CDXLIV.

Omnibus hoc scriptum inspecturis Helmoldus dei gratia Comes zwerinensis, Borchardus dei gratia [| Comes de Welpia salutem in omnium salutari. Recognosci- mus et tenore presentium protestamur, || Quod cum Ciues lubicenses in dissensione inter illustrem Ducem Saxonie, ex vna, et dominos Slauie, || Vasallos et Ciuitates eorum, ex altera, tempore aliquo perdurante, ipsis ad Communem terre pacem firmiter obseruandam compromittere non auderent, eo quod ipse dominus Dux sit predicte tutor nomine imperii Ciuitatis: Cum igitur nos simus jurati et ipsius con- silii potiores, de ore dicti ducis pariter et consensu consuluimus ef mandauimus

1283. Mai 16. 401

ipsis Ciuibus Lubicensibus, quod cum predictis Dominis, Vasallis et eorum Ciuitati- bus, pace facta, se in unum confederarent, violentie et iniurie cuilibet resistendo.

c f> o

Datum Lubeke, Anno domini MCCLXXXIII, Dominica Cantate.

Nach der Urachrift, auf der Trese. Die Siegel sind etwa» betchddigt.'

CDXLT.

Entwurf eines Biindnisses gegen die Marhgrafen von Brandenburg, zur Aufrechi- haltung des Landfriedens, zwischen dem Herzoge Johann von Sachsen, mehreren Slavischen Fiirsten und Herren und deren Vasallen, einerseits, und verschiedenen Sliidten, namentlich Liibeck, anderseits. 1285.

Notum sit, quod dominus Johannes, Saxonie Dux, Domini Slauie tales et taliter et eorum Vasalli et Ciuitates tales et taliter || se federauerunt Juramentis et fidei promissis, quod quiuis eorum alii debet assistere in omnibus j| Justis causis. Vnde si vel alicui de premissis Dominis vel eorum vasallis vel Ciuitatibus seu || Ciuitatum Incolis eciam quibuscunque Rurensibus, terras istorum dominorum et vasallorum inhabitantibus, quicquam iniurie vel indebiti grauaminis inferretur, super tali grauaminis iniuria omnes, ad istam confoederacionem pertinentes, peticionibus et procuracionibus quibus poterint ordinare studebunt, quod talis iniuria retractetur. Si vero tali via infra mensem finis debitus non fuerit consecutus, et si grauamen vel iniuria contra Justiciam, vt dictum est, illata fuerint Dominis aut vasallis, tunc dicte Ciuitates coniunctim in hac presenti gwerra [contra dominos marchiones] seruient dominis vel vasallis cum CC dextrariis, de quibus ipse ciuitates iam qui- tauerunt L dextrarios cum duce Saxonie, ex eo quod ei M marce denario- rum Lubecensium sunt collate. Sin autem Ciuitatibus et earum inhabitatoribus Iniuria grauaminis inferetur, super tali modis prehabitis omnes ad hanc confedera- cionem pertinentes peticionibus et promocionibus infra mensem facient quicquid poterint, quod illud in statum debitum perducatur, vt si via tali non valeat retra- ctari, Domini et Vasalli predicti Juuent Ciuitates et earum incolas cum CCCC dextrariis [et in omnibus terris]. Item si predictis dominis et vasallis et ciuitatibus visum fuerit expedire, quod ad aquas nauigio quicquam contrectari debeat de premissis, tunc Ciuitates pro C dextrariis cum CC armatis viris bene expeditis nauigio seruient quantum possunt. Preterea si dicti domini cum Ciuitatibus gwer- ram cum dextrariis aggressi fuerint, tunc rustici vel villani, terras dictorum domi- norum inhabitantes, de quibuslibet VI mansis cum uno equo seruient [plefredo] et Bd. I. 51

402 1283.

eciatn uno viro. Ceterum si domini cum Ciuitatibus inimicorum terras intrauerint, et ibi per exactiones, que vordinginge dicitur, vel per captiuos [aut per res ab inimicis optentas] bona vel pecunia fuerit conquisita, de illis due partes cedent dominis et tercia pars debet Ciuitatibus exhiberi. Volumus eciam, quod omnes strate dictarum terrarum sint pacifice transeuntibus tali modu, vt si cuicunque rebus aut corpore fuerit illatum quicquam grauaminis aut Iniurie, omnes, ad quos clamor et Schrichte taliter pregrauati peruenerit, insequi debent eum vel eos, qui. iniuriam intulerint, valide toto posse": qui vero tales maleficos, audito Schrichte, non fuerint insecuti, illi debent soluere et emendare quicquid passo vel passis iniuriam est ilJatum. Eodem modo fiet ad aquas eadem securitate et insecucione, sicut ad terras est superius ordinatum. Si vero quisquam dominorum, vasallorum vel ciuitatum paucorum aut plurium de premissis premissa violauerit, aut, ut est prehabitum, cooperari noluerit, illum monebunt sui proprii vasalli et ciuitates cum ceteris dominis, vasallis et ciuitatibus, quod, memor sue fidei et Juramenti, infra mensem faciat in hiis omnibus, que promisit. Si vero tam pertinax fuerit, quod in hiis facere noluerit quod tenetur, ille pro hoste tenebitur, et ipse per predictos omnes et per eius proprios vasallos et ciuitates gwerris inuadetur per omnia sicut hostis, et tandem, eo conuicto, ipse soluet omnes expensas in talibus erogatas. Eodem modo erit de ciuitatibus et vasallis, si rebelles fuerint et si non tenuerint omnia, quemadmodum in presenti pagina sunt expressa. Item omnes ciuitates in hac confederacione comprehense perfruentur tam in theloneis quam vngeldis, quam in omnibus aliis Juribus, libertatibus et graciis, priuilegiis ac aliis ostensionibus, quas demonstrare poterint se habere et hactenus habuisse, que singula debent cuilibet ciuitati secundum quod demonstrauerit innouari. Et specialiter libertates et gracie et omnia Jura, que lubicensibus sunt concessa in omnibus terris et terminis, que fuerant sublimium dominorum Barnim et Warcislai, Ducum Slauorum, debent ipsis lubicensibus innouari et de nouo priuilegiis conferri ciuitatibus in confedera- cionibus huiusmodi comprehensis. [Preterea domini, vasalli et ciuitates ac omnes in hac confederacione comprehensi non aggredientur aliquam gwerram racione grauaminis cuiuscunque, nisi de communi consilio eorum, qui pertinent ad con- federacionem presentem.] De rectore seu Judice et Juratis assessoribus eius quo- libet anno innouandis. De domino, vasallo vel ciuitatense Jurato decendente et alio, loco sui, Jurare volenti. De pandatione facienda super aduersarios.

Das auf der Trese befindlichc Original ist offcnbar ein blosser Kntwurf mit vielen Correcturen und Einschiehseln auf einem Idnglichen Pergamentblatte, ohne Spuren eines Siegels. Die in dem gegenwdrtigen Abdrucke eingeklammerten IVorte sind im Originale durchstrichen. — Die Verbindungs -Vrkunde, wclche aus diesem Entwurfe hervorgegangen, foigt unter No. CDXLVI.

1283. Jun. 14. 403