useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Urkunden Brandenburg I (Google data) 175
Signature: 175

The transcription and metadata of this charter are scanned by a OCR tool and thus may have low quality.

Add bookmark
Edit charter (old editor)
Zoom image:
99999999
MDCLXXXV1I. gtarffymmg unb ©sinbntp ber aWorfgrafen griebrid^ be* Slettent unb be$ Sun- gem mit bc» §erjogen SSkrtelaff unb SBarm'm bent Stcltcrn unb 3ungeru W» Comment* Stettin,
Source Regest: 
Novus Codex diplomaticus Brandenburgensis - Urkundensammlung zur Geschichte der auswärtigen Verhältnisse der Mark Brandenburg und der Beziehungen ihrer Regenten zum Auslande, Nr. 175, S. 419
 

ed.
Current repository
Novus Codex diplomaticus Brandenburgensis - Urkundensammlung zur Geschichte der auswärtigen Verhältnisse der Mark Brandenburg und der Beziehungen ihrer Regenten zum Auslande, Nr. 175, S. 419

    Graphics: 
    x

    »om 29,2Jiai 1448.

    Von godes gnadenn wy fridrick, des hilligen Romischen Rikes Ertzkamerer vnd fridrick, gebruder, Marggrauen tho branndburg vnd Burggrauen tho Norembeige, wartslaff, Barnym'die older vnd barnym die junger, gebruder vnd vedderen alle hertogen tlio Stettin, tho pomeren, der wende, der Cassuben vnd fursten tho Rugeiv, Be- keunen vor vns vnse eruen vnd nakomelinge vnd dhon witlicken alien, dy dessen briefl sehen, horen ader lesen. So als wy vndereinander tho vn willen, twitracht vnd veyhd«;n mit vnn- sen landen vnd luden gekomen, dardorch nichf alleyne grott vorderflf vnd schade vns vnd den vnlen, Sunderen ok anderen landeu vud luden erftanden firr; So hebben wy bedacht vnd tho'fynnen thogen, efft sulk vnwille, twidracht vnd veyhde lenger stunde vnd nicht by- gelegt werde, dat id iurder mer grotteren scliaden vnd vordertT brengen ihochte vnd lieb- -ben darvmb, gode tho lone, dens hilligen.Romischen Rike tho dinste vnd tho eren, dy lande tho belredende vnd vme des gemeinen nultes vud belteu wilen, vnd ok von fundeilcker fruntschop wegen, vns mit wolbedachten vnd frien willen samtlicken to eynander vorbunden vnd voreynet, vorbinden vnd voreynigen vns ok iegenwardichliken jn crasst desses briesss, Als hiruagefebreuen steyt: Thorn ersten, dat wy vnnse eruen vnd nakomen alle vnnle leue dage an einander srundtlicken ineynen, eren, forderen, vorantwerden vnd vnuser ein des an deren schaden vvaren vnd sien beste mit worden vnd werken vngeuerlicken vnd getrwlicken vermeynen scholen vnd willen, gelikerwyss alle dat vnsem yewelickeu liftTicken fumes an- drepe one geuerde. Wy scholen vnd willen ok an ein ander, wor vnuser eyn des anderen to eren vnd rechte mechtig iss, mit Hue vnd gude gelrwlickeu behulpen vnd geraden sein tho alien vnnses yewelicken noden, krigen vnd geschessten, ane alleileye hulperede vnd geuerde, doch hirjnn vnd in alien anderen vor vnd nageschreuen stucken vnnsen hilligen va- der den pawess vnd die hillige Romische kerke, den allerdurchluchtigsten vnsern hern den Romischen konyngk vnd dat hillige Romische Rike vthgescheiden, darwedder wy vns nicht vorpinden. Es Ichal ok vnnser keiner des anderen vyhpnt nicht werden vmb nymandes noch vmb nynerleie fake, noch on beschedigen noch beschedigen laten edder vnnsen Mannen, die- nern vnd vnderdanen, die in vnnsen landen ader anderen landen beleten find, des nicht ge- staden tho donde in keinerleywies on geuerde. Geschegen ouer darbouen yennicherley to- grepe effte beschedinge vth vnnser eyns landen edder vth anderen landen von vns ader

    408

    anderen Hern Mannen, dyneren edder vndersaten in >des 'andern heren landen, So schall vnnser yewelick dem anderen trwlicken bystendig vnd behulppen sien, den ader dy, die sulke thogrepe ader schaden gedhan bebben, erenstlicken dar tho tobrengen, dat sodan schade mit eyden edder wedderdaet gekeret werde in vier weken vnd na deme wy des ermanet wer- den ane wedderrede vnd on alle geuerde. Et scbal ok vnnser furlten vorgnannt keiner ny- nen diner tho dinste noch sufst nymande in vorsprekinge ader verdedingnisse nehmen, hie fchal one to vorne fragen, eflt hie icht feyde effte vnwille tho dem anderen deyle meynde tho bebben. Vnd worde sick dat also erfindeD, so schall dy suluen in nynerleye wiess up- nemen on des anderen willen. Eriunde sich ouer darbouen an vnnser obgnannten sursten eynen ader mehr dinste ymandt, der widder dem anderen enycherley tosprake, feyde ader vnwillen meynde tho hebben, So schall dy here, des diner der ader dye weren, die so tho- sprake vnde feyde meynden the hebben, tho dem anderen deyle to stundt tho eren vnd tho rechte gantz mechtig syn vnd den ader dy dart bo holden, vmb ein sodan geschichte na vth- wisinge desser vnnser verschryuynge thu vtdrachte to komen. Welker ouer dar ouer deme so nicht tho folgende meynde, Als denn fchal sick die here, by deme hie were, des ader der to stundt vtheren vnd dem anderen deyle getrwlicken auer sie behulpeu syn vnde ge- raden an alles geuerde: vnd himp schall vnnser keyner dem anderen sine dinere vnd vnder- dane bynnen vpd buten landes beseten, der hie to eren vnd rechte mechtich were, up disse hirnageschreuen vthdracht nicht vorvnrechten ader vorwaldigen, noch vorvnrechten noch vor- , waldigen laten on geuere. Were ok dat tusschen vns vorgnannten sursten, vnnsen eruen ader nakomelingen nu furdermehr icht schelinge vpstunde, dat god nicht enwolle, Is vorlaten, das vnnser Jevvelick deyl, mit nahmen wy Marggreuen viere vth vnnserem Rade, nem- licken die Gestrengen vnd Erbaren vnnse liuen getrwen hans von waldow Ritter, lu- deke von Arnym, hans von bredow vnde Arndt von krummensehe, vnd wy her tog en Viere uth vnnserem Rade, nemlicken die gestrengen vnd Erbaren vnnse liuen ge trwen Hennyngk von jessmunde, Ridder, Gherd Beer, Hinrich Austyn vnd Claus ftedingk dartho geuen, schicken vnd bescheiden vnd dy dartho ore geloffte vnd eyde dhon laten scholen, dat sie in desser nageschrenen stede, wu vaken des not.werdt, to- famen komen vnde sodane gebreke vnd schelinge tosuren vnd richten scholen vnd willen, so hir nasolget vnd geschreuen steyt: vnd wo der einer ader mehr von dodesswegen aueginjje buten landes sure ader sufst gehindert worde, dat he alsodan sake nicht gewarden konde oder mochte, Also dann scholen vnd willen wy andere eyn oder mehr an des ader der aff- gegangen ader henwechgefaren edder gehinderden stede setten von vnnsen Raden oder nam- hafftigen ambachtluden, alles dat tho vulfurende, dat in desser eyninge von vns geschreuen ader begrepen iss on geuerde. Sunderlicken scholen sie durch sodaner gebrekinge willen, wu sick die gemaket hebben ader maken worden tusschen vns sursten tho premptzlow komen vnd sulke schelinge vnd Stote, wu sick dat geboren worde, na aller notdurfft ver- horen, handeJen vnd mit witlicker fruntfchopp ader mit rechte richten vnd entscheiden an gpuerde. Vnd diesuluen vnnse Rede an beidersyt vnd alle, die mit en ryden, scholen thu vpp vnd von sodanen dage vnde stede vnse seker vnd feylich geleyde hebben vnd von vns,

    vnnsen eruen vnd nakomelingen vnuordacht bliuen on alle geuerde. Ok schole wy vnd willen alien vnd yewelken vnnsen,mannen vnd dineren vnd vnderdanen vnd alien den, die vns to- uorsprekende vnd thovordedingende staen, nicht gestaden, dat eyn des anderen fygent werde angripe, beschedige, upholde ader bekiimmere wedder an Hue edder gude in nynerleye wiess, funderen eyn iewelick schall sick von dem anderen an rechte genugen laten, in maten hir nagescriuen steyt Also gewynnen Ridder, knechte, Manne vnd vndersaten edder die vns to- vorsprekende ader thouordegedingende staen, fie find vth vnnsen landen ader jn vnnsern Ian- den beseten eyner ader mehr Schulde ader thosprake tho vns marggraue edder hertogen, Ridderen, knechten, Mannen ader anderen vndersaten einen ader mehr; dat scholen vnd wil- len wy vnnser ein dem anderen verkundigen vnd thowetende dhon. AIs denn scholen wy vorgQannten sursten darna bynnen Sessweken, So vns dat vorkundiget werdt, dem ader den dat nott sien werdt, in die vorschreuen statt premptzlow vnnse Rede ein iewelick dry dartho fchicken, die ok ore eyde dartho don scholen vnd also dem ader den eyn srundtlick recht vor den suluen vnnsen Reden, die wy an beydersiit dar tho geschicket vnd gegeuen hebben, gan vnd widerfaren laten vnd darann getrwlicken sien, dat sulk recht, als sie spre- ken, vulgetogen, gerichtet vnd nynerleye wiss verholden werde, ane jndracht, arch vnd one alles geuerde. Konden ouer vnse Rede sick des rechten torn ersten dage nicht verdragen, so mogen sie wol surder dage dartho bescheiden, doch dat die saken geuerlicken dar nicht mede verlengett werden. Gewunnen ok vnnser hern ein Burger vnde gebure thosprake effte schulde, wu iffte woman sik die maken wurden, So scholen der ader die dy tosprake vnd ire clage forderen, vor den Amuachtluden, den Reden der Stede edder den Richteren in den Richten, dar die antvverder beseten is, die dem kleger ok ua aller notdurfft recht laten gan vnd des behelpen scholen. Vnd darbouen schal men nymande dy anders to rechte wol beseten is ader sick in besundern rechte nicht vorwillet ader verplichtet hesst, bekummern, upholden eddpr besetten. Vnd dess gliken scholen ok vnse Mann von beidersiet von vnnsen burgeren ader buren, elst sie ennyge schulde tho en gewunnen, recht forderen vnd nehmen in den steden vnd gerichten, als vorgeclaret is vnd geschreuen steyt, an arg vnd alle ge uerde. Geschege ok dat vnnser beydersiit burger ader bure thosprake hadden ader gewun nen tho vnnsen Gebaren mannen, So scholen vnd willen wy den suluen burgeren vnd ge- buren ein srundtlick recht gan vnd wedderfaren laten von den gnannten vnnsen mannen vor vnnsen Reden, in tyd, stede vnd mate, als vorgeschreuen steyt. Mochten sick die vorge- schreuen vnnsen Rede des rechten nicht verdragen ader evnych werden, So scholen sie ei nen ouerman uth des hern Hade, die ader des man, Burger ader bure cleger is ader sien, kysen vnd nehmen. Wes dann die ouuermann scheiden vnd spreken werdt, dem scholen vnd willen wy vnd die vnnsen, dem des angeyt, gehorlam syn vnd werden, dat upnemen vnd vulfuren ane wedderrede vnd geuerde. Vnd wolde ymandt dem gesprokenen rechte vngehorsam werden, dy schall in alien vnnsen landen vnd gebiden vorachtet sien, den ader dy wy ok als einen vorachteden man to liue vnd gude versolgen scholen vnd willen. Et schal ok vnnser obgnannten sursten keiner des andern fygent, echterer vnd Rouere in sinen landen, Sloten, Steden vnd gebyden witliken vnd mit vorsate nicht husen, hegen, schermen 5><wptt$. ii. asb, lv." 52

    410

    noch den nynerleye tolegginge, vorderinge, hulpe noch Ratt dhon noch durch fine gedwenge vnd landtweren nicht komen laten heymleken ader openbar, edder den sinen gestaden, dat fie dat deden in keinerley wiess, vnd en ok neyn geleide geuen noch geuen laten, denn na vthwifinge vnd inholdung vnnser eyninge on geuerde. Weret ouer, dat vnnser eyns mann vnd vndersaten eyn ader raehr, ader sosst ymandt vnder vns in vnnsen, landen darauer be- scheidiget worden vnd sodan Roff vnd nahme in des anderen lande, Siote, Stede ader ge- bide qwemen vnd dat man demsuluen Roue ader name vp frischer dat nafolgede ader in vir dagen darna vnd diesuluen nafolger vim se ambachtlude, mann, Stede ader vndersate essche- den ader vorderden, So scholen wy ader vnnse Ambachtlude, Mannen, Stede edder vnder saten, die also geeysschet vnd angerupen worden, to den beschedigeren des rechten helppen, dat die nahme ane wedderrede gekaret vnd wedder geuen werde, vnd na rechte ader gna- den wandel darvmb erginge on geuerde. Ok scholen vnd willen wy in alien vnnsen am- bachten vnd gebieden bestellen, dat men die knechte, die eygene perde hebben, nicht husen, hegen, entholden noch on srede ader gleyde geue ader hebben schole, sie hebben denn hern in vnnsen landen geseten, die fie vorspreken, vordedingen ader orer mechtig find. Es schal ok vnnser keiner des anderen lande vnd lude, Slote ader Stede wedder den anderen nicht jonehmen, vordedingen ader on hulpe noch Ratt widder den anderen dhon in nynerleywiess on geuerde. Wor sick ok dat also maken, dat vnnser ein dem anderen to solgende esschede vnd forderde, welker dat vnder vns were, So fchal om die also gefordert worde tho stundt na sinen beste vermoge folgen vnd behulpen fien, Vnd also balde die geforderde des ande ren hern landt beruret, die on gefordert hedde, die scliall om temelicke notdorst an eten, drincken vnd (uderinge geuen, so lange dat dat geendiget werdt, darvmb die folge geschege, vnd also lange die geuordpde in dess suluen hern lande is on generde. Gescheget denn, dat wy mit godes hulppe Stride, Reisige haue ader gefangen wunnen, dy schal men buten na antale der lude, dy wy vp dem felde hebben. Gewunnen wy ok slote ader Stede, die in vnnsen landen gelegen find, dy schal die-here beholden, in des landen die belegen find: wes wy ouers von Steden vnd Sloten in andern hernn landen gewunnen, die scholen wy deylen na antale der lude, die ein iewelick dartho gehatt hefft. Sunderlicken efft sick dat ok maken worde, dat vns ymandt, wie die were, von vnnsen landen vnd luden, wo wy die itzundt hebben ader surder gewynnen mochten, ader susst von vnnsen gerechticheiden vnd jnnhewenden guderen dringen vud nodigen wolde, dartho scholen wy aneynander, wor vnn ser eyn des anderen tho rechte mechtig iss, mit gantzen truwen behulppen, bistendig vnd geraden fien, dat vnnser yewelk darby bliue on geuerde. Were ok, dat vnnser hern eins vndersate eyn ader mehr vns weddersetich vnd vugehorsam worden, So scholen vnde widen wy an einander getrwlicken behulpen lien, den ader die gehorsam to makende vnd welker vnder vns sursten den anderen also* vmb hulpe gefordert hedde, dy schall sick ane des an deren fursten mit dem edder densuluen weddersetigen nicht fredeu, richten noch sonen, hie thie denne den anderen in sodann srede, richtinge vnd Sone ane alles geuerde. Vnd durch surder vnd gruntlicker eynicheit willen hebben wy vns obgnannten fursten mit einander vn- derredet vnd belproken, dat wy marggrauen vnnse vogede tho Boytzenberch vnd den

    411 . .

    vnnsen von premptziow, vnd wy hertogen vnnsen vogeden vnd ambachtluden thorn olden vnd nygen Torgelow vnd den von Posewalk hieten vnd gebieden scholen vnd willen, Efft icht Rouerie vnd thogrepe schegen vnd ein von dem anderen geuordert vnd geeyschet worde, dat lie dat trvvlicken mit erenste weren, dartho dhon scholen in allermate, als offt on dat sulues ader in eren ambachten geschsen were. Vnd hebben den gnannten von premptz iow vnd posse walk beuolhen vnd gehieten, sodane vnnse buntniss, etiyge vnd fate mit uns touorspgelende vnd vns dartho tho holdene, dat sulke verschriuynge in alien eren stucken, puncten vnd artikelen Stede, vefte vnd vnnbroken geholden werden on geuerde. Et scho len ok alle vnnse ambachtlude in alien vnnsen landen nymande geleyde geueu anders denn na uthwisinge desser vnnser verevnynge. Geue man darouer ymand geleide, dat schall solken nicht helpen, Sunderen men schall ydermann rechts ouer sodann stailen vnd helpen vnuer- togelicken vnd on alles geuerde. Wy scholen vud willen ok delse bouengeschreuen vnnse eynige in ajle vnnsen landen, ambachten vnd gebieden openbarlicken gebiden vnd vorkun- digen laten, Dat sick ein yderman da ma wete tho richten vnd sick mit der vnwetenheit nicht entschuldigeo moge. Vnd wy vorgnannten Marggrauen thien mit vns in defse sate vnd buntnilse alle vnnse prelaten vnd hern geistlick vnd werlick, vnd sunderlicken die er- werdigen in god hern Steffen, bisschop tho brandburg, her Conrat, Bisfchop to hauelberge, hern johannsen, bisschop to lubus vnd Albrechte, Greuen von lindow vnd hern to Reppin, vnd wy ergenanten Hertogen thien jok mit vns in defse sate alle vnse geistlick vnd werlick vnd sundergen den dufchluchtigesten hochgeboren fursten hern, her Erick«n, der Rike dennemarke etc. konyngk vnd alle ander hertogen tho Stettin vnd den Erwerdigen in god hern Hennyge, Bisschopp tho Camyn, darwedder wy vns nicht vorbinden. Ok thien wy ergnannte marggrauen vnd hertogen fampt- lich in sulke vnnse buntniss vnd eynige den werdigen hern Nickel Tirbach, meister sant johansordens vnde sine nokomenden meister dess fuluen ordens. Alle defse bouen- gescriuen stuncke (sic), punckte vnd artikel hebben wy obgnannten fursten aneinander by vnn sen furstlicken truvven, werden vnd eren gelouet vnd geredet stede, vaste vnd vnnbroken- licken tho holden alle argelil't gentzlicken hirjnn ulhgescheiden. Des tho orkundt hebben wy obgnannten marggreuen sridrick vnd frederick vnd wy ergnannte hertoge wartslaff vor vns vnd vnnsen bruder heren Barnym dem oldern vnd Barnym die junger vnnses yewelickens jngesigel an delsen brieff laten hengen: Vnd wy Burgermeister vnd Ratmann der Stede premptziow vnd posewalk Bekenuen ok in dessen brieffe vor vns die vierwerke vnd gantze gemeyne der gnannten Stede, dat wy defse vnnser gnedigen bern bunlnifse getrwlicken vnd flitigen holden vnd vorderen vnd diefuluen vnse gnedigen hern dartho holden willen, dat dy in alien stucken, puncten vnd artickelen stede, vaste vnd vnuerbrokenliken geholden werden: vnd hebben des tho orkundt vnd bekentniss der gnann ten Stede jngesigel by der gnannten vnnser gnedigen hern jnligel an dessen brieff laten hen gen. Getuge hirby vnd ouer find gewefen die Erwerdigen jn god hochgeboren, wolgebo- ren, Gestrengen vnd Erberen Er hennyngk, Bisschop tho Camyn, her Adolff, furste tho Annhalt vnd Graue von Aschkanien, Albrecht, Graue von lindow,

    52*

    412

    here to Reppin, Curdt, Greue von glichen, Er Nickel Tirbach, meister sunte johans orders, Her laurentz, Abpt to podeglow, Her wedege von Ra- myn, Domprouest tho Camyn, her fridrich Sesselman,JDoctor vnd Cantzler, her Berndt moltzane, Domhere to Camyn, hennyngk von jassmunde, Ridder, Curdt flemyngk, marsschalk in pomeren, jurge von waldenfels, Camermeister, paul von Conerstorp, Voget tho Boytzenborch, Cone Barfutt, Gerd bere, Michel home, Arndt von Crummensehe vnd fusst velemehr gelouenwerdiger lude genuch. Gescheen vnd gegeuen tho Premptzlow, Am middeweke na sunte Vrbanus dage, Na cristi vnnses Hern geburt vierteynhundert iar vnd darna jn deme Achte vnd viertigestem jare.

    Mai) Urn. Xwcm&a. £cl;n« • 5oJ)lal< Su^c III, 78.

    MDCLXXXVlll. SDer £er$0ge SBartelaff unb SSarmm grflomitg ait bie 9J?arfgrafeit Dart JBronbenburg fiber bte Coeslafjuug bcr ©efangenen, »om 30, 2Rat 1448,

    Wy Wartslaff vnde Barnym, veddern, van gadefgtiaden to Stettin, to pom- mem, der Cassuben, der wende hertogen vnd flursten to Rugen, don kundt vnd apenbar vor allermennichglick — So wy vnns vp huden datum disfes briues mit den hoch- gebaren sursten vnsen liuen ohem hern frederike, des hilgen Rom. R. Ertzkamerer vnd fredericken, Brudern, Marggrauen to Brandborch vnd Borggrauen to Noren- berge, gentzliken verdragen vnd voreniget, vnd alle gefangen, de dar Jegenwardich gewest lint, vnd den genanten vnsen liuen ohemen vnd den eren to steynde mit hande vnd mit munde leddech vnd loss gegeuen hebben, dat wy ok alle andern gefangen, de vp diffen dach nicht gewest sin, nemliken Henning Luderitze, Clans kerkow vnd alle ander vnbenumet den gnanten vnsen liuen ohemen to gehorende ok leddich vnd loss gegeuen heb ben vnd geuen fy also leddich und loss, wo dat behuff, nottroft vnd bestendich sin mach na eren vnd rechten vnd jn aller mate, alse wy sy jegenwerdich vnde personlicken mit munde vnd mit hande loss gegeuen hedden jn Crafft vnd macht desses briues: vnd wen de opge- nanten vnde ok vnbenanten de vnsen genanten liuen ohemen to stetnde vnde vnfe gefangen gewest to vnns kamen vnde begeren /in, dat wy fy mit munde vnd mit hande ok leddich vnd loss laten fcholen, als denne scholen vnd willen wy sunder alle hulperede, wederrede vnd jntrage sulke alle, de vnse gefangen gewest sin, mit munde vnd mil hande leddich vnd loss laten etc. Geuen to Premtzslow, jn dem jare des heren cristi gebort vyerteynhuB- dert yar jn deme achte vnd vertigesten yare, in deme achteden dage vnses hilgen licham- mes dage.

    9tad> bem Criginak bti Sl <3tf). Jtob..«rd)iBe« 469, 3.

    413

    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.