Wilhelmus dei gratia abbas¹ totusque conventus monasterii sancti Galli ordinis sancti Benedicti Constantiensis dyocesis universis Christi fidelibus presentem paginam inspecturis subscriptarum rerum noticiam cum salute. Humane conditionis habitudinem sapientis describit auctoritas, dicens eam nullo umquam || tempore in eodem statu posse consistere, quin aut ascendendo incrementum suscipiat aut descendendo per alicuius adversitatis obicem sustineat decrementum. Sane cum vir venerabilis memorie Bertoldus quondam dei gratia abbas² sancti Galli predecessor noster castrum seu oppidum in Grv^eningen³ cum suis pertinentiis, advoca||tia videlicet et aliis iuribus corporalibus sive incorporalibus quibuscumque, a nobili viro domino Lvtoldo de Regensperch⁴ emerit⁵ pro certa summa pecunie, que idem nobilis ab antiquo in feodum a monasterio nostro possedit, ac ante solutionem precii prefatus dominus Ber. antecessor noster viam fuerit universe carnis ingressus, obsi||dumque ac aliorum creditorum multitudine prefatum monasterium nostrum in tantorum debitorum mersum esset voragine, quod nisi celeri succursum ei foret remedio, in ruinam irrestaurabilem procul dubio devenisset^a), pie memorie dominus V^oI. de Gvtting(en) abbas⁶, qui prelibato Ber. in abbatia successit, urgente ut dictum est exactissima necessitate, cum non esset in rebus mobilibus, unde tanta mole debitorum posset monasterium liberari, prefatas possessiones, castrum predictum cum iuribus et pertinentiis suis quibuscumque, necnon alias possessiones monasterii de consensu conventus vel maioris partis exposuit venditioni, ut pensatis diligenter circumstanciis venderentur ille, per quas facilius posset resurgere ecclesia, ne omnino in exitium perpetuo mergeretur. Post multa igitur malis et dampnis intolerabilibus crebrescentibus prefatus dominus V^oI. abbas de consensu conventus sui monasterii vel maioris partis emptores invenit, qui decreto habito licitatione facta secundum formam iuris prehabitisque tractatibus publicis et occultis cum hiis, quorum intererat, conventu et ministerialibus nostri monasterii, dictum castrum cum curte, que dicitur Mvnchaltorf⁷ vulgariter, item alia curte, que dicitur Tvnrton⁸, cum omnibus iuribus corporalibus et incorporalibus, iuribus patronatus ad dictas curtes pertinentibus vendidit et tradidit serenissimo domino Rodolfo dei gratia Romanorum regi nomine liberorum suorum comparanti per ipsos liberos ipsorumque heredes titulo feodi ab ipso monasterio perpetuo possidenda, proprietate dictorum bonorum apud ipsum monasterium remanente, pro duobus milibus marcarum, que milia in hunc modum soluta exstiterunt prefato domino V^ol. abbati, pars antescripto domino de Regensperch et pars obsidibus, qui in obstagio districto iacebant obligati a prefato domino Ber. et conventu suo in emotione prefati oppidi primo facta, ita quod prefate summe solutio ad mille quadringentas marcas et quinquaginta tunc ascendebat, quam summam dictus V^ol. abbas recongnovit et conventus cum ministerialibus recongnoverunt et adhuc recongnoscunt se recepisse, et nos unâ cum conventu nostro recongnoscimus ipsam summam solutam esse et in utilitatem nostri monasterii conversam secundum modum suprascriptum. Deinde sepedicto domino V^oI. carnis debitum persolvente, ortis ex hoc contractu diversarum altercationum materiis, inter excellentissimum prescriptum dominum Rod. dei gratia Romanorum regem et illustres filios Albertum et Rodolfum duces Austrie et Stirie comites de Hapsbvrch et de Kibvrch Alsatie lantgravios⁹ ex unâ et nos nostrumque conventum ex parte altera post concertationem diutinam nobis et monasterio nostro dampnosam sapientum et proborum mediante consilio et tractatu sollempni habito et premisso, qui circa huiusmodi contractus premittendus est secundum canonicas sanctiones, in hunc modum compositio intercessit, in priori contractu inito per sep(ep)o(s)itum^b) dominum V^oI. antecessorem nostrum de duobus milibus marcarum restabant solvende quingente et quinquaginta marce in suplementum, quod de duobus milibus marcarum defecit, quingentas marcas videlicet et quinquaginta recepimus, sicque duobus milibus completis supra summam conventam ducentas et quinquaginta marcas recipimus, acceptamus, immo acceptas habemus in supletionem precii non tantum iusti dicendo verum etiam altioris ad securissimam et plenissimam iustificationem contractus memorati, et de totali summa pecunie prelibate scriptis presentibus nobis recongnoscimus satisfactum et dictam pecuniam ac ipsam satisfactionem in utilitatem nostri monasterii evidentem fore conversas. Hac itaque compositione completa et perfecta, quia prefatam summam duo milia marcarum videlicet ducentas et quinquaginta marcas recepimus et acceptas habemus, renuntiantes exceptioni non numerate vel non tradite nobis pecunie, prefatum venditionis contractum de prelibatis castro et oppido cum curtibus antescriptis, iuribus patronatus et omnibus aliis universis iuribus locorum, hominibus, prediis, pratis, pascuis, nemoribus, aquis, aqueductibus, piscinis, viis et inviis, cultis et incultis presenti scripto ratificamus et ratum habemus, immo amplius et nos ipsam venditionem celebramus de novo in munimentum et cautelam, si in priori contractu de iure vel de facto quidquam fuerit vitiosum, dantes et tradentes conmuni consensu libere et absolute prefata castrum et oppidum et loca cum hominibus et iuribus omnibus suprapositis dominis . . ducibus Alberto et Rod. domini . . regis filiis sepedicti eorumque heredibus iusto et legitimo titulo feodali perpetualiter possidenda. Ne autem predicte venditionis contractus scrupulum aliquem seu dubietatem contineat, nos fide data nomine iuramenti promittimus et spondemus^c) sollempni interposita stipulatione, non contravenire vel contra eam venditionem quidquam per nos vel per alios facere, procurare vel attemptare publice vel occulte, renuntiantes circa premissa et quodlibet premissorum tam pro nobis quam pro nostro monasterio, nostris successoribus in evum, quicumque pro tempore fuerint, omni actioni, exceptioni, auxilio legum et canonum et constitutionis editorum vel edendorum ac specialiter beneficio restitutionis in integrum, iure minoris vel maioris, deceptioni ultra dimidiam iusti precii et exceptioni non numerate^d) pecunie, defensioni et auxilio non adhibite sollempnitatis debite, remedio constitutionis generalis vel particularis, necnon privilegiis et rescriptis impetratis vel impetrandis et generaliter omnibus auxiliis tam in genere quam in specie^e), quibus mediantibus ea, que sunt prehabita et premissa, in toto vel in parte aliqua eorundem possent ullo umquam tempore violari usque adeo, quod et in contrarium veniens publice vel occulte reus fracte fidei habeatur, et nichilominus dampna exspensas et interesse singulare refundere nos sollempni stipulatione obligamus, contractu venditionis prefato, prout est premissum, in toto et in parte nichilominus in suo robore perpetuo remanente. Ad premissa omnia et ad omnium perfectionem seu completionem nos . . abbas et conventus res nostri monasterii obligamus ypotecam prefatis . . ducibus in rebus antedictis constituentes scriptis presentibus per sollempnem et legitimam stipulationem. Promittimus^f) etiam et de evictione cavemus^g) warandiam prestantes super emptione predicta in omnibus rebus et iuribus supra expressis in omni foro seculari, forensi, ecclesiastico et civili. Nos^h) Berhtoldus prepositus¹⁰, Hugo et Hain. de Dvrrehaim, Marqwardus de Vering(en), V^olricus de Drupurch, Johannes de Gutting(en)¹¹ et Fridericus de Gundeluing(en) monachi monasterii sancti Galli antedicti ea, que sunt habita et premissa, confitemur presentibus et recognoscimus, prout suprascripta sunt, de verbo ad verbum rite et legittime fore facta ipsisque nostrum consensum expressum adhibemus et ad firmitatem eorundem ac ad indicium consensus nostri adhibiti huic instrumento per magistrum Berh. rectorem ecclesie de Wissinsperch¹² pro nobis et nomine nostro subscribi fecimus. Ego dictus magister Ber. nomine et de mandato omnium et singulorum prescriptorum monachorum subscripsi. Testes autem, qui presentes fuerunt, sunt hii: magister Berhtoldus de Luzelsteten canonicus sancti Stephani Constantiensis¹³, Hain. dictus de Glatte¹⁴, Walt. dictus Tihteler, Conradus capellanus dicti domini abbatis, Otto de Ainewiller¹⁵, magister Hain. de Herboltshaim¹⁶ et Berht. rector predicte ecclesie in Wissinsperch clerici. In quorum evidentiam pleniorem presentes litteras sigillorum nostrorum robore fecimus communiri. Datum et actum apud sanctum Gallum, anno domini M°CC°LXXX°IIII°. pridie kl. octobr. indict. XIIIa.

Source Fulltext: Chartularium Sangallense IV, Nr. 2130, S. 277-279.