In nom. s. et ind. tr. feliciter amen. Karolus quartus divina favente clementia Romanorum imperator semper augustus et Bohemiae rex ad perpetuam rei memoriam. Etsi imperialis benignitatis clementia quorumlibet devotorum fidelium, quos sacrum Romanum ambit imperium ex officii debito teneatur necessitatibus et iniustis oppres- sionibus consulere et de oportunis remediis providere, ad illos tamen permaxime diri- gitur nostrae mentis affectio, quos indebite pati cognoscimus, quorumque oppressio- nibus status ecclesiasticae libertatis, quem semper nostris temporibus augeri volumus, nonnihilum minuitur et minus debite praegravatur. Sane ad imperialis maiestatis audientiam pro parte honorabilium praepositi, decani et aliorum praelatorum, canoni- corum et capituli Magdeburgensis ecclesiae, devotorum nostrorum dilectorum insinua- tione querulosa suppliciter est deductum, quod saeculares quidam in potestatibus et officiis publicis constituti videlicet duces comites barones et alii domini temporales, nec non consules civitatum opidorum villarum et locorum rectores dictae Magdebur- gensis provinciae, dei timore postposito statuta singularia et iniquas ordinationes motu proprio et de facto contra personas ecclesiasticas, ecclesiarum libertates et privilegia condiderunt, eisque publice et de facto insistere praesumpserunt contra legitimas civiles et canonicas sanctiones, ut puta quod nulla bona temporalia in potestatem ecclesiasticam transferantur, neve clerici in sacris constituti ad agendum et testifi- candum in civilibus et maxime in piis causis aliquatenus admittantur, quodque excommunicati laici et publice denunciati in civili foro minime repellantur. Item praedicti domini temporales consules et rectores per secularem potestatem res et bona clericorum occupant et arrestant, oblationes fidelium diminuunt et restringunt, exactio- nes et tallias indebitas de bonis et redditibus ecclesiae exigunt et extorquent, posses- siones ecclesiae et personarum eorumdem devastant incendiis et rapinis, contractus inter clericos et laicos factos legittime ad libros civitatum, villarum et locorum recu- sant inscribere et sigillare, donata et legata ad fabricas et ecclesiarum structuras contra praelatorum voluntatem et aliorum quorum interest, praesumunt usurpare contra iustitiam in fraudem et odium clericorum, de bonis etiam et rebus clericorum quas non causa negotiationis, sed pro usibus propriis per terras ducunt seu duci faciunt, theloneum exigere et recipere non verentur, et confugientes ad ecclesias et cimiteria inde extrahere contra sanctiones imperiales praesumunt. Quae omnia et quaelibet obinde secuta, cum per sacras, civiles et canonicas sanctiones expresse reprobata ,sunt et in fraudem ecclesiasticae libertatis de facto praesumpta, de princi- pum ducum comitum baronum fideliumque nostrorum consilio ex certa scientia aucto- ritate imperiali cassamus, irritamus et annullamus, cassaque irrita et nullius esse momenti penitus dicimus et expresse pronunciamus, praecipientes sub indignatione

168

imperialis banni universis et singulis dictae Magdeburgensis provinciae et locorum vicinorum principibus et dominis temporalibus consulibus potestatibus et in officiis publicis constitutis, quatenus mox visis aut intellectis praesentibus dicta ipsorum sta- tuta et ordinationes, sicut in praeiudicium ecclesiasticae Hbertatis edita sunt, omnino revocent et de luce tollant, quodque secundum ea non iudicent amplius nec senten- tias dictent, aut eisdem in iudicio vel extra iudicium quomodolibet per se et contra ecclesiasticam libertatem potiantur. Item pronunciamus et declaramus imperiali auto- ritate, quod quicunque laicus, cuiuscumque status vel conditionis extiterit, ausu sacri- lego et propriae temeritatis audacia sacerdotem vel clericum secularem vel religiosum diffidaverit proscripserit captivaverit spoliaverit occiderit mutilaverit aut in carcere detinuerit, ac huiusmodi maleficia perpetrantes scienter receptaverit vel favorem in his eis praestiterit, praeter poenas a sacris imperialibus et canonicis sanctionibus eis inflictas, sint ipso facto infames et omni honore privati, nec ad placita vel consilia nobilium admittendi quovismodo. Volumus etiam hortamur et requirimus episcopos et praelatos ecclesiasticos, ut hanc nostram legem et constitutionem in synodis et ecclesiis publicari procurent, ne in praemissis excedentes per simulatam ignorantiam suas malicias valeant excusare. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc nostrae cassationis irritationis annullationis seu pronunciationis et declarationis paginam ausu temerario infringere aut ei quomodolibet contraire sub poena quinquaginta marcharum auri puri, quas ab eo, qui contrafecerit tocies, quocies contra factum fuerit, irremissi- biliter exigi volumus et earum medietatem nostri imperialis aerarii, residuam vero partem iniuriam passorum usibus decernimus applicari. Signum sere - (Monogramm) nissimi principis et domini domini Karoli quarti Romanorum imperatoris invictissimi et gloriosissimi Bohemiae regis. Testes huius rei sunt venerabiles Johannes Pra- gensis archiepiscopus, apostolicae sedis legatus, Heinricus Warmiensis episcopus, illustres Sigismundus Brandemburgensis marchio sacri imperii archicamerarius princeps elector, Johannes Gorlicensis et Heinricus Rassiensis duces, spectabiles Burghardus burkgrauius Magdeburgensis et comes in Hardek, Mathias comes de Brebetio, nobiles Petrus de Wartemberg imperialis curiae nostrae magister et Heinricus de Rosemberg, neenon alii quam plures nostri et imperii sacri principes, nobiles et fideles, praesen- tium sub imperiali nostrae maiestatis sigillo testimonio litterarum. Datum Tanger- munde anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo indictione quinta decima V. Kalend. Julii, regnorum nostrorum anno tricesimo primo, imperii vero vicesimo tertio.

Nach dem Orig. im Provinzialarchiv zu Magdeburg. Das kaiserl. Majestatssiegel mit Rticksiegel hangt an gelbseidenen Faden. Im Stiftsarchiv zu Meissen befindet sich ein iu mehreren Stellen ungenaues und fehler- haftes Transsumt v. J. 1395.

169