useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Chartularium Sangallense 03 (1004-1277) Nr. 959, S. 62-63
Signature: Nr. 959, S. 62-63
no graphic available
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
25. September 1193, St. Gallen
Bischof Diethelm von Konstanz bestätigt die Stiftung einer Pfründe in der Kirche Turbenthal durch die St. Galler Ministerialen Bernhard, Hugo und Walter von Turbenthal und deren Verwandte Beringer und Rudolf von Turbenthal.
Source Regest: 
Chartularium Sangallense III, Nr. 959, S. 61 (Thurg. UB VI, S. 771, Nachtrag 4.).
 

orig.

Current repository
StaatsA Zürich C V 41.

Siegel an geflochtener Schnur, stark besch., sitzender Kleriker, Rand fehlt.
Material: Pergament
Dimensions: 36/21,5 cm
    x
    + In nomine sancte et individue trinitatis amen. Ego Diethalmus dei gracia Constantiensis ecclesie episcopus1. + Quoniam antiqusa) hostis nostre invidens immortalitati bea||tam et gloriosam condicionem, qua homo creatus fuerat, multis miseriis et incommodis per suam venenosam suasionem debilitans, hominem caducam ducere vitam et madida degere memoria || effecit, ideo ne quecumque homines fecerint et rationabiliter ordinaverint, per longum processum temporum oblivionis caligine in posterum obumbrentur, scriptis perhennari cana sanctorum patrum sanxit || auctoritas. Notum sit igitur tam presentibus quam post futuris omnibus bone voluntatis hominibus, quod quidam devoti e˛cclesie˛ sancti Galli ministeriales Bernhardus scilicet sacerdos et fratres eius Hugo et Waltherus de Turbatun2 et cognati eorum Beringerus et Rovdolfus de eodem loco hoc in presentia Ovdalrici in cenobio sancti Galli reverendi abbatis3 precibus obtinuerunt, ut consensu et licentia ipsius abbatis pro remedio anime˛ sue˛ parentumque suorum prebendam ex possessionibus suis in e˛cclesia Turbatun, que e˛cclesie˛ sancti Galli pertinet, hoc modo instituerint, ut videlicet clericus in presenti ab ipsis oblatus Ovdalricus nomine a plebano eiusdem ecclesie Diethalmo hoc pacto prebenda instituta investiretur, ne aliquid iuris in infirmorum curis vel sepulturis sive oblationibus sive in aliquo, quod ad ius plebani spectare videtur, nisi plebano consentiente usurpare presumat sciens procul dubio, quod si manus in iura plebani, nisi sibi concessa fuerint, mittere presumpserit et a plebano de hoc in presentia memorati abbatis convictus fuerit, ipsa prebenda vacabit et ipsi plebano alium clericum prebenda investire licenturb) conceditur. Quod si etiam prebendarius nil de iure plebani sibi usurpaverit, sed forte alibi ecclesiasticis beneficiis ditatus fuerit vel si sponte vel moriendo cesserit, quousque Diethalmus iam dictus plebanus, cuius voluntate et consensu hec facta sunt, supervixerit, potestas alium investiendi eadem prebenda aput plebanum erit. Si vero plebanus ipse moriendo vel sponte cedendo in e˛cclesia locum dederit, successor ipsius etc) antiquior in predicta ministerialium parentela fuerit, prebenda vacante alium prebendarium secundum timorem dei infra mensem concorditer eligant ac electum abbati supradicto prebenda investiendum devoti offerant. Quod si antiquo hoste persuadente in electione concordes non fuerint et infra mensem abbati clericum non obtulerint, ipse abbas habito saniori consilio secundum timorem dei prebendarium instituat, quo defuncto electio iterum ad plebanum et ad laicum redeat. Statutum est etiam, ne aliquis fundatorum vel advocatorum in prebenda illa ulla occasione emergente commodum aliquod assequatur, set quod pro remedio animarum parentum suorum institutum est, illud sine omni infestatione a fundatoribus et ab advocatis prebende˛ inconvulsum servetur. Ne autem hec instituta et tam rationabiliter ordinata per malignorum proterviam in posterum possint retractari et in scrupulum questionis everti, hanc paginam fecimus inde conscribi et nostri sigilli munimine roborari. Acta sunt hec anno dominice˛ incarnationis M°.C°.XC°.III°. indictione XIa. Olympiade Ia. anno decennovenalis cycli XVI°. epactis XV. concurrentibus IIII.or d) cum dominicalibus litterise), VII°. kl. octobris, presidente sedi apostolice˛ papa Celestino, imperante gloriosissimo Romanorum imperatore Heinrico IIII°, anno regni XXIIII°. imperii vero III°. Et si locus queritur, in curia Ovdalrici abbatis sancti Galli cenobii facta sunt. Testes huius negocii sunt Ovdalricus sancti Galli prepositus4, Heinricus decanus5, Ymmo et alii fratres eiusdem cenobii, Burchardus sancti Galli plebanus, Heinricus plebanus de Marhpach6 et alii clerici quamplures, Rovdolfus marshalchus de Valchinstein7, Ovdalricus dapifer de Sitervndorf8, Heinricus Magirzi, Ovdalricus causidicus, Rovdolfus de Capella9, preterea Heinricus sancti Galli portenarius10. Si quis autem huic scripto ausu temerario obviare presumpserit, in die mala rathan11, cum dominus ad iudicandum venerit, cum reprobris portionem inveniat. Amen.
    Source Fulltext: Chartularium Sangallense III, Nr. 959, S. 62-63.

    Original dating clauseVII°. kl. octobris

    Editions
    • E. Diener, Das Haus Landenberg im Mittelalter (1898), S. 152. - UB St. Gallen IV, S. 1252. - UB Zürich XII,355a.

    Comment

    Zum Datum: Die Elemente stimmen zusammen bis auf die Königsjahre, die Indiktion und die Epakten, welche je um 1 zu niedrig sind.


    LanguageLatein

    Notes
    a) A, statt antiquus. - b) A, statt licenter (ur-Kürzung, statt er-Kürzung). - c) Hier fehlt qui. - d)concurrentibus IIIIor auf Rasur. - e) A, statt C. dominicali littera. - 1 Diethelm v. Krenkingen, 1189-1206. - 2 Turbenthal, Bez. Winterthur ZH; sehr wahrscheinlich Vorfahren der Landenberger, welche seit 1209 bezeugt und auch St. Galler Ministerialen sind. Die Namen Beringer und Rudolf sind in der Familie oft bezeugt. Zudem stammt die Urkunde aus dem ehemaligen Familienarchiv Breitenlandenberg; vgl. Diener, a.a.O., S. 14f. - 3 Ulrich IV v. Tegerfelden, 1167-1199. - 4 Klosterpropst Ulrich, 1179-1193. - 5 Klosterdekan Heinrich v. Sax, 1193-1212. - 6 Marbach, Bez. Oberrheintal. - 7 Rudolf I. v. Falkenstein (Stadt St. Gallen). - 8 Ulrich v. Sitterdorf (Bez. Bischofszell TG; wohl identisch mit Singenberg). - 9 Rudolf v. Kappel (wohl Kappelhof Gem. Wittenbach, Bez. St. Gallen). - 10 Wohl der Klosterpförtner, am Schluss der Zeugenliste zugefügt (preterea). Hätte nach dem Dekan aufgeführt werden müssen. - 11 1. Kor. 16, Vers 22.
    Places
    • St. Gallen
       
      x
      There are no annotations available for this image!
      The annotation you selected is not linked to a markup element!
      Related to:
      Content:
      Additional Description:
      A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.