Carta de aduocatis.

I. n. s. e. i. t. lleinvicm diuina fauente dementia tercius romanorum imperator augustus. omnibus christi nostrique fidelibus tarn futuris quam pre- sentibus notum esse uolumue. quod miolframmus ab bas prvmiensis et cougre- gatio s. saluatoris dolens abbatiam in insta aduocatorum et subaduocatorum. maxime autem bertoldi de harn, et filiorum eius insolcntia uexari. sepe cle- mentiam nostram et principum nostrorum idipsum lacrimal»liter proclaman* adiit. donee timoré et amore dei et ipsa iustieia compulsi. iilium nostrum henriciim regem et episcopum traiertensem. euonradum et henricum eomiteni palatinum. aliosque quamplurimos principes nostros' conuenire ad nouvm mo- naaterinm ipsius abbatis precepimus. pro iustieia inter eos examinanda. et in- iusticia prohibenda. Uentum est ad diem, abbas iterum et fratres sui ean- dem proclamationem faeiunt. quam huic carte iussimus annotari. quatinus ex iniusticie constderatione clarius eluceat decretum iusticiç. dco et uobis domni principes proclamamus. quod aduocatorum et subaduocatorum. maxime uero berctolji de ham et filiorum cius tanta super familiam et res çcclesiç s. sal- natorie excreuit insolcntia. ut ipse Ъе�?Миа publiée exactores suos super loca et uillas nostras ponat. et seruicium suum per totum annum, ubi ñeque cen- Hum. ñeque ullam omnino excepta aduoeatia proprietatem habet uel habuit. prout sibi uidetur constituât, et quasi debitum exigat. unde coacti exactores sui loca nostra predonum uice circumeuntes placitis iustis et iuiustis. peticio- nibus. nimis postremo inuasionibus.-ad ultimam homines nostros pauperiem redegerunt. et exire.de patria et herrditate sua mendicandi coogerunt causa. Super bec uero omnia ipse hospitia in curtibus nostris et in domibus l'ami- % liarum singulis quotiens uult accipit. post filii eius et serui deinde subaduo- cati et uenatores de rebus nostris et f'amiliç quantum sibi et suis übet sin- gnli accipientes. et ex toto abbatiam deuastantes. l'roclamatione facta filio nostro et regni principibus cause abbatis compatientibus et indignatione et elamore bertoldi et filiorum eius crudelissimam iniusticiaiu quasi uno ore in- crepantibus. lectis etiam et expositis in audiencia cunctorum omnibus testa- mentis signatis a pippini regis tempore ipsius çcclesiç conditoris. que pre dicate çcclesiç et aduocatorum officium et iura continebant. ipse adhuc inper tinacia obfirmatus. et irridens testamenta, dicens quod penna cuiuslibet que- libt.t notare posset, non ideo suum ius amittere deberet. tandem ad sue de- fensionis arma confugiens. ius uoluntarium solus hoc modo sibi constitué, ut semientes sepefate çcclesiç. quos ipse eligeret et nominaret. ius illud ([uod ipsi dicerent et sacramento firmarent. illud ipse probaret et sequeretur. Iluic conditioni abbas primum fortiter repugnauit. Uidebatur enim esse pcriculo- sum. ut rulictis testamentis sequeretur sacrameutum corum. qui datis mani- bus illi uel ab eo suscepto beneficio propter timorem sui uel rerum suarum illi adherebant. Uictus tamen eius importunitate et amicorum uix suscepto

464

consilio. hac conditione concessit, ut eorum qui iuraturi erant dimidiam par tem ipse abbas, dimidiam partem bertoldus nominaret. Qui rursum nisi so lus ipse cunctos nominaret. propositum reprobauit. abbate denique satisfacicnte inportunitati eins consensu suo. quos bertolfus nominauit pi'ocesserunt. et si- cut umquam rectius a maioribus suis acceperant. uel ad memoriam uerius re- uocaro potcrant. aduocatorum iura per singulas uillas diligenter prcdixenint. et predicta reuerenter sacramento sanxerunt. hçc sunt quç predixerunt et iu- rauerunt. Nullus subaduocatus siuc alia persona super res & familiam s. saLuatoris audeat placitare. peticiones faceré, hospicia querere, ipse aduoca- tus qui bann um ab impcratore siue a rege acceperit. tria sola placita in anno statutis in locis babcat. ubi quidquid uadimoniorum constituitur. dis- positis ad arbitrium abbatis siuc procuratoris ipsius uadimoniis. due par tes abbati. tercia aduocato persoluatur. Super officiales ministros et be neficia seruientium et omnia iura et curtilia abbatis nullam prorsus consti- tuendi. destituendiue potestatem habeat. nisi aliqua rebellio ibi fiat. Et de occiso intus uel foris s. saluatoris bomine. si per se abbas uueregeldum ac- quirit. nil aduocatus babeat inde. si uero aduocatus acquisierit. duas partes abbas. terciam aduocatus _accipiat. Nullum uerberare uel tondere sine abba tis uel tídelium suorum presentía et sociorum suorum iudicio présumât, et si se culpabilis red i mi t. preeium diuidant. Si abbas in dominicatu suo siluam ubi aduocatus bannum super bestias non habet ad noualia dederit. nichil ad uocatus inde habebit. Nullus seruientium abbatis pro culpa aliqua in domuni aduoeati uel usquam pro gratia sua acquirenda. siue ratione reddenda ueniat. siue rationem reddat. nisi in presentía abbatis. in plácito publico, sed ñeque mansionaríus aliquis nisi in curte ad quam pertinet. nulli hominum çcclesiç parefredum siue bouem aut uaccam uel porcum. seu ouem uel uestímentum. uel aliquid in domo sua aut in agro, seu in prato. uel. in uinea potestatiue auforat. Quisquís huiusmodi iuris est ut ad bubulcum iure possit constiïngi et qui censum de capitc suo persoluit. hic si extra potestatem fugerit. uel in tali loco ubi mngister eius iusticiam ab eo habere non potest, constiterii aduocatus aut missus eius cum legato abbatis illuc eat. et fugitiuum atque rebellera ad curtim proprium constríngat. Ubicumque res çcclesiç agri uide- licet ac uinee. siue decimationes. terra culta et inculta, infra aduoeatiam suam inuase fuerint. aut iuri çcclesiç retineat. aut de suo restituât. Ad tria pla cita quç prediximus unum seruicium. quç post pasca debetur ab abbate ac- cipiat. duo que familia sibi debet, talíter exibeat. unusquisque de familia obo- lum .1. in epiphania domini. alium in festo s. iohannis baptiste ad seruicium aduoeati persoluat. Curtes etiam determinate quç aduocato integrum serui cium debent. scripto mandate, et sacramento fírmate he sunt, uidelicet: met- tertdorf. rumaresheim. prumia inferior, gunninbretch. birgesbura. vualmares- heim. sephirw. merniche. sveche. iste autem dimidium persoluunt seruicium scilicet, ulmizo. meuirdisheim. buodenisheim. morlbach. deinisbnro. hertsbes- banefeth. Inch, mersche. huttingon. nanzenheim. badenheim. eddelendorf. In tegrum quoque seruicium erit unus modius tritici; situlç uini due, porcus unus. XII. denarii, porcellus unus. gallinç duç. modii auenç tres, dimidium

465

uero seniicium erit modius dimidius tritici. situla uini una. porcus unus sex denarü. gallina una. auenç modius et dimidius. Super bannum et licentiam de uineis colligendis et super piseationes fratrum nullam potestatem aduoca- tus habebit. placitum cum seruientibus id est scarariis s. saluatoris semper post natale s. remigii. VIII. die. in memiche placitabit. eadem die ex parte abbatis iam dictum seniicium integrum si uenerit aecipiat. si autem non ue- nerit. semientes de plácito absoliiti erunt. et uillicus de seruicio per totum ilium annum. In quocunque autem loco iure placitum habere debet, eadem die uillicus abbatis seruicium aduocato tribuat. et nusquam alibi, quia com- muniter debent frui. ibique constituía antiquitus die familia, si ei ante tres uel duos dies renunciatum non fuerit. in curte expectet placitum. quod si ab aduocato neglectum fuerit. uillicus de seruicio. et familia absoluta erit de plá cito. Unusquisque de familia diem unum in anno operetur aduocato ad pru- тг'ат siue ad harn et nusquam alibi. Hçc sunt aduocatorum iura et officia, et hec conditio inter predictum abbatem uuolframmum prumie et ipsius loci aduocatum berchdolfvm de harn et filios eius. et omnes post eos aduocatos. a filio quidem nostro et prineipibus nostris constituta et laudata. a seruienti bus autem ecclesiç iurata. que omnia ab ipso filiisque suis bene sunt laudata. sed in multis postea male seruata. Post mortem enim patris iunior filius in beneficio eius successit. qui rursum proiecto iure per uias patris passim in- cessit. quod herum abbas sepius proclamans. et quasi incunsolabiliter dolens, cum aliud non poterat. donum beneficii ftatri eius. b. uidelicet usque ad audienciam nostram. nostrorumque prineipum protraxit. ubi pertinacia tan ti malí patris et fratrie ab omnibus qui aderant intellecta. cum iure legali ne- gare ei posset, consilio tarnen nostro rogatuque non módico ibi in presencia nostra recepit. sed tali conditione ipso laudante et uix impetrante, ut si quic- quam de his que laudata a pâtre et a seruientibus çcclesiç fuerant iurata. ipse uel quisquam post eum infringeret. non aliud iudicium quam proscrip- tionem tocius beneficii. quod ab çcclesia teneret exspcctaret. Isti autem sunt qui aduocatorum iura predixerunt et sacramento confirniauerunt. roricus de tidendorf. uualterus de herlingesdorf. adelgents et mogerus de lizzingwn. adilgerus et engürich et uuizo de buodenesheim. adühart de hecilesrode. ro- rich de hetminesdorf. emost de badenheim. uvallerus de uuetUndorf. albewuin de svieuirdcii/ieim. Hçc sententia coram me prineipibusque nostris sic tandem est diffinita. nostraque auctoritate firmata. Hii autem testes sunt qui huic condition! aderant. kenricue rex filius noster. bruno archiepiscopus treuirensis. fridericus archiepiscopus coloniensis. iohannes episeopus êpirenii». burchardus episcopus manasteriensin. otto episeopus babetdiergeiisis. emehart episeopus miir- cinburgensis. otbertvs episcopus leodienais. et a Iii quamplurcs episcopi. frideri- cus dux. addbertus. gerardu». theodericii». comités, item gerardus frater ab batis. gerlach. meginherus. rïchuuin. evono. folcmar. hereman. heinrich. gun- dekar. erkenbolt. et alii plures.

йив bem golbncn 3}ифе ber îlbtei.

3KUtcIr$cinif$<é Uilunbciibudj. I.

30