CCI.

Chovnradus dei gratia patauiensis episcopus cunctis ecclesie sue christique fidelibus salutem in perpetiium. Circa loca diuinis obsequiis mancipata decet nos ecclesiarum pastores e^im intendere sollicitudinem, ut et ad presens eis proficiamus et in futurum contra duriciam et obliuionem hominum duo adiuuante prouideamus, quate- nus et futuri homines per literarum monimenta pias antecessorum ¡ictiones cognoscant et aperte ueritati, si qui attemptauerint rerum ecclesiasticarum esse distractores, acquiesçant. Inde est, quod, cum uir quidam ingenuus, animo et corpore deo deuotus, nomine Pil- grimus se et locum, qui dicitur beatiEgidii, in possessione sua in Vechelahebrukc fundatum legitima traditione deo sanctoque suo prothomartyri Stephane per manum Regenberti felicis (sic) episcopi maneipasset, nos, Ut in eodem locello per elemosinas pauperum, per diurnos cursus fratrum, si qui ibi recipi possent et sustentari, diuinum conualesceret obsequium, communicato de choro fratrum nostrorum consilio domino Heinrico tunc temporis in domo S. Floriani venera- bili preposito eundem locum in spiritualibus simul et temporalibus regulariter ordinandum hoc pacto et intentione commendauimus, ut nostra nobis nostrisque successoribus episcopis sua iusticia conser- uata predictus venerabilis prepositus suique successores illud idem diuersorium cum suis fratribus, seruis et incolis, attinentiis omnibus collatis et conferendis in his, que sunt ad deum, debeant sub obe dient ia sua iugiter ordinare. Quod ut fieret notum et,ratum haberetur in futuro tempore, presentem paginam inde conscribi et nostro sygillo, ut euidens est infra, iussimus communiri.

Acta sunt hec Patavie Anno post incarnationem dominicam MCLIX. Indictione VII. anno uero episcopatus nostri XIII.

f Ego Chovnradus episcopus Laudo et ss. Ego Rovd-

bertus decanus laudo et ss. Ego Rovdbertus senior laudo et sub scribo. Ego Chovnelinus laudo et ss. Ego Albwinus laudo et ss. Ego Sighardus laudo et ss. Ego Adalbertus laudo et ss. Ego Diebicus laudo et ss. Ego Fridericus laudo et ss. Ego Ekkehardus laudo et ss. Ego Heinricus magister scolarum laudo et subscribo. Ego Otto 1. et ss.

Original mit aufgedrucktem, zur Hälfte zerbröckeltem Siegel im Archive des Kl. St. Florian. - Stülz, Gesch. v. St. Florian, pag. 264.

299

COII .

Circa 1160. — Aufschreibung über die durch die Familie der Grafen von Rebgau dem Kloster Kremsmünster zugewendeten Güler und die neu gegründete Kirche zu Viechtwang *).

In nomine sanete et indiuidue trinitatis. Notum sit omnibus tam presentibus quam futuris nobilem comitem Albertum de Rebgaev pro honore dei et eterne uite retribucione et pro animarum remedio pa- rentum suorum tum eciam caritatiuis peticionibus Vdalrici II. abbatis Chremesemonasterii et largicione sex talentorum predium sex hvba- i'inn inter duo ilumina superiori et inferiori Dizenpach positum pre late abbacie libera manu tradidisse et de legacione eiusdem comitis et legitimorum testium astipulacione confirmasse. Hiis peractis sociata sibi coniuge Gerdrude ipsaque studiose imperante duas hilhas in Mehtwanch predicto loco tradidit ea quippe racione, ut in eodem loco ecclesia construeretur ac diuino officio maneiparetur; Quod ut confirmatum est abbas idem ecelesiam ibi construxit8) et diuinum officium constituente beate memorie Reginberto Patauiensi episcopo a fratribus suis instituit. Domino autem abbate Vdalrico II de hac luce migrante successor eius Adalbertus I. abbas non minus omni ueneracione dignus, in quo predecessor eius Christo famulari decre- uerat, beniuolo studio sumptibus et impensis perficere curauit. Sed comite Adalberto de medio facto non nullis annorum curriculis elapsis filii eius scilicet Adalbertus et Gerhardus locum antedictum inuase- runt et immemores benefieiorum parentum suorum rebus omnibus ablatis denudauenunt sibique omni iure postposito subegerunt; Vnde prefatus abbas Albertus commotus egre indoluit omnique annisu, quo potuit, locum ab inuasoribus eripuit hoc scilicet modo : Filiis predicti comitis et abbate in festos (sie) Cholomanni J)íe<MíceHst loco conuenien- tibus beneficiis patris eorum coram multitudine enumeratis insuper mu- neribus quinque talentorum datis idem predium delegare, quod pater eorum delegauerat, exorauit et consecutus, quod postulauit, in manuiu patruelis ipsorum comitis uidelicet Ernstonis de Hohenburch dele- gauerunt et ab omni infestacione data fide quieuerunt. Hec tradicio legittime peraeta ut inconuulsa permaneat sigilli presentis impressionc

») Besprochen von Pachmayr, p. 79 u. 877. Von Strasser, S. 269 u. 289. -) Randnote: „circa annum domini MCXL."

300

et hiis Iegittimis testibus confirmatam tradimus. Adalbertus de Perge, Chunradus de Ascha et frater eius Wernhart, Sighart de Fleze, Meginhart de Ypphe, Marquart de Schónenpvhel et duo filii eius Mar quart et Fridericus, Rédpreht de Nivndorf, Chvnrat de Chlo- berch, Cholo de Chvliub, Ruger, Adalber, Pabo, Adalher, Mangens, Wîgant de Scewin, Timo de Wazemannesdorf, Gerboto de Medeliche. Dedicata est eadem ecclesia in Vlehtwanch a venerabili Pata- uiensis ecclesie presule Chvnrado anno ordinacionis sue VIIlI. ') VI KaI. Januarii Inhonore domini nostri Jesu Christi et gloriose gene- tricis eius Sanete Marie Virginis et Johannis apostoli et ewangeliste patroni eiusdem loci et S. Egidii confessons et omnium patriarcharum, prophetarum, apostolorum, martirum, confessorum, uirginum et om nium sanctorum et hiis reliquiis specialiter attitulata: De ueste sanete Marie Virginis, Johannis apostoli, Egidii patronorum; Jacobi apostoli, Stephani prothomartiris, S. Agapiti martiris, Laurentii, Ypoliti, Pan- taleymonis, Martini episcopi, Benedicti abbatis, Afre martiris, Barbare martiris. [Chrismon] Collatum est eciam eidem ecclesie a predicto episcopo domino Chunrado baptismus et sepultura et cetera sacra menta plenarie tum pro parrochieг) remocione tum pro populi siluani acclamacione dato termino a ilumine Daspach ex oliquo et a fluuio Alben usquequo peruenias ad summitatem Alpium ex latitudine et longitudine. Facta sunt hec anno ab incarnacione domini M° C? L°viui. indictione VI. ') horum testimonio: Adalbertus prepositus, Rvdpertus decanus, Wolfwinus capellanus, Gerbot archypresbiter, Selpkers, Reginbot, Lambertus plebani. Pillunch aduoeatus, Chvnrad de Pvhele, Walther de Glanek, Vdalricus de Pornhaim, Arnolt de Werd, Chvnradus, Gotfridus, Ebergerus, Raeitker, Eppo, Walther, Vrowin, Gvnther et frater eius Rapoto, Hadmar, Herman. Siquis autem hanc tradicionem et consecracionem infringere presumpserit, cum iuda traditore eternas penas in perpetuum luat. Amen.

Aus dem Cod. Frider. im Archive des Kl. Krcmsmünster. — Urkundenbuch von Kremsmünster, pag. 41, Nro. 33, aus welchem die von dem Herausgeber Herrn P. Theodorich Hagen demselben beigefügten Nolen bei dieser, so wie bei einigen späteren Kremsmünster-Urkunden beibehalten worden sind.

») Nämlich 27. December HS7.

2 ) Note der Zwischenlinie : „scilicet Peleujiach.'

*) Diese Indiction gehört dem Jahre 1158 an.

301

ССШ.

1160. 14. Februar. Pavía. — Kaiser Friedrich I. verordnet, daм die Schlös ser der Bamberger-Kirche nicht zu Lehen gegeben oder sonst veräussert werden sollen, worunter auch das von dem Bischofe Eberhart I. erworbene Schloss Frankenburg genannt wird.

In nomine sanete et indiuidue Trinitatis. Fridericus diuina finiente clementia Romanorum imperator augustus. Si ecclesias Dei locupletare uel easdem locupletatas in statu suo conseruare studueri- mus, nostre salutis augmentum et non modicum reipublice emolumen- tum fore credimus. Quare uenerabilis et dilecte nobis Eberharde Babenbergensis episcope, cum ecclesia Babenbergensis, cui auetore Deo presides, in plerisque tua industria feliciter non solum in spiri- tualibus sed etiain in temporalibus a Domino incrementum accepit, iustis tuis petitionibus libenter annuentes eximimus ab omni iure feo- dali castra, que in tuo dominio absolute habere dinosceris, tam ea, que ante tempora tui pontifícatus habuit ecclesia tua, quam postmodum tua sollertia adepta est, que suis nominibus subnotare decreuimus: Rotenstein, Gozwinestein, Wincera, Grivena de antique, de novo autem Giecheburc, Liechtenuels, Wassenberc, Nordegga, Chunstat, Northalden, Franckenburc, Hostete, Veterona, sane illa conditione, que de Giecheburc veteri et Liechtenuels cum suis pertinentiis et accessionibus facta et nostra auctoritate confirmata est comiti Ber- tholdo et uni tantum filio suo, si superstes extiterit, in ipsis eisdem personis absque successione modis omnibus finem habitura.

Hec igitur et alia si qua pro necessitatibus ecclesie tue, cuius bona late dispersa sunt, vel edificaveris vel aliter opitulante Domino adeptus fueris, ecclesie tue ea lege speciali et uinculo iuris innoda- iuus, ut nulli successorum tuorum potestas et licentia sit aliquid ex his infeodare aut sub colore castrensis beneficii vel alio quolibet malo ingenio a priuatis usibus episcopii alienare. Quod si quis ausu teme rario contra hoc facere attemptare tentauerit, pro infecto habeatur; ipse, quidem auctor huius nequitie velut sal insulsum foras proiciatur et conculcetur ab hominibus, ipse vero, qui receperit, privetur bene ficio et LX. librarum auri muleta condempnetur, medietate fisco nostro persoluenda, reliqua uero parte ad altare beati Petri in Baben- bergensi sacrario ibidem inferenda. Vt autem firma et incoiiuulsa omni tempore huius rei perseueret auctoritas, presentis scripti

I

302

adnotatione et sigilli nostri per Dei gratiam inuiolabili confirmatione corroboran precepimus.

Signum Domini Friderici Romanorum imperatoris inuictissimi.

Ego Regenaldus Coloniensis ecelesie electu s et Italie archi- cnncellarius recognoui.

Datum Papie XVI. KaI. Mart, indictione VIII. anno dominice incarnationis MCLX. regnante domino Friderico Romanorum impera- tore glorisissimo anno regni eius VIII. imperii vero V.

Ussermann, Episcopat. Bamberg, im Cod. probat. 114.