Toletani III.

8 Gloriosissimus et piissimus dominus noster Reccare-

'-■ •'■ dus

a Ei codice canonum , de quo supra tit. 4. cap. 2. et tit.Je Exord. et epilag. cap. io» §. Reletti. qui quidem codex ex conciliis Nicxno , Sardicensi, Constantinopolitano I. Ephesino, Calcedonensi, simulque Provincialibus Grsecis, Africanis, ttispanis , « Gallis conflatus erat. Vide sis prsefat. nostram. b Pranermissa est conciliornm celebra- tio. c, Et disciplinse seu corredtionis restiturio negaretur. d Synodicae epistolae , eae scilicet, quas Romani Pontifices , adhibito romani cleri consilio expediebant, quorum insertas fuisse nonnullas Hispano conciliorum codici, colligas ex iniice , quem suo volumini I. de Antiquit. Eccl. Hixpatue , prsefixit Cajetanus Cennius, et Caid. de Aguirre volum. IV. ColleSt. Max. Vide sis priefat. nostram.

CONCILIORUM HISPANI.E. 529

dus rex. Universorum sub regni nostri potestate consisten- tium amatores nos suos Divina faciens Veritas, nostris prin- cipaliter sensibus inspiravit, ut caussa instaurandae Fidei ac disciplinae ecclesiasticae, episcopos omnes Hispaniae 1 no- stro praesentandos culmini juberemus. Prascedente autem diiigenti et cauta deliberatione , sive quae ad Fidem con- veniunt , seu quae ad morum corre£tionem 3 respiciunt; quum enim sensus maturitate, et intelligentiae gravitate constent esse digesta , nostra proinde auctoritas 3 id omni- bus hominibus ad regnum nostrum pertinentibus juber,, ut siquae definita sunt in hoc san&o concilio , 4 habito in ur- be Toletana anno regni nostri feliciter quarto , nulli con- temnere liceat, nullus praeterire praesumat. Capitula enim quae nostris sensibus placita, et disciplinae congrua a prx- senti conscripta sunt synodo , in omni aucloritate a, sive clericorum, sive laicorum, sive quorumcumque omnium observentur, et s maneant.

I. de observatione priorum canonum. II. de symbo- lo proferendo a populis in ecclesia. III. 6 ut episcopo non liceat rem alienare ecclesiae. IV. utepiscopo liceat 7 unam de parochitanis ecclesiis monasterium facere. V. 8 ut episcopis, presbyteris , diaconibus , ex haeresi venientibus jam non liceat misceri uxoribus. Vel quod hi, qui semper s* catho- Jici fuerunt, in cellulis suis cum mulieribus extraneis non morentur. VI. quod liberti ab episcopis vel ab aliis fa- cYi , et ecclesiis commendati permanere debeant liberi. VII. quod le&io in omnibus sacerdotalibus mensis 10 le- gi debet. VIII. quod de clero ex familiis fisci 11 nostri nullus umquam postulet a rege , et qui acceperit, irrita talis donatio maneat. IX. de ecclesiis ab haeresi transla- tis , ut 12 ad eos episcopos, in quorum sunt parochiis, permaneant. X. '3 de viduis , quaeque Voverint continen- tiam, teneant; et quae nubere elegerint, quibus voluerint nubant, aeque et de virginibus. XI. quod pcenitentes se- cundum modum antiquorum canonum agere pcenitentiam debeant. XII. quod qui voluerint pcenitentiam agere , prius tondeantur , aut habitum mutent. '4 XIII. quod non li- ceat duos clericos in forum '? caussare. XIV. 16 quod ju- daeis uxores , vel concubinas christianas habere, sive compa- rare mancipia christiana , et judaizare non Hceat, vel pu- blica officia peragere. XV. quod manere debeat firmum, si servi fisci nostri ecclesias fecerint, lt easque peculio di- taverinr. XVI. quod idololatriae cultura a sacerdotibus vel

0 Ftrmiter. XxX a

1 Al. nostro pra- sentari cuJmini.

2 Al. respiciunt, sen- sus maturitate... con- stant.

3 Al. hoc omnibus.

4 Al. aclo in urbe.

$ Al. maneant , id est.

6 Al. De episcopis, ut eis non liceat.

7 Al. unum de pa- rochianis.

8 Al. ut episc. et presb. et diac. ex hae- resi conversis jam.

9 Al. catholici fue- rint.

10 Al. legi debeat. VIII. Quod clericos ex.

11 Al. nostri um- quam nullus agere prsesumat, et qui... talis ofdinatio.

12 Al. ad epiico- pos... pertineant.

13 Al. de \iduis, quod qua; voluetint, continentiam teneant.. aeque de virginibus,

14AI. deesi cap.Xllh 1 $ Al. caussare caus* sam publicam.

16 Al. quod non li- ceat Judjeis de Chri- stianis ducere uxores vel concubinas , si- ve comparare manc. christ. et judaeis non liceat, vel publica of- ficia peragere.

17 Al. easque de peculio suo dotave- rint.

530 COLLECTIO MAXIMA

i Al. atque exter- minanda.

i Al. filium suum necaverit.... distrin- gatur.

3 Al. omniutn caus- sa.

4 Al. debeant a no- stris acluribus in

5 Al. deferenda sint.

6 Al. Ballimatthia:, vel Vallemantia;, et turpia cantica prohi- benda sunt a sancto- rum sollemniis.

7 Al. Si quis clericus ergo aut laicus harum sanftionum obediens observator esse no- luerit, superba fronte majorum statutis re- pugnans , si episco- pus.

8 Al. persona fuerit.

9 Al. si vero mino- ris loci.

to Al. in exilium.

a judicibus exquerenda sit, 1 atque examinanda.XVII. quod qui 2 filios suos necaverint, a sacerdotibus vel a judicibus distringantur. XVIII. quod semel in anno ad concilium sacerdotes et judices , atque acrores patrimonii nostri de- beant convenire. XIX. quod ecclesiarum 3 omnium dos ad episcopi ordinationem debeat pertinere. XX. quod sacer- dotes moderanter agere debeant per parochias. XXI. quod servi ecclesiae sive clericorum non 4 debeant a judicibus, vel nostris acloribus in aliqua angaria fatigari. XXII. quod religiosorum corpora cum hymnis et canticis tantum s de- ferenda sunt ad sepulcra. XXIII. quod 6 balimantiae , et turpes cantici prohibendi sunt a sanclorum sollemnitatibus.

Has omnes constitutiones ecclesiasticas , quas summa- tim breviterque perstrinximus, sicut plenius in canone a continentur, manere perenni stabilitate sancimus. 7 Si quis vero clericus aut laicus harum sanctionum obediens esse noluerit, si episcopus , presbyter , diaconus , aut clericus fuerit, ab omni concilio excommunicationi subjaceat; si ve- ro laicus fuerit, et honestioris loci b 8 persona est , me- dietatem facultatum suarum amittat, fisci juribus profutu- ram ; 9 si vero inferioris loci c persona est, amissione re- rum suarum multatus, 10 in exilio deputetur.

cap. iv.

Synodus Oscensis conjirmatur

in Concilio Egarensi anno 614.7« Exord.

Convenientes in unum episcopi provincia; Tarraconen- sis in locum Egara id sanda instituit synodus, ut consti- tutio e, quae dudum in anno tertiodecimo regni divae me- moriae Reccaredi regis , in concilio Oscensi constituta qui- dem , sed conscripta, minime fuit confirmata, ut in per- petuum valitura perduret. Integrum vide in cap. 6. de C/eric. castit.

a In codice, cui adjefbe jam fuerant, de quo supra. b Honestioris gradus : perso- na nobilis. c Vilis persona. d Hodie Tarrasa. t Vide cap. 5. de Cleric. castit.

CAP.

CONCILIORUM HISPANLE. 531