414

1259 fines, prospicimus et ad hoc nostre partes sollercie conuertimus vigi- lanter. Sane cum in littera arbitrii inter nos et ecclesiam nostram ex una parte, neenon fideles nostros Judices, Scabinos et uniuersos ciues Colonienses ex altera, super nostris hincinde iuribus per vene rabiles viros et in christo dilectos Gozwinum decanum maiorem, Henricum s. Seuerini, Henricum ss. apostolorum in Colonia et Phi- lippum Susaciensis ecclesiarum prepositos, et fratrem Albertum lecto- rem fratrum predicatorum Coloniensium, hoc anno prolati, sigillis nostris hincinde signata contineatur expresse, quod foranei mercato- res Coloniam venientes aut ipsam mercandi animo frcquentantes non sunt permittendi transire terminos antiqnitus constitutos, sed hoc se- cundum consuetudinem antiquam tam ex parte nostra quam ciuium Coloniensium inuiolabiliter obseruari debere, quia tunc Colonia iuxta sui resonantiam nominis apte colitur per frequentationem quorumlibet mercatorum, dum singularum mercatores ac homines nationum statu- tam antiquitus legem ipsi seruant et exhibent ciuitati, ipsaque ciui- tas versa vice aduenientibus uudecumque mercatoribus sua iura et leges debitas ab antiquo exhibet cum mansuetudine et obseruat: Nos ad requisitionem et instantiam predictorum fidelium nostrorum ciuium Coloniensium diligenti inuestigatione premissa, prout a senioribus et prudentibus ac fide dignis viris sumus per inquisitionem edocti, me- moratos antiquos terminos una cum quibusdam aliis articulis ad pu- blicam utilitatem spectantibus in subscriptum modum duximus expri- mendos. Quod videlicet nullus mercatorum de Ungaria, Boemia, Polonia, Bawaria, Suevia, Saxonia, Thuringia, Hassia et quibuscum- que aliis orientalibus partibus cum mercibus quibuslibet ad Renum veniens, extra atque ultra ciuitatem Coloniensem excepta sola causa peregrinationis prdcedet. Neque etiam ullus Flamingus vel Brabanti- nus aut alius quicumque de ultra mosam vel aliarum parcium infe- riorum secundum consuetudinem antiquam et de iure seruandam, causa mercandi ulterius quam in Coloniaai et non trans renum, ne- que versus partes superiores ultra villam nomine Rodinkirchen pro- cedet. Et similiter nullus mercatorum de superioribus partibus extra dyocesin Coloniensem existens ultra inferiorem turrim ciuitatis Colo- niensis, vel saltem ultra villam nomine Ryle causa mercandi descen- dendo procedet. Quicumque autem talium mercatorum secus seu in contrarium facere vel fecisse ab aliquo cive Coloniensi fuerit depre- hensus, ab ipso ciue impune et licite arrestari et puniri poterit more antiquo, secundum quod vulgo hansin vocatur, quod taliter fieri con- sueuit, quod ciuis Coloniensis mercatorem in tali excessu a se de- preheusum calamo vel iunco vel aliquo consimili ligamento ligabit,

4ir>

et si roercator ille hoc vinculum preter ipsins ciuis voluntatem sol- 1259 uere vel rumpere presumpserit, pro tali excessu tam corpore quam rebus in potestatem incidit ciuis ipsum eomprehendentis et predicto modo Hgantis. Et si propter resistencie violentiam necesse habuerit, nos archiepiscopus et successores nostri vel quilibet iudex loci ad requisitionem seu querimoniam ipsius ciuis Coloniensis hoc ut dicto modo proueniat exequemur. Item nullus mercator aduena nndecum- que oriundus debet diucius quam sex septimanis continuis in ciuitate Coloniensi causa emendi seu vendendi morari, et hoc in quolibet anno non plus quam tribus temporibus cum usitatis intersticiis sen consuetis facere unicuique mercatorum licebit. Et insuper nullus mercatorum id, quod sibi circa hoc personaliter agere non liceret, per socium vel per nuncium suum seu per quemcunque alium ali- quatenus facere debet omni dolo et fraude exclusis. Si quis vero mercator quicquam in contrarinm attemptauerit, secundum ius ciui- tatis poterit pena debita et consueta puniri. Item nullus mercatorum aduenientium undecunque varium, quod grawerc, et etiam hoc, quod vulgo zsibel appellatur et similia, vel etiam pannum transmosanum duas marcas vel plus valentem in ciuitate Coloniensi vendet nisi per marcam mercatorum, que vulgariter koufmans marc dicitur, que marca solum continet undecim solidos et tres denarios Coloniensis monete, et faciens contrarium puniri potest secundum ius ciuitatis pena consueta. Item nullus mercator aduena aliquas species aroma- ticas, utpote muschatas, gariofolos, cardemomum, et consimilia in ciuitate Colon. preterquam ad minus in pondere simul decem libra- rum vendet aut vendere debet. Item nec illas merces, que sachaue vulgariter appellantur, utpote thus, alumen, et consimilia cum pondere centenario et ad minus cum pondere simnl viginti quinque talentorum aut supra vendere debet. Et quicumque circa hoc excesserit vel do- lum aut fraudem commiserit, secundum ciuitatis consuetudinem pu- nietur. Item quicumque ciuis Coloniensis pro mercibus suis argentum acceperit, illud non alias quam ad monetam nostram Coloniensem cambire seu pro denariis vendere debet. Nec aliquod argentum cum denariis emere debet, nisi secundum quod de gratia permissum est, scilicet ad vasa ac utensilia et clenodia facienda, seu ad speciem anagliffi, vel causa peregrinationis faciende. Exceptis aurifabris Co- lon., qui argentum emere possunt liciie, quantum eorum officium suf- ficit et ipsorum opus requirit, omni dolo et fraude exclusis. Quod si aurifaber secus vel contra hoc fecisse fuerit deprehensus, hoc fore- factum ex parte nostra per magistrum monete nostre Colon. pena solita punietur, et insuper in fraternitate sua inre consueto ipsi pena

41 (i

1259 debita infligetur. Item nullus mercator extraneus eum suis mercimo- niis vel denariis argentum aliquod in Colonia comparabit, sed scieh- dum, quod a superioribus legibus seu iuribus aut consuetudinibus omnium mercatorum excepti et immunes sunt et esse debent uniuersi aurifabri et mercatores gemmarum de quibuscunque sint partibus oriundi. Item quod cum avaricia radix sit omnium malorum, que aliquando quorundam ciuium Col. ad captanda beneficia seu remune- rationes a dominis terre et magnatibus recipiendas corda taliter in- flammauit, quod propter hoc uniuersitatis concordiam et pacis tran- quillitatem sepissime cousciderunt, nos hanc radicem pestiferam desi- derantes eradicari omnino, deliberatione diutina maturoque consilio prehabitis statuimus cum consensu priorum et fidelium nostrorum ac per sententiam communimus, ne quis ciuium Col. ab aliquo terrc nostre magnate vel a quoquam obnoxio ecclesie Coloniensi pecunia rum beneficium, quod vulgo hantlien dicitur, de cetero recipiat aut tenebit, exceptis solum uostris officialibus et aliis, qui beneficia teuent a nobis ad se iure hereditario deuoluta et etiam deuoluenda. Item nullus scabinus Col. debet esse monetarius siue campsor, aut habere sibi licebit officium vel feodum, quod husgenozschaf vulgariter appel- latur. Si quis vero predictorum compertus fuerit et conuictus ratio- nabiliter memorata violasse statuta, si scabinus vel frater scabiuorum seu officialis de Richerzegheide, vel etiam officialis parrochiarum fuerit, sine spe recuperationis ab officio suo, quod tenct, cadet, nec ad hoc officium neque ad consilium ciuitatis ullo modo resurget. Simili- ter ciuis inferioris ordinis priuabitur fraternitate si habuerit, et a ciuitate Coloniensi infra annum non reuersurus eicietur, nec ad ciui- tatis consilium ullo umquam tempore assumetur. Quia vero premissa omnia et singula propter bonum publice tranquillitatis et utilitatem communem sunt facta, nos ea cum prioribus et fidelibus nostris col- laudauimus, approbauimus et tam pontificali quam ducatutf nostri auctoritate precipimus in perpetuum inuiolabiliter obseruari, omni dolo et fraude exclusis penitus et amotis. In omnium itaque predi- ctorum testimonium et perpetuam firmitatem presentem paginam ex- inde confectam sigillo nostro ac sigillis capituli nostri et ciuitatis Coloniensis duximus roborandam.

Actum et datum Colonie, nonas Maii, anno d. Millesimo ccl nono.

Aus Lacomblefs Urkundenbuch, Bd. II. Nr. 469.

417