Universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis H[enricus], advocatus Wratizlaviensis, cum conummitate burgensium eiusdem loci imperpetuum. Noverit presentium uuiversitas et presentibus accessura posteritas, quod causa, que verte- batur inter Cellensem ecclesiam et Eccardum et Hellenbeitum, qui dicuntur (!) se filios fuisse llermanni quondam, eo quod eandem ecclesiam leserat incendio, sentencia iudiciali dampnati et interfecti, nobis presentibus et mediantibus sopita est et complauata Maliter in hunc modum; licet dictis Eccardo et Hellenberto huius occasionis pretextu nichil iuris erga predictam ecclesiam competere videre- tur, ex habundanti tamen propter bonum pacis et quietis et pro labore suorum et expensarum recompensatione promisse sunt eis ab ecclesia sepe dicta 6 marce et dimidia, de quibus eis iam dimidia est soluta, Relique 6 eis in apparicione proxima in Wratizlavia fuerant persolvende, si eodem die ibidem possent com- parere, qui iurare debuerunt, ut essent lilii predicti Hermani et ut de cetero Cellensem ecclesiam nec impeterent nec aliquatenus per se vel per alium quem- libet perturbarent. Notum ergo vobis facimus, quod comparentibus Cellensibus secundum promissum coram nobis factum statuto die et loco illi minime compa

28

ruerunt, unde consilium dedimus Cellensibus, si futuro tempore ab eis in Cella exigerint (!) pecuniam iam premissam, scilicet [6 marcas] ponderis et argenti Wratizlaviensis, illis solvere obmittant. Huius rei testes sunt monachi Colleu ses, Marquardus, Walterus de Indagine, Wiricus custos, Henricus Bavarus, con- versus, advocatus Henricus et Alexander, filius eius, Ditmarus Rutenus, Teodericus lorifex, Herdegen, Cunrado (!) de Wide, Cunrado (!) Vossal et alii quam plures. Acta sunt hec anno M° CC° sexagesimo primo prima vice in vigilia Luce, secunda Fabiani et Sebastiani martyrum in Wratizlavia in domo Cunradi de Wide.

An einem Pergaraentstreifen hängt das breslauer Siegel, doppelköpfiger Aar mit der Um schrift: SIGILLVM BVRGENSIVM DE ... .

23, Die Herzöge Heinrich III und Wladislaw von Schlesien verkünden die Ab änderungen und Zusätze zu dem der Stadt Breslau verliehenen magde burger Becht. Breslau den 16. December 1261.

Original im Archiv der Stadt Breslau M16., gedruckt bei Tzschoppe u. Stenzel S. 364. u. Gaupp das magdeburgische u. hallische Recht S. 331.

In nomine domini amen. Cum rcrum gestarum certissima representacio sit scriptura, que de verborum serie redactorum nihil minuit aut immutat, opere precium est ea, que in longevam educanda sunt noticiam, eternari memoria litte- rarum, vivax enim littera oblivionis deliramenta repcllit et memoriam excitat re- novandam; tempus enim sie est in fuga sceleri, ut temporales ei deserviant actiones, habent enim minus fidei minusque memorie, nisi recipiant personarum viventium aut vivaci saltim a littera firmamentum. Ideoque est, quod nos, Heinricus et Wlodezlaus, dei gracia duces Slcsie, tenoro presencium notum csso cupimus universis, quod nos intendentes commodo ac honori civitatis nostre Wratislaviensis petentibus nostris civibus jus civitatis Magdeburgensis infra di- strictum sive murum civitatis nostre, prout infra specificatur desideratum jus, eis- dem atque eorum posteris concessimus indulgendo, annuentes eis omnia, que ad civitatis honorem sunt, instruere desuper et fundare. Cum igitur civitas Magde burgensis in pena majori 60 solidos, atque minori 8 solidos exigat et requirat, nostre civitati Wratislavie leniores atque meliores esse volentes, jam dictam penam per medium relaxamus, statuentes, ut pro majori pena, 30 solidi, pro minori vero 4 solidi persolvantur in civium nostrorum commodum et levamen. Nos vero cum jam commodo civitatis et honori, prout debuimus, inteuderimus, nobis nostrisque heredibus sive successoribus quedam privata a juro Magdeburgensi subscribi sive subjungi fecimus valitura volentes ea perpetue memorie commendari. Civitas Magdeburgensis tribus terminis in anno suprema habet judicia, que vocantur ju- dicia borchravii, quorum quodlibet judicium, si esse contigerit in die sacro, ipsa civitas nequaquam ipso die esse judicium concedit, ita tamen, quod hoc judicium burchravii illo in termino sive in terminis illis penitus evanescit nullo obstante casu sive contradictione. Ab hoc autem contradictionis articulo nos penitus exuimus et emundamus, volentes atque statuentes, ut si predictorum judiciorum, quod nobiscum vogethding appellate, aliquod die sacro sive diebus evenerit, nos vel nostri in diem alium licite transponamus juxta nostre et nostrorum bene- placita voluntatis. Considerata eciam injuria, que nostra dominio illata fuit nostre puericie temporibus, videlicet in macellis carnium et eciam ortis ante civitatem

20

jscentibus infra fossata prime locacionis, super eodem nos maxime indignantes tam notro judici quam etiam civibus universis hec predicta ab omnibus posses- soribus (ea) recipimus nostro dominio nostrisque usibus omnia asscribentes nobis perpetuo valitura. Cupientes hec fieri judicio mediante, tam ipse judex quam cives, predictorum possessores, non presumentes super eodem litem contestari se nostre gracie per omnia commiserunt, quorum nos precibus inclinati accedente bona nostre conniventia voluntatis ablata eisdem universa restituimus, quantum- cunque pro nobis jus validum extitisset. Quibus et nos majorem fecimus graciam volentes, ut homines in aggere beate Mario mansionem habentes' verum et in vico beati Mauricii commorantes omnesque curias sive ortos habentes ante civitatem infra fossata prime locacionis super omnibus causis eis incumbentibus judicium in civitate requirent una cum civitate tam commoda quam incommoda suflerentes. Ex utraque vero parte aque nostre, Odere, sive civitatis, pro ipsorum pecoribus pascua libera concedimus eorum commodis et pecoribus perpetuo valitura. Volumus etiam, ut omnis hospes regionis alterius sive civitatis aliene, qui venerit in Wratislaviam ad manendum, primo anno absque omni solucione sive civitatis exaetione liber sedeat et quietus, ita tamen, si familiam suam secum duxerit et domum construxerit sive emerit ad manendum tanquam civis alter. Monetae nostras, sive camerarum nostrarum soluciones, verum etiam nostra thelonea et nostrum judicium infra civitatem, non ipsorum judicio, sed nostris reservamus juribus judicanda. Si qua vero privilegia super locacionem civitatis nostre Wratislaviensis antea emanaverunt, vel a nobis, vel ab alio, eadem abolemus et in irritum revocamus, nullum habere vigorem penitus decernentes. Ut igitur hec suprascripta. robur perpetuum optineaut validum etiam et vigorem, presentem litteram in testimonium dari fecimus munimine plurimorum sigillorum roboratam, videlicet illustris domine matris nostre, ducisse Slesie, et venerabilis domini Thome, Wratislaviensis episcopi, nostri quoque et fratris nostri, illustris ducis Wlodeczlaii, prepositi Wissegradensis, verum etiam comitis Johannis de Wirbna. Datum in Wratislavia in choro beati Jacobi, domo fratrum minorum, feria VI. proxima post diem beate Lucie, presentibus hiis: illustri domina, matre nostra, Slesie ducissa, domino Thoma, AVratislaviensi episcopo, fratre Herbordo, comite Johanne de Wirbna, comite Janussio, comite Stossone, comite Bertoldo, comite Conrado Suevo, magistro Walthero, nostro notario, Everhardo et Symone, fratre suo, et aliis multis, anno domini MCCLXI.

Das Siegel des Grafen Johann vоп Würben, welches allein an der Urkunde bangt, hat die Cmschrift: SIGILLVM COMITIS IO�?IANNIS DE WERBENO.