maintien de la justice de ma cause, comme de ma part j'iray a tousiours mefforcant a me rendre de plus en plus capable de son tres prompt et 1res fidele ser vice en tel que je me suis voué Sire!

De la Haie, ce x v de

Febvrier 1597, De vostre Maie"

Tres humble et tres obeissant serviteur

Madrick de Nassau.

» van Nassau inde voorss. hoicheyt, authoritejt ende ge- » rechticheyt van het voorss. furstendom te doen maintine- » ren ende repareren den inbreuck daertegen gedaen," — welk verzoek door de staten is ingewilligd. Ook hier is dos geen grond van beschuldiging.

(1) marques, misschien luister, aanzien.

(2) prou, Roquefort verklaart het: Ivaucoup , assez, of jjruJent

van jji avide.

— 345 —