Charter: St. Paul, Benediktiner (1099- 1499) 1402 VII 19
Signature: 1402 VII 19
no graphic available
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
19. Juli 1402, St. Andreä im Lavantthale
Spruchbrief des Propstes Pilgrim von Lavant in der wegen der Villa Vendoye zwischen dem Abte und Convente von St. Paul im Lavantthale und dem Abte und Convente von St. Martin de Phana in der Diöcese Concordia herrschenden Streitigkeit.Source Regest: SCHROLL, Urkundenbuch St. Paul (= FRA II/39, Wien 1876) S. 303, Nr. 333
Copialbuch von St. Paul, fol. 76–81.
Reuerendis in Christo patribus ac dominis dominis dei gracia Patriarche Aquilegensi ac Salczburgensi Archiepiscopo et Concordiensi episcopo eorumque et cuiuslibet ipsorum In spiritualibus et temporalibus Vicarijs et officialibus, ac vniuersis et singulis dominis abbatibus prioribus prepositis Decanis Archidiaconis Scolasticis Cantoribus Thesaurarijs Canonicis tam kathedralium quam collegiatarum parrochialiumque ecclesiarum Rectoribus et locatenentibus eorundem plebanis viceplebanis Cappellanis Curatis et non curatis presbiteris clericis et Tabellionibus publicis quibuscumque et presertim . . Abbati et Conuentui Monasterii Sancti Martini de Phana Concordiensis diocesis necnon Serenissimis principibus dominis ducibus Austrie ac vniuersis dominis nobilibus boronibus Comitibus Militibus Militaribus Consulibus proconsulibus Ciuibus Armigeris et presertim illustribus Comitibus Goricie ac nobilibus de Coloreth et de Spenberg Ceterisque fidelibus per Aquilegenses Salczburgenses et Concordienses Ciuitates prouincias et dioceses ac alias vbilibet constitutis et eorum cuilibet in solidum ad quos presens noster processus peruenerit, omnibusque alijs et singulis quorum interest vel intererit et quos infrascriptum tangit negocium seu tangere poterit in futurum, cuiuscumque dignitatis preeminencie status gradus ordinis uel condicionis existant, et presertim vniuersis et singulis Censuarijs Colonis Agricolis pensionarijs arendatoribus debitoribus et detentoribus ceterarum possessionum pratorum nemorum agrorum necnon fructuum reddituum prouentuum et aliorum bonorum mobilium et immobilium in villa Vendoye Aquilegensis diocesis et circa ipsam villam ac alias vbilibet sitorum et presertim illorum de quibus in subscriptis litteris apostolicis sit mencio. Pilgrimus prepositus ecclesie Lauentine Executor vnicus ad infrascripta a sede apostolica specialiter deputatus salutem in domino et mandatis nostris ymo verius apostolicis fuerunt (?) obedire. Litteras sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacij diuina prouidencia pape noni eius vera bulla plumbea in Cordula canapis impendente more Romane Curie bullatas sanas et integras non viciatas non concellatas nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes pridie nobis per honorabilem et Religiosum virum dominum Wilhelmum Freyberger Sindicum et procuratorem ac Sindicatus procuratorio nomine Venerabilium et Religiosorum virorum dominorum Abbatis et Conuentus Monasterij Sancti Pauli vallis Lauentine Ordinis sancti Benedicti ibidem confratrem professum Salczburgensis diocesis prout de suo Sindicatus ac procuratoris mandato nobis plenam fidem fecit publicis documentis, presentatas nos cum ea qua decuit reuerencia noueritis recepisse, tenorem qui sequitur continentes. (Nun folgt wörtlich die Bulle Papst Bonifaz' IX. vom 26. März 1402, Rom; Nr. 328.) Quibus quidem litteris apostolicis per nos reuerenter ut decuit receptis fuimus per dictum Wilhelmum Sindicum et procuratorem nomine quo supra cum instancia debita requisiti vt ad ipsarum et in eis contentorum execucionem procedere dignaremur iuxta traditam seu directam a sede apostolica nobis formam. Nos igitur Pilgrimus prepositus et Executor predictus attendentes requisicionem huiusmodi fore iustam et consonam, romanum volentes mandatum apostolicum nobis in hac parte directum reuerenter exequi ut tenemur; forma dictarum litterarum diligenter attenta prefatos dominos Abbatem et Conuentum Monasterii sancti Martini de Phana per nostras certi tenoris litteras legittime executas ad dicendum et opponendum verbo uel in scriptis, quidquid dicere seu opponere vellent contra ipsas litteras apostolicas nobis presentatas et contenta in eisdem, citari fecimus et mandauimus ad certum peremptorium terminum competentem. Quo termino adueniente et in eodem coram nobis comparente dicto Wilhelmo Sindico et procuratore nomine quo supra dictorumque Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Martini de Phana citatorum non comparencium neque aliquid contra dictas litteras apostolicas nobis ut prefertur presentatas dicere seu opponere curancium contumaciam accusante ipsosque contumaces reputari et in eorum contumaciam per nos ad ulteriorem in dicto negocio et in prefatis litteris apostolicis contenta procedi petente, nos dictos citatos non comparentes nec termino huiusmodi licet sufficienter expectatos in aliquo satisfacere curantes, reputauimus merito prout erant exigente iusticia contumaces; et in eorum contumaciam volentes ad ulteriorem execucionem dictarum litterarum apostolicarum procedere ut tenebamur, de contentis et narratis in eisdem litteris apostolicis inquisiuimus diligenter; et quia per summariam informacionem et testium fide dignorum coram nobis, predictum Wilhelmum Sindicum et procuratorem nomine quo supra ad informandum animum nostrum super contentis in dictis litteris Apostolicis productorum et per nos receptorum, acquiratorum et examinatorum testimonio et priuilegia quondam domini Henrici ducis Karinthie1 atque alia legittima documenta invenimus omnia et singula contenta in dictis litteris apostolicis2 nobis up prefertur presentatis veritate fulciri, idcirco auctoritate apostolica nobis in hac parte commissa eisdem dominis Abbati et Conuentui Monasterii sancti Martini in Phana omnibusque alijs et singulis quorum interest uel intererit districcius inhibemus, ne de possessionibus fructibus redditibus et prouentibus ac ioribus et obuencionibus quibuscumque in villa Vendoye Aquilegiensis diocesis, et prope castellum Coloreth, in villa Chäczl, in Räwset ac in villa Viuär et circa eam uel eas consistentibus et quibuscumque alijs ad dictos dominos Abbatem et Conuentum Monasterii sancti Pauli quomodolibet spectantibus de quibus in supra dictis litteris apostolicis sit mencio, se aliquatenus intromittant seu aliquis eorum se intromittat aut de eis quoquomodo disponant seu quis eorum disponat, quid sit uel esse possit quoquomodo in preiudicium seu dampnum uel lesionem dominorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli predictorum. Quocirca eosdem dominos Abbatem et Conuentum dicti Monasterii sancti Martini in Phana et quosuis alios tenore presencium primo secundo et tercio communiter et diuisim requirimus et monemus, eisdem nichilominus et cuilibet eorum in virtute sancte obediencie et sub penis infra scriptis districte precipiendo mandamus, quatinus infra sex dierum spacium continue sequencium postquam pro parte dictorum domii norum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli predictsuper hoc fuerint requisiti, quorum sex dierum duos pro primo duos pro secundo et reliquos duos dies eis vniuersis et singulis pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica assignamus, ab impedimentis et molestacionibus per eos hactenus prefatis dominis Abbati et Conuentui Monasterii sancti Pauli de et supra dictis bonis possessionibus fructibus redditibus prouentibus iuribus et obuencionibus et eorum occasione prestitis desistant omnino et cessent et quilibet eorum desistat et cesset cum effectu, nec ipsi seu aliquis eorum ipsos dominos Abbatem et Conuentum Monasterii sancti Pauli predicti super premissis seu eorum occasione quomodolibet impetant aut aliquis eorum impetat per se uel alium seu alios publice uel oeculte quouis quesito colore; sed permittant et quilibet eorum permittat ipsos dominos Abbatem et Conuentum dicti Monasterii Sancti Pauli pacifica possessione et integra ac plena percepcione possessionum bonorum fructuum et reddituum ac prouentuum iurium et obuencionum predictorum prout illis hactenus gaudebant gaudere. Monemus insuper modo et forma premissis vniuersos et singulos Colonos Censuarios agricolas pensionarios arrendatores arrendarios occupatores debitores et detentores supradictos communiter et diuisim; ne de cetero dictis dominis Abbati et Conuentui Monasterii sancti Martini in Phana aut alicui alteri, quam prefatis dominis Abbati et Conuentui Monasterii sancti Pauli seu eorum legittimo procuratore per eos ad hoc specialiter constituto de fructibus redditibus et prouentibus ac iuribus et obuencionibus terrarum et bonorum supradictorum respondeant seu eorum alter respondeat aut responderi faciant uel permittant quoquomodo. Quod si forte dicti domini Abbas et Conuentus dicti Monasterii sancti Martini de Phana et alij supradicti premissa omnia et singula prout ad eos et quemlibet eorum communiter uel diuisim pertinet, non adimpleuerint seu aliquis eorum non adimpleuerit et mandatis nostris ymo verius apostolicis huiusmodi non paruerint seu paruerit cum effectu, extunc prout exnunc et exnunc prout extunc in ipsum Abbatem et in omnes singulariter singulas personas dicti Monasterii sancti Martini de Phana nec non in contradictores quoslibet et rebelles qui premissis nostris ymo verius apostolicis monicionibus et mandatis effectualiter non paruerint, salua moderacione infrascripta circa dominos Patriarcham Aquilegensem, Archiepiscopum et episcopum dicta Canonica monicione premissa excommunicacionis, in Conuentum vero dicti Monasterii sancti Martini in Phana suspensionis et in ipsius Monasterii sancti Martini in Phana ecclesiam interdicti sentencias ferimus in hijs scriptis et promulgamus. Si vero prefati Abbas et Conuentus dicti Monasterii sancti Martini in Phana alijque in hac parte contradictores et rebelles huiusmodi nostris processibus infra dictos sex dies non paruerint realiter et cum effectu, prefatas excommunicacionis et suspensionis sentencias quod absit dampnabiliter incurrendo exnunc prout extunc et extunc prout exnunc, vos omnes et singulos ecclesiasticos supradictos qui pro parte dictorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli fueritis requisiti, tenore presencium sub dictis penis requirimus et monemus modo et forma premissis, quatinus dictos Abbatem et Conuentum Monasterii sancti Martini in Phana et quoscumque alios contradictores et rebelles singulis diebus dominicis et festiuis in vestris ecclesijs campanis pulsatis et candelis accensis et demum extinetis et in terram proiectis sic ut premittitur excommunicatos suspensos et interdictos publice denuncietis et euitetis ac ab alijs ita denunciari et euitari faciatis et permittatis, vbi, quando et quociens pro parte ipsorum dominorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli vigore presencium fueritis super hoc requisiti seu aliquis vestrum fuerit requisitus, donec aliud a nobis uel superiore nostro desuper habueritis mandatum. Si autem dicti Abbas et Conuentus Monasterii sancti Martini in Phana et alij contradictores et rebelles pretactas excommunicacionis suspensionis et interdicti sentencias ac vestrarum denunciacionum huiusmodi per quindecim dies dictos sex dies immediate sequentes sustinuerint animis eorum induratis, extunc prout exnunc et exnunc prout extunc huiusmodi nostros processus et sentencias continuando aggrauantes, vobis vniuersis et singulis supradictis tam ecclesiasticis quam secularibus et alijs quibuscumque Christi fidelibus ad quorum noticiam presentes littere peruenerint, in virtute sancte obediencie et sub penis infrascriptis districcius inhibemus, ne prelibatis Abbati et Conuentui Monasterii sancti Martini in Phana seu quibuscumque alijs in hac parte contradictoribus et rebellibus ut premittitur excommunicatis suspensis et interdictis huiusmodi sentencijs durantibus cibo potu loquela furno molendino empcione vendicione mutuacione agrum vel vineam colendo seruiendo aquam uel ignem ministrando hospitando salutando cantando legendo et diuinis immiscendo seu in processionibus eundo aut quouis alio humanitatis solacio nisi in casibus dumtaxat a iure permissis quoquomodo participetis seu participent aut participare presumatis seu presumant, alioquin in omnes et singulos cum ipsis excommunicatis suspensis et interdictis rebelliter participantes, nisi infra tres dies ab huiusmodi participacione a die sciencie computandos continue sequentes destiteritis seu destiterint, extunc prout exnunc excommunicacionis sentenciam ferimus in hijs scriptis et eciam promulgamus. Et si prenominati Abbas et Conuentus Monasterii sancti Martini in Phana et alij contradictores et rebelles huiusmodi excommunicacionis suspensionis et interdicti sentencias per alios quindecim dies prefatos viginti vnum dies immediate sequentes animis eorum sustinuerint ad modum aspidum surdarum induratis, extunc cum non immerito contra tales tamquam dominici gregis infectiuos ad grauiora debeat procedi, vnde qui vnica pena non contenti plures pene contra eos de rigore iuris sunt infligende. Idcirco auctoritate apostolica qua fungimur in hac parte vos omnes et singulas personas ecclesiasticas supradictas modo et forma quibus supra requimrius et monemus, quatinus in presencia dictorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Martini de Phana et aliorum excommunicatorum supradictorum in quibuscumque tam kathedralibus quam Collegiatis Conuentualibus Regularibus et parrochialibus ecclesijs ac Capellis, ad quas et infra quarum limites immunitates et parrochias ijdem excommunicati et suspensi venerint, cessetis et ab alijs quantum in vobis fuerit faciatis et permittatis cessari a diuinis dictamque cessacionem ibidem post eorum et cuiuslibet ipsorum abinde recessum vsque ad octo dies firmiter obseruetis et faciatis ab alijs obseruari, donec aliud a nobis uel superiori nostro desuper habueritis in mandatis. Sed si prefati Abbas et Conuentus Monasterii sancti Martini in Phana et alij contradictores et rebelies ac rebelliter cum eisdem participantes huiusmodi excommunicacionis suspensionis et interdicti sentencias ac denunciaciones aggrauaciones et reaggrauaciones ac censuras per alios quindecim dies prefatos triginta sex dies immediate sequentes animis eorum quod deus auertat sustinuerint Pharaonis duriciam imitando, ad sancte matris gremium tamquam proprie salutis immemores timore dei postposito redire non curantes, merito tunc contra eos ita obstinatos auxilium brachij secularis debet inuocari, quia quos timor dei a malo non reuocat, ad temporalem salutem coherceat seueritas discipline. Hinc est quod vos omnes et singulos dominos . . Patriarcham Aquilegensem Archiepiscopos episcopos duces nobiles barones Comites milites militares armigeros proconsules Consules et ciues et presertim Illustres dominos Comites Goricie ac nobiles de Coloreth et de Spenberg et quoscumque alios ab ecclesia seu Imperio iurisdicionem habentes, et vniuersos Christi fideles cuiuscumque dignitatis status gradus ordinis uel condicionis existant, communiter et diuisim auctoritate supradicta tenore presencium requirimus et monemus primo secundo et tercio peremptorie, auxilium brachij secularis et vestre potencie in huiusmodi excommunicacionis negocio invocando, vobis nichilominus et vestrum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub penis suprascriptis quas ipso facto nisi feceritis quod mandamus volumus incurrere, districte precipiendo mandantes, quatinus infra tres dies postquam pro parte dictorum dominorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli fueritis requisiti et aliquis vestrum fuerit requisitus immediate sequentes, quem terminum vobis vniuersis et singulis supradictis pro omni dilacione et canonica monicione assignamus, prelibatos Abbatem et Conuentum dicti Monasterii sancti Martini in Phana et quoscumque alios contradictores et rebelles ut premittitur excommunicatos suspensos interdictos et aggrauatos ad obediendum huiusmodi nostris processibus per arrestacionem dicti Monasterii sancti Martini in Phana et aliorum beneficiorum et bonorum suorum mobilium et immobilium ubicumque locorum consistencium compellatis ac fructus et bona huiusmodi dictis dominis Abbati et Conuentui Monasterii sancti Pauli predicti ac eorum Sindico seu procuratori legittimo tradatis et assignetis, vbi, quando et quociens pro parte ipsorum dominorum Abbatis et Conuentus dicti Monasterii sancti Pauli fueritis super hoc requisiti seu aliquis vestrum fuerit requisitus, donec aliud a nobis uel superiori nostro desuper habuerit in mandatis. Monemus insuper modo et forma quibus supra vos omnes et singulos supradictos et presertim ecclesiasticos, quatinus statim visis presentibus, vbi quando et quociens super hoc pro parte dictorum dominorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli predicti fueritis requisiti seu aliquis vestrum fuerit requisitus, dictas litteras apostolicas et nostrum processum et in eis contenta uel saltem substancialem effectum eorundem prelibatis dominis Patriarche Aquilegensi Archiepiscopo episcopo necnon ducibus Comitibus baronibus nobilibus Militibus militaribus proconsulibus Consulibus Armigeris Ciuibus et alijs quibuscumque iurisdiccionem spiritualem uel temporalem habentibus et eorum locatenentibus vbilibet constitutis eos propter hoc personaliter accedentes communiter uel diuisim publicetis intimetis et insinuetis et ad eorum intellectum exponatis necnon ipsos et eorum quemlibet ad execucionem eorundem processuum in domino exhortemini ac moneatis auctoritate nostra ymo verius apostolica et requiratis, et nichilominus huiusmodi nostros processus ac sentencias et censuras contra dictos Abbatem et Conuentum dicti Monasterii sancti Martini de Phana ac alios contradictores et rebelles et rebelliter cum eis participantes excommunicatis suspensis et interdictis fulminatis, singulis diebus dominicis et festiuis infra missarum et vesperorum solempnia in faciebus et ambonibus vestrarum et eciam aliarum eccleliarum populo ibidem ad diuina congregato solempniter, pulsatis campanis et candelis accensis et demum extinctis et in terram proiectis publicetis cum decantacione Responsorij Reuelabunt celi etc. et Psalmi Deus Laudem meam, tociens quociens super hoc fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, donec dicti excommunicati suspensi et interdicti huiusmodi nostri processibus pereant cum effectu et a nobis uel superiori nostro beneficium absolucionis meruerint obtinere, publicetis et publicari faciatis ac permittatis. Vobis vero Reuerendis in Christo patribus dominis Patriarche Aquilegensi Archiepiscopis et episcopis predictis quibus reuerenciam pontificalis dignitatis deferendum duximus in hac parte, si contra premissa uel aliquid premissorum feceritis per uos uel alium seu alios publice uel occulte directe uel indirecte, sex dierum canonica monicione premissa, ingressum ecclesie interdicimus in hijs scriptis. Si vero huiusmodi interdictum per alios sex dies prefatos sex dies immediate sequentes sustinueritis, vos simili canonica monicione premissa in hiis scriptis suspendimus a diuinis, verum si prefatas interdicti et suspensionis sentencias per alios sex dies prefatos duodecim dies immediate sequentes animo quod absit sustinueritis indurato, vos simili canonica monicione premissa exnunc prout extunc in hijs scriptis excommunicacionis sentencia innodamus. Prefatasque litteras apostolicas et hunc nostrum processum volumus penes dictos dominos Abbatem et Conuentum Monasterii sancti Pauli predicti uel eorum Sindicum seu procuratorem remanere et non per uos seu quemuis alium contra ipsorum dominorum Abbatis et Conuentus Monasterii sancti Pauli predicti voluntatem quomodolibet detineri laniari amoueri uel maliose deturpari. Contrarium vero facientes prefatis nostris sentencijs prout superius per nos late sunt, sex dierum canonica monicione premissa volumus subiacere. Mandamus tamen vobis copiam fieri de premissis si eam pecieritis et habere volueritis petencium tamen sumptibus et expensis. Absolucionem vero omnium et singulorum qui prefatas nostras sentencias uel aliquam earum incurrerint quoquomodo, nobis uel superiori nostro tantummodo reseruamus. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium premissorum presentes litteras seu presens publicum instrumentum nostrum processum huiusmodi in se continens per Petrum notarium publicum scribam nostrum infrascriptum fieri mandauimus nostrique Sigilli appensione iussimus communiri. Datum et actum in Ciuitate sancti Andree Lauentine in domo habitacionis nostre sub anno Natiuitatis domini Mo quadringentesimo secundo Indiccione decima die mercurij decima nona mensis Juli, hora terciarum uel quasi, pontificatus prefati Sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacij diuina prouidencia pape noni anno tredecimo, presentibus honorabilibus ac discretis viris dominis Hainrico decano ecclesie Lauentine predicte, Erhardo Widmär Rectore parrochialis ecclesie in Byscholffsdorf Salczburgensis diocesis, et Leonhardo laico Judice Ciuitatis sancti Andree Lauentine antedicte Testibus ad premissa vocatis pariter et requisitis. – Et ego Petrus de Noua domo Pragensis diocesis Imperiali auctoritate notarius publicus ac dicti domini Executoris et coram eo scriba quia predictarum litterarum apostolicarum presentacioni recepcioni perleccioni Citacioni concessioni inhibicioni monicioni requisicioni sentenciarum fulminacioni omnibusque alijs et singulis premissis dum sic ut premittitur per prefatum dominum Executorem et coram eo agerentur et fierent, vna cum prenominatis testibus presens fui eaque sic fieri vidi et audiui, ideoque presentem processum de mandato dicti domini Executoris manu propria conscribendo in hanc publicam formam redegi Signoque et nomine meis solitis et consuetis vna cum Sigilli appensione eiusdem domini Executoris signaui requisitus in fidem et testimonium omnium premissorum.
Source Fulltext: SCHROLL, Urkundenbuch St. Paul (= FRA II/39, Wien 1876) S. 303-312
Notes:
1 Urkunde Nr. 2
2 Siehe Urkunden Nr. 19, 29, 41.
Places
- St. Andreä im Lavantthale
Haus-, Hof- und Staatsarchiv, St. Paul, Benediktiner (1099- 1499) 1402 VII 19, in: Monasterium.net, URL </mom/AT-HHStA/StPaulOSB/1402_VII_19/charter>, accessed at 2024-11-22+01:00
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.
You are copying a text frominto your own collection. Please be aware that reusing it might infringe intellectural property rights, so please check individual licences and cite the source of your information when you publish your data
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success