Anno ab incarnatione domni nostri ihesu christi. D. CCC. LXXX. VLII. regni domni Arnulfi gloriosissimi regis, die calendarum maiarum acta est sinodus in suburbio metensis ciuitatis in ecclesia s. arnulphi ab archiepiscopo uenerabili Ratpodo treuerenni. et a rotberto predicte ciuitatis preside. Dado

133

quoque uirdunemis ecclesiç rcuerendissimus episcopus. et amoldua tuUemivm episcopus. et stephanus inclitus abbas. et multi sacerdotes cum comitibus et pluribus nobilibus. et deum timentibus uiris adfuerunt. ubi pari uoto pari- que consensu pro uera chántate et tranquillitate s. dei ecclesiç. quam rcde- init Cristas sanguine suo sibi maicera occurentes hec in commune presules loquuti sunt.

Cap. I: Episcopi et presbiteri et fidèles laici qui ante nos fuerunt. iuxta s. canonum auctoritatem sepius in christi nomine conuenientes. iusticiam dei statuerunt et idcirco pacem suis diebus habuerunt iuxta illud. quod scriptum est. pax multa diligentibus legem tuam domine, et hominibus bone uolunta- tis. Nos autem qui tanto tempore transacto conprouincialem sinodum non liabuimus. et inuiccm querere misericordiam dei negleximus. uidemus in no bis completum esse, quod per prophetam. dominus dicit. terram uestram in censpectu uestro alieni deuorant et erit in uastitate hostili. ergo qualiter a miimannia hec omnia in nobis completa sint nemo dubitat. quomodo etiam л peraersis christianis undique atteramur. omnes in commune sentimus. si- cut scriptum est: populum tuum domine humiliauerunt et hereditatem tuam tiexauerunt. Querenda est igitur pietas christi. qua pagani arceantur. et sta- tuenda est lex dei. qua crudelissimi gcntis nostrç homines a uastacione pau- pemm repellantur. Idcirco quicquid in nobis praue uoluntatis est abiiciamus. et de paganis. christo auxiliante, pacem obtinere ualebimus. auctoritatem ss. patrum contumacibus nostris inponamus. et uelint nolint pro timore etiam gloriosissimi nostri senioris amvlfi regis ad satisfactionem uenire faciemus. et sic iusticiam dei statuendo. poterimus eius misericordiam inuenire quem nos cognoscimus prauis actibus grauiter offendisse.

Cap. II. Dominus loquitur per prophetam dicens. adferte omnem de- eimam in horréis meis et probate me in hoc. dicit dominus, si non apper- uero uobis cataractas cçli et dedero uobis fructus usque ad habundantiam. scimus enim. quoniam peccatis exigentibus clauditur cçlum et fit nostris die- bns sepissime fames, ideo statuimus ut deinceps nemo seniorum de çcclesia sua accipiat de decimis aliquam portionem. sed solummodo sacerdos. qui eo loco serait ubi antiquitus decimç fuerant consecrate, ipse eas cum integri- tate accipiat in suam sustentationem et ad luminaria concinnanda. et basili- cae edificia. uestimenta quoque sacerdotalia et cetera utensilia suo ministerio congrua obtinenda. hec omnia episcopi de suis çcclesiis et ceteri attendere decreuerunt. unusquisque presbiter unam solummodo habeat çcclesiam. nisi forte antiquitus habuerit capellam uel membrum aliquod adiacens sibi quod non expedit separari. Est enim multum laudabile coram deo et hominibus. si unus presbiter unam çcclesiam salubriter prouiderit et utiliter rexerit. quo niam non est nobis cura animarum adhibenda pro temporali commoditate. sed cunctis sacerdotibus est optandum. ut cum suis ouibus a christo reci- piant pascua uitç aeternç. de uno manso et de terris pro sepultura datis et pro. IUI. mancipiis ucl eorum procreatione nullus census deinceps exigatur. et pro sepultura nullum pretium detur.

Cap. Ш. Sacerdotes qui uice moysia iram domni super populum se

134

uientcm precibus suis debent mitigare, attendentes etiam ne illud fiat quod scriptum est. maxima ruina populi in culpa sacerdotum fuit, nequáquam in sua domo aliquam feminam habeant nee matrem nec sororem. sed auferentes omnem occasionem satane angelieam uitam ducant. et domno deo casto cor pore et mundo corde finetemis scrukmt. Nam licet hoc s. litteris crebrius inhibitum esse uidcatur. tarnen quia hoc nefas in quibusdam oriri uidebatur. ideirco communi decreto statutum est. et hoc interdictum a s. sínodo nimium laudatum est cuneti presbiteri. ut libros et sacerdotalia uestimenta suo epis- copo in próxima sinodo ostendant. et ut crisma suum sub sigillo et sera semper custodiant. a prcdictis episcopis expresse commendatum est. Et ut nemo clerieorum arma portet uel indumenta laicalia induat i. e. cottos ucl mantellos sine cappa non portet et laici cappas non portent, et uullus alten suscipiat a fonte infantcm. nisi qui apprime signaculum i. e. abrenunciatio- nem diaboli et professionem catholice fidei tenuerit. ct infantem nequáquam duo uel plures sed unus a fonte baptismatis suscipiat. quia in huiuscemodi secta diabolo datur locus et tanti ministerii reuerentia uilescit. nam unus deus unum baptisma. unus qui a fonte suscipit debet esse pater uel mater infantis. �?е�? omnia generaliter interdicta sunt quia et grandis leuitas erat et grauitas uel religio clericalis nimis in talibus uilis efficiebatur.

Cap. IIII. Guntherus nietensis ecclesie primicerius obtulit libcllum pro clamations super iudeos qui habitant metis, quapropter interdictum est iu_xta capitula ss. patrum. ut nemo christianorum cum eis manducet et bibat uel quicquid comedi aut potari potest a iudeis accipiat, nimis cnim iuxta quod ait cesarius arelateusis ycclesie episcopus. indignum est atque sacrilegum eorum cibos a christianis sumi. cum ea quibus nos fruimur ab illis iudicen- tur inmunda, а�? sic inferióles incipiant esse christian i quam iudei. et omnes corum conuiuas ipse et s. siagrius vdiiomm episcopus cum aliis multis exconi- municauerunt.

Cap. V. In locis uero non consccratis. i. e. in solariis siue in cubicn- lis propter infirmos uel longius iter a quibusdam presbiteris sacrificium offe- rebatur. quod omnimodis interdictum est. ct ut basilicç a corepiscopis con secrate ab episcopis consecrentur roboratum est. quia iuxta decreta damasi pape, innocenta et léonin uacuum est atque inane, quicquid in summi saccr- dotii corepiscopi egerunt ministerio, et quod ipsi iidem sint qui et presbiteri. sufficienter inuenitur.

Cap. VI. Due sanctimonialcs propter suum facinus de monasterio s. Petri sine uelaminc erant eiecte. sed iuxta s. cañones s. sinodus constituit. ut uelamina illis redderentur et inti'a monasterium in ergastulo ponerentur. paruo pane et aqua breui cum habundancia uerbi diuini usque ud satisfactio- nem fruercntur. quidam etiam diaconus qui de sacrilegio confessus et con- uictus fuit, pro misericordia in carcere poni iussus est. interdicto ministerio, et ut pro �?о omnes generaliter orarent iniunctum est.

Cap. VII. Quedam femina nomino ana cum fratris sui consilio & auxilio, qui uocatur fvlcnun. et cum aliis consanguineis suis maritum suum dimisit et ad eum redire noluit. unde illorum sacerdos seruus dei uocabulo fdlcardus ad suam

135

dominara et ad eius fratrem ueniens. ut eos a tanto acelere traheret confes- tim ab eodem et suis complicibus cnstratus est. Pro bis omnibus ad sino- dum uocati uenire noluerunt et idcirco usque ad satisfactionem excommuni- cati sunt, uiri pestilentes uastabant miserabiliter istam prouinciam. pro quo scelere ad sinoduni uocati sicut scriptum est. eripite pauperem et egenum. alii uenerunt. alii uenire noluerunt. illi qui adiuerunt sinodo satisfecerunt. ce- teri autera canonice exconmiunicati sunt. Pari etiam tenore excommunicatus est quidam bomo uocabulo tkeodricm. cum complicibus suis, quia quandam uiduam fugiendo prostratam super corpus s. euencii rapuit et de monasterio traxit. et in uxorem sibi earn taliter sociauit. Quidam uir lantbertus nomine, iuterfieiens consanguineum suum ct ducens eius uxorem nomine uualdradam iurauit coram arcbiepiscopo. quod tale coniugium dimitteret. et iterum ei se sociauit et adhuc cam babct. idcirco excommunicatus est.

Cap. VUL Quesitum est a s. sinodo. quid de eis sacra fieri auctori tas iuberet. qui cum predictis excommunicatis communionem habeant. nam non tantum laici. uerum etiam presbiteri in celebratione misse excommuni- catos recipiunt. et quid de bis qui in eadem excommunicatione mortui fue- rint. uerum ad bee tanta auctoritas prolata est. s. petrus apostolus in ordi- natione s. dementis ita plebes alloquitur. si inimicus est alicui pro actibus suis, uos cum illo nolite amici esse et prudentcr obseruare debetis auertere uos ab eo. cui ipsum scntitis aduersum. sed ncc loqui his quibus ipse non loquitur, letras transgresseras s. jtetrvs et onmis auctoritas excommunicat. seruis autem a propriis libertis siue beneficiatis uenerabiles episcopi in com- munione dominorum absolutioueni dederunt. s. leo papa dc excommunicatis ct ita defunctis taliter decreuit. horuni causa iudicio dei est seruanda. in cu ius manu fuit ut telium obitus usque ad communionis remedium differrctur. nos autem quibus uiuentibus non communicamus mortuis communicare non possiunus.

Cap. Villi. Precando rogauerunt predicti episcopi. orare pro domno rege armdfo. et triduanum in proximo celebrare ieiunium. ubi cum litaniis et magna corporis afflictione preearemur deum. ut faciat nos conuerti ad se in toto corde et animo uolcnti. adaperiiit cor nostrum in lege sua et in pre- ceptis suis et faciat pacem et placeat redemptori nostro eripere oppressos. reuocare in angustiis constitutos et sic taba agendo mereamur obtinere hie indulgenciam et in futuro pacem sine fine mansuram. amen.

ЗДив einet neuem îlbfiitift.

128 Äonic, Sírnolf beftätiflt bem (Srgbiftftof ШЩЬаЬ ben ber 2íbtct ШйЩ. 888, ben 22. October.

In nomine sanctç et indiuiduç trinitatis. Amolfus diuina fauente gratia rex. Si nos qui regal i magnitudine prelati suinus causas ecclesiarum dei ad petitionee uenerabilium presidum nostro releuamus iuuamine atque regali tue- mur inunimine. id nobis ad mortalem uitam temporaliter transsigendam. ct

136

ad eternam féliciter obtinendam profuturam liquido credimus. Ideoquc noue nt omnium fidelium nostrorum tam presentium quam et futurorum sagacitas. qualiter uenerabilis Rathbodo Treiierensis ecclesie arcbiepiscopus adiens celsi- tudinis nostrc clementiam auctoritates sue ecclesiç de quadam abbatia cuius uocabulum est Medelacha obtulit obtutibus nostriß. Cum autem casdem auc toritates in nostra presentía rclegi fecissemus. repperimus qualiter a beato Luduuino quondam Treuirorum arebiepiscopo idem monasteriiun ad memo- ratam fuisset delegatum ecclesiam. sed instinctu Uuidonis pro tempore ab- stractum. attamen a prçdecessoribus nostris regibus uidelicet ae imperatori- bus Pippino. Karolo augusto ibidem fuisset restitutum atque illorum aueto- ritate confirmatum. Nos uero boc idem prefatum monasterium cum omnibus suis adiacentiis propter amorem dei ac postulatione eiusdem loci presulis ad iamdictam ecclesiam Treuerensem isto nostrç auctoritatis precepto fecimus confirman. Per quod decernimus atque iubemus. ut boc stabile per cuneta témpora permaneant. manu propria subter cam firmauimus. et anuli nostri impressione sigillari iussimus.

Data. XI. Kal. Nouembr. anno dominicç in carnation is. D. CCC. LXXX, VIE indictione. VII.

Asbertus cancellarius etc. Littera putrefacta im Balduineo.