Nicolaus episcopns servus scrvum dei. Ad fuluram rci memoriam. Imperator eternus imnienea maiestatis sne difjpositionc cuncta cclcstia siniul et terrena gnbernans terrarum orbcni sub dislinctione rcgnorum et illorum prinriputii conglituit salubriter gobernari ne gtaluni hu mane crcaturc ymaginem sui creatorig formale mundi tempcsluose fluetuationes confunderent vel cius quielis riuleedincin impedirent quinyinmo ut oinneg sub iuris et honestatis legibus vita paeifina viverent et ab offengig alterutrura abstinerent, naturalique affectu factorem stiuin cognoscerent agnitmu colerent et suo reverenter irape- rio subiaecrent. Dciiiimi vero creaturani ipsam ab ipsius factoris agnitione deviam suoquc eultu oberrare prospi- ciens unigenitum suum misit in munduiu ut eam ad agni- tiunem et cultum huiusmodi revocaret et sui faceret regni coheredes, qui rediturus ad patrem apostolorum prinripeiii sibi vicariuin instituit ut eunetis rura salutis superintenderet et commissig populis sibi salubriter pre- sideret. Nos igitur qui licet iinineriti ipsius apostolorum prineipis in huiusmodi cius vicariatu gumus a domino constiluti successores et ecelesie militantis sub qua et sarruin liouianum imperium dicto imperatori famulatur sua miseratione presidemus, quoad hoc pervigili cura commigsi nobis officii debitum libenter excquiraur ut ip sius imperii et singulorum iura regnorum gub salubri re- gimine ad divini nominis gloriam catholice fidei propaga- tionem et totius rei publice prosperitatem fideliter tucantur et feliciter gubernentur. Cum itaque dudiiin sacriiiu Ifu- inanUm iinperiuin per obitum clare memorie Alberti Ro- iiianorum regis prineipis qui illius gubernacula gereret foret solatio viduatum, venerabiles fratres nostri et di- lecti filii nobiles viri ipsius imperii electoreg ad inclitam domuiu Augtrie que regem predictum ac carissimum in Christo filiuin nostrum Fridericum Romanorum itnpera- torem semper augustum genuit convertentes intuitusguog generositate vita moribus et virtutum meritis preclarissi- mig quibus idem carissimus filius noster prefclgere di- noscitur ipsig spem indubiam pollicentibua quod eiusdem Alberti quem catholicum et piuiu prineipem iusticie zela- torem fidei et ecelesie fidelisgimum protectorcin et om- nium virtutum plenitudine redimitum universa comine- morat ecclesia Imitator esse studeret integerrimug in Ro- manorumregem postmodum in futurum imperatorem pro- inovendum unanimi voto divina disponente dementia con- corditer eligcrunt, idem vero Fridcricus digesta niedita- tione previa ad eornndem electorum instantiam electioni huiugraodi consentiens et humeros guos regni tute ge- rendc prompt* devotione Submittent regali per eura su- geepta infula de virtutibns in virtutes proficiens ac me- rita meritis accuniulans per annos fere duodeeim regni

sui gubernacula adeo provide utiliter et salubriter gesse- rit, ecelesie unitati et ipsius regni Prosperität! singulo- rumque servandis iuribus et fidelibus quibuslibet in pacis successibus votive dirigendis diligenter intentus ut ipsuin imperium tarn providi fidelis et pii prineipis felici regi- mini multipliciter gaudeat secnmmissnm, postmodum au- ti-iii idem filius noster cariasimus ad honorem sanete Ro mane ecelesie et gacri imperii decus victorie unetionem et imperiale diadema ab ipsa ecclesia suseepturus nostro se conspectui presentavit et illa per manus nostras sibi iiupcndi humiliter supplieavit et quamquam in minoribus constituti de meritis et virtutibus suis fuissemus suffi- cienter edocti nichilominus ea que landis sue preconia nostrig auribua rctulerant experimento comperimus fore longo maiora, quam fame facultag sufficeret ezplicare. Nos igitur votig suis non immerito benignum conferen- tes auditum, ipsumque interne caritatis et debiti honoris nonstringentes amplexibus eundem liliiim nostrnm cm- rissimum cum venerabilibug fratribus nostrig sanete Ro mane ecelesie cardinalibus diligenti delibcratione prelia- bita de eoriiradcm fratrum consilio ad gloriam oranipoten- tis dei et gloriose seraper Virginia Marie ac beatoruin apostolorum Petri et Pauli exaltationemque et honorem dicteRomane ecclegic et sacri imperii ad suseipiendnm impe rial in dignitatis culmen'dignum et ydoneum dcclaravimns et electionem approbantes eandem sibi per manus venera- bilis fratrig nostri Francisci Portuensig epigeopi unetio nem huiusmodi impendi feeimns et tandem collatig sibi omnibus dignitatis huiusmodi insigniis imperial! ipsnm diademate supradicto duxiinug coronandum supplentesom- nes defectus si qui aut ratione forme aut ratione personc sue aut pergonarum dictorum electorum seu quavig alia ratione vcl cauaa in huiugmodi elcetione intervenerint quovig modo ex certa scientia et apostoiiee plenitudine potestatis. Quocirca omnibus fidelibus vasallig et gubditis prefati imperii cuiuscumque conditionis existant etiam si regali aut pontificali dignitate prefulgeant districte pre- cipimus quatinus prefato imperatori ut tenentur efficaciter parcant et Intendant, null! ergo oranino hominum liceat hanc paginam nnstre approbationis et suppletionig infrin- gere vel ei augu teracrario contrairc. Si quis autem hoc attemptare presurapserit indignatiunem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eins se noverit in cursurum.

Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarna- tionis dominice millesimo quadringentesimo quinquage- simo primo quarto deeimo kalendag Aprilig, pontifica- tus nostri anno sexto.

L. de Caatiliono.

Anhang. König Friedrich IV. 1452, März 19. ex VII