CCLXVIII.

«Johannes Episcopus seruus seruorum dei, Dilectis in Christo filiabus. . Abbatisse et Conuentui Monasterij Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomu

205

censis diocesis, Salutem et apostolicam benediccionem. Grandi nec immerito iocunditate refi- cimur, et deuotas Regi Regum laudes offerimus, cum audimus vtriusque sexus personas religionem Christi salutiferam profitentes, presertim Illustres, qua nun exempla velut operibus refecta ad bene merendum inferiores alliciunt, per odoramenta uirtutum incedere, terrena calcare, celestia petere, ac eternorum obtentu illa sperant in celis de benedictionibus metere, que student in terris de benedictionibus seminare. Datur quidem inibi spes ampla et firma metendi ubi multa fuit diligentia seminandi. Hec namque in Carissima in Christo lilia nostra Elizabet Regina Illustri relicta clare memorie Wenceslai Regis Boemie uidua concurrere, hiis eam militare uirtutibus experiencia indicat et facti euidencia manifestat, Ipsa quidem, prout oblata nobis ex parte sua peticio continebat, tamquam filia pie deuotionis celestis bene- dictionis, gracie rore preuenta, de salute propria cogitans, et prudenter attendens, quod omnia pretereunt preter amare deum3 ad ipsius gloriam et honorem, ac beatissime virginis matris eius Monasterium uestrum, loci diocesani, et Carissimi in Christo filij nostri Johannis Regis Boemie Illustris ad id accedente consensu de bonis proprijs pia deuotione fundauit, et quia idem rex villam forensem Meneys, et terciam partem bonorum in Hustopecz et in Stirzowicz, et in Nostarowicz villarum eiusdem Olomucensis diocesis, Regem eundem contingentem, cum iure spirituali et temporali, et Judicijs, utilitatibus, redditibus, prouentibus, pratis, pascuis, piscacionibus, aquis, aquarumque decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, Silius, et rubetis, ac omnibus et singulis alijs pertinencijs, sicut ad Regem predictum specta- bant, prefate Regine uendiderat et tradiderat pro certa pecunie quantitate per eam iure here- ditario possidenda, volens Rex ipse eandem Reginam villam predictam Meneys, et partem eorundem bonorum predictarum villarum cum uniuersis pertinencijs, ut premittitur, tenere, habere, et eodem iure hereditario perpetuo possidere, et similiter eum uel eos, cui uel quibus dicta Regina bona huiusmodi uellet uendere, obligare, uel legare, aut in alios quoscumque usus in morte uel in uita conuertere^ uel donare Regina ipsa tam prefatas villam, terciam partem eorundem bonorum cum predictis omnibus et singulis pertinentijs in quibuscumque consistentibus, quam alias duas integras partes in villa Hustopecz predictas cum uniuersis et singulis bonis ad easdem duas partes pertinentibus, quas prefata Regina a nobilibus viris Wilhelmo et Friczo de Egerberch fratribus, Pragensis diocesis, emerat, prout Nobiles ipsi tenuerant, pro certa eciam pecunie quantitate uobis ac ipsi uestro Monasterio in dotem et dotis nomine liberaliter in perpetuum contulit et donauit per uos presentes, et eciam posteras iure proprietario et hereditario possidenda ab eodem Rege humiliter postulans, ut eisdem donationi et concessioni, ac omnibus predictis per ipsam Reginam factis et habitis, sue. confirmationis^robur adicere dignaretur, Idem quoque Rex tam pium eiusdem Regine propositum tamque lautlabile et salubre opus apud deum et eiusdem virginis meritorium tamqam Princeps catholicus zelo deuotionis amplectens huiusmodi fundationem, et predictorum omnium collationem, ac donationem uobis et Monasterio uestro predicto per dictum Reginam, ut predicitur, factas, ratas habens et gratas, eas auctoritate regia approbauit et ex certa sciencia confirmauit, et ut predictis omnibus maioris perpetuitatis fir- mitas inhereret, progenitorum et predecessorum suorum Regum Boemie uestigia clara sequens,

206

et cupiens feruenti desiderio, ut status ipsius Monasterij, cuius etiam promotor et fundator esse uoluit et censeri, de bono semper in melius augeretur, et ut uos diuinis obsequijs eo possetis uacare liberius, eoque eciam pro salute et prosperitate Regis eiusdem, necnon tam sue, quam eorundem progenitorum et predecessorum suorum animarum remedio deum iugi memoria deuotis orationibus exorare, quo uobis per ipsius Regis munificentiam forent quietis comoda indulta, concessa pariter, et eciam procurata, omne ius si quod sibi, heredibus, uel succesoribus suis in villis, bonis et pertinentijs antedictis tunc quoquomodo conpete"bat, uel etiam posset conpetere quomodolibet in futurum uobis et ipsi Monasterio pia et prouida libe- ralitate donauit et contulit, uolens ut uos et ipsum Monasterium uniuersa et singula villas et bona predicta tamquam uestra in perpetuum haberetis, teneretis, et eciam possideretis cum omni iure, iurisdictione, prouentibus, utilitatibus, et alijs omnibus et singulis pertinentijs supra- dictis pacifice et quiete ita, quod Judices villarum et bonorum ipsorum, qui per uos et eas, que in ipso Monasterio uobis succederent in villis et bonis eisdem positi uel locati forent secundum quod eis concessum et consuetum fuerat hactenus in causis quibuslibet haberent plenam et liberam potestatem, concedens ex ampliori dono gratie specialis, ut in omnibus Siluis suis magis uobis et predicto Monasterio accomodis et uicinis ligna pro igne ac domibus ipsius Monasterij edificandis necessaria libere, et sine alicuius contradictione succidere, seu succidi facere ualeretis, voluit insuper Rex prefatus, quod uos et Monasterium ipsum in supranotatis villis et bonis uobis et Monasterio ipsi donatis, ut premittitur, pariter et collatis et que acquireretis, uel uobis et eidem Monasterio conferrentur in posterum, speciali gaude- retis et potiremini libertate/omnes homines in villis et bonis ipsius Monasterij residentes ab omni Officialium et beneficiariorum totius terre Morauie dicti Regis ditioni subiecte iudicio et iurisdictione exemit, et esse uoluit ab eorum potestate et dominio perpetuo liberos et exemptos,/Ita quod tu filia Abbatissa, et aue ipsius Monasterij tibi decetero in regimine dicli Monasterij succedentes super exhibenda de hominibus ipsis iustitia in causa qualibet requi- ramini, et in quacumque causa tu et ipse in exhibenda de hominibus eisdem iusticia iure terre essetis negligentes forsitan uel remisse, et hoc euidenter et racionabiliter appareret, tunc in causa illa ad iudicium et beneficiarios loci de Brunna dicte Olomucensis diocesis per conquerentes pro exhibenda de hominibus predictis iusticia haberetur recursus, ipsique Bene- ficiarij extunc de hominibus sepefatis tenerentur et possent in causa ipsa conquerentibus iusticiam facere huiusmodi iure terre, et si tunc aliquem hominem ipsorum in Brunnensi iudicio in aliqua pecunia uel re aliqua ipsis persoluenda beneficiariis contingeret condempnari, huiusmodi pecunia uel res, non eisdem Judici, uel beneficiarijs, sed,Monasterio tota cederet prelibato, voluit etiam prelibatus Rex, quod si forsan aliquem uel aliquos de hominibus ad Mona sterium ipsum pertinentibus talem excessum uel excessus contingeret perpetrare, propter quem uel quos deberet, seu deberent penam capitalem subire condempnatione super hijs habita siue facta, bona ipsius condempnati non ad Regem ipsum, nec ad aliquem Officialem uel Beneficiarium suum, sed ad ipsum Monasterium totaliter pertinere, quidquid si in villis et bonis ad Monasterium ipsum pertinentibus talem contingeret perpetrari excessum, propter quem ville et bona ipsa per villicum uel Judicem prouincialem Regis eiusdem deberent

207

spoliari, noluit Rex prefatus, quod bona ipsa per ipsum villicum seu Judicem deberent propterea spoliari, sed concessit et uoluit, ut tu predicta Abbatissa et ille que tibi, ut prefertur, suc- cedent, uel officialis uester talem excessum corrigeretis prout uobis expediens uideretur. Rursus idem Rex predictis per eum Monasterio prefato concessis libertatem adicit, ut nulli Thelonearij uel Thelonea habentes, uel possidentes, seu tenentes per totum Regis eiusdem dominium ab hominibus et Curribus Monasterij memorati vinum, bladum et alia pro susten- tatione uestra uictualia et res alias uel ligna pro uestris edificijs educentibus, seu ferentibus aliquid nomine Thelonei imperpetuum exigant uel requirant. Concessit denique idem Rex et fecit eidem Monasterio hanc gratiam perpetuo duraturam, quod si te, et easdem tibi sttcce- dentes pro aliquibus bonis collatis uel conferendis imposterum Monasterio sepefato contingeret impeti per quempiam super eis non alibi quam coram ipso Rege, uel eo de Boemie Regno absente coram Capitaneo, uel Summo Camerario eiusdem terre Morauie teneamini impotent! huiusmodi respondere, quodque omnia bona ipsius Monasterij, que tunc possidebat, et in futurum dante domino possidebit, ab omni onere tributorum, uectigalium, collectarum, alia- rumque exactionum omnium, quocumque nomine censerentur, preterquam a tallia generali, que Berna in illis partibus uulgariter nuncupatur, fecit et esse uoluit perpetuis futuris tem- poribus libera et exempta, adiciens quod nullus Principum succesorum suorum, uel Baronum siue Nobilium pro Castrorum edificatione, uel villarum efibssione, aut pro aliqua ingruenti expeditione Monasterium uel homines eius inquietare, uel molestare presumeret quoquomodo, Statuit preterea Rex prefatus inhibendo expresse, ut, nullus in ipso Monasterio uel bonis eius ausu temerario pernoctare, uel eis aliquam molestiam seu uiolentiam inferre auderet, neque septa eiusdem Monasterij uiolenter intrare, seu inibi sanguinem effundere, uel hominem quouis modo ledere, aut huiusmodi libertates uiolare presumeret quoquomodo, Si quis autem contra faceret, ipsum in Decem Marchis auri puri decreuit et esse uoluit sue suorumque succesorum predictorum Camere primitus puniendum, et deinde ad inueniendum et obtinendum gratiam uestram Abbatisse et Conuentus pro emenda et satisfactione huiusmodi omni modo compellendum, prout omnia et singula supradicta in litteris super hoc confectis dictorum Regis et Regine sigillis munitis, quarum tenores de uerbo ad uerbum presentibus' inseri fecimus plenius et seriosius continentur. Quare predicta Regina nobis humiliter supplicauit, ut que per ipsam et Regem prefatum in hac parte acta sunt, ut securius de ipsis iuxta ipsius Regine mentis desiderium firma persistant, et ne per alicuius sinistre opinionis euentum retractari ualeant in futurum ex certa nostra scientia confirmare, et suplere omnem defectum, si quis interuenit forsitan in premissis, de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque pre- fate Regine ac uestris deuotis supplicationibus inclinati, huiusmodi fundationem, dotationem, et alia premissa, que in hac parte per Regem et Reginam eosdem donata, concessa, ac facta, et habita sunt, rata habentes et grata, illa auctoritate apostolica ex certa sciencia confirmamus, ratificamus, et etiam approbamus, et presentis scripti patrocinio communimus, supplentes omnem defectum, si quis interuenit forsitan in eisdem de apostolice plenitudine potestatis. Verum quia in huiusmodi eiusdem Regis litteris continentur, quod idem Rex ius spirituale, quod unacum eisdem bonis et temporali iure dicte Regine uendiderat, ut prefertur,

208

huiusmodi spirituale ius intelligimus et declaramus non esse aliud, quam ius patronatus, seu ius presentandi personas, si quod idem Rex in ecclesijs uel Capellis in villis aut bonis pre- dictis consistentibus ante uenditionem et concessionem huiusmodi obtinebat Tenores autem earundem litterarum dictorum Regis et Regine tales sunt. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Prage Sexto Nonas Octobris Anno domini Millesimo Tre- centesimo vicesimo tercio. (Vide n. CCXLIX. h. T.) Item nos Elisabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina etc. usque Actum et Datum in Brunna Kalendis Junij, Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo tercio. (Vide n. CCXXIX. h. T.) Nulli ergo omnino homi- num liceat, hanc paginam nostrarum confirmationis, ratificationis, approbationis, suppletionis et declarationis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Amnione XV. Kalendas Decembris, Pontificatus nostri Anno Nono.

Orig. membran. cum bulla plumbea in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunn, sub lit. B. n. 6. Alterum orig. cum eadem bulla plumbea in C. R. archivio aulicu secreto Viennse K. 259.