Nos comes Nicolaus de Zeech, iudex curie serenissimi principis domini Lodovici, Dei gratia incliti regis Hungarie, comitatusque de Turuch tenens honorem memorie commendantes significamus tenore presentium, quibus expedit, universis, quod Gregorius dictus Worju, filius Petri de Meger, personaliter iuxta continentiam priorum litterarum nostrarum prorogatoriarum in octavis festi Beati Georgii martiris [1356. máj. 1.] ad nostram iudiciariam veniendo presentiam, contra religiosum virum dominum Seffridum, abbatem Sancti Martini de Sacro Monte Panonie, in figura nostri iudicii proposuit eo modo, quod ipse dominus Seffridus abbas quandam particulam terre arabilis Saagteluk vocatam, in comitatu Iauriensi existentem, inter villas Saag, domine relicte quondam magistri Deseu Rufi et Kisfalu vocatas, abbatis Sancti Martini de Sacro Monte Pannonie, sitam et existentem, eidem per regiam maiestatem collatam occupando detineret, cuius occupationis et detentionis rationem scire vellet ab eodem et ibidem volens ipsam particulam terre iure et titulo regie collationis sibi pertinere debere conprobare quasdam litteras patentes predicti domini nostri Lodovici regis in terra Transsilvana in Alba Iule, in festo Beati Galli confessoris anno Domini M° CCC° XL° nono [1349. okt. 16.] confectas nobis presentavit, in quibus inter cetera quandam terram seu particulam terre arabilis, sicut diceretur, regalem et collationi regie maiestatis pertinentem Saagteluk vocatam, in comitatu Iauriensi inter villas Saagh, domine relicte quondam magistri Deseu Rufi et Kysfalu vocatas, abbatis Sancti Martini de Sacro Monte Panonie, sitam et existentem magistro Paulo litterato, quondam informatori domini Colomani episcopi ecclesie Iauriensis et Benedicto dicto Woryw ac per ipsos Gregorio fratri ipsorum in filios filiorum eorundem et heredum per heredes cum omnibus suis utilitatibus et pertinentiis universis sub suis veris et antiquis metis, quibus usque tunc habita extitisset et possessa, eo iure et titulo, quo ad suam regiam collationem pertinere dinossceretur, nove sue regie donationis titulo per ipsam regiam maiestatem pro fidelibus servitiis eorundem perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam, pariter et habendam salvis iuribus alienis datam, collatam et donatam fuisse conperimus evidenter.||
Quibus auditis et perceptis magister Stephanus litteratus pro eodem domino Seffrido abbate cum procuratoriis litteris eiusdem exurgendo respondit tali modo, quod ipsa particula terre, quam ipse Georgius ab ipso domino rege cum predictis fratribus suis sub hoc nomine Saagteluk nomine terre regalis impetrasset et suam fore diceret, non Saagteluk, sed Saagh vocaretur et ipsa terra Saagh eidem monasterio Sancti Martini de Sacro Monte Panonie vigorosorum instrumentorum titulis ab antiquo pertinuisset et nunc pertineret ac in dominio ipsius ipsum monasterium et abbates, videlicet predecessores ipsius domini Seffridi abbatis in eodem monasterio Deo, cunctorum creatori iugiter famulantes, per consequensque ipse dominus Seffridus abbas pacifice et inmobiliter perstetissent et perseverassent et nunc ipse permaneret in eadem et ibidem ac in instanti in suorum verborum corroborationem quasdam duas litteras privilegiales, unam serenissimi principis domini Andree, Dei gratia olym illustris regis Hungarie, felicis recordationis, anno dominice incarnationis M° CC° tricesimo quarto, [1234.] litteras sanctissimi patris domini Gregorii pape noni transcribentes atque regia liberalitate confirmantes et aliam magnifici domini Dyonisii, olym palatini et comitis de Zonuk, anno gratie M° CC° tricesimo septimo [1237.] confectas nobis presentavit, in quarum unius, scilicet ipsius domini Andree regis littere privilegialis continentia inter cetera quandam possessionem Saagh vocatam inter alias possessiones eidem monasterio Sancti Martini concessione pontificum, largitione regum et principum oblatione pertinentes per ipsum dominum Gregorium papam auctoritate sedis apostolice, demumque per eundem dominum Andream regem regia liberalitatis potestate confirmatam et perpetuo stabilitam fuisse adinvenimus manifeste;||
in alterius vero, scilicet ipsius domini Dyonisii palatini littere tenore seriose habebatur, quod, cum quidam de populis ecclesie Sancti Martini de Sacro Monte Panonie sedecim videlicet mansiones cum filiis et cognatis eorum de villa Saagh, quorum nomine essent hec: Votha cum filio Woth nomine, Pousa cum filiis, Nuhu cum filiis, Chepan, Martonus cum fratre suo nomine Erew et filiis, Chede cum fratre suo nomine Paulo, Zomboth, Chaba cum tribus fratribus, Benche cum filiis, Pouta, Andreas, Vrlaw et alii cognati eorum de villa Saagh se ab ipsa ecclesia alienassent, dominus Vrias abbas, pater venerabilis prefate ecclesie, accepto ab eodem Dyonisio palatino pristaldo ad eiusdem Dyonisii palatini presentiam citasset proponendo contra eos, quod tam ipsimet, quam terra eorum in ius cedere deberent prefate ecclesie et malitia concepta a iurisdictione ipsius ecclesie subtraxissent se, colla sua ultra ius et licitum erigentes; ad hoc predicti homines respondissent dicentes, quod, cum quondam essent liberi et terra eorum libera a potestate eiusdem ecclesie, se spontanea voluntate cum sua terra ecclesie iamdicte subiugassent; auditis ergo partis utriusque allegationibus idem Dyonisius tale fecisset iudicium, quod, si officialis ecclesie supradicte nomine Ibrahymus prestaret sacramentum, predicti homines in primum redigerentur officium; cum ergo ad locum statutum predictus Ibrahymus in die assignato prestiturus iuramentum accessisset, prefati homines astantes ipsum adiurare non permisissent, sicut eidem Dyonisio palatino per relationem sui pristaldi et eorundem hominum assertione constitisset evidenter, nam coram ipso domino palatino constituto unanimiter proclamassent, tam suas personas, quam et terram, quam liberam esse asseruissent, iurisdictioni prefate ecclesie pertinere et in hoc se penitus esse culpabiles, quod se a suo officio subtraxissent debito; hiis itaque taliter gestis prefatos homines abrasis capitibus quorundam ex eis cum sua terra ecclesie supradicte, sicut sui iuris fuissent, in pristinum suum officium, quo primo annexi extitissent, idem dominus palatinus per suum pristaldum Dyonisium de Toh de genere Rusd restitui fecisset rationis simul et iudicii, sic regula deposscente.||
Premissarum itaque litterarum exhibitionibus factis et perlectis continentiis earundem prefatus magister Stephanus litteratus, procurator ipsius domini Seffridi abbatis allegabat eo modo, quod olym predicti populi conditionarii ipsius monasterii in eadem terra Saagh vocata resedissent et perstetissent atque perseverassent et ipsum monasterium semper in pacifico dominio eiusdem terre absque alicuius contradictionis obice extitisset, nullaque aliqua alia terra hoc nomine Saagh inter dictas villas Saagh domine relicte magistri Deseu Rufi et Kysfalu vocatas abbatis Sancti Martini de Sacro Monte Panonie preterquam predicta terra per predictos magistros Paulum litteratum et Benedictum dictum Woryw sibi ipsis et per ipsos prefato Gregorio fratri ipsorum a domino nostro rege nomine terre regalis Saaghteluk vocate inpetrata, que tamen semper ab emanatione dictorum instrumentorum apud manus abbatum dicti monasterii extitisset et nunc apud manus domini Seffridi moderni abbatis ipsius monasterii sub nomine terre Saagh appellata existeret, haberetur.||
Unde, quia predicta terra Saagh, quam prenotati magister Paulus litteratus et Benedictus dictus Waryw, frater suus sibi et eidem Gregorio fratri ipsorum sub premisso nomine Saagteluk a regia maiestate nomine terre regalis conferre postulassent, vigore et virtute premissorum instrumentorum per procuratorem ipsius domini Seffridi abbatis nobis exhibitorum eidem monasterio et per consequens abbati ipsius monasterii ab antiquo pertinuisse et pertinere debere cunctis veritatem intuentibus videbatur, predictusque Gregorius hoc, ut predicta terra non Saagh, sed Saagteluk vocaretur et regalis fuerit, regieque collationi pertinuerit et iuxta regiam collationem sibi pertinere debeat nullis evidentissimis documentis ad nostram iudiciariam requisitionem declarabat, nec in futurum declarare assumpmebat, sed solum suorum simplicium verborum prolatione eandem Saagteluk vocari et regalem fuisse, sicque per ipsius regie magnitudinis collationem sibi modo prenotato pertinere referebat, ideo una cum venerabili in Christo patre domino Stephano episcopo Nitriensi, sacre theologie magistro, discretis viris Briccio Iauriensi et Ladislao Agriensi ecclesiarum prepositis, magnificis viris domino Nicolao Konth palatino et iudice Comanorum, Thoma, filio Petri, magistro ianitorum regalium ac magistro Iohanne, filio Gylethy de Boymoth et Iohanne filio Alexandri de Gymus castellanis, necnon Nicolao, dicti domini palatini et Iacobo nostro prothonotariis, aliisque quam plurimis regni nobilibus in adiudicatione ipsius cause iudiciario tribunali nobiscum assedentibus predictam terram Saagh vocatam eidem monasterio Sancti Martini et per consequens abbati in eodem Deo iugiter famulanti eo iure, quo ex premissorum instrumentorum vigoribus et virtutibus sibi pertinere dinosscitur, adiudicavimus ac conmisimus et reliquimus auctoritate nostra iudiciaria perpetuo possidendam, tenendam et habendam salvo iure alieno, eidem Gregorio silentium perpetuum inponentes ab eadem. In cuius rei memoriam, firmitatemque perpetuam presentes litteras nostras privilegiales pendentis et autentici sigilli nostri munimine roboratas duximus concedendas. Datum in Wissegrad vigesimo die octavarum festi Beati Georgii martiris predictarum, anno Domini millesimo trecentesimo quinquagesimo sexto. [1356. máj. 20.]