useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Urkundliche Geschichte des Hansischen Stahlhofes zu London, ed. Lappenberg, 1851 (Google data) 188
Signature: 188

The transcription and metadata of this charter are scanned by a OCR tool and thus may have low quality.

Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
99999999
CXLVI. Verhandlungen betreffend den Altermann Hans Rulle, welcher wegen eines unziemlichen Briefes an den Rath zu Hamburg abgesetzt ward .. :» Ums Jahr 14,87. l) "[[. . , ."
Source Regest: Urkundliche Geschichte des Hansischen Stahlhofes zu London, Nr. 188, S. 357
 

ed.
Current repository
Urkundliche Geschichte des Hansischen Stahlhofes zu London, Nr. 188, S. 357

    Graphics: 
    x

    Item vp eine mitweken was de kopman int kuntor vorsaninielt vnd Hans Rulle olderman, vnd hadde einen bref entfangen van Ltibeke, ludende van mester lseheigen, 2) daruan arge was- singe 3) quam, dat Matties Hynekelman 4) senden lete smecken *) luden er schriuent vnd er seggent de stede holden 6) wol vele dinge nalalen mit schriuent an den kopman. Item hirup antwerde Hans Kulle olderman vnd sede: a Ik hör wol, toor gy kenne willen: de worde luden vp mi: ik hebbc einen bref gescreuen an de stede van Hamborch, daruan wil ik iw de kopien Aa/en;" vnde slunt vort vp vnd halde de kopien int kuntor, las se darsuluen. Item so stunt7) achter in der kopien: wo Hans Kulle olderman wol gesen hadde, dat de kopman ok sulk einen bref an de van Hamborch geschreuen hadde. Vnd furder stunt darinne berorl, dat de van Hamborch schulden vorschreuen an vnse heren van Lubeke, dat de hir s) schreuen scholden an den kopman einen Schärpen bref, wente ») hir synne weren, de dat recesse10) to Lubeke gemaket anno XLVII torugge wolden stellen? vnd forder sick,11) he woste wol, dat he dar nenen dank mede vordenen scholde; doch he wolde sinen (ed) quiten, l9) he vore dar auer, wo Gott wolde.

    Item hirup let de kopman Hans Kullen olderman entwiken, vnd bespreken sick darup. Vnd seden also degenen de 13) dat iar mit em geswaren weren, also he erst berort, dal se euen syn dariegen liadden, dal sin bref nicht vort gink, dat were war, wente de syn duchte dem kopman nicht nutte en syn, so he en gesett hadde. Do wart Hans •Kulle olderman qwat, lep henwech, let den kopman stan vnd sende sinen bref an de van Hamborch, sunder welende des kopmans, vnd scref disse in punten darmede in so hir bauen berort steit. Item furder blef de kopman bestände in der halle vnd vorro- mede •*) einen bref an vnse heren van Hamborch van densuluen saken, vnd sende den auer eine15) bi Hans Haluen an de van Hamborch. Vnd dar sende Kullen sinen bref ok mede, sunder weten des kopmans. Vnd dit loch sick de kopman to dem kopigen boke, dat se suluen bref an vnse heren ge screuen hadden bi dem persone, vnd it ok klarliken in dem kopienboke tor stunt gefunden wert; "an Lubeke vnd Bremen" stunt darbi gescreuen, men de clerksede, it wer ok so geschreuen an Hamborch.

    "Item hir let men Hans Kullen olderman wedder inkamen, gaf em vor,16) do ha qwad wort, do sin bref nicht mochte fortgan, vnd lep en wech. Do vorramede de kopman einen bref an vnse heren vän Hamborch van dersuluen sake, dat se mit dem kopienboke wolden bewisen, vnd lymphken 17) ■■ ■ ■ u i * ... i •■ i .«..■»' ■ > ■ . .. .. ■

    ') Aus der Handschrift des hamburger Commercii. S. 103 flgd. Ueber das iniithmaasslich angegebene Jahr siebe die Liste der AHermannen. J) Ein uns unbekannter Secretarius. 3) Wassinge, yvas erwachsen

    ist, Gewächs. Arge wassinge, Aergerniss. ') Matthias Hinkelmann wird 1485 als gewesener Altermann

    des Stahlhofes bezeichnet. J) Lies: sinecken, wie hernach: sinnigen, frevelhaften. Doch ist der Sali dadurch

    noch nicht deutlich. «) Lies: hedden. ') Syntt. MS. ") Hir. hieher. 9) Wethen. JUS.

    <•) Resese. MS. ") Sjck. Lies: sede. ,J) Sinen ed quiten, seinem Eide nachkommen, wie

    auch nnten. '*) De gegeuen. MS. M) Vorromede, bestimmen, festsetzen, s. bremisch-niedersächsisches Wörterbuch. 1S) Auer eine, gleichzeitig. "•) Vorgeueit, vorhalten. ") Lympelik, glimpflich, zierlich.

    21«

    Ums Jahr 1487.

    geset were, den sinen kopien vlwiset; vnd seden em, he hadde dem kopman in den punten leggen tal »3 auerschreuen. Vnd forder sede he em, he wüste doch wol, dat de kopman den klerk ok an vnse heren van Hamborch gesant hadde, de doch alle sake wol wüsten twischen beiden parlen vnd vnse heren wol vnterrichtet hadde, so id a) de koepman vorstund *) in eren breuen. Vnd do begerde Rulle den bref to lesende an Hamborch: dar stunt aLubeke, Bremen.'" Item vorder fragede de kop man Hans Kullen: "we de sundergen weren, de de recess wolden torugge stellen, dat he dem kop man wolde van kundich maken, we se weren? Vnd he hadde dar quatliken an gedan. Hadde he sulkent geweten in dem kuntor, do se dar schulden in wesen, he scholde den kopman vnd geswaren vorbadet hebben 4) vnd scholde it en geapenbart hebben vnd scholde se nicht an vnse heren van Hamborch vorschreoen hebben." Item hirup antwerde Kulle olderman vnd sede: a he wolde er anders nicht nakundich maken, do se in sinen kopien stunden." Vnd sede: "dat he it geschreuen an vnse heren van Hamborch, were em nicht led; he wolde nicht vmme XX sch. sunder he hadde it gedan." Item hirup let de kopman Hans Kulle olderman entwiken, vnd besprak sick darup vnd gaf em vor ein antwort: de kopman let de sake anstan wente to den negesten richtdage. Vnd let en wedder Sitten gan in sine siede vnd Scheden de anderen partien. Vnd gingen do van ander.

    Item in dem nogesten richtdag do quam de kopman wedder mit dem olderman in dat kuntor vnd leten en wedder entwiken, bespreken sich malk anderen vmme disse saken, korderen,5) dat se en ens fi) wolden fragen, we deienigen weren, de de reces wolden torugge stellen? dat he de in wolde van kundich maken. Item hir let de kopman den olderman wedder inkamen vnd gebeden em, dat he de sunnegen7) dem kopman nennen wolde, de den reces wolden torugge stellen. Item hirup antwerde Kulle olderman vnd sede dem kopman: "he wolde er anders nicht nakundich maken, do se in den kopien stunden, de he dem kopman toleuert hadde." Hirup leten se em entwiken.

    Item hirup korderde de kopman in dat kuntor vnd dede examinacie vnder sick einen elkeo bi sinem ede, vnd konde nemande finden, de der sake schuldich was, de recessen torugge (to) stel lende. Er meisten stemme gink, se dachten dar nicht mede to lidende, vnd so korderde de kopman, se wolden de geswaren, de it recht hadden, darto vorbaden, vnd wolden en it to kennende geuen, vnd wolden daraf gerichtet wesen.

    Item hirup leten se Kullen olderman wedder inkamen vnd geuen em vort en antwort. "Nu he so hart van sinnen were, (dal he) de sinnegen nicht wolde nennen, 8) so toge sick des de hele kopman an, vnd wolden de geswaren vorbeden den nogesten richtdach vnd wolden it den to kennende geuen." Item do gink Hans Kulle to vnd lede de slotel dal, de he van dem kopman entfangen hadde. Item hirup antwerde de kopman vnd sede: KHer olderman, nemet gi de slotel wedder, hir is ne- mant, de se tte afesket. Also emfangede he de slotel wedder, vnd se gingen van ander.

    Item den nogesten richtdages qwam de kopman mit den geswaren int kuntor vnd leten Hans Kullen olderman entwiken, vnd de kopman gaf den geswaren de sake vor vnd let en de kopien lesen.

    ') Leg, schlimm, böse; tal, Erzählung. ') Iw. MS. ') Vorsunden. MS. 4) Vorhatten,

    Botschaft bringen, anzeigen. ») Korderen, concorderen, vereinbaren. 6) Vns. MS.; noch einmal.

    *) Sinnegen, für: sündigen, gleich dem Englischen: sinuer. 9) Vme. MS.

    Ums Jahr 1487. 165

    Vnd so korderden de geswaren mit dem kopman, dat me Hans Kaue olderman scbolde wedder in kamen laten vnd fragen en, we de sinnegen weren, de de recess wolden torugge stellen? dat he de wolde nakundich maken.

    Item also leteu se Kullen olderman wedder inkamen vnd geuen em vor, dat he wol wolde don vnd maken de synnegen nakundich, so he geschreuen lieft in siner kopien, de de reces wolden torugge stellen. Item hirup antwerde Kulle olderman vnd sede: "he wolde er forder nicht nakundich maken, do se in der kopien stunden, de he den koepman geleuert hadde vnd ok dem kopman so rede vort anlworl gegeuen."

    Item hirup so leten se Kullen olderman eutwiken vnd bespreken sick vp de sake. Vnd de- gennen, de dat iar mit em geswaren weren, seden: "se dachten dar nicht mede to lidende," vnd stunden vp vnd entwiken vt dem kuntor vnd seden: "so dat iemant mank iw, de der sake schuldich were, dat me iw recht dede; hadde id iu Kulle olderman to vnrecht auergescreuen, dat men em ok recht dede." * Item so bleuen in dem kuntor de dat vorige iar in des kopmans reden gewest weren: Timme Breck, Johan Russcndorp, ') Eggert Meiger vnd de geswaren, wol to XXpersonen, vnd bespreken sick vp disse saken. Vnder beken argewessegen -) leten se Kullen wedder inkamen vnd gebaden em bi sinem ede, "dat lie dem rechte scholde horsam sin, so he geswaren hadde, vnd maken de synnigen nakundich, we se weren, de de reces wolden torugge stellen." Item hirup antwordeKulle olderman vnde nomede se bi namen, alzo: Peter van Syborch, Mattes Ilynkelman, Hans Stcalen- borch. Peter van Syborch gaf he schult, de he nyen borge3) wolde syn, do me de Islandesche ge sellen vorborgen scholde. Item Hinkelman gift he schult, dat he dariegen weset hadde, sin bref nicht mochte vort gan. Swalenbarge wo dat he gesecht hadde, it wer ein olt reces. Item hir let de kopman Kullen wedder entwiken, vnd let beide parteigen tobope inkamen vnd gaf in vor, wes antwort in ge geuen was, we de sinnegen weren. Vnd bot den anderen personen, dat se wedder sitten gan scholden in eren steden, dar se touoren geseten hadden, vnd let de dre personen mit Kullen wedder vtgan vnd lesen do den anderen vor, wat sake he vp elken persone lede 4) van den dren, de mit em vt weren.

    Item hir leten se en inkamen mit den dren personen. Vnd de dre personen fragedenen: "wer Hans Kulle in sulk lichten tolede?" Dar sede he: "Ja" vnd sede Peter van Siborch: "he hadde dar entiegen gewest, dat men de Islandesche gesellen vorborgen scholde." Hirup antwerde em Peter van Siborch vnd sede: "he hadde it vorlouet borge to syn, al were it sin broder. Vnd doch de hele kop man borgen stunde, dar he doch ein af were, vnd dar ok gutwillik sin kosten to geue, dat se de kopman vorborgen scholde; men allene dat he nen van den personen wolde sin, wente he hadde it vorlauet, dar he doch do dem kopman genoch togesecht hadde." Item Malies Ilynkelman beschuldegede he, dat sin bref nicht mochte fortgan, den he vorromed hadde an vnse heren van Hamborch. Darup

    ') Johan\Ruuendorp und den im|\ächstfolgenden wiederholt genannten Peter van Syboreh fanden wir in der vorstehenden Urkunde vom Jahre 1478 als cölner Kaufleutc, von ihren Mitbürgern depntirt, genannt. Nach Ersterem war eine Kammer benannt. Siehe $6. S. 81. No. LXII. -') Beken. Lies: veten, oder wie unten: langen. Der

    Sinn: nach langem Streit •') Borger. MS. ') Lede, legete, englisch: laid.

    166 Ums Jahr 14871

    Maties antwerde: "de kopman hadde dem it raeisle part enliegen gewest, vnd dar nk doch persele1) in stunden, de dar nicht nutte in weren Tan en, des koninges van Dennemarken wegen, dat nie doch in siner kopien noch wol finden scholde, de bi dem kopman legen. Vnd de kopman hadde it ok vorscreuen an vnse heren, vnd den klerk mede gesant, dat de partieu dar nicht bi betet -) was. So vorhapede sick Maties, dat he der sake nicht schuldich were, vnd settcde dat bi dem koepman." Item Hans Swalenbach gaf he schult, dat he gesecht hadde, dat it en old reces were. Worup Swa- lenborch antwerde vnd sede: "it were older den he were, vnd wes he deshaluen gesecht hadde, he hadde in arge waszegen secht, sunder qwat. Dar were ok van stunt wegen nemant belet bi den arge- wessegen. Vnd hadde ok dem olderman forder wafc ane gelegen, so scholde he en vor den kopman vorklaget hebben vnd nicht an vnse heren touoren schreuen hebben.''.

    Hirup let se de kopman entwiken vnde besprak sick vp disse sake vnd let se wedder inkaroeu vnd gaf en vor en antwort: "se scholden den nogesten richtdag wedder kamen." Vnd gingen vao ander vnd entslogen de dre personen, dar se vnschuldich in weren, leiten se Sitten gan in ere stede. ,,; '• ■■

    Item den nogesten rechtdach quam de kopman wedder togadder mit deniennen, de swaren weren, vnd leten Kullen entwiken, vnd korderden vnder langen argewysse: aia, dat Hans Kulle ol derman schnlde schrillen an vBse heren van Hamborch, dat he den kopman to vnrechte vorschreuen hadde." Item hir let de kopman Hans Kullen olderman wedder inkamen vnd gaf em dit bauen schreuen punte. Item hirup antwerde Hans Kulle olderman vnd sede: "he wolde den so «Ion. men he moste it io so screuen, dat it em an sine ere nicht en ginge."

    Item hirup antwerde em de kopman und sede: "he scholde den bref schriuen vnd sick wol bedenken twisken der tit vnd negesten richtdagen, vnd scholde den bref bringen vor den koepman, det se en mochten hören lesen; dar wolden se em den en antworde vp seggen." Vnd gingen »an ander.

    Item den negesten rechtdag quemen se wedder tosamende de vorschretten personen vnd fra- geden Hans Kullen olderman: wor3) he den bref gemaket hadde an vnse heren van Hamborch, so sin afschedent was van dem kopman? Item hirup antwerde vnd sede he: he hadde des nicht gedao, vmme reden were, bi wem he den bref geschreuen hadde an vnse heren van Hamborch? Dal scholde em ser an sine ere gaen. Vmme den willen hadde he it geachtet laten bliuen vnd bei4) den kop man, dat he de sake wolde stan taten vnde wolde en dar nicht mer mede moigen.ä)

    Item hirup leten se Kullen olderman entwiken vnd kordereden bi eren eden vnder sick, dal Hans Kulle olderman nicht werdich en were vor olderman to sittende oft in des kopmans rade to sinde. Doch wert einem elken sin ed gelesen, de geswaren hadde, vnd seden: "en elk schulde sick darup bedenken tom negesten rechldage." Ilem hir leten se Kullen olderman wedder inkamen vnd seden em: "de kopman wolde de sake laten anstan wente tom negesten rechtdage."

    ') Persele, parccle, Stücke. Vielleicht: privacies, englisch: Geheimnisse.' '■'■•*) Belet: von'beleden,

    verletzt, beschädigt, gefährdet. ') Wor, ob. 4) Bei, bat. 5) Moigen, bemühen.

    Ums Jahr 1500. 167

    Item den negesten rechtdag qaemen se wedder tohope desse vorsclireuen persone, vnd sloten noch, dat Kulle quat') gemeldet hadde vnd den kopman legen2) tal auergeschreuen vmme de stede vnd den kopman to hope drengen. 3) vVnd dat4) de ordeninge vtwiset, gemakel bi den steden vnd dem kopman, dat Kulle nicht lenger olderman scholde sin vnd ok nicht mer in des kopmans rad kamen.

    Item hir lelen se en inkamen vnd seden em de sententie, dat he nicht lenck olderman schal syn vnd ok nicht in des kopmans rade, vnd sinen slotel dem kopman leueren, den he van dem kop man emfangen hadde. Item hir leuert Hans Kutte sinen slotel vnd sede: Ähe hadde sick nicht vor- hapet, dat en de kopman so scholde van siner ere gedrcnget liebben vmme sulken schriuens willen, dat he an vnse heren van Hamborch geschreuen hadde. Vnd he doch dat gedan hadde den partien to gude vnd ok sinen ed to qoitende, dat vnse heren de stede scholden hir5) schrillen, vmme dat ein elk, de hir schaden lede, vnd vor den kopman quemen an de sinnigen,6) vnd dem kopmanne de beter scholde behulplick sin in sinem rechte vnd vele qwade argewassinge 7) af to stellende vormiddelst vnser heren ere schriuent." i .;. . ■•!

     
    x
    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.