useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Urkundenbuch des Hochstifts Meissen I, ed. Gersdorf, 1864 (Google data) 119
Signature: 119

The transcription and metadata of this charter are scanned by a OCR tool and thus may have low quality.

Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
99999999
K. Wenzel von Böhmen bestätigt zur Beseitigung fernerer Streitigkeiten die von Eingesessenen der Oberlausitz festgestellten Grenzen der bischöflichen Güter und der der böhmischen Krone.
Source Regest: Urkundenbuch des Hochstifts Meissen I Band, Nr. 119, S. 163
 

ed.
Current repository
Urkundenbuch des Hochstifts Meissen I Band, Nr. 119, S. 163

    Graphics: 
    x

    No. 121. 1241. 7. Mai.

    In nomine sanetae et individuae trinitatis. Wencezlaus iunior rex Boemiae. Cum karissimus1) pater noster Otakarus2) rex illustris, cum venerabili domino Brunone Missenensis3) ecclesiae episcopo, bona fide limites inter terras Zagost et Budesin1), по,y

    2o viris honestis Burgardo5) de (inaswhV), Bernhardo7) de Kamenz"), Reinhardo9) de Wichow10), Heidenrico") de Dobrus, Friderico Wirtes1-), Suikero13), de Trelen"), Cir- stano15) et (Чегко16) de Landescrone17), Rudolfo de inrodow18), Hermanno de Lubchow19), Florino de Görlitz20), Heinrico Woisitz21), sub debito praestiti sacrainenti commiserit distin- guendos, quia viri iidem22) burequardos23) terrarum ipsarum uniformiter distinxerunt*4.),

    irnos factum idem gratum habentes et ratum, praesentis scripti*5) et sigilli nostri muni- mine roboramus, auctoritate nostra regia districte mandantes, ut eadem distinetio invio- labiliter observetur in eultis et colendis et universis pertinentiis subnotatis. A Niza") '>;.,' contra Poloniam per directum usque ad montem Yezwinche. A binde in cúmulos Kameni- copkidua. Inde in angulum Nakuthipozcaki27). Inde in montem Tizow28), abinde in

    ?« Mostech29). Indc in sepulerum30) Winichopez. Inde in rivum Quizt"). Ibi distinetio i}'>

    1) trinitatis amen. Not Wcncezlauf (Wenzeztaus D.) dei gratia rex Boemorum quartu« onnihu» in perpetuum. Cum clarar memo riae kariuimlu С. D. 2) Ottakanu С. 3) MUnenzú В. С. D. 4) Hudism С. Bvdiuin V 5) Burchardo С Burkardo D. 0) Gnatwiz В. С. 7) Btrkardo В. Bernardo С. В. 8) Cament В. Cameruch С. Kavumtzt D. 9) Beinardo В. Reguardo С. 10) Wichovt В. Wichowe D. 11) Heydenrico В. 12) Wert.! В. С. D. 13) Si/ukero С Swickcro D. 14) Ztraele D. 15) Crùtano В. C. Ckriztano D. 18) Gtrlacko r. (Jer- taco D. 17) Landetchrone D. 18) B&dol/o de Oodlncc I>. Ill) I.vbchoire 1). 20) tlorlis H. Zyorlis С 21) llenrieo Wogtiz B. Henrico Wog- sich С. et Ueinrieo de H'oiaitz D. 22) i<lem viri C. 23) burequardoa B. 24) diatineterunt A. 26) tcripti testimonio ü. 26) Яша D. 27) Sakuthypozckaki C. NacucMpozkaki D. 28) Гугок С. Tizóm- D. 29) Moztet В. 1>. 3D) tepuUhrum С. D. 31) Quit В. Qwiz С. Qnt 1).

    t<jt-m*S

    110

    est suspensa propter distinctionem inter Zagost3*) et Poloniara nondum factam. Item contra Bohemiani a montibus Sneznize33) in Bischowe34) raaiorem. Inde in parvam Bischowe84), inde in Zuchidol35), abinde in Rokitowikeren36). Abinde in Bepnlcram89) /**y/ lJros^ucujdi37), inde in rivum Koren. Abinde in Nizam, Nizam*8) sursum usque dum

    г induit Cameniza et usque ad ortum eins. Omnia limitibus his inclusa sunt Misnensis episcopi3!l). Item de burquardo Dolgawiz4"), ab eo loco ubi confluunt41) Lubotna et Oztros- niza42), ad detiuentem in Oztrosnizam13) rivum Peztau44) et ortum eius. Abinde in semitam Betozkaziza et in montem Jelenahgora4'), abinde in ortum Kamenize et per decursum eius usque ad distinctionem Zagost et Budcsin48). Abinde in rivum >n¡,H.

    to qui Sprewa dicitur et déduit per Gerhartesdorf47), et decursum eius usque ad antiquam»^. stratam contra Jawornieh4*). Ab ipsa strata contra Bubsin49) in Sprewam, quae defluit per villain Zalom, et per decursum eius in rivum Jedle50) et quendam cumulum ex directo. Inde in semitam qua itur de Glussina in vallem, et per eandem vallem in Lubotnam. Omnia fundus terminis his inclusus ad Misnenseni51) pertinet episcopatum. De bur-

    /r quardo Dobrus ab antique campo trans Sprewam Daniboroubrod52), abinde in antiquam semitam qua itur Weletin53), et sic per earn usque in Sebnizam, in locum ubi mansit anti- qujtus^4) heremita. Item ex alio latere a cumulo qui est inter Kosscitz et Nowazodlitz"'5) in aquam, quae dicitur Zehozercex), usque in57) Dymin. Inde in maiorem stratam contra Nuenkirchen58) usque in Ratofessifen59), et per decursum eius in Wazounizam""). Abinde

    Join Tizou81), et in montem Buchowagora62), abinde usque"3) ad summitatem montis, unde oritur rivus96) Welewiza et Zalatwina84), abinde in Sebnizam et per ascensum eius usque ad locum heremitae praedicti. Ad Misnensem05) episcopum"0) pertinent, quae his terminis includuntur. Item de burquardo Sizen per semitam de Sizen in Godowizam, inde in cumulum Cossou"7). Ab illo in cumulum prope viam, qua itur de Budesin Zocon08).

    2f Ab eadem via donee prope viam Guntersdorf89), inde in rivum Gusc70) et in maiorem rivulum de Gusc71) in Radel, de Radel in Camenahgora72). Abinde ad summitatem montis inter Poren et Lipowagora73), abinde in Belipotoch109), et sic usque in Wazou- nizam74). Abinde usque in Isinberc75), abinde ubi Lawan et Póliza conduunt, per decursum Polize usque dum conduit76) cum Lozna, a Lozna in Sabnizani, et ita usque

    ?• ad locum ubi limites Tizou77), Bucowahgora78), Welewiza in Sebnizam protenduntur. Omnia limitibus his inclusa pertinent domino régi70). Item hi sunt limites qui distin guant Godou80) et terrain regis. A loco ubi a semita de Sizen81) per limites Radel82) Camenahgora83) BelipotochM) et decursum Lozine in Sabnizam pervenitur. Inde in ortum Lozine, abinde in ortum Lezne85), per decursum eius donee déduit in Wazou-

    ?r nizam8"), per decursum Wazounizae87) ad rubum Erllinum88). Abinde supra montem

    32) Zahoat C. 33) Snezniche C. 31) Biakowe, C. Biachbwe D. 36) SwMdol С 36) Rokilhuikorcn C. 37) Droazowcoph В Ого?- miccïiph С. Droazoieiroph D. 3ft) Siza-m Kiatxm В. C. Xizzam Xizzam D. 3!)) episcopi sunt Mianensia В. C. D. 40) Dolgauiz С Dolgawitz I). 411 influil D. 42) Ozlmiza B. D. Ozhiyza C. 43) wie 42. 44) reztaw В. C. Pettl/ке D. 45) Jilenyegora C. JOmikora D. 46) Bvdiasin D. 47) Grrartiëdorf В. С. GerhartadorJ I). 48) Jcuvorik С. JaKornik D. 49) Budeain B. C. BviUiin I). 50) Jedlee C. 51) Шатепчт I). 52) Daniborowbrod B. V. Dartibrorbvtbrod I>. 53) Weîelyn C. 54) aiitiquri* 1). 55) Кавв?Лм et Nowozodliz В D. Koasctiiz et ATotcoaedlich С 56) Zechozerct C. Ze.hoherze D. 57) in fehlt in В. С 1). 58) Xitcukyrchcn C. Xiwenkyicïtin D. 59) Ratolfetriphe B. Ratolpbeaaiphe. C. Batolß» ütffeli D. 60) Wazoïcnizam B. C. Wazineenizom I>. til) Tizow B. Tyzow C. Tyz*>we D. 62) Bttrowagora 11. Biikouvagora C. Bvckowagora D. 63) uaque fehlt in B. C. 1). 64) Zlaticina В D. Zlatyna С 65) Miasnruaem С 66) episcopatum C. D. 67) Coaaow В. С. Созван* 1>. 68) /Iwlain Zocowe B. lïudysyn Zocowe. C. Bvdyaain Zoctiwe X>. 69) Guntherador/ D. 70) (iuaci B. Gwtly C. 71) Gusch C. 72) Oamenahora

    D 74) »azownizam В. C. D. 7Д) Irinherch В. C. Iaenherch D. 76) confluât В. C. D. 77) Tizóte

    — Ill —

    Scutkou80) usque in Vispacb90). De Vispaeb90) usque in Rederam, quae Huit per Selingenstat91), et usque ad ortum eius. Abinde in rivum qui Huit inter Vrankental!,s) et Hart"3). Exinde in mediam paludem, quae est inter Ramnou et Giselbrebstorf4). Exinde in album lapidem et usque in fontem prope Tutizc, abinde in veram Zre- Г bernizam. Omnia infra limites bos05) contenta ad episcopatum pertinent96). Item inter

    HO.lt.' 11» /

    Priszez et Kamenz97) per antiquam stratam, qua itur de Budesin98) contra Albiam in

    /a/ antiquum vadum trans Alestram, et sic usque in Difintal™). Abinde in Polsnizani,

    de Polzniza ad locum ubi in earn déduit Lusna100), et usque ad ortum Lusnae101).

    Abinde in pedem montis Radbizc102) et usque ad eemitam Pribizlai. Inde per descen-

    10 sum montis et semitae contra Budesin1*) in maiorem Polsnizam, et103) per eandem fZu-^A* semitam in minorem Polsnizam™). Abinde in rivum Tussin, usque ad ortum eius. Inde in Jawor et per decursum Jawor, ad agros antiquitus excultos. In quibusdain autem locis, ubi limites contra tcrram Budesin'"') se extendunt, distinctionis mentio necessaria non fuit, quia ea antiquitus105) obtinebat. Extremitates vero propter novalia

    yr quae dubium générant sunt distinctae. Quia vero ad servandam distinctionem prae- dictam movetur fideliter nostra intentio et voluntas in bonis omnibus cultis et incultis et pertinentiis universis, quae infra limites praenotatos Misnensi noscuntur episcopatui pertinere, firmamus per regium bannum pacem, sub obtentu gratiae nostrae distri- ctissime inhibentes, ne quis omnino Misnensem ecclesiam aut rectores eius episcopos

    20 in posterum perturbare audeat100) in eisdem, si indignationem nostram et proprii cor poris et rerum periculum voluerit1"7) evitare. Testes huius rei sunt Albertus dux illustris108) Saxoniae, Tbeodericus109) comes de Bren110), burcravius de ¡Starkenbeicb"1), Hoigeius de Vrideberch, Heinricus de Baruthm), Guñtherus et Rudolplius113) fratres de Biberstein114), Heinricus115) de Libendal116), Bernbardus de Kamentz117), Wilricus de

    ¿rLandescrone118), et alii quam plures. Datum in Lapide regis anno dominicae incar- nationis millesimo ducentésimo quadragesimo primo, Nonas Maii, indictione ХИ?.111') proximo120) die post festum Jobannis1*1) ante porta m latinam174).

    Nach den im К. Haupt-Staatsarchiv befindlichen vier von verschiedeneu Händen geschriebenen Originalen, von welchen je zwei in der Ausfertigungsweise übereinstimmen. Bei A und li hängt das Siegel des K. Wenzel mit dem Rücksiegel an künstlich geflochtenen und mit Fäden von feinem Metalldraht umwundenen rothseideuen Schnuren, bei С und 1) dasselbe Siegel mit dem Rücksiegel an Fäden von blassrother, gelber und violetter Seide. Für den Abdruck musste zweifellos das Exemplar A als Grundlage gewählt werden, welches vorzugsweise sauber auf feines Pergament geschrieben ist; einige durch Moder schadhaft gewordene Stellen (Worte. Buchstaben) wurden aus В ergänzt. Dass Köhler cod. dipl. Lus. I. S. 59 ff. den Text aus О abdrucken Hess, ist unbegreiflich. — Ueber die seit lauger Zeit streitigen Grenzen der Besitzungen des Bisthums und der Krone Böhmen in der heutigen Oberlausitz und dem Meissn. Hochlande (Gerichtsbezirke Neusalza, Stolpen, Bischofswerda etc.) war angeblich schon im J. 1213 verhandelt, ein Anschluss aber von Seiten des Bischofs nicht erlangt worden. Als nun B. Bruno bei Gelegenheit der Krönung K. Wenzels I. (9. Febr. 1228) die alte Klage über fortdauernde Beeinträchtigungen seiner Kirche erneuerte, versicherten K. Otakar und dessen Sohn, der genannte Wenzel, die von Sachkundigen bereits getroffenen

    89) Sculkow В. C. Scutkou* D. 90) Visbac В Visbaeh C. Vischpach D. 91) Seligenstal B. 0. SneUginstat D. 92) Vrankendale В. С Frankintal D. 93) Harte D. 91) Латпчк et GiselbrecUesdorj В. С. Itamnöwe et ClisiWrchlisdorí D. 9.")) hos Umitts I). 96) ad Mis- nensem pertinent mlesiam Л 97) Çamrnz B. C. Camentz,- D. 98) Bndsin B. Dudisin C. Jhditêin Г>. 991 Difimlnl 11 С Tielßntnl 1). 100) Lvzna D. 101) Lvzne D. 102) Hadebizc D. 103) et fehlt in D. el per eandem semitam in minorem Pol.*nizam fehlt in С 105) antiqvitae B. C. D. 106) audeant 1> 107) volnerint C. 108) itlustris dur D. 109) Tyderinu B. 'Jedirirtu C. 110) Лгепеп В. С. Ill) burgrawiut В. burehravius С. Erkimbertus burchgrauiuê D. 112) Starkenberik B. Starchenberk C. Starkinberch D. 113) Hog<rw de i'ridelieric. Henricns de Jiaruth B. Heynricus de Barulh, I/ogerus de Wrideberich C. Hogerus de Fridebereh, Heinricus de Jiareth 1>. 113) ftodolphus B. ttodolfus C, Hodol/us D. 114) Kiberstrne В. C. 115) Henrieus B. C. 116) l.gfendal C. Liebintal 1). 117) Cament B. Camenetk C. Kamentu D. 118) l.nn dischrone D. 119) .Ma C. auch in Л. B. war dies die ursprüngliche Loaart; ouartadecima D. 120) in proximo С. próxima I>. 121) btati Johawiis В. C. D.

    112

    (irenzbestimmungen anerkennen und fernerhin festhalten zu wollen, und Erzbischof Siegfried von Mainz, welcher die Krönung vollzogen, stellte zu desseu Beglaubigung dem B. Bruno die Urkunde No. 106 aus. Um dieselbe Zeit und jedenfalls vor dem 15. Dec. 1230 (dem Todestage Otakars) wurde der Text der Urkunden A und В nieder geschrieben, diese selbst jedoch nicht vollzogen, was erst 1241, wo abermals zwei Abschriften genommen wurden (C und D), geschah. Nur so lässt sich die Abänderung des Textes im Eingange der Urkunde und neben anderem der Umstand erklären, dass alle vier Exemplare mit demselben Siegel und Rücksiegel versehen sind. Auf eine Erklärung der zahlreichen in der Urkunde angeführten Orts-, Fluss- und andern Namen konnte hier nicht einge gangen werden, da diess Gegenstand einer umfänglicheren Untersuchung ist, als hier gegeben werden kann. Man vergl. darüber die Bemerkungen von Worbs im Neuen Laus. Magazin 1833. XI. S. 486 f. Schiffner 1834. XII. S. 42—69. 195-226. 320—55, Worbs ebend. S. 449—72, Schiffner 1835. XIII. S. 224 — 32. 276-95. Kaiina von Jäthenstein 1836. XIV. S. 289—302, Krolmus 1838. XVI. S. 155—70, Scheltz Gesammtgesch. d. 0. u. NLausitz I. S. 98—100 u. a. m.

     
    x
    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.