In nomine sanetae et individuae trinitatis. Henricus sextus dei gratia Romanorum

166 HEINRICH VI. 1191 DEC. 7.

imperatdr et .semper augustus in perpetuuin. Quanto maiora et clariora servitia cum omni fidelitate et devotione Papiae civitas sererenfesimo bonae memoriae genitori nostro ac nobis et imperio frequentius exhibuit, tanto ampliori gratiae nos.trae praerogativa et honoris ex- hibitione ipsam civitatein eiUsque recbores atque totum commune civitatis gratanter debe- mus honorare, fovere et promovere. Eapropter cognoscant universi fideles imperii per Italiam constituti, praesentes ac futuri, quod nos ex nostra iinpertali largitione et munifi- centia civitati Papiae et universo eius populo hanc gratiam et haec dona gratiae concedi- mus atque largimur, videlicet quod liceat oivitati Papiae ad honorem imperii ac nostrum et civitatis consules de communi et iustitia vel rectores eligere intus civitatem et extra per totum eius districtum. Qui consules vel rectores civitatis Papiae nobis nostrisque succes- soribus iurent fidelitatem, si illam non iuraverunt. Et si in Lombardia erimus a nobis in- vestituram et confirmationem gratis petant et recipiant. Et qui cousules habeant potesta- tem ante suam praesentiam duellum facere, minores restituere ac venditionibus minorum et emancipationibus auctoritatem praestare, similique modo adoptionibus ef donationibus ultra legitimam summam assensum et auctoritatem praebere, tutores quoque' 'et curatores dare ac constituere, et de Uberali atque crimmali causa cognoscere ac iudicare, et ius anim- advertendi in facinoxosos habere. et exercere, similiter et mulctare ac ius publicandi habere et publicare, et vindictam de omnibus maleficiis facere, et bannum dare et poenam et de banno absolutionem facere, atque iudicaturas et collectas, telonea et.pedagia, banna im- ponere et tollere, notarios quoque cum non erimus in Lombardia constituere; ita tamen, quod illi, qui fuerint in nostra absentia facti, a nostra maiestate cum erimus in Louibar.dia, recipiant confirmationem. Insuper quoque imperiali auctoritate civitati Papiae concedimus, ut appellationes non excedentes summam librarum viginti quinque imperialium fiant ante consules vel rectores Papiae, qm inde possint cognoscere et aliis delegare; excedentes sununam praedictam nostrae reservamus maiestati. Omnes etiam iurisdictiones, quas un- quam dux in suo ducatu seu comes ia suo comitatu aut marchio in sua marchia habet, eidem civitati Papiae infra ipsam civitatem et extra in toto episcopatu, comitatu seu di- strictu Papiae et speciaUter in locis infranominatis et eorum curtibus concedimus et con- firmamus. Confereado quoque imperiali munificentia Papiensibus nobis et imperio semper fidelibus ornnes usus et consuetudines, quas habent vel temporibus serenissimi quondam patris nostri habere consueverunt, seu quas rectores Papiae cum consilio credentiae non contra leges statuerint; aliae autem nuljam habeant finnitatem, nisi nostra fuerint factae vel confirmatae auctoritate. Praeterea concedimus, ut liceat rectoribus Papiae habere di- strictum, albergariam, hostem, carregium et onmes alias conditiones tam in civitate, quam in suburbiis e,t in ommbus castelUs, villis, plebibus et suis hominibus et in his omnibus locis, quorum nomina subscripta ^unt et infra coherentias locorum continentiir. Dlos quo- que usus vel consuetudines, quas Papienses soliti sunt habere in feudis, fictualibus, pre- cariis, rusticis ac in iUis, qui maleficia faciunt, eis iUaesas conservamus atque concedimus. LibeUariae etiam quae ante sententiam et legem datam in Roncalia ab* excellentissimo piae memoriae patre nostro de feudis factae fuerunt, sic permaneant secundum veterem usum, sed de caetero absque '.Ucentia dominorum non fiant. Concedimus etiam fidelibus nostris Papiensibus et eoruni mereatoribus per totam ItaUam cum rebus et personis per aquam et terram libere et secure ire, stare atque redire, neque cogantur dare maiorem guidam vel tensam seu pedagium nisi secundum bonum et iustum ac veterem usum. Possessiones- quo- que iura et allodia, feuda atque ficta, quae Papienses tenent seu soliti erant tenere, possi- dere vel quasi coimnuni nomine vel singulari, deinceps sine molestatione aliqua teiieant et

HEINfllCH VI. 1191 DEC. 7. 167

possideant. Insuper gfloque coneedimus et confinnamus civitati Papiae eiusque civibus omnia regalia quaecuuque sunt in civitate vel iuxta civitatem aut extra in toto districtu Papiae, secundum quod iam dictus excellentissimus quondam genitor noster eis concessit vel habere permisit. Pontes vero et ripas .Ticini speciali numificentia eidem civitati eius- que civibus pleno iure et omni integritate damus. ac imperiali auctoritate concedimus, sta- ■ tuentes itaque ut nulli alii liceat pontem super Ticinuin facere seu habere a loco Plumbia usque Papiafh, nec liceat alicui castrum, turrim, fossatum vel aliquam munitionem ifuepis- copatu seu comitatu vel dLstrictu Papiae facere seu reaedificare atque habere, et specialiter Lomellum velin eius curia aliquid vel.in alia noinine Lomelli, riisi communi voluntate Pa- piae. Item quoque concedimus et mera liberalitate iam dictae civitati donamus, ut liceat civitati Papiae ducere flumina et explicare atque purgare et alveos reficere et ripas munire, videlicet Ticinum, Cadronam,' Ollonam, Baronam, Misclam, Agoniam, Tardubium, Coiro- num, Stapholam et omnes alias aquas, quas ipsa civitas .Papiae ad suam utilitatem deri- vare potuerit; praecipienies ut non liceat aliciu' civitati vel loco seu alicui pergonae vel aliquibus ipsa flumina vel aquas avertere vel imminuere seu quoquo alio modo cursiun im- • pedire vel impeditum retinere. Nomina vero locorum de quibus superius mentionem feci- mus, sunthaec: Frasenetum, Ticinetum, Picetum, Mugaronum, Bassegnana, Sala, Coparia, Guazadoria, Casellum, Cagnanum; Medasinum, Viqueria, Albofasium, Altemasium, Re- turbium, Nazzanum, Rocca de Asisella, Fortunagum,' Ruppinum, Durbecmn; Lehardum, Pecoraria, Rocca Armerici, Moiiterossmn, Golferentia, Suriascum, Montecalvum, Rovo- scafla, Nigrinum, Mons Donicus, Sanctns Martianus, Ulmum, Monticellus, plebs de Pal- panese et Parpanese, Montalinum, Vigalonum, Montescanum, Figaria, Monsarcus, Zeneu- retum, Clastegium, Montebellum, Mons sanctae Mariae, Nibiolum, Montedondonum, Sancta. Iuletta, Petra, Cigognola, Mornicum, Monsaltus, Petra de supra Tanarum, Pagonum, plebs portus Moroni, Cugnolum, Miradolum, Sancta Cristina, Gehzonum, Zerenzagum, villaLan- terii, Monti, Castnun de Lambro, Mandrinimi, Casatieum, Vernatum, Zibidellum, Corlias- cum, Binascum, Mettonum, Florianum, Casiragum, Bibiannm, Besade et Casolade, J^igle- vanum, Caseiolum, Cerredanum, Cillavegna, Pairona, Mortaria, Nicorvum, Cerretum, Castellum novum, Roxascum, Bagnolum, Langoscum, Cozium, Candia, Bremide, Sartirana, Lomellum, Leconche, Villanova, Frascarolum, Zebide, Sparveria, Gambarana, Carium, ftlebs de Cario et omnia alia loca terrae Papiae. Haec pmnia concedhnus civitati Papiae ad postulationes et praeces fidelium nostrorum Alberti.de Summo potestatis Papiae atque Uberti de Olevano, Syri Saglimbene, Gayferii Isimbardi, GualfVedi de Turricella, Guidonis de Codalo, Iacobi Bucefolis atque Guideti Buttigellae. Ad haec'statuentes iubemus, ut de caetero nullus archiepiscopus, episcopus, dux, comes vel marchio, ftullus potestas vel rec- tores, nulla magna purvaque persona praedictos fideles nostros Papienses et eorum civitatem de praedictis largitionibus nostris molestare vel inquietare aut disvestire praesumat. Si quis vero huius nostrae auctoritatis edictum violare praesumpserit, mille libras auri se composi- turum cognoverit, dimidium camerae nostrae et dimidium communi ipsius civitatis Papiae.

Hiiius rei testes sunt: Gulielmus Ravennas archiepiscopus, Millo Mediojanensis archi- . episcopus, Bonifacius Novariensis episcopus, Albertus Vercellensis episcopus, Theodoricus comes de Hostat, Tranchedus comes de Gravina *, Ubertus comes de Blandrato, Robertus de Durne 2, BurGardus de Geroltesecco3, Henricus de Calelitino mai-escalcus, Henricus de Lutre piiicerna et alii quamplures. Ut autem hoc verius credatur et ab omnibus inviola- biliter conservetur, praesentem inde paginam scribi et nostrae maiestatis sigillo iniunximus praemuniri.

168 ' HEINRICH VI. 1191 DEC. 7.

Signum domni Henrici sexti Roinariorum imperatoris invictissimi. Acta sunt haec ab incarhatione domini m.c.lxxxxi., ihdictione x., regnante domnp Henrtco Romanorum imperatore gloriosissimo; anno regni eius vigesimo tertio, imperii vero primo. Data Mediolani, vii. mensis decembris.

Nach dem drucke: Gatto Gymnasii Ticinensis historia (Mediolani 1704) s. 109. — Vgl. oben nr. 121. — 1 Dr. Cravina. — 1 Dr. Turno. — 3 Dr. Qtrolle Seeco.

■ • *