Carolus dei gratia Romanorum rex semper augustus et Bohemiae rex. Ad perpetuam rei memoriam. Etsi regiae dignitatis circumspecta benignitas universos fidèles ipsius, quos Romanum ambit iinperium, pio favore prosequitur, ad illoriun tarnen utilitates et commoda speciali quadam praerogativa favoris dignanter intendit, qui diuturnitate laborum et im- motae fidei constantia circa procurandos sacrosaneti Romani imperii honores adhibita dili gentia claruerunt. Sane illustris Ioannis Lotharingiae, Brabantiae et Lymburgiae ducis, sacri imperii marchionis, principie et consanguinei nostri charissimi mérita, probitatis et circumspectae fidei puritatem, quibus ipse una cum suis progenitoribus sacrum Romanum

KARL IV. 1349 IULI 25. 569"

imperiuin debitae fidelitatis obsequiis praestantius honoravit, nec cessat quotidiano synce- ritatis affectu diligentius honorare, clarae nostrae mentis intuitu limpidius intuentes, sibi, haeredibus et successoribus suis in perpetuum hano concessionis et donationis gratiam de speciali nostrae maiestatis favore duximus faciendam, decernentes ac edicto perpetuo sta- tuentes, quod nullus archiepiscopus, episcopus, princeps, comes, baro, nobilis aut cuius- cunque conditionis existat, ecclesiasticus sive temporalis, in quibuscunque causis civilibus, criminalibus, realibus aut personalibus, res, vitam contingentibus vel honorem, aliquam iurisdictionem seu iudiciariam potestatem temporaliter in subditos, vasallos ac servitores dictorum ducis, haeredum et successorum ipsius infra ducatus Lotharingiae, Brabantiae et Lymburgiae ac marchionatum imperii et eorum districtus, appendia et quascunque perti- nentias constitutos ad instantiam cuiuscunque personae intra vel extra limites dictorum dominiorum existentis, qualiscunque gradus, status seu conditionis existat, evocando, ci- tando, appellando, abiudicando, banniendo, proscribendo aut alios actus iudiciarios faciendo per sententias interlocutorias seu diffinitivas, exercere praesumat, nisi primitus efficaciter evidenti ac legitimo documento probetur, quod a iudicibus, officiatis et aliis fidelibus dic- torum ducis, haeredum et successorum ipsius, qui pro tempore fuerint ministrandae iustitiae deputati, petenti seu petentibus super actione et actionibus, quam vel quas intentare seu intentasse noscuntur, iustitia fuerit denegata, nec consequi potuerint iustitiae complementum. Decernentes universas et singulas sententias interlocutorias et diffinitivas, si quas super quibuscunque causis, quibus etiam specificatis vocabulis designari valerent, adversus prae- sentis nostrae gratiae et largitionis indultum a quibuscunque iudicibus, iustitiariis et iusti- tiae faciendae praesidibus emanare contingeret, irritas penitus et inanes, nec earum prae- textu vasallos, subditos et servitores dictorum ducis, haeredum et successorum ipsius infra terminos et spatia dominiorum, quae praescripta sunt, et eorum pertinentias constitutos aliqualiter obligari. Caeterum quia plerumque innocentes a quadam contagione nocentum persaepe pericula dispendiorum videntur incurrere, cum is, qui reus non est, loco noxii detinetur, ut eidem periculo in terris eiusdem principis, quem sua virtute poscente non im- merito prae caeteris adamamus, de regiae benignitatis gratia abundantius caveatur, illud praecipue statuendum duximus et regiae potestatis edicto strictius iniungendum, ne aliquis vasallus, subditus aut servitor dictorum ducis, haeredum et successorum ipsius infra du- catus Lotharingiae, Brabantiae et Lymburgiae ac marchionatum imperii ac eorum appendia seu pertinentias constitutus, in quibuscunque episcopatibus, terris, provinciis, principatibus 6eu dominiis, sacro subiectis imperio, ecclesiasticis et temporalibus seu cuiuscunque alterius iurisdictionis existat, loco et vice alterius de eodem dominio, quocunque nexu seu debito inyoluti, arrestari, impignorari seu detineri, rebus aut corpore molestari debeat, aut aliquas violentias seu raolestias quomodolibet sustinere, nisi fortassis reum vel debitorem huius, qui viva voce, manu aliter non tractus, sed sponte propria se debitis seu delictis talibus obligasset, absque aliorum praeiudicio contingeret personaliter deprehendi. Si quis vero ausu temerario vel quavis indiscreta praesumptione gratiis, immunitatibus et libertatibus huius in praesenti contenti pagina contraire praesumeret, et dictorum ducis, haeredum et successorum ipsius iuribus adversus tenorem presentium quovis modo vel colore quaesito in toto vel in parte aliquatenus derogare, post poenas indignationis, destitutionis et pro- scriptionis nostrae et amissionis iurium suorum, honoris, conditionis, status et gradus, quibus eundem in casu praedicto declaramus evidenter fore privatum, in poenam centum marcarum puri auri se noverit irremissibiliter incurrisse, quarum medietatem regalis nostri fisci et residuam partem iniuriam passorum usibus decernimus applicandam. Non obstan

'570 KAHL IV. 1349 IUU 25.

tibus legibus, constitutionibus, consuetudinibus, statutis publicis vel privatis, editis aut concedendis, promulgatis seu promulgandis, quibus in quantum praesenti nostrae conces sion^ exemptioni seu gratiarum indultfs, poenarum adiectioni et aliis in serie presentium expressis in toto vel in parte contraire videtur, expresse et ex certa nostra scientia et regiae potestatis plenitudine nobis veluti Romanorura regi ex sacro Romano imperio com- petenti presentibus derogamus. Presentium sub nostrae maiestatis sigillo testimonio lite- rarum.

Datum Aquisgrani, anno domini millesimo tricentésimo quadragesimo nono, indic- tione secunda, octavo kalend. augusti, regnorum nostrorum Romani anno quarto, Bohemiae vero tertio. • Per dominum cancellarium Ioannes Novifer.

Ficfcer aas einem formelbuche aus der kanzlei kaiser Karin V im statthaltereiarchive zu Innsbruck.