Henricus dei gracia Romanorum rex semper augustus. Universis sacri Romani im- perii fidelibus, presentes litteras inspecturis, graciam suam et omne bonum. Decet regalem celsitudinera subditos suos quoslibet velamine sue protectionis subumbrare, ac ab oppres- sionibus et raolestationibus quorumlibet favorabiliter conservare, et specialiter ecclesias et ecclesiasticas personas, que principatus tytulis honore et nomine insigniri noscuntur, a dis- pendiosis dampnorum oneribus regie circumspectionis studio relevare. Sane veridica rela- tione didicimus et evidencia rei declarat manifeste, quod cum venerabilis Baldewinus Tre- verorum archiepiscopus, princeps et germanus noster karissimus, ad pastoralis dignitatis et sancte Treverice ecclesie regimen assumtus extitit, castra, munitiones et redditus eius- dem archiepiscopatus receperit per antecessores suos adeo obligatos et alienatos, et clerum et populum, sue diocesi subiectos, tante paupertatis oppressos gravamine, quod, nisi gra- ciosis donariis et auxiliis multiplicibus favorabiliter prospiciatur et succurratur eisdem, dictus archiepiscopatus in bonis et hominibus suis diversis dispendiis ac periculis subici formidatur. Unde provida consideratione pensantes ac intuentes expensas graves et non raodicas per dictum archiepiscopum circa promotionem et electionem nostram ad guber- nacionem regni Romani et circa imperii ac tocius rei publice evidentem utilitatem, et bo- num ac pacificum statum regni per eum factas, necnon fructuosa servicia sepedicti archi- episcopi laudabiliter exhibita nobis et imperio, ad eundem germanum nostrum et ecclesiam Trevericam, que una de nobilioribus et antiquioribus eiusdem imperii principatibus esse dinoscitur, et sub Augusto meruit incrementis prosperis multipliciter augmentari, regie seremtatis munificenciam favorabiliter convertentes et affectantes ipsorum inopie propter utiliora servicia nobis exhibenda in posterum dexteram porrigere promotionis et subven- oionis specialjs; quorura videlicet archiepiscopi et archiepiscopatus redditus adco tenues et

438 HE1NKK'H VH. 1311 KEB. 3.

exiles cognoscinms ad presens, quod nobis, si requisiti fuerint pro defensione seu recupe- ratione status iniperii, regni ac reipublice, non possent iuxta nominis et honoris sui decen- tiam dignis auxiliis famulari, cum huiusmodi redditus minime sufficiant hiis temporibus ad retentionem, custodiam et reparationem castrorum suorum, maxime cum plura ex eisdem ruinam minentur et operibus indigeant sumptuosis: prefato Baldewino, principi nostro supradicto, suis successoribus et ecclesie Trevirensi, pro nobis et nostris successoribus Romanorum regibus et imperatoribus, pedagium, vectigal, gwidagium sive theloneum in dominio, districtu, iurisdictione et conductu ipsius archiepiscopi et ecclesie Treverice super alvemn Reni in Confluentia" vel alibi superius aut inferius in suo dominio seu territorio, videlicet duos grossos Turouenses de qualibet carrata vini et de aliis mercatibus iuxta consuetam taxationem, cum eciam quamplures ibidcm cum suis mercimoniis transeuntes rebus ipsorum spoliati fuissent, nisi prenominatus archiepiscopus vel eius officiati securum conductum transeuntibus prestitissent, regalis celsitudinis largitate, donatione irrevocabili, perpetuo colligendum, levandum et percipiendum concedimus, donamus et in dei nomine conferimus per presentes. In quorum omninm perpetuam memoriam et roboris firmitatem, sigillum nostre regie maiestatis presentibus est appensmn.

Datum Mediolani, tercio non. februarii, anno domini m.ccc.xi., regni vero nostri anno tercio.

Ans dem copialbache von Trier zu Berlin sec. 14 in. bl. 73. — Reg. Henr. nr. 367.

628. Heinrich VII best&tigt denen von Vigevano die von friihem kdnigen erhal- tenen privilegien, erklHrt ihre gegen benachbarte edle eingegangenen verpflich- tungen fiir vernichtet, xind erlaubt ihnen den friiher bestehenden zoll wieder zu erheben und zur befestigung des orts und der dortigen reichsburg zu ver- wenden. Mailand 1311 m&rz 5. In nomine domini. Amen. Henricus dei gratia Romanorum rex semper augustus. Universis sacri Romani imperii fidelibus praesentes litteras inspecturis gratiam suam et omne bonuin. Decet maiestatem regiam subiectis suis proficientibus utique consulere ac eorum commodis salubriter providere. Hinc est quod devotis instantiis et supplicationibus dilectorum fidelium nostrorum et imperii communis Viglevani favorabiliter annuere cupien- tes, omnia privilegia sibi concessa per divae memoriae praedecessores nostros, videlicet Federicum Romanorum regem sub data castris prope Forlivium decimo tertio kal. no- vembr., indict. nona, millesimo ducentesiino vigesimo, et etiam apud Agenovem iunii, ac privilegium eisdem concessum per Henricum quondam Romanorum regem, prout rite ac provide "traducta sunt et concessa, ratificamus et auctoritate regia confirmamus. Et ut dictum coinmune tanto liberius regalibus obsequatur et intendat beneplacitis, quo se minus senserit aliciuus dominii quibuslibet vinculis illicitis alligatum, omnes obligationes per ipsum commune factas prius occasione potentiarum vel aliarum causarum nobilibus viris quon- dam Gulielmo marchioni Montis Ferrati in perpetuum, Guidoni de Turre pro vita sua, nec non Landulpho dc Burris ad certum tempus, vel aliae cuique personae cassamus et revo- camus ac nullas et irritas decernimus esse de plenitudine potestatis regiae. Sane quia per nuntios dicti communis coram nobis propositum extitit, quod iamdudum pedagium in burgo praedicto pro reformatione dicti burghi et castri, quod imperio pertinet, et [a] vicinis eorum destructum esse dignoseitur, colligere consueverunt, supplicantes maiestati regiae tam hu- militer, quam instanter, ut dictum pedagium eisdem affinnare et concedere dignaremur: uos ex uberioiis douo gratiae dicto communi Viglevani et hoiniqibus clemeqter concedimus

HEINRICH VII. 1311 MARZ 5. 439

et liberaliter indulgeiuus, quod huiusmodi pedagium sub niodo et (juantitate, quibus prius recipere solebant, in antea teneant et colligant cuni aliis consuetis reditionibtis et proven- tibus nobis et imperio ibidem pertinontibus usquc ad nostrae beneplacitum voluntatis, atque de pedagio, reditibus et proventibus praedictis burgum ct castrum muniant et reforment. Nulli ergo omnino honiini liceat hanc confirmationis et concessionis nostrae paginam in- fringere, vel ei ausu teinerario contraire. Quod qui facere praesumpserit, gravem nostrae indignationis offensam noverit incurrisse. In cuius rei testimonium praesentes litteras scribi et nostrae maiestatis sigillo iussimus communiri,

Datae Mediolani, tertio nonas martii, indictione nona, anno domini millesimo tricen- tesimo xi., regni vero nostri anno tertio.

Nach dem drucke: Biffignandi Buccella Memorie istoriche della citta e contado di Vigevano (Vigevano 1810) s. 258 aus der erneuerungsurk. kaiscr Ludwigs d. d. 1329 iuni 16. — Reg. Henr. nr. 257.