Universitätsarchiv Wien, UAW Cod. Med 1.5 AFM 1605-1676
[16. Februar 1650] I. congregatio 16. Februari. Superintendentes nosocomi civilis provisore pharmacopolii Joanne Leonhardo Winheim ad albi angeli officinam transgresso petebant ut facultas Sebastianum Paul serenissimi regis Hungariae pharmaceutam pro hospitalis pharmacoiae provisore examinaret et de ejus aptitudine responderet qui per doctores et Matthiam Müllerum, Ludovicum Gebhart pharmacopolas examinatus satisfecit.
199
Fol. 233-237 sind leer. Es fehlt der Dekanatsbericht 1648 des Johann Konrad Wechtler.
Supplici libello petiit examinari Gasparus Erhardus lithotomus et civis
Salisburgensis et impetravit.
Georgius Wisner futurus balneator im Rothgassl scripto rogavit examinari quod
factum est.
Ludovicus Lossaeus med. dr. petiit ut ad concessum facultatis admitteretur. Cum
ex lectis D. Tittelii piae memorii actis constaret ipsum jura sessionis jam
deposuisse adsedit sed ore clauso.
Sybilla Widmannin, Sueva, Lutherana cujusdam aurifabri artem suam deserentis
uxor et medicastra novem illustriores comitum uxores instigaverat ut pro libero
medicae artis exercitio imperator privilegium aliquod ipsi contra facultatem
elargiretur subscriptis nominibus supplicarent. Libellus facultati pro informatione et
voto transmissus est ea tamen annexa clausula ut interea contra ipsam a me
intentata actio suspenderetur.
Demirata fuit non immerito facultas importunae intercessionis enormitatem
ideoque mihi injunxit ut ex incompetentia rei conciperem petitam informationem
quam etiam domino cancellario commendavi asserens primo hoc penitus novum
et apud omnes gentes inauditum esse immo contra jus scriptum et consuetudinem
ut foeminae publica medicinae praxis concedatur.
Secundo ut haereticae mulieri cum nullus sit Viennae doctissimorum doctorum
defectus sed 30 doctorum copia cujus etiam dimidia pars omnibus incolis hujus
civitatis abunde satisfacere posset.
Tertio decreto reformationis non tantum Vienna sed etiam tota Austria emigrare
debuerunt medicinae doctores [fol. 238v] Viennae nati legitime promoti de
provincialibus insuper bene meriti etiam eorum loco una foemina indocta rudis
peregrina et haeretica illis foret praeferenda.
Quarto obstare summi pontificis et ordinariorum Passaviensis et Viennensis
episcoporum privilegia quae omnibus a facultate non approbatis medicinae
exercitium sub poena excommunicationis interdicunt.
Quinto cederet hoc in summum catholicae universitatis praejudicium quae per
idoneos et sufficientes medicos curandis infantium morbis prospicere non posset
cum tamen Austriae tribunalia nullum admittant haereticum advocatum.
Sexto nos confidere majestatis privilegiis matura deliberatione concessis quorum
vigore omnes etiam catholicae medicatrices a venditione medicamentorum
quorumcunque arcentur.
Septimo cederet in despectum catholicorum qui defectum doctorum in curandis
affectibus ad haereticae auxilium confugere cogerentur cum tamen quivis romanae
religionis medicus sua reipublicae onera perferre sed etiam aegrum ad
confessionem sacramentalem admonere teneatur.
Octavo Ferdinandum II. gloriosae memoriae simile privilegium anno 1630
Ratisbonae cuidam Rulandinae inter compatriotas haereticos petenti constanter
denegasse ideoque multo minus haereticae inter catholicos (qui vigore pacis ab
nostri imperii statibus acatholicis pelluntur) versanti concedendum.
Nono sub imperatore Friederico IV. ante 200 annos quandam foeminam
cognomento Goldschmidin id ipsum hic Viennae ausam fuisse attentare sed
productis nostrae facultatis privilegiis utraque authoritate firmatis a tali conamine et
omni prorsus medicinae praxi seria caesaris declaratione prohibitam fuisse quae
omnia latius in scripto germanico allegatis juribus et copiis authenticis probata
fuero. Nihil vero aliud hucusque effectum praeterquam quod ad crebras
intercedentium sollicitationes privilegium sit denegatum.
Conclusum ut etiam D. Otto Henricus Rulandus Studgardianus exul caesari
describeretur qui Viennam profugus fraternae haereditatis jura se prosequi
asserens paulo post se medicum castrensem fuisse et stipendia debita se
sollicitare professus est atque eo soluto hinc se ad propria rediturum interrogatus
respondit extorta interea malis artibus majestatis resolutione ut illi salvis de caetera universitatis et facultatis medicae privilegis libera praxis concederetur donec ili debitum medici castrensis stipendium foret persolutum. Porro notorium esse et fide digno testimonio domini Gabrielis Peverelli tunc in exercitu caesareo generali aerarii bellici quaestore ejusdemque vicarii Joannis Leutneri postea aerarium aulae bellicum administrantis testimonio et informatione constare et probari posse praefatum D. Rulandum ad medici castrensis stipendium nunquam fuisse receptum nec ullo decreto ut reliquos doctoros Drogenium, Pleyerum et Rueff castrenses medicos ejus nomen ab aliquo exercitus ductore fuisse intimatum. Sed hic demum Viennae a quodam ducatus Wirtenbergici commissario Peurl ad quem hoc negotium nullo modo spectabat sub- et obreptitiam attestationem impetrasse quae tamen nihil aliud habet quam quod saepe dictus Rulandus apud generalem Gallassium fuerit visus ad eum scilicet Hailbrunnae decumbentem Studgardia evocatus a quo etiam liberali honorario domum est remissus. Effecisse tandem etiam apud cameram aulicam ut domino Gschwindt quaestori castrensi vigore decreti debitum ejus stipendium 9200 flor. fuerit intimatum. Cum tamen ut conductus militiae medicus in castris non serviverit cum tamen praeter Rueffium Lutheranum, Pleyerum Pragensem et e nostro gremio tunc militibus [fol. 239r] infirmis praefuerit D. Drogenius qui ob fidelem majestati et ejus exercitui praestitam operam nec similem gratiam multo minus debiti stipendii assignationem ut Rulandus impostor hactenus potuit impetrare. Illum proinde ut sua majestas tanquam haereticum et falsarium Vienna et omni ditione haereditaria nihil stipendii vel gratiae meritum egredi jubeat facultatem humillime supplicare. Sed cum super publicae pacis articulum de reformatione heterodoxorum sese nondum resolverit imperator hactenus ad brevissimi temporis patientiam fuimus remissi. Interea prohibitum ne ulla praetensi salarii portio illi numeraretur neque aliqua obligatio debiti pro ilIo expediretur.
Decreto rectoris ot consistori monebamur ut informationem et votum exhiberemos an Barbara Eckerin jam pridem captiva delira sit et melancholica vel indubitata daemonis succuba? Placuit facultati ut suspecta delirii et succubatus per aliquod collegii doctores chirurgos et obstetrices denuo visitaretur et examinaretur de mentis praesentia et stigmatibus per diabolum imprimi consuetis. Designati sunt mihi D. Hebertus Drogenius Greisselius qui una cum Jodoco Mittermayr et Joanne Beck chirurgis itemque Elisabetha Haydin et Barbara Stöcklin obstetricibus juratis carceres ingressi longa conversatione animaverterunt illam neque melancholicam neque ullo alterius delirii genere laborare licet diuturni carceris impatientia praesertim si vino se ingurgitaverit quaedam scurrilia loquatur et agat. Caeterum fatebatur se diaboli succubam fuisse. Nobis itaque foras egressis a chirurgis et obstetricibus inspecta in utroque femore pustulas maculas invenerunt et an aliquando ulcere pustulis vel venereo vel simili cutaneo affectu laborasset interrogata nihil horum se passam fuisse respondit.
Ipsa proinde acu satis profunde puncta nec sensum doloris prae se tulit nec unicam sanguinis guttam emisit quod sequenti die nobis denuo congregatis inspicientes juramento retulerant. Haec igitur stigmata omnino nobis suspecta concepta informatione et seria censura nomine totius facultatis consistorio relata fuerunt inde ad regimen et ab illo pro ulteriori judicio ad juris peritos transmissa ut res neutiquam lucrosa adhuc indecisa haeret nec urgetur.
Decreto regiminis petebatur informatio et votum quanto dierum vel septimanarum numero habitationes de peste suspectorum occlusae manere et si quando emigrare coacti ad easdem possint redire. Respondit facultas vere infectorum habitationes 40 diebus clausas debere manere in eadem domo sed non in eadem familia deprehensos tribus tantum septimanis excludendos esse ne tempore longiori praesertim hyemali in insula Danubii diu tanto frigore et alimentorum inopia perire
cogantur.
Regimen monuit ut D. Mittelbach designatum sanitatis magistrum induceremus
stipendio Viennensibus oblato contentus esset et magisterium sanitatis adiret sin
minus alium bene qualificatum nominaremus. Responsum Viennenses D. Mittelbach
praeter habitationem in hospitali 50 libras candelarum et 12 plaustra lignorum
tempore sanitatis promisisse 1000 flor. temporo grassantis contagi 1200 flor. Si
steterint promissis paratum esse ad subeundum officium periculi plenum sed illos
jam retractare promissa ideo nec D. Mittelbach nec alium illis fidere vel servire
velle.
Mag. Udalricus Steinhofer med. bacc. admissus est ad disputationem pro licentia
eidemque asthma pro materia disputationis assignatum.
Sic etiam Ferdinandus Joannes Slabius obtinuit facultatem pro baccalaureatu
disputandi cui assignata doctrina lumbricorum.
Magistratus civicus petiit ut Gregorius Huetter examinaretur an esset pesto
infectorum inspector. Subiit examen et approbatus est.
- Acta Facultatis Medicae Universitatis Vindobonensis Vol. 5, Leopold Senfelder, 1910
Acta facultatis medicae Vindobonensis 1.5.777, in: Monasterium.net, URL <https://www.monasterium.net/mom/AFM/1.5.777/charter>, accessed 2025-04-07+02:00
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success