In nomine patris et filii et spiritus sancti. Amen. Sicut apostolica testatur . auctoritas: „Qui parce seminat, parce et metet, et qui seminat in benedictio- nibus, de benedictionibus et metet vitam eternam"1; proinde ego Leo, dei et Romani imperii gracia rex Armenie, filius Stephani de potenti et magnifico genere Rupinorum, notum facio omnibus hominibus presentibus et futuris, quod de bonis mihi desuper concessis et collatis pro amore dei et imperii Romani, snb cuius potestatis gracia rex sum constitutus, et pro salute anime mee et progenitorum meorum omnium venerabilibus et religiosis fratribus sancte domus hospitalis Teutonicorum vicem Machabeoruin pro defensione domus Israel ge- rentibus, de quorum sum confraternitate et in quorum beneficiis ac oracionibus particeps effici cupio, atque bonorum meritorum suorum exigencia ad captan- dam illorum sinceram dilectionem et mutuam benivolenciam regali ex muni- ficencia mea claro corde, bono et puro animo dono et concedo amodo in per- petuum peroptima et amplissima casalium et terrarum tenimenta, eo quod arbitror tam preclaram elemosinam inibi bene fore collocatam; inprimis famo- sum castellum Amudain nomine et casale inferius sibi adherens3 nominatum cum pertinenciis et divisionibus ipsius signatis in hunc modum: a parte Simo- naglam tendit usque ad antiquum adaquarium, ubi due sunt arbores salices et modo factus est laccus, dehinc usque rostrum de rocha media iusta gastinam, que est de territorio Adidy, a gastina illa superius ascenditur usque ad Quilli, quod dicitur Latine: Meta de Gammassa. Alia divisio inter Gammassa et Amudayn tendit ad cavam, ubi est arbor dicta chaisne spinosa et abbacia Chalot et agger vinee de Mechale, et extenditur meta usque viam. Alia divisio

inter pastores et Amidain tendit usque ad collem, ante quem collem sunt duo rubi salvatici et arbor morarius; dehinc tendit usque ad gastinam dictam Dagie et extenditur usque ad Zamga, dehinc usque ad lacum Helia et Ioh, et inter Ioh et Ramam est quedam cava divisa. Item aliud casale nomine Sespin cum pertinenciis et divisionibus ipsius signatis a parte Baari extenditur usque ad crucem; dehinc usque ad cavam et usque ad turonum de Sabuhc et usque ad aggerem3 de Bezequi. Inter. Sespin et Baari et Abedi et Raselain est divisio quedam petra scilicet nigra et pertusum vulpis, et extenditur usque ad curbam Iohannis Turci; dehinc usque ad curbam de Moqun et usque ad Indapus. Hec infra situm est ipsum casale Sespin. Ex parte Alasines extenditur usque ad arborem morarium furcatam et usque ad flumen Iohan et ad vingum Dendieu et ad ecclesiam de Indapus et ad turonum platum et petram nigram et fractum arvoltum et usque ad laccum, ubi fuit domus Iohannis Cordin, et viam cru- ciatam, ubi est crux de petra. Hinc est recta via de Amudain ad Tractic et postea ad flumen. Item aliud casale nomine Buquequia cum pertinenciis et divisionibus suis signatis, sicut dominus Michael ipsum tenuit; eiusdem et Sespin territorium iungitur. Item in territorio Meloni aliud casale nomine Cumbethfor cum pertinenciis et divisionibus ipsius signatis a parte orientis extenditur, sicut vadit via usque ad petram inter Cumbethfor et Tetimec, et sunt infra petre pro metis fixe et subter carbones. Dehinc extenditur usque ad metas petrarum fixas ex parte Vancun et carbones subter. A parte ocei- dentis inter Cumbethfor et casale dictum Beleguinos, quod habitant villani de Arench et est sancte Marie de turri, snnt mete petrarum fixe et subter car- bones. Dehinc extenditur usque ad columpnam marmoream. A parte septem- trionis versus Casseriam sunt mete fixe et subter carbones et vadit usque ad turonum. A meridie extenditur usque ad metas de Bagnigun, ubi crux est posita, et usque ad rocham, et infra sunt petre fixe et carbones subter. A parte Abraainain et Casserie sunt petre fixe et carbones subter. Et in medio pe- trarum fixarum est crux de petra. Item aliud casale nomine Ayun cum per- tinenciis et divisionibus ipsius signatis: a parte Calasie est crux de petra et carbones subter supra viam, que ducit ad Vancun. A parte orientis exten- ditur ad pertusum vulpis et est ibi crux de petra. Dehinc extenditur usque ad ovile et in medio sunt mete de petra quinque et carbones subter. A parte Vangun4 usque ad aliam crucem de petra, que fixa est iusta gastinam supra viam, et in capite vie est alia petra et via ibi dividitur. Hiis ita assignatis item dono et concedo amodo in perpetuum eisdem fratribus plenam libertatem per terram, per mare, per totum regnum meum et per totam terram omnium mihi subiacencium et obediencium in civitatibus, in castellis, in villis, in ca- salibus, in montibus, in planis, in portibus vendendi et emendi ad opus domus sue omnia victualia et queque sibi necessaria, et eciam equitaturas libere, quiete, pacifice, sine contradictione, sine omni drictura, sine contrarietate et sine exactione aliqua. Predicta vero omnia castellum et casalia cum terris et pertinenciis et divisionibus signatis, cum aquis et molendinis et cum omni

iure eisdem pertinenti dono predictis fratribus sancte domus hospitalis Theu- tonicorum libere, quiete, pacifice amodo in perpetuum sine calumpnia et sine contradictione aliqua omnium hominum mortalium, qui sunt et erunt sub po- testate et dominio meo. Insuper precipio omnibus hominibus meis, qui sunt et qui erunt, ne de cetero habeant potestatem vel ausum super hec omnia, que caritative ac hereditario iure ad possidendum dono predictis fratribus, sicut continetur in presenti pagina, nec possunt aliquod servicium seu tributum seu angariam seu exactioem aliquam ab ipsis fratribus modo quolibet extorquere, immo teneantur eos amare, honorare et venerari per omnia et in omnibus, sicut decet religiosos viros persone mee ac heredum meorum et tocius regni mei amatores. Quicquid continetur in presenti pagina, dono predictis fratribus amodo in perpetuum, ut dictum est, libere, quiete, pacifice secundum legem et consuetudinem Francorum. Pro quibus confirmandis presens scribi iussi privilegium propria manu mea litteris rubeis signatum et regali sigillo meo aureo corroboratum et sigillatum. Factum est autem hoc privilegium incar- nationis dominice anno m° cc° xii° mense aprilis.

I, 35 v. n. 82. Iam de fine 1211 anni loquens Wilbrandus de Oldenburg in Peregrinatione ed. Laurent. Hamburg. 1859. I, 19 p. 17 dicit: „Abhine transeuntes Cumbetefort, ubi domus est et mansio bona hospitalis Alemannorum, venimus Tursolt". 1,22 p. 19: 1212 6. ianuar. Sisiae in urbe capitali Armeniae regni vidit cum Leone rege magistrum domus hospitaiis S. Mariae Theu- tonicorum; deinde pergit I, 24 p. 20: „Inde venimus Adamodanam, quod est castrum hospitalis sive domus Alemannorum. Quod dominus rex, qui semper Alemannos dilexit, eis pro remedio anime sne cum villis attinentibus donavit". 1. 2 Cor. 9, 6. 2. non est lacuna in B.

3. agger B. 4. nangu B.