Clericus quidam Tullensis nos adijt, fercns scripta, reuerenlix vestrae nomine signala, in quibus a uobis accepimus, vt inter eum et Tullensem episcopum de omnibus, que ibi continebantur, causam discuteremus. Quibus Iectis et relectis uisum est nobis negotium vt- pote grande et arduum, paruitatis nostra; consilium excedem •) et ideo ad multorum confratrum et coepiscoporum nostrorum sententiam rem reseruari deberé. Quod cum proxime oportunitate adepta fecis- semus et easdem literas in presentía cpiscoporuniqui plures quam. XX. aderant, recitandas dedissemus, ab omnibus vnanimiter dictum est, nouam et minime probandam ecclesiae consuetudinem introduci, graue et non ferendum iugum nobis imponi, ad episcoporum comina- tionem subditos eorum cogeré obediential nomine et anathematis com- minatione, quasi quibusdam questionibus domesticam eorum conuer- sationem ab illis extorquere, filios in patres armare, reuerentiae et pielatis iura confundere, re adhuc incerta vsque ad exepiscopi et lupi iuhonesta uocabula moderationem apostolicam non debuisse pro- gredi, quibus etiam si episcopus dignus esset, publicum tarnen ho- nestatem, nedum Ecclesiasticam pielatem, ne talia iactarentur, oportuisse seruari, me non consulte facturum, si rei actenus inaudite introducerem exemplum, precari se, vt communem eorum postula- tionem uobis non grauarer rescribere, ne videlicet maxime de rebus incertis tarn insólita et dura mandata , quibus vestra ipsius reuerentia

a) Das Schreiben des Pabstes Gregor VII. an den Erzbischof Udo von Trier ist zn finden in Gregorii papae VII. Registrara oder Epistolae, Liber II. No.X. (in Harduin's Acta Conciliornm Tomus VI. Pars I. und in Labbeus Con cilia Tomas X.); cfr. ausserdem ibidem Liber III. No. XII. 1) ezcedens.

No. IV. 1075. 1

offeudi possit, amodo assuesceretis dirigere. His auditis, ne lainen etiam in bis, que grauia uidebanlur, auctoritati vestra nostra de- essct obedientia, nos ad huius rei discussionem episcopum Tullen- sem et elerum eius inoitauimus. Retensen) episcopum, de quo pre- ceperatis, et Virdunensem interesse rogauimus, quorum Virdunensis, indefessus vbique rei vestra? et nostra; cooperator, affuit; Meten sen], cui causam nobiscum tractandam iniunxeralis, ad hoc expecta- uiuius, qui cum non uenisset, quia vobis rescribendi tempus non urgebat, quos tunc habere potuimus adhibilis, rem, vt potuimus, finiuimus. Praedicto itaque clerico claustro officijs rebus, ut prece- pcratis, restituto, die diclo uobis 2) congregatis, loctfra dedimus, vt in episcopum presentem, que uellet, et diceret. Uli nihil omnino se dicturum respondit et, nobis eum ad hoc toto nisu adhortantibus, saepius interpellatus, in taciturnilatis sua; silentio perseuerauit. Omnibus ergo Episcopum, quoniam nulla accusatio interpellabal, ab- soluendum et in pace dimitlendum censentibus, nos magis preceplo ueslro, quam iusticiae, ut videbatur, accedentes, literas palam le- gendas Tullensi decano dedimus. Quibus auditis tarn ipsum quam alios, qui presentes erant, illius Ecclesise archidiaeonos ad confiten- dum, quicquid de introitu et vita Episcopi scirent, eo, quo iusseratis, modo constrinximus, qui nihil cunctati quccunque iIii obiciebantur se penitus ignorare dixerunt, cum legittime electum peticione sua con- secralum, episcopum se et voluisse et uelle professi sunt. Vitam eius et mores honore illo dignos adiecerunl. His actis Osenebrugensis episcopus, qui ad hoc idem a Rege missus superueneral et tunc pfe- sens sedebat surrex, quod nulla pactione episcopatus donuni a Rege accepisset, primum ipsius Regis nomine deinde sua etiam attestalione illum purgauit, se et Magontinum atque Halberstatenseni episcopos mediatores fuisse asseruit, eum inuilum et non nisi illorum consilio suseepisse ecclesiasticae t'raternitatis attestatione et reise s) fidei iura- mentis se obligans affirmauit. Tot et tantis innocentiae sua; tcstibus minime contentus episcopus, paruitatis nostra' genibus sc summittere uolens, purgationem suam et duorum, qui aderant, cpiscoporum manu confidenter obtulit. Deinde tarn nobis, quam omnibus, qui aderant, iam nihil esse, quod in hoc negotio amplius quereretur, arbitrantibus, de clerico suo, pluribus benetieijs a sc donato, qui eins opinionem contra ius et fas adeo deturpaucrat, secundum cano nicum censuram satisfactionein sibi fieri poposcil. Nos itaque ad re- spondendum el satisfaciendum illum adhorlali etiam inlercessionis

2) nobie. 3) regia.

8 No. V. 1075. »

nostra- opem, si id faceret, ei obtulimus. Quod cum pertinaciter negarel, uobis ilium , sicut preceperatis, reseruantes conuentum di- misimus. Mane auteni eundem Tullensem. cpiscopum secretius con- tienientes, de omnibus illi obiectis iterum familiariter inquisiuimus, cumque in eadem negalione persisteret conlidenter, deum glorifican tes, quibusdam Ecclesiaslicis rebus ordinatis, ilium ad meliora hor- lati in pace dimisimus. Habetis rem , sicut acta est. Excellentiam uestram, cuius bonori el seruitio operam nostram dcuouimus, exo- ralam volumus, ne nobis amodo aliquid tale impoualis, quod neque nos portare possumus, neque aliquos, qui ad hoc onus subleuandum manus nobiscuin mittere uelint, inuenimus. Bene uobis sit semper.

No. V. -

Liemar, Erzbiscbof von Bremen, schickt den Bischof Hezil von Hildesheim cine Bullea) des Pabsles Gregor VII., durch welche er von seinem Amte sospendirt wird, weil er sich der Berufung einer Kirchenver sammlung widersetzt hat, und bittet um guten Rath. 1075. III. 15.

H. *) Patri suo. L. *) Seruus sanclitalis eius, ea que sibj. Venerunt mihi litera* búllala; bulla apostólica, sed quas uilissimus quidam Clericus abbatis Wedensis, iussus ab ipso Abbale, mihi de- dit. Has uobis legendas transmitió, vt iudicetis, quid mihi facien dum, quid dioendum sit, postremo, iuste ne mecum, an contra sit actum. Meministis illam,. quam a curia rediens nobis domi vestrae retuli rationem , quo pacto legati illi apostolici a me et archiepiscopo Moguntino, separatio alijs omnibus, sub magna dislrictione exege- runt, vt synodum fieri laiidaremus, neque tarnen hoc ex persona apostolici pereipientes 3), sed quasi ex sua loquentes et dicentes: Laúdate Synodum. Ad quod Mogunlinus et ego ex consilio fratruin Episcoporum, qui aderant, respondimus: Nos4) posse nos duos, nisi consultis confralribus nostris et coepiscopis, и i ri s maximis in hoc regno , et communicato cum ipsis consilio, ad quos baec eadem

a) Diese Bulle dea Pabstes Gregor VII. ist in finden in Gregorii papaeVII. Registrum oder Epistolae , Liber II. No.XXVUI. (in Harduin's Acta Conciliorum Tom. VI. Pars Pi", und in Labbens Concilia Tom. X.). Ausserdem cfr. Pertz Mo- nnmenta Germaniae, Scriptornm Tom. V. p. 215 (Lamberti annales), p. 355 (Bruno de bello Saxonico) ; Tom. VI. p. 703 (Annalüta Saxo). 1) Heziloni (Hil- deneshemensi episcopo). 2) Lirmarne (Bremensis archiepiscopne). 3) pre ci píen te». 4) Non.

No. V. 1075. 9

Ratio plus aut cque pertineret, hoc ediclum eorum suscipere. Uli, velut inconsiderati homines et furiosi, sub obedientia sedis apostolica* iniunxerunt, vt aut hanc eorum voluntatem de synodo laudanda fa- ceremus, aut Romam rationem reddituri veniremus, statuentes mihi terminum , alter eorum, scilicet Geraldus, proximam synodum Ho- manam, alter vero, Prenestinus ille, festiuitatem Sanoti Andrea;, sie inter se dissentientes. Ego addidi, meos coadiutatores et suiTra- ganeos inter Danos et in transmarinis gentibus commorari, eos ad hanc synodum Teutonicam minime venire, nihilque ad me pertinere de laudatione synodi Teutonice. Nunc dominus Papa multum iratus pro f'urore legatorum illorum et in terra6) suggestione nie Romam ad hanc proximam Synodum , que in prima septimana XLlne celebra- bitur, uocat, ab officio Episcopali suspendit dum veniam ad ipsuni, quod Ceri debere ulli episcoporum nisi iudicio fratrum in plena synodo non putabam. Periculosus homo uult iubere, que uult, Episcopis, vt uillicis suis; que si non fecerunt omnia, Romam venient, aut sine iudicio suspendunlur. Verum ego intelligo optimi *), qui sint ex nostris episcopis, qui pro odio grauissimo in dominum meum Regem me eius adiulorem suis machinationibus in hos labores miserunt, me tarnen in eo conflictu pro communj omnium commodo laborantem. Li- quet aulem et testes mihi adsunt homines probi et veraces, Episcopi, clerici, ac laici, me toto autumno toto hyeme graui corporis in6r- mitale et spiritus trahendi inopia prepeditum fuisse, quominus lon- gum iter aut breue, quod modo esset. V. dicrum , suscipere potuis- sem. Nunc tu pater rem tecum considera, si causa fuit iusta aut digna, pro qua Romam uocari deberem, si terminus ueniendi legi timus et'consideratus, in quo ambo sie dissenserunt, si suspensio, que mihi facta est, curanda aut negligenda sit, que sine iudicio fra trum nulla synodo in me creata est, cum presertim infirmissimus fuerim, vt nec ad festiuitalem S. Andres venire potuerim, nec modo ad proximam synodum possim. Tu7) ex qua die date mihi sunt li- terae vix. HU. septimana? supersunt ad eam septimanam, qua syn- odus celebrabitur. Haec sunt qua: considerare debes et mihi proscri- bere, quse faciam.

ö) terribili. 6) optimr. 7) Tarnen.

10 No. VI. VII. 1075.