Johannes miseratione divina patriarcha Alexandrinus, apostolicae sedis nun- tius, reverendo patri in Christo ac fratri nostro domino dei gratia episcopo Brande- burgensi eiusque vicario, officiali, thesaurario, receptori, sigillifero et eorum locatenenti ac venerabilibus viris capitulo et singulis canonicis ipsius ecclesiae Brandeburgensis ac omnibus aliis et singulis ad quos praesentes litterae pervenerint salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, quod sanctissi- mus in Christo pater et dominus noster dominus Gregorius divina providentia papa undecimus, nos ad partes Alamaniae Boemiae Ungariae et nonnullas alias pro magnis

120

et arduis ecclesiae Romanae negotiis destinans per suas litteras apostolicas concessit et ordinavit, quod nobis pro singulis diebus per ecclesiasticas personas, per quariun loca nos contigerit declinare, pro expensis nobis necessariis quindecim florenos auri nobis assignavit pro qualibet die, prout in dictis litteris apostolicis nobis concessis plenius continetur, quarum tenor sequitur in hunc modum:

Gregorius episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus patriarchis archiepiscopis et episcopis ac dilectis filiis, electis, abbatibus prioribus decanis prae- positis • archidiaconis archipresbyteris plebanis rectoribus et aliis ecclesiarum et mona- steriorum praelatis ipsorumque vices gerentibus ac capitulis et conventibus ecclesiarum et monasteriorum ipsorum ceterisque personis ecclesiasticis secularibus et regularibus exemptis et non exemptis Cisterciensis Cluniacensis Cartusiensis Praemonstratensis Camaldulensis sanctorum Benedicti et Augustini et aliorum ordinum et domorum, •hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani, sanctae Mariae Theotonicorum et Humilia- torum magistris prioribus et praeceptoribus in Germaniae, Ungariae et Boemiae et aliis partibus ultra regnum constitutis, ad quos praesentes litterae pervenerint salutem et apostolicam benedictionem. Cum venerabilem fratrem nostrum Johannem patriar- cham Alexandrinum apostolicae sedis nuntium, exhibitorem praesentium, ad Bohemiae Ungariae et certas alias partes pro quibusdam negotiis per nos eius circumspectioni commissis praesentialiter destinemus, universitatem vestram rogamus et hortamur attente per apostolica scripta vobis mandantes, quatenus eundem nuntium, cum per partes vestras transitum fecerit, ob reverentiam dictae sedis et nostram benigne reci- pientes et honeste tractantes ipsi nuntio, persecutioni negotiorum huiusmodi insistenti, diebus singulis, quam primum Germaniam intraverit, videlicet partes ultra Renum quindecim florenos auri pro expensis suis necessariis et de securo conductu nec non de evectionibus oportunis, si suae forsan in via decesserint vel defecerint aut alias fuerint impeditae, cum super praemissis per eundem nuntium vel pro eius parte fue- ritis requisiti, vobis tamen, quam primum commode fieri poterit, evectionibus resti- tuendis eisdem, in eundo morando et redeundo, donec Galliam intraverit scilicet citra Renum liberaliter providere curetis, et si forsan eundem nuntium in aliquibus terris sive locis vestris ex aliqua iusta causa moram trahere forte contigerit, volumus, quod non solum vos praelati et personae ecclesiasticae terrarum et locorum ipsorum sed etiam vos patriarcha archiepiscopi episcopi clerici abbates priores — et prae- ceptores vicinarum et aliarum civitatum et diocesium circumpositarum vestrarum, sicut idem nuntius pro huiusmodi dividendis et facilius supportandis oneribus expedire viderit, in provisionibus et subventionibus huiusmodi contribuatis, sic itaque mandatum nostrum huiusmodi efficaciter adimplere curetis, quod devotionem vestram commendare merito valeamus. Aiioquin sententiam, quam idem nuncius per se vel alium rite tulerit in rebelles, super quo sibi plenam concedimus tenore praesentium facultatem, ratam habebimus et faciemus auctore domino usque satisfactionem condignam invio- labiliter observari, non obstante si vobis aut quibusvis aliis communiter vel divisim a sede sit praedicta indultum, quod nunciis sedis eiusdem procurationem aliquam exhibere vel in ipsam contribuere nisi ad vos declinaverint, minime teneamini et ad id compelli aut quod interdici suspendi vel excommunicari non possitis per litteras

121

apostolicas, quae de indulto huiusmodi ac toto eius tenore plenam et expressam non fecerint mentionem, et de quibuslibet privilegiis et indulgentiis quibuscunque locis et personis et ordinibus sub quacunque forma vel expressione verborum ab eadem sede concessis, de quibus quorumeunque totis tenoribus in nostris litteris mentio sit habenda et per quae praesentis mandati nostri effectus quomodolibet valeat inpediri Datum Avinione IIII. Kal. Octobris pontificatus nostri anno primo.

Cum autem postmodum pro nuntiata nobis legatione necessario habuerimus stare et morari in diocesi Misnensi tam pro expediendo negotia per dominum nostrum papam commissa et iniuncta cum serenissimo principe et domino nostro domino impe- ratore et magnificis principibus dominis marchionibus Misnensibus, quam etiam ex certis aliis iustis causis per tantum tempus, quod a reverendo in Christo patre domino . . episcopo Misnensi et eius clero pro stipendiis seu vadiis nobis, ut praemittitur, per dominum nostrum papam assignatos florenos recepimus; nos vero attendentes, quod in huiusmodi tanta summa per ipsos solvenda idem dominus episcopus et eius clerus plus debito gravaretur, et attendentes, quod onus in diversis partibus divisum levius supportatur, idcirco vobis et vobis aut vestrum cuilibet auctoritate apostolica qua fungimur in hac parte, tenore praesentium discrete praecipientes et sub poenis infra scriptis mandamus, quatenus infra decem dies a praesentatione seu notificatione prae- sentium vobis aut vestrum alicui facta, quos vobis et vestrum cuilibet primo secundo tertio et peremptorio termino et monitione canonica assignamus, eidem domino episcopo et eius clero in ducentis florenis aureis boni et legitimi ponderis contribuatis et eos- dem ducentos florenos in civitate Misnensi venerabilibus viris dominis Nicolao decano Misnensis, Conrado Prusin Budissinensis et Johanni de Droynicz Haynensis ecclesia- rum praepositis ac canonicis Misnensibus, quibus et eorum cuilibet in solidum plenam et liberam potestatem praedictas pecunias recipiendi et quittandi dedimus et conce- dimus et tenore praesentium damus et concedimus, nec non duos florenos pro notario nostro apostolico pro eius scriptura infra dictum terminum vobis assignatum solvatis, vestris camerae sumptibus periculo et expensa, neenon procuratori seu nuncio ipsorum latori praesentium singulis diebus, quibus in eundo ad vos, morando et demum redeundo pro expensis suis in uno floreno auri providere curetis. Alioquin in vos dominum episcopum, cui ob reverentiam pontificalis dignitatis deferimus in hac parte, si in praedicto termino defeceritis, interdici ab ingressu ecclesiae sententiam, et si per alios tres dies praedictos decem immediate sequentes suspensionem ab officio, et si quod absit per alios tres dies praefatos tresdecim immediate sequentes praedictas sententias animo sustinueritis indurato ac etiam in praefatos vicarium locumtenentem officialem thesaurarium receptorem sigilliferum dicta canonica monitione praemissa in his scriptis excommunicationis ac in capitulum ipsius ecclesiae suspensionis et in ipsam ecclesiam interdicti sententias ferimus et etiam promulgamus, absolutionem vero omnium et singulorum, qui praefatas nostras sententias aut earum aliquam incurre- rint quoquomodo praefato domino episcopo Misnensi et supradictis commissariis et eorum cuilibet auctoritate praedicta reservantes. Quibus omnibus eadem auctoritate et eorum cuilibet damus et concedimus plenam et liberam potestatem et speciale man- datum praefatas nostras sententias per nos ut praemittitur latas publicandi et aggra-

COD. DIPL. SAX. II. 2. 16

122

vandi, prout eis et eorum cuilibet visum fuerit. Ceterum vobis et vestrum cuilibet tenore praesentium auctoritate supradicta committimus, ut solum deum prae oculis habentes praefatos florenos per vos vel alium seu alios a clero et religiosis personis et ecclesiasticis vestrorum civitatum et diocesis exemptis et non exemptis a singulis eorundem prout consuetum est, consideratis etiam facultatibus eorundem, super quo vestram conscientiam oneramus, pro rata suorum proventuum cum iustis et moderatis expensis, quas propter hos vos subire contigerit petere exigere et per censuram ecclesiasticam si rebelles fuerint compellere auctoritate praedicta valeatis. In cuius rei testimonium praesentes litteras seu praesens publicum instrumentum per Jacobum notarium publicum et scribam nostrum infrascriptum publicari mandavimus et sigilli nostri fecimus appensione muniri. Datum in Budissina Misnensis diocesis XXVI. mensis Januarii, anno domini millesimo CCCm°. LXX secundo pontificatus dicti domini nostri papae anno secundo praesentibus venerabilibus et discretis domino Bertrando Bertrandi legum doctori canonico Bracarensi, domino Hugone de Bosquoviridi bacal- lario in decretis et Petro Giuardi de Semonia clericis Catarensis et Cathalaunensis diocesium vocatis et rogatis.

M Et ego Jacobus de Estrebayo clericus Remensis diocesis publicus

1 auctoritate apostolica notarius praefatique domini patriarchae scriba prae- e missis omnibus et singulis dum sic agerentur et fierent una cum dictis I testibus praesens fui et ea omnia per alium fideliter scripta publicavi et in .: hanc publicam formam redegi meoque consueto signo signavi rogatus.

Nach dem Orig. im Stiftsarchiv zu Brandenburg mit dem ziemlich wohlerhaltenen Siegel (aufgerichteter Lbwe in einem mit Herzen bestreuten Felde) an einem Pergamentstreifen. Im Auszug Riedel cod. dipl. Brand. I. Bd. 8. S. 295 f.