172.

in nomine Domini. Amen. Hujus presentis publicique instrumenti per teuorem cunctis evidenter pateat et sit manifestum, quod, cum sub anno ejusdem Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo octavo, indictione undecima, mensis

25o

decembris die secunda, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Sixti divina providentia pape quarti anno octavo, venerabilis ac religiosus vir dompnus Rolandus de Reno, tamquam religiosus professus ac verus conventual is monasterii sancti Bertini, in sancto Audomaro, Morinensis diocesis, ordinis sancti Benedicti, ac eciam, ut ejusdem monasterii granitariatus, gerens officium, inter cetera eidem a prelato suo dicti monasterii abbate commissa negocia, cui, ut obediencie filius, per omnia obedire necesse fuerat, viginti et unam pipas vini ad usum ac sustentationem conventualium et personarum dicti monasterii in Dam comparasset, а�? ex debito officii sui easdem navigio vehendas, diligencius quo poterat, commisisset, honorabilem virum Jacobum vanden Hane, modernum ibidem thelonearium, accessit, requirens humiliter ab eodem, quatenus in favorem religio- nis, attentisque summopere privileges, graciis et indultis dicto monasterio ac religiosis ejusdem, quoad hoc, per ilhistrissimos, inclitos, metuendissimos Flandrie comites liberaliter ac pie concessis, easdem viginti et unam pipas vini predictas, tamquam. a thelonii, pedagii, traversi, scu alia quavis exactione, tam ex dono principam quam eciam ex vetusta ecclesie libertate, liberas transire permitteret. t)ui quidem Jacobus et thelonearius predictus hujusmodi religiose peticioni minime condescendit, non obstante eciam, quod dictus dompnus Rolandus eundem thelo- nearium de hujusmodi indultis et graciis per publica instrumenta, que vidimus dicuntur, ex ipsis originalibus per notarium publicum extracta ac alia legitime collacionata manuque propria cujusdam domini Guillielmi Dagghe, presbiteri dicte Morinensis diocesis, sacris apostolica et imperiali auctoritatibus publici ct jurati notarii, extracta, collacionata et subscripta. Quorum tenores in eventum de verbo ad verbum hie interseruntur, sub hac forma: In nomine Domini. Amen. Hujus instrumenti publici tenore cunetis paieat et sit notum, me notarium pabli cum, una cum testibus subscriptis, vidisse, tenuisse, palpasse et diligenter inspexisse cei tas litteras iucliti ac illustrissimi viri Philippi, Flandrie et Viromandie comitis, sanas et integras in cereo virido sigillatas sigillo prefati comitis Philippi, in cujus si- gillo scultum seu impressum erat, quod sequitur: sigillum Philippi, comitis Flandrie; nullo inquam vicio prout prima facie apparebat suspectas, de data anno Domini millesimo centesimo nonagesimo, ete*; incipientesque in hune modum, qui sequitur: Philippus, Dei gratia Flandrie et Viromandie comes, Johanni, abbati sancti Bertini ejusque universis successoribus regulariter substituendis, in perpetuum. Cum unius sint meivedis et premii, et hii, qui ecclesiasticas possessiones vel substancias cotidie jure tuentur üei, et lui, qui eas largiuntur usibns fidelium ex devocioue fidei, ego in procinctu itinens Jherosolimam proficiscendi prenominati abbatis precibus annuens, notum fieri volo cunetis successoribus raeis, ad instar illus trissimi comitis Theoderici, patris mei, concessisse et confirmasse universa, que, predecessorum meorum liberalitate vel prineipum simul et vulgarium munificencia, ecclesie sancti Bertini usque in presens sunt collata, quateuus ejusdem cenobi i

256

fratres ea cum quiete et securitate sub divina meaque tuicione possidentes, pro meis excessibus intervenientes, me meaque omnia suis precibus Deo et Verbo gracie ejus commendent. Statuimus igitur etc*. In quibus quidem litteris continebatur certa clausula in principio vicesime septime linee; cujus quidem clausule tenor talis est: Decernimus eciam, ut per totam terram nostram a thelonii, pedagü et traversi exactione, sicut ex antiquis temporibus ecclesia semper libera fuit, imperpe- tuum permaneat etc . Hujus confirmacionis testes sunt: Gerardus, Brugensis et sancti Audomari prepositus et cancellarius; G., Insulis prepositus; Gerardus, sancti Petri Gandensis; Robertus, advocatus de Attrebato; Willermus, castellanus sancti Audomari; Oliverus de Maskelines; Willermus de Locre. Actum est hoc anno Domini millesimo centesimo nonagesimo. Item per modum subscriptionis ejusdem: Et quia ego Guillelmus Dagghe, presbiter Morinensis diocesis, sacris apostolica et imperiali auctoritatibus notarius publicus, certas litteras originales pie memorie incliti Philippi prenominati sanas et integras, omni prorsus vicio carentes, vidi, tenui et palpavi, presensque transsumptum seu transscriptum ex eisdem super certa clausula in vicesima septima linea contenta diligenter collacionavi, hac die, penultima mensis aprilis, anni septuagesimi sexti post Pascha, indictione nona, pontificatus sanctissimi in Christo pa tri s et domini nostri, domini Sixti divina Provi dentia pape quarti anno quinto, presentibus ibidem providis ac discretis viris et hones- tis, Johanne le Flamenc, ac Emanucle le Fevre, et Simone Lamberti, clericis prefale Morinensis diocesis, concordareque per omnia, nil addito aut remoto, quod substantiam facti variet aut immutet, repperi. Idcirco presenti instrumento publico manu mea pro pria fideliter scripto signum men m publicum et assuetum hie me subscribente manu mea propria apposui, in testimonium veritatis omnium et singulorum premissorum, requisitus et rogatus. Sic signatum: G. Dagghe. Et cum hec sibi theloneario non sutlicerent, predictus dompnus Rolandus aliud instrumentum produxit sub hac forma: In nomine Domini. Amen. Per hoc presens publicum instrumentum cunctis pateat evidenter et sit notum, me notarium publicum, unacum testibus subscripts, vidisse, tenuisse, palpasse et diligenter inspexisse certas litteras incliti a�? illustrissimi viri Balduini, Flaudrie et Hannonie comitis, sanas et integras virido cereo in cericis filis viridisque sigillatas; et in prefato sigillo scultum seu impressum erat, quod sequitur: Sigillum Balduini, comitis Flandrie; nullo inquam vicio prout prima facie apparebat suspectas , de data anno Domini millesimo ducentesimo primo, mensis decembris quarto, Kalendas januarii. Quorum tenor sic incipit: In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Balduinus, Flandrie et Hannonie comes, Johanni , abbati monasterii sancti Bertini, ejusque successoribus et fratribus presentibus et futuris imperpetuum. Quoniam anteeessorum meorum in bonis vestigia ïmitari debeo, et elemosinas ab eis maxime religiosis locis collatas non solum approbare, sed eciam conservare et modis omnibus defendere per Dei gratiam intendo. Eapropter, vestris justis postulationibus annuens, quascumque

257

possessiones, quecumque bona antecessores mei comites Flandrie, vel homines eorum maxime temporibus illustrium, Flandrie quondam com i tum , Theodrici, avi mei, et Philippi, avonculi mei, ecclesie vestre in clemosinas dederunt, vobis et per vos monasterio vestro perpetuo possidenda presencium auctoritate confirmo. In quibus hec propriis placuit designari nominibus silvam de Wulverdingha cum fundo et comitatu, et wostinis, et ceteris appendiciis suis, etc* . In quibus quidem Iitteris continetur certa clausula in medio vicesime quinte linee, cujus quidem clausule tenor talis est: A theloneo quoque, pedagio et traversio atque omni exaccione et consuetudine, sicut Privilegium avunculi mei Philippi comitis vobis indulget, liberos vos esse decerno ex hiis dumtaxat, que ad usum vestrum pertinere noscuntur. Et in medio vicesime octave linee scriptum erat, quod sequitur: Ut autem hec omnia perpetue confirmacionis habeant vigorem , presentem paginam sigilli mei auctoritate et eorum, quorum subscripta sunt nomina, testimonio placuit roborari. Testes: Gerardus, Flandrie cancellarius, Brugensis, sancti Audomari et Insulensis prepositus; Willermus, Attrebatensis advocatus, Bitunie

et Tenremunde dominus; Bernardus de Robays; Alardus Macharellus;

Willelmus Gonella; Radulphus de Fletirnes. Actum Ypre, anno Domini

ducentesimo primo, mensis decembris quarto, kalendas januarii.'Item per modum subscriptionis ejusdem: Et quia ego Guillelmus Dagghe, presbiter Morinensis diocesis, sacris apostolica et imperiali auctoritatibus notarius publicus, certas litteras originales pie memorie incliti Balduini prenominati sanas et integras, omni prorsus vicio carentes, vidi, tenui et palpavi, presensque transsump- tum seu transscriptum ex eisdem super certa clausula in medio vicesime quinte linee contenta diligenter collacionavi, hac die, penultima mensis aprilis, anni septuagesimi sexti post Pascha , indictione nona, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domiui nostri, domini Sixti divina Providentia pape quart i anno quinto, presentibus ibidem providis et honestis viris, Johanne le Flamenc, Emanuele le Fevre et Simone Lamberti, clericis prefate Morinensis diocesis et testibus, concordareque per omnia, nil addito aut remoto, quod substantiam facti variet aut immutet, repperi. Ideo presenti instrumento publico manu mea propria fideliter scripto Signum meum publicum et assuetum hic me sub- scribente apposui, in testimonium veritatis omnium et singulorum premissorum, requisitus et rogatus. Sic signatum: G. Dagghe. Que, dum dictus dompnus Kolandus sibi theloneario legeret et exhiberet, respondit se ignorare latinum nec indultum hujusmodi ac principum piis concessionibus parere aut obedire voluit, sic quod tandem religiosus iste, ut coactus, et cum solemni protestacione ac alias, prout sibi de jure ac mandato prelati sui, ut asseruit, competebat, octo grossos monete Flandrie pro passagio et thelonio dictarum viginti et unius piparum vini ab eodem exactos in manibus dicti Jacobi repetendos ac alias per modum caucionis et non aliter, neque alio modo, ut asserebat, sub astancium

33

258

testimonio personarum indilate reliquit. De et super quibus omnibus, omnibus et singulis predictis, idem dompnus Rolandus granitarius sibi petiit fieri a me notario publico infrascripto instrumentum publicum unum vel plura. Acta fuerunt hec in thelonio antedicto de Dam, sub anno, indictioue, mense, die, et pon- tificatu prescriptis, presentibus ibidem Egidio Midde et Guilliermo le Fevre, testibus fide dignis, Tornacensis ac Morinensis diocesis, ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Et ego Marcus Cryn, presbiter , oriundus de Ghistella, Tornacensis diocesis, sacris apostolica et imperiali aucto- ritatibus notarius juratus, quia presencium instrumento- Monegramme du notaire. rum exhibicioni lectionique, ac declaracioni, eorumdem non (Et au-dessous:) paricioni, humilique peticioni dicti religiosi, dictorum de- Makcus Chyn, notar. nariorum exaccioni,et protestacioni, ceterisque omnibus et singulis premissis, dum, prout suprascribuntur, ageren- tur et fierent, una cum prenominatis testibus presens inter- fui; eaque omnia et singula sic fieri vidi, audivi, ac in notam recepi. Ideo hoc presens publicum instrumentum manu propria fideliter scriptum signo et nomine meis solitis et consuetis signavi, me hie eciam manu propria subscri- bente , in fidem ac validius robur et testimonium omnium et singulorum premissorum, rogatus, vocatus et requisitus.

Original. Sans sceau.