Karolus, Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Crovatie, Rame, Servie, Gallicie, Lodomerie, Comanie, Bulgarieque rex, princeps Sallernitanus et Honoris ac Montis Sancti Angeli dominus, omnibus Christi fidelibus tam presentibus, quam futuris, presens scriptum inspecturis, salutem in salutis largitore. Hec est illa preexcellens suffragatrix, que nos excusat a peccatis, propitium reddens Creatorem, reformans gratie Salvatoris. Eapropter ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod religiosus et Deo amabilis vir frater Iacobus, abbas monasterii Beati Mauricii de Bely, fidelis capellanus noster, ad nostre serenitatis accedens presentiam, exhibuit nobis privilegium domini Bele, olym incliti regis Hungarie, predecessoris et avi nostri karissimi, felicissime recordationis, confirmans privilegium Sanctissimi regis Stephani, similiter predecessoris nostri, pie memorie, super donationibus et collationibus ac gratiarum prerogativis, ipsi monasterio per eundem factis et concessis confectum, petens a nobis humiliter supplicando, ut idem privilegium seu ipsas donationes et concessiones prerogativarum spiritualium ratificare, ad uberioremque cautelam et conservationem iurium subscriptorum ipsius monasterii tutiorem nostro privilegio de benignitate regia dignaremur confirmare; cuius tenor talis est:||
Bela Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Crovacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Cumanieque rex, omnibus Christi fidelibus presens scriptum inspecturis salutem et omne bonum. Quoniam pie dispositiones principum ob reverentiam divini cultus sacrosanctis ecclesiis ordinate debent a quolibet inviolabiliter observari, regia decrevit auctoritas, ut que variis etatum temporibus oblivionis seu vetustatis caligine possent in irritum revocari, ad posterorum notitiam vivacitate commendentur litterarum. Proinde ad universorum notitiam tenore presentium volumus pervenire, quod, cum nos ad monasterium Beati Mauricii de Bely accessissemus sollerti providentia reformationi status eiusdem provisuri, privilegium beate memorie Sancti regis Stephani per abbatem et conventum eiusdem monasterii, in quo dotationes et libertates ipsius fuerant denotate, nobis extitit presentatum, supplicantes nobis humiliter et devote, ut; cum autenticum illud propter antiquitatem temporis retroacti potuisset demoliri et propter viarum discrimina tam magne et sancte auctoritatis privilegium ad examen iudicum diversorum esset periculosum deportari, nos illud denuo innovare dignaremur. Cuius tenor talis est:||
In nomine Domini Dei summi. Stephanus superna providente clemencia Vngarorum rex. Universorum Christi fidelium sane intendat discrecio, quod dum in terra Vngarie christiane religionis per Dei graciam nova pullularet professio, multi catholici et religiosi viri ex vicinis provinciis Sancti Spiritus dono illuminati ceperunt ad me confluere, quorum consilio et monicione in diversis locis, ad Dei servicium aptis, ecclesias et monasteria incepi construere, in quibus e seculo fugientes regulariter possent conservari et Deo omnipotenti famulari.||
Igitur inter cetera in illo loco, qui Bel dicitur, in silva Bocon, quia divino cultui videbatur mancipari valde idoneus, sub titulo Beati Mauricii, Christi martiris, monasterium incepi construere, quod et per Dei adiutorium consummavi, regiis quoque munificenciis, sicut potui dotavi; in quo Gerardus monachus, de Venecia veniens, prius cepit conservari.||
Et sicut habui potestatem, ut ubicumque vel in quocumque vellem loco, ecclesias aut monasteria construerem: ita nichilominus a Romane sedis supremo pontifice habui auctoritatem, ut quibus vellm, ecclesiis seu monasteriis libertates et dignitates conferrem. Quamobrem in futurum precavens, ne idem monasterium multorum temporum successione alioquomodo gravaretur, ab omnium episcoporum potestate et iurisdicione illud liberum esse statui.||
Que autem in dotem ipsius contuli, propriis volui vocabulis exprimere, videlicet: tributa de foro Regine et de foro Zyl et de portu Arpas in Raba, de portu et de foro in Camarin; piscinas duas in Draua cum piscatoribus, quarum una Zualyn et altera Toplouca, que separantur rivulo, nomine Burzy; in portu Modosa dedi liberam pescacionem, que vulgo tana dicitur; preterea statui, ut in Zelyp detur septimus piscis usonum et piscina Nandur in Tyzya detur similiter septimus piscis sive septimus annus ad piscandum. De fructibus vero arborum, que ibi sunt, detur septima pars. Piscina autem Tener Ere dedi totaliter. Has omnes piscinas cum piscatoribus suis dedi Beato Mauricio.||
Villarum autem vel prediorum nomina sunt hec, que Sancto Mauricio contuli: Cuppan, Pannauad, Arpas, Mogos, Quiar, Nuul, Ocol, Poloznuk. In hiis villulis sive prediis cuiuscumque condicionis homines sunt ad me pertinentes, Sancto Mauricio dedi, qui secundum ordinem condicionis sue ita plene serviant abbati Sancti Mauricii, sicut solebant servire regie maiestati. Do eciam licenciam famulis eiusdem monasterii in silva Bocon ligna incidere ad omnia opera monasterii et prediorum eius. Porci quoque abbatis in eadem libere pascantur. Sunt preterea quatuor lapides viciniores ad monasterium, qui vulgariter hiis vocabulis nuncupantur: Hygeskw, Kertuskw, Feerkw, Oduoskw. In hiis a quocumque homine fuerint fere interfecte, dimidiam partem illarum ministri abbatis accipiant cum cutibus earundem.||
Adhuc autem subiungens statuo: sit ipsum monasterium ab omni inquietudine semotum, abbasque eius a monachis illius loci partis sanioris libere eligatur, electus vero, a quo voluerit consecretur episcopo.||
Infula quoque, anulo, baculo pastorali decoratus, nullius episcopi subiaceat potestati, nisi Strigoniensis archiepiscopi tantummodo provinciali adsistat synodo, ut ibi salutaria monita audiendo, se suosque subiectos valeat salubriter instruere. Sitque illius loci monachis et clericis licitum sacros ordines accipere, a quo voluerint episcopo, dummodo catholicus sit. Populus quoque, eidem loco subiectus et omnes supervenientes hospites, qui ad eiusdem monasterii capellas, terras, predia seu quascumque possessiones habitandi gracia accesserint, in cuiuscumque episcopi dyocesi fuerint, decimas suas de vino, de segetibus sive aliis nascenciis ac de pecudibus vel animalibus nulli episcopo dent, nisi proprio monasterio suoque abbati. Liceatque eciam eidem abbati in prediis et possessionibus monasterii sui oratoria et capellas construere, consecraciones vero earum, a quo voluerint, episcopo petere; et ille episcopus, ut divine benediccionis partem habeat, petenti satisfaciat, alioquin ulcionem divine indignacionis incurrat.||
Precipio itaque firmiter statuendo sub testificacione Salvatoris Domini nostri Jesu Christi, ut nullus archiepiscopus, episcopus, dux, marchio, comes, vicecomes, prefectus nec aliquis potens homo sive magnus sive parvus de prefato monasterio et eius iure infrascripto se aliquo modo intromittat in tributis, in reditibus, in prediis, in mancipiis, in terris, in vineis, in decimacionibus tam populi sui et hospitum suorum, quam prediorum in piscacionibus, in rippis, in placitis et in universis bonis, sibi collatis sive conferendis; sed ita libere possideat, sicut episcopi sua possident iura.||
Si quis autem christiane religionis de huius monasterii libertate et nostra constitucione aliquid subtrahere vel minuere temptaverit, circumvallet anathema perpetuale et componat XX-ti marcas purissimi auri, medium camere regie, mediumque abbati et rectoribus sepedicti monasterii.||
Cunctis autem servantibus illius iura sit pax a Deo Patre et Jesu Christo, filio eius. Amen.||
Anno dominice incarnacionis Mo XXXo VIIo indiccione V. epacta I. concurrente V-a, [1037 végén] existentibus Vngarie primatibus Dominico archiepiscopo, Modesto episcopo, Vrzio, Chuncio, Thomoyno comitibus.||
Signum domini Stephani, incliri regis. (Monogramma.) Dominicus archiepiscopus vicecancellarius pater est.||
Nos igitur petitioni ipsorum consensum prebentes et favorem, cum ipsum autenticum nostris manibus contrectatum et inspectum diligenter in nulla sua parte appareret vitiatum, cancellatum, abrasum vel etiam delinitum, nec etiam in sigillo aliqualiter redargutum, presenti scripto duximus innovandum. In cuius rei memoriam presentes concessimus litteras dupplicis sigilli nostri munimine robaratas. Datum anno Domini M° CC° XL° VI°, secundo Ydus Novembris, regni autem nostri anno XI°. [1246.nov. 12.]||
Nos siquidem iustis et condignis petitionibus ipsius fratris Iacobi, abbatis de Beel debito favore inclinati, prescriptum privilegium domini Bele regis confirmatorium in nulla sui parte vitiatum, de verbo ad verbum presentibus insertum, simul cum dotationibus et collationibus villarum, prediorum, piscationum et aliorum quorumlibet iurium et libertatum concessionibus per ipsum Sanctissimum regem Stephanum predicto monasterio Beati Mauricii de Beel pie et salubriter factis, nostre saluti invigilare volentes, ut imitatores bonorum operum fieri valeamus, ipsumque monasterium Beati Mauricii suis iuribus valeat quietius et commodius gratulari, ratificamus, acceptamus et approbamus, presentisque scripti patrocinio auctoritate regie maiestatis confirmamus. In cuius confirmationis memoriam firmitatemque perpetuam, presentes concessimus litteras, dupplicis sigilli nostri novi et autentici munimine roboratas. Datum per manus discreti et honorabilis viri magistri Endre, Albensis ecclesie prepositi, aule nostre vicecancellarii dilecti et fidelis nostri. Anno Domini MCCC°XXX°, quinto Ydus Martii, regni etiam nostri anno similiter XXX. [1330. márc. 11.] Strigoniensi sede vacante, venerabilibus in Christo patribus fratre Ladislao, Colocensis ecclesie archyepiscopo, Benedicto Chanadiensi, Georgio Syrmiensi, Nicolao Iauriensi, Ladislao Quinqueecclesiensi, fratre Petro Boznensi, Henrico Wesprimiensi, Meskone Nitriensi, Andrea Transsilvano, Chanadino Agriensi, Ladislao Zagrabiensi, Andrea Waradiensi et Rodolpho Waciensi episcopis ecclesias Dei feliciter gubernantibus, magnificis viris Ioanne Drugeth palatino, Demetrio magistro tawarnicorum nostrorum et comite Trinchyniensi, Thoma woyvoda Transsilvano et comite de Zonuk, comite Paulo iudice curie nostre, Mykch bano tocius Sclavoniae, Ioanne bano de Machow, comite Syrmiensi, de Wolko et de Bodrog et Barana, Ioanne magistro tawarnicorum, domine regine consortis nostre karissime, magistro Deseu iudice curie eiusdem domine regine ac comite Soproniensi, Dyonysio magistro dapiferorum nostrorum, Stephano magistro agazonum nostrorum et magistro Nicolao comite Posoniensi, aliisque quam plurimis regni nostri comitatus tenentibus et honores.