DCL1II.

Vniuersis christi fidelibus presens scriptum visuris vel audituris aduocatus, Consules Et commune ciuitatis gripesuualt Salutem in Domino. Notum esse uoIu||mus et presenti instrumento publico recognoscimus protestando, quod nuncijs Ciuitatum, videlicet Lubeke, Rozstok, Wismarie, Stralessund, et nostris, ob bonum |j pacis et vtilitatem communium mercatorum Cum pleno mandato congregatis, Deliberacione sufficienti prehabita, tandem finaliter decreuimus cum eisdem, quod unajjqueque ciuitatum predictarum alij fideliter debet assistere in prosecucione sui iuris. Von hier an bis retardante ist Alles wortlich gleichlautend mit der Wismar- schcn Vrkunde vom 14. Oct. 1293 (S. oben i\7o. VCVIII.) Si uero Ciuitatum predictarum aliqua sponte a confederacione huiusmodi resiliret, nec alijs assisteret modo prehabito secundum quantitatem ipsam respicientem, Expensas, si quas alie Ciuitates iuuando se inuicem facerent, deberet ciuitatibus refundere, Et insuper in penam Quingentarum marcarum argenti puri cadere, Eliminataque fore ab omni iure Lubicensi, quousque Ciuitatibus satisfecerit de premissis. Ceterum si aliqua premissarum Ciuitatum, habens supra se Dominum hereditarium, Ceteris ciuitatibus contra Dominum suum cum armatis, ut super expressum est, publice subuenire et iuuare non posset, Cum pecunia saltem, secundum quantitatem expensarum ipsam tangentem, iuuabit reliquas, et inculpabilis permanebit. Ne autem hoc factum racionabile inmutari valeat aut infringi, Presens scriptum inde confectum sigilli nostri munimine Duximus roborandum. Actum et Datum anno Domini MCCXC sexto, in festo Dyonisii et sociorum eius martirum Beatorum.

Bd. I.

74

586 1296. Oct. 9.

2. Gleiche Erklarung der Stadt Rostock ilber die Verldngerung einer mit den Stddlen Lubeck, Wismar, Greifswald und Strulsund eingegangenen Ver- bindung gegen die Seerduber. 1296. Oct. 9. Vniuersis ihesu christi fidelibus presencia visuris seu audituris . . Consules et commune ciuitatis Rozstoc salutem in domino. Ad cuiuslibet nojjticiam tenore presencium volumus peruenire, Quod nunciis ciuitatum Lubec videlicet, Wismarri, Stralessund et Gripeswald ob bonum || pacis et vtilitatem mercatorum communium, cum pleno mandato apud nos congregatis, deliberatione sufficienti prehabita tandem decreuimus cum || eisdem. Der weitere Inhalt ist bis premissis ganz gleichlautend mit der Erkldrung Greifswalds No. DCLHl1- Dann heisst es etwas abweichend: Ceterum si premissarum ciuitatum aliqua, habens supra se dominum singularem et hereditarium, ceteris ciuitatibus contra dominum proprium cum armatis subuenire et seruire non posset publice, cum pecunia saltem iuxta quantitatem expensarum ipsam tangentem iuuabit reliquas, et inculpabilis permanebit. Ne autem factum hoc rationabile immutari possit aut infringi, presens scriptum inde confectum Sigillo ciuitatis nostre duximus muniendum. Actum et datum rozstoc, anno domini M CC nonagesimo VI, m die beatorum Dyonisn et sociorum eius.

Auf der Trese, mit fast ganz erhaltcnem, anhdngendem Siegel.

5. Gleiche Erklurung dcr Sladt Stralsund. 1296. Oct. 9.

Uniuersis christi fidelibus presens scriptum visuris vel audituris Aduocatus, Consules et commune Ciuitatis Stralesundensis salutem in domino. Ad cuiuslibet noticiam tenore presentium volumus peruenire, quod nunciis ciuitatum, videlicet Lubeke, Wismarie, Rozstok, Gripeswolt, et nostris, ob bonum pacis et utilitatem communium mercatorum, cum pleno mandato congregatis, deliberacione sufficienti prehabita, tandem decreuimus cum eisdem. Der weitere Inhult isl ganz gleich- luutend mit der Erkldruns Rostocks Dio. DCLIII2-

iVaeA dem auf der Trese befindlichen Originale. Das Siegel ist abgerissen.

4. Gleiche Erkldrung dcs Rathes der Stadt Wismar. 1296. Oct. 12.

Vniuersis iehsu christi fidelibus presencia visuris vel audituris Consules ciuitatis wismarie salutem in domino. Notum esse volumus, et presenti publico || instrumento recognoscimus protestando, quod nunciis ciuitatum, videlicet Lubec, Rostoc, Stralessund, Gripeswold, et nobis, ob bonum pacis et utilitatem || mercato- rum communium, cum pleno mandato congregatis, deliberatione sufficienti prehabita tandem decreuimus cum eisdem. Yon hier an bis zum Schlusse wortlich gleich

1296. Oct. 10. 587

lautcnd mit der Rostocker Ausfertigung No. DCLIIP- Datum Rostoc, Anno doraini ifi Ct LXXXXVI, feria quarta post festum Dyonisii.

Nach der Urschrift, mit dem wohlerhaltenen Siegel, auf der Trese.

DGUT.

Burchard, Bischof von Liibeck, ertheilt auf die in der Slreitigkeit zwischen ihm und der Stadt Liibeck, wegen der Wiesen an der Trave (Alt-Lubeck) und der Muhle zu Trems, vom Procurator der Sladt am 16. Nov. 1296 einge- legten Appellationen upostolos refutulorios. 1296. Nov. 21.

Sanctissimo in christo patri ac domino suo . . , Sacrosancte Romane sedis summo pontifici Borchardus dei gratia Lubicensis Ecclesie Episcopus cum debita reuerentia deuota pedum oscula beatorum. Constitutus || in presentia nostra Henri- cus dictus Rufus, Ciuis et Consul Ciuitatis Lubicensis, nomine procuratorio eiusdem Ciuitatis fecit et Jegit talem appellationem. Ego Henricus dictus Rufus, Syndicus seu procurator Ciuitatis || Lubicensis, considerans prata quedam et territoria, iuxta possessiones Venerabilis patris domini . . Lubicensis Episcopi sita, cum omni pro- prietate et dominio ad predictam Ciuitatem Lubicensem de iure pertinere, quorum fines sunt, vbi fluminis || inundatio, qui Trauene dicitur, se extendit, que etiam iuste et quiete ac pacifice Consules et commune Ciuitatis eiusdem legitimo tempore noscitur possedisse; quod quum nullus pacifice possidens eiciendus vel expellendus sit de sua possessione ordine iudiciario pretermisso, Attendens etiam, quod [per] vos, Reuerende pater et domine Borcharde Lubicensis Episcope, dictos Consules siue commune Ciuitatis eiusdem super predictis pratis et territoriis inquietatis, molestatis multipliciter et turbatis, nec a predicta inquietatione, molestatione et turbatione, licet pluries humiliter rogatus, desistitis; timens nichilominus ex ammo- nitionibus et comminationibus nec non et aliis verisimilibus et probabilibus causis ipsos Consules et commune dicte Ciuitatis amplius posse grauari, offero me pro ipsa Ciuitate Lubicensi tamquam procurator seu syndicus in predicto casu stare iuri coram domino papa, vel subire iudicium cuiuscunque judicis, qui de hoc possit cognoscere, et ibi respondere cuilibet super predictis pratis et territoriis conquerenti; ponens me et dictam Ciuitatem, Consules et ciues eiusdem et omnia bona ipsorum et iura sub protectione Sedis apostolice, ad cuius audientiam nomine predictorum viua uoce et in hiis scriptis appello, ne vos vel quiuis alius per vos vel interpositam personam super possessione vel iuribus, ad ipsam Ciuitatem perti

74*

588 1290. Nov. 21.

nentibus, presumatis ipsos Consules et commune Ciuitatis molestare vel in ipsorum preiudicium aliquid attemptare. Apostolos instanter, instantius, instantissime peto. Interposita fuit hec appellatio in presentia venerabilis palris domini Borchardi Lubicensis Episcopi Anno domini M CC LXXXXVl. Item appellationem talem: Ego Henricus dictus Rufus, syndicus seu procurator Ciuitatis Lubicensis, considerans Molendinum cum fundo, in Riuulo premezen olim constructum, et prata quedam et territoria, iuxta possessiones venerabilis patris, Domini Lubicensis ecclesie episcopi, sita, cum omni proprietate et dominio ad predictam Ciuitatem Lubicensem de iure pertinere, quorum pratorum et territoriorum fines sunt, vbi fluminis inun- datio, qui Trauene dicitur, se extendit, que etiam iuste et quiete ac pacifice Con- sules et commune ciuitatis eiusdem legitimo tempore noscuntur possedisse; quod quum nullus pacifice possidens eiciendus vel expellendus sit de sua possessione, ordine iudiciario pretermisso, attendens etiam, quod vos, Reuerende pater et domine Borcharde Lubicensis Episcope, dictos Consules siue commune Ciuitatis eiusdem super predictis Molendino, pratis et territoriis inquietatis, molestatis multi- pliciter et turbatis, nec a predicta inquietatione, molestatione et turbatione, licet pluries humiliter rogatus, desistitis; timens nichilominus ex ammonitionibus et com- minationibus, nec non et aliis verisimilibus et probabilibus causis, ipsos Consules et commune dicte ciuitatis amplius posse grauari, offero me pro ipsa ciuitate Lubi- censi, tamquam procurator seu syndicus in predictis casibus, stare iuri coram domino papa, vel subire judicium cuiuscunque iudicis, qui de his possit cognoscere, et ibi respondere cuilibet super predictis Molendino, pratis et territoriis conquerenti, ponens me et dictam ciuitatem, consules et ciues eiusdem et omnia bona ipsorura et iura sub protectione Sedis apostolice, ad cuius audientiam noinine predictorura viua uoce et in hiis scriptis appello, ne uos uel quiuis alius per vos uel interposi- tam personam super predictorum molendini, pratorum et territorij possessionibus vel iuribus, ad ipsain ciuitatem pertinentibus, presumatis ipsos Consules et com- mune ciuitatis molestare, vel in ipsorum preiudicium aliquid attemptare. Apostolos instanter, instantius, instantissime peto. Interposita fuit hec appellatio in presentia venerabilis patris domini Borchardi Lubicensis Episcopi Anno domini M CC LXXXXVI, feria Vla post Martini. Nos vero attendentes, quod cum antecessores nostri et nos nomine ecclesie nostre in predictorum Molendini, pratorum, et territoriorum pos- sessione pacifica dudum fuerimus et quieta, in quorum possessione, cum possessio- nem non habeant, ipsos consules et commune ciuitatis inquietare, molestare, seu perturbare non intendimus, verum nos et Ecclesiam nostram in dicte possessionis retentione ab eorundem inquietationibus, molestationibus, seu perturbationibus iure

1296. Nov. 21. 589

quo possumus defensare, non obstantibus friuolis appellationibus premissis, quibus tamquam frustatorie dilationis causa, magis ad iniquitatis defensionem, quam inno- centie presidium interpositis, de consilio capituli nostri deferendum non duximus, sed, salua in omnibus sedis apostolice reuerentia, ad defensionem iuris nostre ecclesie procedemus; maxime cum nos parati essemus et simus, metropolitani nostri subire examen et suscipere iudicium super omnibus supradictis. Et quia apostolos cum instantia petierunt, has litteras refutatorias ipsis tradidimus, in qui- bus et appellationes ipsas et cur eis delatum non sit, sanctitati uestre cupimus esse notum. In cuius rei testimonium nostrum et nostri capituli Sigilla presentibus sunt appensa. Datum Lubike, Anno domini MCfi Nonagesimo VI, quarta feria proxima post octavam Martini.

Nach der Vrschrift, auf der Trese; das angehdngte bischbfliche Siegcl ist betchddigt, dat Siegel dei Capitels fehlt.

Wladislaus (Loitek), Herzog von Cujavien, Lancilz und Siradien, sichert den Liibechern, welche seine Lande durchreisen, scincn Schutz zu. 1296. Dec. 28.

Noverint vniversi, quorum audiencie presens scriptum defertur, Quod nosfl Wladislaus, dei gratia dux Cuyauie, Lancycie ac Syradie, Damus || et conferimus vniuersis ciuibus de Lubca omnimodam securitatem per dominia || nostra trans[s]eundi, ipsos in nostram tuthelam et securitatem recipientes, Mandantes vniuersis per districtum dominii nostri constitutis, vt prefatos ciues sev eorum nuncios, cum curribus transeuntes, nullis molestiis perturbare presumant. Quod si quis nostris mandatis in hac parte contrarius inuentus fuerit, nostram se proinde nouerit in- dignacionem incursurum; promittimus insuper fide data, [quod] dictos ciues eteorum nuncios fauore benigno prosequi et eisdem omnibus auxiliis pariter et consiliis in omnibus adesse. In cujus rei testimonium et evidenciam pleniorem presentes con- scribi fecimus, nostri sigilli munimine roboratas. Actum coram hiis testibus: Comite Swetopolcone palacino Lancyciensi, domino Johanne cancellario cuyauiensi, domino Alberto dicto Gaska, et aliis quam pluribus fide dignis. Datum in Gneczdena, in die beatorum et innocencium, Anno domini Myllesimo Ducentesimo Nonage- simo sexto.

jVacft der auf der Trese befindlichen Vrschrfft, mit anhdngendem wohlerhaltenem Siegel, einen Adler und

einen Lowen riickwdrts verbunden darstellend.

590 Zwischen 1289 nnd 1296.

D€I/fX

Testament des Lubeckischen Burgers Johann von Oldenburg. O. J. (Zwischen

1289 mtd 1296.)x

In nomine domini, Amen. Ego Johannes dictus de oldenborch, compos mentis et corporis, sic meum facio testamentum. Si morte preventus fuero, do Lubeke ad dominam nostram II marcas denariorum. Fratribus predicatoribus et ad sanctum Jacobum et ad sanctam Katarinam, cuilibet loco I marcam denariorum. Sancto Spiritui et hospitali, cuilibet loco VIII solidos. Filie mee grete ad sancttun Johannem do II marcas denariorum; filia mea elizabet dabit de meis bonis dicte filie mee grete quolibet anno I marcam denariorum, nec diucius nisi ad tempora vite ipsius grete. Duobus pueris alexandri filii mei do cuilibet eorum I marcam denariorum. Item ipsi alexandro, filio meo, do maximum dolium et meum maxi- mum caldare. Quicquid postmodum habeo de bonis mobilibus, illud do elizabet, filie mee, et insuper do sibi, quicquid ei dare possum in hereditatibus meis. Omiiia premissa stabilia tenebo, quousque eis notorie contradicam. Procuratores constituo socios meos, herderum et hinricum blankense et hinricum aurifabrum. Testes sunt domini consules Jo(hannes) tatere et Jo(hannes) piscator.

Nach der Urschrift, auf der Registratur.