+ In nomine domini septimo decimo anno principatus domni nostri guaimari gloriosi principis, mense augustus, tertia indictione. Declaro ego sellictus domini gratia abbas monasterii sancte marie et sancti benedicti situs intus hanc salernitanam cibitatem, hubi ad corpus dicitur, quoniam pars nostri monasterii abet rebus in finibus mitilianense, qui est terra cum arbustu et abellanietum et quertietum, totum in unum coniunctum in locis qui nominatur aquabia, et cornu, et cassiano. Set propter grabiosum iter, unde ad ipsis rebus pergimus, bolueramus illut commutationis ordine dare et recipere exinde alia rebus, que nobis et nostri monasterii congrua fuerit. Et dum illut per plures diebus dibulgaminus, nemo inbenimus qui illut tollere boleret; quo audito eo, Maio presbiter et abbas hecclesie sancti maximi, quem domnus guaiferius olim princeps intus hanc salernitanam cibitatem a nobo fundamine construxit, dixit nobis, ut si dederimus im pars predicte hecclesie sancti maximi ipsa rebus predicti monasterii per finis et mensurie que inferius declaramus, ille autem daret pro exinde in pars predicti monasterii curte predicte sue hecclesie, qui est a foras et propinquo hanc cibitatem qui dicitur birideareo, quem per ipsum domnus guaiferius hibidem datum est, cum aqua de ribus faustini et palombara, qui in ipsa curte solita est benire per aquario antiquo. Nos autem talia audientes, cepimus inde habere colloquium cum theodericus adbocatorem nostrum et cum fratribus nostri monasterii; et inito consilio, comparuit omnibus nobis illut faciendum. Et dum illut pleniter perficere baleremus, ex utraque partes nuntiabimus illut supradicto domni guaimari exellentissimi ut per illius licentiam et absolutionem anc faceremus commutationem. Ille autem pro sua pietate ut bideret, si bonum per partes hebeniret, per se ipsum una cum petro iudice et complures nobiliores omines suis parentibus et fideles super ipsis rebus una nobiscum perrexerunt, et diligenter illut probiderunt et estimaberunt; set omnibus illis et nobis comparuit, ut ex utraque partes bonum ebeniret: post hoc factum, ipse domnus princeps solutionem nobis tribuit illud faciendum. Et hideo ego nominatus sellictus domini misericordia abbas, una mecum ipsum theodericus adbocatorem nostrum, ante presentia supradicte gloriose potestatis, et hibidem adesset ipsum petrus iudicem et alii nobiles, quem ex utraque partes combocabimus, per bona combenientia per hanc scribtionem commutationis ordine tradidimus tibi maioni presbiteri et abbati, una tecum esset romoaldus adbocatorem nostrum qui est comes et unum de dominii predicte ecclesie, et alii dominii ipsius ecclesie, pro pars et bice predicte hecclesie sancti maximi inclita supradicta rebus nostri monasterii, qui est, sicut diximus, terra cum arbusto et abellanietum et quertietum, totum in unum, per hec finis et mensurie. A pars occidentis fine bia antika, sunt inde passi duocentiquinque: a pars meridie fine predicti monasterii, inde passi centum sedecim, et ab inde rebolbente in pars septemtrionis passi biginti et medium, et ab inde rebolbente in pars orientis per fine ipsius monasterii et coniungente in ribus et per ipso ribus asscendente usque in bia, qui deducit secus ipsa fontana, per ista fine passi tricenti biginti unum: a pars orientis fine predicta bia, inde passi sexaginta octo, et rebolbente in subtus usque in unum terminem passi decem et medium, et iterum descendente per terminem in pars occidentis passos centum quadraginta unum, et ab inde rebolbente in pars septemtrionis passi centum octo, deinde descendente in pars occidentis usque in ipsa bia antika passi duocenti sexaginta sex, totum mensuratum ad iusto passum homini; hec autem tota et inclita supradicta rebus per supradicte finis et mensurie, sicut superius legitur, in integrum illut tibi iamdicto maioni presbiteri et abbati, una tecum ipsum romoaldus comes adbocatorem vestrum, pro pars et bice predicte vestre hecclesie sancti maximi tradidimus, cum omnia infra se habentibus et suis pertinentiis, et cum bice de ipse bie et bice vobis dedimus de ipsa fontana aqua inde auriendum, quantum vobis necessum fuerit et vestre hutilitatis iusta ratione hibi faciendum. Et pro confirmandam et stabiliscendam hanc nostra commutatione, per alia cartula que aput nos scribta retinemus, recepimus a bos exdicta rebus predicte vestre hecclesie sancti maximi qui est terra cum binea et bacuum et pomis, qui est, ut diximus, a foras et propinquo hanc cibitatem, hubi ad ipso birideario dicitur, sicut de de tribus partibus concluditur bie, et a pars orientis sicut medio ribus faustini disscernit; quam etiam et recepimus a bos pro bice iamdicte vestre hecclesie sancti maximi bicem et pertinentiam de ipsa aqua de ribus faustini et de ipsa aqua palombara et de aquario, unde consuetudo est aqua ipsa pergere ad ipsa curte, quod nobis dedistis hin oc ordine, ut licentiam et potestatem abeamus nos nostrisque successoribus et pars predicti nostri monasterii aquam ipsam de ipso ribus faustini et de ipsa aqua palombara lebare in cursum ipsum aquarum, in quo solita est pars vestre hecclesie sancti maximi aquam ipsam lebandum, et per cursum ipsum aquarum aquam ipsam deducere faciamus in kanale, quem pars vestre hecclesie positum habet a super bia caba, qui deducit iussta ipso ribus faustini et deducit per berelais et per ipsum canalem et per alium canalem, quod hibidem ponere debet monasterio sancti laurentii, et quanta aqua disscurrerit per ipsum canalem, quam pars nostri monasterii hibidem posuerit et per ipsum canalem monasterii sancti laurentii, tota discurrant per aquario, unde consuetudo fuit, usque in ipsa curte monasterii sancti laurentii, ubi ecclesia sancti sebasstiani dedicata est; veniente inter ipsa rebus sancti laurentii media tota ipsa aqua abeant pars archiepiscopio salernitano, et ipsa alia medietate dibidamus cum pars ipsius monasterii sancti laurentii: medietate tollad illud pars ipsius monasterii sancti laurentii, portandum in ipsis rebus suis, ad abendum qualiter boluerit, et ipsa alia medietate, quod est inclita quartam partem de tota ipsa aqua, abeant pars predicti nostri monasterii, portandum et abendum ad ipsa curte, quod superius nobis traddistis da ipso birideario per aquarium, unde consuetudo fuit pars predicte hecclesie sancti maximi aqua ipsa in ipsa curte portandum; et hubi in ipsa curte portaberimus, licead pars predicti nostri monasterii inde facere omnia que, aut qualiter boluerimus. Et quando ipsa aqua in predicta curte da ipso birideario portare boluerimus, licead pars nostri monasterii per ipsa rebus predicti monasterii sancti laurentii ingredere et regredere, absque damnietatem rationabiliter, et ipso aquario conciare, hubi ruperit et meruerit. Simulque et licead pars predicti nostri monasterii omni tempore totum aquarium ipsum, ab unde incipit a super ipsi canali et usque in ipsa predicta curte, quod nobis tradidistis, unde ex antiquitus cursit qui in pars vestre hecclesie sancti maximi pertinentem est, illum conciandum et edificandum, ut ipsa aqua perfecte exinde ire possat, sicut ex antiquitus inde cursit; et quando necesse fuerit canalem ipsum da ipsa aqua mutandum, sibe conciandum, potestatem abead pars predicti nostri monasterii illut hibi conciandum et mutandum, qualiter boluerint, et sic inde permaneamus cum pars ipsius monasterii sancti laurentii, sicuti pars predicte hecclesie sancti maximi exinde permanere debuit, belut scribtio combenientie et difinitionis continet, quem domnus antonius venerabile abbas ipsius monasterii sancti laurentii cum maio archidiaconus et abbas qui fuit predicte hecclesie sancti maximi, factam habunt, quem nobis et partibus predicti nostri monasterii cum tres alie scribtionibus dedisti. Finitoque bikaria ipsa aput nos ea ratione, ut amodo et semper tu nominatus maio presbiter et abbas, et posteros tuos, et pars predicte vestre hecclesie sancti maximi ea omnia que supra legitur, vobis tradidimus, securiter et firmiter abeatis possidendum, dominandum, et omnia exinde faciendum quod bolueritis. De qua per bona combenientia obbligo me qui supra sellictus domini misericordia abbas, et meis successoribus, et pars predicti nostri monasterii amodo et semper antistandum et defensandum tibi maioni presbiteri et abbati tuique successoribus tota et integra supradicta rebus, quod vobis tradidimus infra supradicte finis et mensurie, et cum bice de ipse bie, da omnis omines omnique partibus; et ipsa bicem quod vobis dedimus ad ipsa fontana, et bia ad ipsa fontana defensemus vobis vestrisque successoribus et ad pars predicte vestre hecclesie santi maximi a pars ursi filii maraldi, et a pars arechisi filii imperati, et a pars costantini filii maranci, et a pars ursi filii lazari, et a pars iohanni germani istius ursi filii lazari, et a pars mulieri nomine sika, qui fuit uxor ipsius lazari, qui sunt ad ipsa rebus bicini, et pars nostri monasterii cum illis factam babet dibisionem et diffinitionem; quam et defensemus vobis ipsa bice de ipsa fontana et bice de bia ad ipsa fontana da illi ominibus et partibus, qui pro pars nostra et pro pars predicti nostri monasterii preposuerint vobis et ad pars predicte vestre hecclesie sancti maximi qualiscumque causationes; et quando pars predicte vestre hecclesie de tota supradicta nostra tradictione boluerint per se inde esset autores et defensores, licentiam et potesstatem habeant bice predicti monasterii, cum qualis monimen et rationem inde abere potuerit, in omnibus inde causare et finem facere, qualiter boluerint; si autem, sicut dictum est, taliter illut non defensaberimus, aut si nos nostrisque successoribus vel pars predicti nostri monasterii quomodocumque per qualecumque ratione quesierimus illut vel exinde vobis vel ad pars predicte vestre hecclesie sancti maximi tollere aut contrare, seu remobere, vel alique causationis vobis exinde preponere, per bona conbenientia componere obligo me qui supra sellictus abbas et meis successoribus et pars predicti nostri monasterii tibi maioni presbiteri et abbati tuique successoribus et ad pars predicte vestre hecclesie sancti maximi mille auri solidos constantinos; seu, et quando in pars predicte vestre hecclesie sancti maximi necesse fuerit due de ipse scribtionibus quod nobis dedisti, hoc est, una continentem, qualiter antonius venerabile abbas monasterii sancti laurentii diffinitionem fecit cum maio archidiacono et abbate predicte hecclesie sancti maximi de ipsa aqua et de aquario suo ante petrus iudex et alii testes qui hibi scribti sunt, scribta per romoaldus notarius; et ipsa alia continentem, qualiter domnus grimoaldus archiepiscopus sancte sedis salernitane de ipsa aqua diffinitionem fecerad cum ipsum maio archidiacono, et per combenientia ipse archiepiscopus manifestabit, ut per ipsa curte sancti maximi qui dicitur birideario, de ipsa aqua tollere non bolere, scribta per petrus notarius, et hibidem scribti ipsum grimoaldus archiepiscopus, et ipsum petrus iudex et aliis, et pars nostri monasterii inde scire feceritis, pars nostri monasterii ille vobis vel ad pars predicte vestre hecclesie sancti maximi deant, ad abendum ille usque dies quaddraginta, et post ipse quaddraginta dies semper ille in pars iamdicti nostri monasterii salbe retdatis, ad abendum ille pars nostri monasterii omni tempore in supradicta rationem. Nam et si in partibus predicte vestre hecclesie sancti maximi necesse fuerit alia duobus scribtora, qui in una bolumine scribti sunt, unum ex illis continentem, qualiter radoaldus filius ermecausi donaberad guaiferi comiti filio dauferi, ut liceret illum et eius heredes omni tempore lebare et ducere aqua per ipsa terra eius da balle, da unde modo lebata est, et usque in fine fosscoaldi, scribtum de anno quinto domni ademari, de mense decembrio, sexta indictione, et hibidem scribti ragemprando notario, et ipse radoaldo, et radolfo filio leoni. Ipso aliut, qualiter andreas filius altei, et odelgari nepus eius pro se, et petrus germano suo in persona guaiferi comiti donaberat ermengnari bassum ipsius guaiferi, ut liceret ipsum guaiferi et eius heredes omni tempore lebare et ducere aqua per ipsa terra eorum in balle, unde modo decurrit da fine benedicti usque in bia pulbica, et istum similiter de eodem tempore et mense scribtum et a testibus roboratum, et pars nostri monasterii inde scire feceritis, tunc pars nostri monasterii ille vobis deant vel in pars predicte vestre ecclesie sancti maximi, ad abendum ille usque quadraginta dies, sicut et supradicte alie, et post quaddraginta dies semper ille im pars iamdicti nostri monasterii tote quadtuor salbe, quale ille vobis dederimus, retdatis, ad abendum ille omni tempore pars nostri monasterii in supradicta ratione; quam etiam et dedimus vobis pro vice predicte hecclesie una scribtio, qualiter ego prenominatus sellictus una cum toto adbocatorem nostrum ante presentia domni radoaldi abbati et alii testes dibidit cum benedictus et grimoaldus et iohannes et balsamus germani filii iohanni terra cum passtino de locum mitiliano, hubi proprio aquabia bocatur, per finis et mensurie. unde nos compreensimus pro vice predicti nostri monasterii sortionem erga ipso ribus, quem superius vobis confirmabimus, et illorum tradidimus inde in sorte ipsa alia sortionem per finis et mensurie, sicut ipsa scribtio continet, et per ipsa scribtio tingnaberunt illut in pars predicti nostri monasterii, scripta scribtio ista per iohannes notarius roborata sufficienter: predicta scribtio vobis dedimus pro defensionem de supradicta rebus, et quemammodum ipsi benedictus, et iohannes, et balsamus, et grimoaldus ipsa sua sortione de ipsa rebus in predicto nostro monasterio per ipsa scribtio tingnatum et obligatum abuerunt, ita semper tignatum et obligatum semper maneant in pars predicte vestre hecclesie sancti maximi, ut sic semper cum eis maneatis inde, sicuti pars nostri monasteriis cum illis inde permanere debuit, belut supradicta scribtio continet; et quando nos quesieritis habere autores de supradicta nostra bicariatione, detis nobis et ad pars predicti nostri monasterii ista scribtio, quod vobis modo dedimus, abendum nos illa usque dies quaddraginta, et nos et pars nostri monasterii supradicta bicaria vobis defensemus, sicut supra legitur, et post ipse quaddraginta dies salba ipsa scribtio, quale vos illam nobis dederitis, aput vos remittamus, abendum vos illa omni tempore in supradicta ratione et supradicta obligata pena. Et taliter scribere rogabimus te roderisi notarium actum salerno. + Ego qui supra petrus iudex + Ego qui supra sellictus abbas + Ego qui supra theodericus me subscripsi +Ego madelfreda + Ego petrus comes.

Source Fulltext: Codex Diplomaticus Cavensis, vol. CDC.004, -, Estratto da ALIM