CAP. XIII.

Perniciosa consuetudo nequaquam 1 est reticenda , quae majorum statuta praeteriens, omnem ecclesix ordihem per- turbavit, dum alii per ambitum 2 sacerdotium appetunt,' alii oblatis muneribus Pontificatum assumunt , nonnulli etiam sceleribus implicati, vel 3 saeculari militiae dediti,in- digni ad 4 honorem summum ac sacri ordinis pervenerunt. De quorum 5 scilicet casu atque remotione 6 oportuerat qui- dem statuendum; sed ne perturbatio quamplurima ecclesia: oriretur, praeteritis omissis, deinceps qui non promovean- tur ad sacerdotium , ex regulis canonum * necessario cre- dirmis Inserendum , id est, qui in aliquo 1 crimine detecli sunt, qui infamis nota aspersi sunt, qui scelera aliqua per publicam 8 pcenitentiam admisisse confessi sunt, 9 qui in has- resim lapsi sunt , qui in hazresi baptizati aut rebaptizati esse noscuntur, qui semetipsos absciderunt, 10 aut naturali defeftu membrorum , aut decissione aliquid minus habe- re noscuntur , qui secundae uxoris conjundfcionem sortiti

G sunt,

a Auctoritatem Reeftam.

b Peculiaris eligendi forma, ad exemplum Mathue Apostoli. e Acccdat.

1 Al. est recipienda.

2 Al- sacerdotia ap- petunt.

3 Al- sxcularibus. '4 Al. honorem sum- mi.

5 Al. scilicet caussa.

6 /4/.oportueratqux- dam statuere.

* Ditt.ft. can.<;. qui in aliquo.

7 Al. criminedeten^ ti sunt.

8 Al. pcenitentiam se.

9 Al. vel qui in haj- resi.

10 Al- naturaliter defectione aliquid i nus.

5° COLLECTIO MAXIMA

i Al. aut a macito.

2 /4/.concubinas, aut fornicarias habuerunt.

sunt, 1 aut numerosa conjugia frequentaverunt, qui viduam vel marito reli&am duxerunt, aut corruptarum mariti fue- runt, qui2 concubinas ad fornicationem habuerunt, qui ser- vili conditioni obnoxii sunt, qui ignoti sunt, qui neophi- ti sunt, vel laici sunt, qui sazculari militiae dediti sunt, qui curice nexibus obligati sunt" , qui inscii literarum sunt,qui nondum ad triginta annos pervenerunt, qui per gradus ecclesiasticos 3 non accesserunt, qui ambitu honorem quae- runt, qui muneribus honorem obtinere moliuntur , qui a decessoribus in sacerdotium eliguntur. Sed nec ille deinceps sacerdos erit, quem nec clerus , nec populus propriaj 4 ci- vitatis elegerit, vel auctoritas Metropolitani, vel compro- vincialium sacerdotum s assensio exquisivit. Quicumque igi- • tur deinceps ad ordinem sacerdotii postulatus, et in his, qua; praedicla sunt, exquisitus , in nullo horum deprehensus fuerit, atque examinatus , probabilis 6 vitae atque do&rinae extiterit, tunc secundum synodalia vel decretalia constitu- ta , 7 cum omni clericorum vel civium voluntate ab univer- sis comprovincialibus episcopis, aut certe a tribus 8 in sacer- dotium die Dominica b consecrabitur , convenientibus cete- ris qui 5> absentes fuerint literis suis , et magis au&oritate vel prasentia ejus , qui est in Metropoli constitutus. Epi- scopus autem comprovincialis ibi consecrandus est, ubi Me- tropolitanus elegerit. Metropolitanus autem non nisi in ci- vitate Metropoli,10 comprovincialibus ibidem convenienti- bus. Si quis autem deinceps contra praedi&a vetita cano- num ad gradum sacerdotii indignus aspirare contenderit, cum ordinatoribus suis adepti honoris periculo subjacebit. Partem vide tn caj?. 24. de Metropolitis.

CAP. XIV. Ex Concilio Toletano XII. an.6%1. can.4.

11 Al nonfuerit. XJt in locis , ubi ej?iscoj?us 11 non fuit, numquam episcofus

ordinetur.

]VIajorum institutionibus12 contraire , et sandorum Pa- trum decreta '3 convellere , quid aliud est, quam vinculum

3 Al. non ascende- runt.

4 Al. civitatis elegit.

$ Al. assensus non exquisivit.

6 /tf/.vitaet doctri- na.

7 Al. cum omnium.

8 Al. in sacerdotem.

9 Al. absentes sunt.

10 Al. et compro- vincialibus.

12 Al ausu temera- lio contraire.

13 Al- convellere, et superiorum suorum effrenata libidine con- tra sanclissimam Apo- stoli doctrinam san- ctionibus reniti, quid aliud est.

SO-

a Curiales, ita dicti, quia civilia munera procurant. Senator lib. 9. epist. 3. Qui qui- dem a sacerdotii dignitate arcentur, ut enim ait Salvianus lib. 3. Quid aliud est curith rium , quam iniquitas? Et lib. j. Quot curiales ,tot tyranni.

b Ut in cap. a- de Ecclesiarum consecr.

CONCILIORUM HISPANI^. 51

societatis Chfisti abrumpere, et1 usurpatae praesilmtionis licentia statum totius ecclesia; dissipare ? Prosequente a igi- tur venerabili et sanctissimo viro fratre nostro Stepha- no b Emeritensis sedis episcopo, res nobis novellaj praesum- tionis usurpatione sese intulit pertra&anda , tanto 2 commu- nionis nostras judicio evellenda, quanto et pravitatis nosci- tur 3 ausibus perpetrata. Dixit enim , violentia principa- li c se impulsum fuisse, ut in Monasterio villulaz Aquis*, in qua venerabile corpus san&issimi 4 Pimeniie confessoris de- bito quiescit honore, novam episcopalis honoris ordina- tionem efficeret. Et ideo quia •> indiscreto et facillimo 6 assensu, injustis Wambx Principis jussionibus parens, no- vam et injustam illic Pontificalis sedis 1 praeele&ionem in- duxerit, ubi 8 canonica institutio id fieri omnimoda ratio- ne refellit, praedi&us idem vir prostratus 9 humo , medica- mine nostri praecepti et sibi dari«° veniam petiit, et quid potissimum oporteat fieri de persona ejus, qui illic ordina- tus fuerat, nostri oris sententia" decernendum poposcit.

Sed quia veraciter, immo communiter noveramus, prse- dictum Principem consilio levitatis agentem , non solum praecepisse, ut in praedicto 12 loco Aquis episcopus fieret, sed etiam ita eum consuetis obstinationibus '3 definisse , ut hic in Suburbfo Toletano inEccIesia Praetoriensi^Sandorum Petri et Pauli episcopum ordinaret, nec non et in aliis vicis vel villulis similiter faceret, ideo pro tam insolenti huuismodi ^disturbationis licentia, quid de hac re habe- rent canonum '* instituta , perlecta sunt; in primis epistola Pauli, ubi Tito discipulo , ut episcopos per civitates con- stituere debeat, praecepit; item ex concilio Nicazno, titu- lo ofravo^, ubi inter cetera praecipitur , ut in 16 civita- te non videantur duo episcopi esse; item ex concilio Laodice- no, titulo quinquagesimo septimo , »7 ubi dicit: Ubi Dice-

G 2 ce-

a Allegante: vox juridica.

b Qui huic Concilio , et Toletan, XIII. interfuit, et Toletan. XIV. per Vicarium, Maximum. Vide sis a cap. 29. de de Subscript. c A Principe illata-

d Si Roderico Archiep. Tolet. lib. 5. Hist. cap. 8. credimus , Talavera quondam vo- cata fuit Aquis ; unde suspicari merito possumus hanc fuisse villulam , ubi consecra- tus fuit episcopus ab Stephano, quamvis Talavera ad Toletanum pertineret; Stepha- nus enim in ecclesia Suburbii Toletani Episcopum ordinavit, ut in progressu ejus- dem canonis patet.

e Qui subscribit Concilio Tolet. IV. uti episcopus Asidonensis , vulgo Xerez, vel ut aliis placet , Medina Sidonia ; et Tolet. VI. uti episcopus Dumiensis , vel potius Tedoniensis, aut Asidonensis.

/ Prstorio , aut prope Prauorium , sive Palatium posita.

. g Vel potius canone 6. Conc. Sardicensis, quod sub nomine Nicajni a Romanis pras- sertim tradebatur.

t Vel, praceptionis licentia. Aut, praesum- tionis, statum.

2 Al. communi no- stro judicio con vellen- da.

3 Al. ausu perpetra- ta.

4 Al. Pinevii, Pune- nii, Pigmenii, vel Pi- nenti.

5 Al. ex indiscreto.

6 Al. assensu iliu- stris VVamba*.

7 Al. prselationem induxit.

8 Al. canonica con- stitutio.

9 Al. humi prsedica- mine.

10 Al. veniam petit.

11 Al. decerni po- poscit.

12 Al. loco aliquis episcopus.... cum con- suetis.

13 Al. definisset, ut in Suburbio.

14 At. extirpationis licentia.

15 Al. instituta, in medium proferri prat- cipimus. Tunc ha;c in ordine constituta per- lecta sunt.

Ad Tit. l.v. j.sed vulgata Ioco episco- pos, habet presbyte- ros.

16 Al. civitate una.

17 /4/.ubidicit:Non oportet, in vicis et in villulis episcopos or- dinari , &c. Iiem ex Concllio Africae, al. Carthaginensi se- cundo, titu.lo quinto, ubi Felix Selemselita- nus dixit: Etiam si boc.

52 COLLECTIO MAXIMA

I Al. et dioecesis.... proprium episcopum.

3 Al. vestras zsti- mate.

3 Al.Genee\ems,vel Genethlius.

4 Al. Africx , vel Carthaginensi quarto.

j Al. ubi dicit. .. al- terum episcopum.

6 Al. quod prstfatus sum.

7 Al. Sardicensi ca- pitulo sexto.

8 Al. episcopum, in quibusautea non fuit.

9 Al. ubi dicit.

10 Al. Remigiumac

Triferium.

11 Al. qui in usur- patione quadam vel usurpationis quadam deordinatione.

12 Al. Ouod ita his.

13 Al. Siquidem se ab hac caussa tali ex- cusatione.

14 Al. Sacerdotis.

cesis , quae episcopum numquam habuit , non habeat.

Felix Episcopus Silensitanus dixic etiam": Si hoc placet sanctitati vestrae , insinuo , ut dioeceses, quae numquam epi- scopos habuerunt, non habeant, 1 vel illa dioecesis, quas ali- quando habuit, habeat proprium. Secundum autem hanc pro- sequutionem sanctitatis 2 vestrae est aestimare, quid fieri de- beat. 3 Genedius Episcopus dixit: Si placet insinuatio fratris et coepiscopi nostri Felicis, ab omnibus confirmetur. Ab universis episcopis dictum est: Placet. Item ex Concilio 4 Africae tertio , titulo quadragesimo secundo , s ubi dicitur, ut non accipiat alium episcopum plebs, quae in dioscesi semper subjacuit. Epigonius enim episcopus inter cetera sic dixit: Hoc dico , non debere Rectorem accipere eam ple- bem, quae in dioecesi semper subjacuit , nec umquam pro- prium episcopum habuit; quapropter si universo sanctissi- mo Coetui placet hoc 6 quod prosequutus sum , confir- metur.

Aurelius Episcopus dixit: Fratris et consacerdotis nostri prosecutioni non obsisto, sed hoc me et fecisse , et facturum esse profiteor. Item ex Concilio 1 Sardicensih , ubi inter ce- tera praecipitur : Licentia danda passim non est; si enim su- bito aut vicus aliquis, aut modica civitas, cui satis est unus Presbyter, voluerit sibi episcopum ordinari, ad hoc ut vile- scat nomen episcopi et auctoritas, non debent illi ex alia pro- vincia invitati facere 8 episcopum. Item de sententia eorum, qui hujusmodi ordinationes taciunt, vel de his qui contra haec instituta canonum ordinantur, ex Concilio Tauritano, titulo secundo, 9 ubi dixit: Gestorum quoqueseriem conscri- bi placuit ad perpetem disciplinam, quod circa Octavium, Ursionem ,10 Remigium , Attrefoerium episcopos synodus sancta decrevit, 11 qui in usurpationem quamdam de ordi- natione sacerdotum ad invidiam vocabantur. 12 Quod eate- tenus his videtur indultum, ut de cetero hac auctoritate com- moniti, nihil usurpare conentur; r3 siquidem ea se ab hac caussa excusatione defenderint, qua dicerent, prius se non esse conventos.

Proinde judicavit synodus , ut si quis ex hoc fecerit con- tra instituta majorum , sciat is qui ordinatus fuerit, H sacer- dotii se honore privandum; et ille qui ordinaverit,; auctori- tatem se in ordinationibus , vel in conciliis minime retentu-

rum.

a Scilicet, in Conc. Carthagin. II. can. j.

b Can. 6. quem supra retulit tamquam ex Conc.Nicsno: nisidicas , plures quam vi- ginti fuisse Nicaenos canones.

CONCILIORUM HISPANLE. 53

rum. Non solum autem circa 1 memoratos episcopos hsc sententia prarvalebit, 2 sed etiam circa omnes, qui simili errore decepti, hujusmodi ordinationes perpetrarunt. His igitur fortissimis regulis effectum pii operis 3 apponentes, id communi definitione elegimus , 4 ut in locum villulae supra- diche Aquis deinceps sedes episcopalis * non maneat, neque episcopus illic ultra constituendus existat. Hic tamen 6 Cu- niuldus, qui contra majorum decreta illic videtur institutus fuisse episcopus , nullis canonum erit ad condemnationem sui sententiis 1 ulciscendus , quia non ambitione, sed Princi- p\s 8 impulsione illic constitit ordinatus. Et ideo hoc illi 9 remedium humanitatis concedimus , ut in sede alia deceden- tis cujuslibet10 episcopi transducatur a, et praediclus locus sub monastica deinceps institutione mansurus, non episcopali ul- tra privilegio fretus, sed sub Abbatis regimine , sicut hucus- que fuit, erit modis omnibus mancipandus. Jam vero de cete- ro generale 11 ponentes edichim , si quis contra ha*c Aposto- lica jussa , siquis contra ha?ccanonum interdicta venire cona- verit, ut in locis 13 illis episcopum eligat fieri, ubi episco- pus numquamfuit, sit in conspecru omnipotentis Dei ana- thema •, et insuper *3 tam ordinans , quam ordinatus gradum »4 sui ordinis perdat, quia non solum antiquorum Patrum decreta, x* sed Apostolica ausus est convellere instituta.