«CXXXXVIII.

In nomine sancte et indiuidue trinitatis, amen. Uniuersis christi fidelibus, ad quos presens scriptum peruenerit, in perpetuum. Frater Godefridus, Magister,

78'

620 1299. Jan. 6.

. . Commendatores et vniuersi fratres domus || theutonice in Lyuonia in omniuni saluatore salutem. Vt ea, que debent fulciri perpetua firmitate, cum lapsu tem- poris non labantur, nec pereant tempore defluente, solent testium et scripturarum testimonio || perhennari. Quare notum esse volumus vniuersis presentibus et futuris, quod nos, communicato consilio et consensu fratrum ordinis nostri et Capituli, inclinati precibus Consulum et communitatis Ciuitatis Lubicensis, qui se || gratos reddiderunt nobis et ordini nostro multis laboribus et expensis, vt se cognoscant apud Nos et ipsum ordinem beneficia meruisse, eis et eorum conciuibus presen- tibus et futuris libertatum articulos, pagine presenti inpressos, concedere dignum duximus, et eis eosdem presentis scripti testimonio communimus: videlicet omnes terminos Lyuonie, nobis subiectos, cum terris adiacentibus, quibuscumque nomini- bus censeantur, nunc conuersis aut diuina cooperante gratia conuertendis, liberos ab omni theloneo, siue censu, necnon exactione, que Vnghelt dicitur in vvlgari. Siquis etiam eorum naufragium fecerit in Duna uel in mari contra terras nostras, uel in aquis prouincialibus, que ad nos pertinere uoscuntur, omnia bona, que per se uel per aliorum adiutorium de naufragio subducere poterit et saluare, retiueat et possideat libere, sicut prius, nulla ex parte nostra uel nostrorum uiolentia quomodolibet accedente; salua mercede eorum, quos forte in sui adiutorium aduo- cauit. Quia plane volumus et precise, quod bona naufraga eis post naufragiuni attinere debeant, quibus ante naufragium pertinebant. Et si forte submersi fuerint, vel aliter quoquo modo perempti, tamen bona sine diminutione debent veris here- dibus, vel ipsorum bonorum veris dominis, omni repulso obstaculo, integraliter exhiberi; et si qua ex eis per aliquos subtracta fuerint, Fsos subtractores huiusmodi, si de Juriditione nostra fuerint, uel de alia, ubi posse habuerimus, ad restaurum finaliter compellemus. Liberos quoque volumus esse portus et litora, expedita per terminos nostros pro collocandis mercibus in ipsis, et pascua communia equis ipsorum Ciuium venalibus pabulandis, ita tamen quod nulli noceant in segetibus vel in pratis. Ligna etiam ad ignem necessaria et pro reficiendis nauibus oportuna sint eis libera; de nouo autem facere nauem sine speciali licentia non licebit. Ceterum si iu litoribus maris aut ripis fluminum inter se ipsos aliquid questionis emerserit, ibidem sibi de se ipsis judices eligant, et iudicent secundum Jus illud, quod in Lubeke obseruatur. Si vero in nostros homines per ipsos ibidem aliquis conuincatur excessus, Oldermannus eorum, quem ad hoc ipsi statuerint, secundum iusticiam et consuetudinem terre nostre satisfieri faciat vt oportet. Quod si per nostros homines eis aliqua injuria irrogetur, iudicium nostrorum Judicum expetent, qui eis secundum jus patrie iudicabunt. Porro si quisquam mercatorum, in quo

1299. Jao. 6. 621

cumque loco infra terminos nostros latrocinio agressus, vitam finierit, proximus heres illius omnia bona recipiet, nec quicquam Juris nobis, siue per Nos, siue per Judices nostros, ratione Judicii vendicabimus in eisdem; si vero quisquam eorum quomodolibet aliter occidatur, et occisor mox raptus fuerit et detentus, Justiciam fieri non negemus; si autem inde profugerit, et alibi postmodum trahatur in causam, satisfaciet ibidem sicut tunc dictauerit ordo juris; in quo casu tunc actor manebit indempnis, et suam causam sine captione, que Vare dicitur, prosequetur. Siquis etiam per furtum perdiderit bona sua, si furem comprehenderit, sua recipiet, nec Judex ratione Judicii sibi aliquid, preter furem tantummodo, vendicabit. Sane si fur, aut alius quisquam violentus invasor, bonis cuiusquam in siluis, aut in cauernis, aut in aliis locis occultatis abscesserit, et is, cuius sunt, ea forte quoquo modo , poterit inuenire, illa libere et secure, sine omni captione, sibi licebit recipere, nec aliquid reputabitur excessisse. Si preterea inter Nos, fautores aut cooperatOres nostros, ex vna, et Ruthenos seu paganos vel eorum fautores, coniunctim aut diuisim, ex altera, suborte fuerint inimicicie seu cause qualescumque, Ciues tamen Lubicenses, eo non obstante, cum bonis suis in nostra protectione et in sua ipsius propria fortuna procedent et pergent per terras nostras et extra eas, quorsumcum- que ipsorum fuerit voluntatis, securi pre omnibus, qui nostris obedire astncti sunt mandatis. Quicquid etiain iidem Ciues Lubicenses tam in Lyuoniam, quam ad omnes terras nobis subiectas, aut dei gratia subiciendas, adduxerint aut destinaue- rint, nun inimicorum sed mercatorum nomine, Illud tam libere vendent et educent, quod hoc nulla Jura seu statuta nostra seu inhibitiones nostre valeant inpedire. Qui Ciues Lubicenses cum bonis suis ascendent et descendent Dunam et omnia flumina uel aquas nostre juriditionis, colent etiam vias terrestres in terris nostris super suam fortunam quandocumque decreuerint: in quibus eis per nullam inhibi- tionem seu resistentiam obstaculum faciemus. Et si forte, quod absit, iuter Nos et Nostros, et Ciues Lubicenses uel eorum fautores dissensiones suborientur, tamen eo non obstante, ipsi Ciues Lubicenses bona sua, que ante dissensiouem huiusmodi in terris nostris habuerunt, et que eorum Ciues absentes, dissensionem huiusmodi nescientes, ipsius dissensionis tempore in spe securitatis adduxerint, sine quolibet obstaculo deducent libere, quandocumque per terras aut per aquas eis fuerit opor- tunum: In quo eis nulla hartatio temporis prefigetur, nec eis propter dissensiones huiusmodi in tali casu quidquam molestie inferetur. Si preterea quisquam ipsorum Ciuium Lubicensium, bona regens aut contrectans, fecerit excessum qualemcumque, pro eo non inpedientur ipsorum Ciuium bona, nec propter excessum huiusmodi dampnificabuntur in illis; sed excedens reatus sui penam in propriis suis bonis et

622 1299. Jan. 6.

persona sustineat, nec etiam per tesseraturam, aut modos huiusmodi suorum alienare bona poterit dominorum, sed lu[w]at in propriis cum talium quibus1 com- mittit. Concedimus insuper eisdem Ciuibus, quod inter Prusciam et Liuoniam cum bonis suis equitent et transeant libere via terrestri, supra propriam fortunam, quocienscumque et quandocumque sibi nouerint expedire, ln quo eis nullum pror- sus obstaculum faciemus. Datum anno domini MCfi Nonagesimo nono, VIII Idus Januarij.

Nach dcm auf der Trese bejlndliehen Originale, mit anhdngendem Siegel.