678 REICHSSACIILN 1255 APR 20.

Nutuni facimus universis presens Privilegium inspectais, quod cum in pupillari etate con stitué regni Dostri guberaacula suf'ficienter gerere nequeamos, ne ob oostre teneritatis in- fantiain regni nostri Sicilie preclara hereditas rectore aliquo non suffulti incurrere valeat aliqua detrimenta, ut in ipso iustitia vigeat, iura nostra serventur illesa, et status eius pacificus conservetur, deliberato consilio et consideratione diligenti providimus, una cum dominis ducibus Bavarie, dilectis avunculis nostris, aliisque nostris consanguineis, et do mina matre nostra, nobili viro Manifredo principi Tarentino, dilecto patruo nostro, de cuius fide, prudentia et sufficientia plene confisi, balium ipsius regni nostri usque ad nostros púberes annos conimittiinus, ad cuius manus balium ipsum de iure devolvitur, et eius tutele personam nostram connnittimus, si infra hec témpora regnum nostrum predictum nos con- tigerit introire. Dantes ei auctoritatem liberam et generalem amministrationem in ipso regno nostro, tarn de demaniis nostris omnibus, quam comitatibus, baroniis, possessionibus omnibus, quas ambitus ipsius regni concludit, necnon et massariis, mobilibus, aliis omnibus ad nos spectantibus, quam nos gereremus in eodem regno, si personaliter adessemus. Collationes civitatum, castrorum, feudonun, obligationes, absolutiones, pacta et composi- tiones, quascuuque fecerit, que nos possumus vel potuerimus faceré, rata et firma habemus, tamquain si nos ipsi ea personaliter fecissemus, et promittinius semper inviolabiliter ob servare. Et ut hoc Privilegium perpétue robur optineat firmitatis, ipsum sigillo maiestatis nostre pendenti mandavimus comnmniri.

Data in castro Guassemburch, vicésimo aprelis, terciedecime indictionis.

Nach abschr. von Pertz aus dem Liber Blancus zu Wien. — Reg. Conradin nr. 1.

973. Machtboten der stadt Marseille erwühlen den Alfons könig von Castilien zum römischen kaiser. Segovia 1256 sept. 13. In nomine dei. Amen. Anno incarnationis eiusdem millesimo ducentésimo quinquagesimo sexto, indictione xiiii., idus septembris. Ad honorem dei et beate Marie semper virginis et om nium sanctorum eius, et ad honorem éxcellentissimi domini Anfossi dei gracia regis Castillie, Legionis, Gallecie, Sibilie, Cordube, Murcie etlaheni, nos Petrus VetulusAlbertiuus deLava- nia iurisperitus et Iohannes magister cives civitatis vieecomitalis Massiliensis, syndici et arbi trators eiusdem civitatis Massiliensis site in imperio et sub imperio Romano, considerantes èt attendentes nobilitatem, industriam, strenuitatem, sapienciam et prudenciam, fidem et poten- ciam et clarani famam prefati domini regis, а�? ipsum dominum regem esse christianissimum, ac processisse de Stirpe imperiali tamRomana etConstantinopolitana quam Yspana; conside rantes eciamRomanum Imperium diuvacasse, et propterea inter subiectosin christiano populo domino carentes sediciones et guerras multíplices factas esse а�? cedes gravissimas et strages hominum ac hereses diversas et pessimas ortas esse, et quod propter vacacionein prcdietain cultus divinus minuitur et censure et claves ecclesiastice contenipnuntur, ac eciam fides inter vasallos et dominos penitus annullatur, per quam status mundi quietus deberet exi- stere, et quod per nullum alium principen] respublica Roinanorum et imperium Romanum inspectis et consideratis omnibus posset reparari et modo debito régi et iusticia gubernari et conservan, eciam augmentan ad exaltacionem ccclesie et imperii et nominis christiani : nos quippe dicti syndici nomine et vice communis et universitäre hominum dicte civitatis vicecomitalis Massiliensis et gerendo in hac parte utiliter negocium tocius imperii christiani et eius nomine nominamus, volumus, petimus, postulamus et eligimus predictum dominum Anfossum dei gracia regem Castilie, Toleti, Legionis, Gallecie, .Sibilie, Cordube, Murcie et Iaheni presentem in imperatorem nostrum, ut de cetero per eum Romanuin imperium gu

REICHSSACHEN. 125« SEPT. 13. 679

bernetur et electionem de ipso per alios factaiu nomine imperii aeceptainus, ratifica mus et approbamus, promittentes eitlem legitimo Romanormn imperatori adherere, obedire et ser- vire, tarn sibi, quam filio eius et heredi in hoc honore succedenti, ac ipsum et iniperium pro eo manutenere et defenderé et fidèles ei existere et omnia et singula, que ad veram fidelitatem spectant, observare, salvis tarnen iuribus et convencionibus, que et quas do minus comes et domina comitissa Provincie in civitate Massiliensi et circa earn habent vel habere dignoscuntur. Qui prefatus dominus rex predictam nominacionemt peticionem, po- stulacionem et electionem recipiens promisit eisdem nomine dicti imperii et civitatis dicte, dictum imperium et iura ipsius consequi et manutenere et fideliter gubernare. Eciam dicti syndici predicta omnia et singula attendere et complere bona fide nomine dicti communis iuraverunt sacrosanctis evangeliis ab ipsis corporaliter manutactis. Et predicta omnia et singula promiserunt se facturos et curaturos, quod consilium civitatis Massiliensis laudet, approbet et suo sigillo pendenti predicta corroberet et confirmet.

Actum Segovie in capella ecclesie cathedralis; in presencia et testimonio domini Su- gerii Zamorensis episcopi, fratris Laurencii legati domini pape in Yspania, Iohannis de Sancto Iacobo notarii dicti domini regis, Poncii Catalani, et mei Guilielmi Lurdi notarii publici Massiliensis, qui mandato et iussu dicti domini regis et rogatu dictorum syndicorum de predictis hoc testimonium scripsi signoque meo signavi.

Baumgartner aus gleichzeitiger abschr. im departementalarchive zu Marseille. — Reg. Reiches, nr. 341.

97 à. Pabst Alexander IV schreibt dem bischofe von Parma, dose er die gegen das allgemeine wahluerbot für die ehemaligen anhänger kaiser Friedrichs erfolgte wähl des Iohann de Giroldis zum bischofe von Cremona f ür nichtig erklärt und das bisthum dem Cazaconte verliehen habe, tind beauftragt ihn mit weitern nhossregeln. Anagni 1260 iuli 19.

Alexander episcopus servus servorum dei. Venerabiii fratri . . episcopo Parmensi salutem et apostolicam benedictionem. Petitione dilecti filii Cazacomitis Cremonensis electi nobis exhibita, quod ecclesia Cremonensis pastoris solatio destituía, nos nolentes, quod ecclesia ipsa diutius sine presule remaneret, sed de tali persona, cuius studio et prudentia laudabilibus circa spiritualia et temporalia posset auctore deo proficere increments, et providere volentes eundem electum tunc capellanum dilecti filii nostri Ottoboni sancti Adriani diaconi cardinalis, cui clara morum et scientie ac vite mérita suffragantur et per- hibetur testimonium, quod in spiritualibus et temporalibus sit laudabiliter circuinspectus, eidein ecclesie de fratrum nostrorum consilio et apostolice plenitudine potestatis prefecimus in episcopmn et pastorem, capitulo ipsius ecclesie nostris dantes litteris in mandatis, ut eundem electum admittentes ilariter et honorifice pertractantes sibi tanquam patri et pa- stori animarum suarum impenderent obedientiam et reverentiam debitam, ac eius salubri- "bus mandatis et monitis efficaciter intendere procurarent. Porro predictum capitulum contra inhibitionein per venerabilem fratrem nostrum G. patriarcham Aquilegensem, tunc in Lom- bardie partibus apostolice sedis legatum, auctoritate felicis recordationis Innocentii pape predecessoris nostri factam capitulis, conventibus et collegiis civitatum et locorum illorum, que quondam Frederico olim Romanorum imperatori contra Romanam ecclesiam adhese- runt, ne -aliquem in episcopum vel prelatum cligerc attemptarent, Iohannem de Giroldis archidiaconum Cremonensem in eorum episcopum de facto eligere presumpserunt, ac . . abbas monasterii de Cava, Cisterciensis ordinis Cremonensis diócesis, auctoritate capituli

680 RJEICHSSACHEN. 1260 1ULI 19

Mediolanensis, ad quod Mediolanensi sede vacante, que tunc vacabat, electionum consu- matio celebratarum in ecclesiis ipsius sedis sufFraganeis noscitur pertinere, electionem de dicto archidiacono factam temere confirmavit. Propter quod venerabilis frater noster . . Ebredunensis archiepiscopus, tunc in eisdem partibus legationis fungens officio, eosdem archidiaconum et capituluni Cremonensem ab ammiuistratione spiritualium et temporalium, ac predictum capitulum Mediolanense a confirmatione pontificum suspendit usque ad nostre beneplacitum voluntatis; et nichilominus archidiacono et capitulo Cremonensi ac abbati predictis sub officii et beneficii ammissionis pena iniunxit, ut idem abbas personaliter, pre- dicti vero archidiaconus et capitulum Cremonense per procuratores idoneos certo termino nostro se conspectui presentarent, nostris super hoc beneplacitis parituri. Nosque dilecto filio nostro Octaviano sancte Marie in Via lata diacono cardinali negotium huiusmodi duxi- mus committendum. Et licet coram eo pro dictis archidiacono et capitulo Cremonensi qui- dam procuratores comparuissent in tennino supradicto, quia tamen ipsi mandatum sufficieus non habebant, dictus Octavianus cardinalis eis recedendi concessit licentiam et certum prefixit terminum, infra quem prenominatus archidiaconus et canonici Cremonenses coram eo per procuratorem idoneum comparerent. Sed iidem coram ipso comparere in eodem termino contempnentes, prefato electo debitain obedientiam et reverejitiam exhibere ac mandatis ipsius intendere contradicunt, eodem archidiacono amministrationi bonorum epis- copatus Cremonensis se dampnabiliter ingerente. Quare sepedictus elecl^s nobis humiliter supplicavit, ut providere sibi super hoc paterna sollicitudine curaremus. Cum autein ea, que de apostolice sedis providentia prodeunt, irritari non debeant, quinimmo firmiter ob- servari, nos nolentes ipsorum archidiaconi et canonicorum contumaciam remanere inultam, electionem factam de dicto archidiacono utpote de facto presumptam cassanms, sed potius cassam et irritam nuntiamus, ac in prefatos archidiaconum et canonicos dicte ecclesie Cre- monensis excomunicationis ex nuuc sententiam proinulgamus, et eundem archidiaconum archidiaconatu et prebenda, et eosdem canonicos prebendis ecclesie Cremonensis ac omni- bus aliis beneficiis ecclesiasticis, que obtinent, apostolica auctoritate privamus; ita ut nisi prescripti archidiaconus et canonici eundem electnm usque ad octavas nativitatis beate Marie virginis proximo future adiniserint, eique tanquam patri et pastori animarum suarum impenderint obedientiam et reverentiam debitam, eius salubribns mandatis et monitis effi- caciter intendendo, ex tuuc predictam incurrant sententiam, et predictus archidiaconus archidiaconatu, nec non et canonici omnibus officiis, prebendis et beneficiis huiusmodi sint privati. Quocirca fraternitati tue per apostolica scripta mandamus, quatinus predicta om- nia et singula prefatis archidiacono et canonicis per te vel per aliuin intimare procures, significaturus eis, quod ad alia etiam procedemus gravius contra eos, pro ut exegerit con- tumacia, duritia et indevotio solita eorundem. Quod si forte infra huiusmodi terminum premissa neglexerint adimplere, tu eos excommunicatos et privatos archidiaconatu, pre- bendis, officiis et beneficiis predictis publice nunties, et ab aliis per omnia loca, in quibus expedire videris, nuntiari facias et ab omnibus arctius evitari.

Datum Anagnie, xiiii. kalendas augusti, pontificatus nostri anno sexto.

Cereda aus dem orig. im capitelsarchive zu Cremona.