DCCXTV.

Spoletani ob indevotionem et nefario» ausus contra Pe- rusinos omnibus iuribus, privilegiis, libertatibus etc. privan- tur, eorumque civitas et comitatus traditur Perusinis usque ad beneplacitum sedis apostolicae regendum sub certis legibus a pontifice praescriptis. Reg. An. IX. Par. L Com. ep. 1015. fol. 349.

Iohannes episcopus etc. Dilectis filiis ... Po- testati, ... Capitaneo, Prioribus artium, Consilio et Communi Civitatis Perusine, sal. etc. Dum fidehum urbium, quas sohda et inveterata fidelitas erga Romanam ecclesiam preconio fame claras et me- ritorum insignium magnitudine reddit acceptas, laudabiha gesta in eiusdem ecclesie Archivo per- legimus, et devotorum acta in apostolici pectoris sacrario diligentissime perscrutamur, occurrit nobis insignis fidei vestre probatio multo preciosior auro, quod igne probatur, cum nec procella temporis, nec rerum quantumvis periculosarum assumptio, nec quevis rebelhum hostihs impietas perseveran- tem animorum vestrorum constantiam retrahere, vel impedire potuerit a ferventibus oportunis ob- sequiis ecclesie memorate.

Hec igitur vos eiusdem ecclesie filios esse precipuos, et dilectionis plenitudine confovendos merito representant, hec deposcunt continuate fidei vestre constantiam et devotionis intime puritatem frequenti apostohce considerationis examine recen- sendam. Hec suggerunt multa grandiaque servicia, que dicta suscepit ecclesia ex vestrarum exercitio laudabihum actionum suavi scrutinio memoranda, que successione temporum et maxime proximis die- bus preteritis innate vobis virtutis studiosis exer- citiis augmentantes, preteritorum reminiscentium et presentium gestorum memoriam protendendam in posterum evidentius ostendistis, adversus Civitatem Spoleti et cives ipsius, eiusdem pecuhares homines et vassallos, qui tunc ruina precipiti in rebelhonis lubricum corruentes adversus nos et eandem ec- clesiam dampnabihter rebellarant, et cum eiusdem ecclesie hostibus suam posuerant portionem, seque nostros et eiusdem ecclesie hostes prodiderant ma- nifestos, pro nostra et eiusdem ecclesie reverentia virihter insurgentes, adversus Civitatem predictam tunc ad obduratam et diuturnam rebelhonem ob- stinatis animifr preparatam, ad assistendum super hoc eidem ecclesie et eius exercitui unanimi vo- luntate vires et animos conflavistis, ita quod per exercitum eiusdem ecclesie atque vestrum presi- dium prefata Civitas sic fuit vahde obsidionis an- gustiis coartata, quod cives ipsius fame depressi, spe frustrati, exhausti viribus, defecto presidio, et quohbet auxilio destituti se nobis et eidem ecclesie reddiderunt, et quamvis post redditionem Civitatis eiusdem Spoletani insimul congregati per eorum sindicos et nuncios speciales de facto, presertim cum omni iure Comffiunitatis, Civihtatis et Muni

63* IOANNES PP. XXII. ANNO CHRISTI 1325.

cipii actibusque legitimis privati, suis culpis et de- meritis exigentibus, auctoritate apostolica extitissent, se sub defensione et protectione nostra posuerint, ac de parendo et obediendo mandatis et benepla- citis Communis vestri promissionem, obligationem fecerint, dictamque Civitatem Spoleti, Comitatum et districtum et Commune ipsius vestro Communi et populo subiecerint et submiserint, ut Commune vestrum per se et Officiales suos, Potestates et Rectores, quos ad dictam Civitatem Spoleti duxe- rint transmictendos, in bomines Civitatis et Com- munitatis Spoleti in eisdem Civitate et Comitatu Spoleti possent merum etmixtum imperium, omnem- que iurisdictionem libere exercere ac constituere, mictere et deputare semel et pluries reformatorem, conservatorem, pacificatorem et depositorem dicte Civitatis Spoleti ac Comitatus et districtus ipsius: dictique Spoletani promiserint seu promicti fecerint per suos sindicos supradictos, quod homines Spo- leti ac Comitatus et districtus ipsorum facerent se- quelam, exercitum, hostem, cavalcatam, et solverent datas et collectas, et omnia alia onera, et functiones personales et reales facerent, subirent et contri- buerent ad mandatum et dispositionem vestri po- puh' et Communis, sicut facerent et facere consue- vissent et contribuerent ceteri Perusini secundum ordinationem, dispositionem et mandatum vestri popuU et Communis, et quod quolibet anno in festo S. Herculani in Kalendis mensis Martii di- ctum Commune Spoletanum micterent et presenta- rent per suum legitimum syndicum nomine census, reverentie et subiectionis Communi vestro unum palleum de sirico certi valoris, publice extensum ad pedum campanilis ecclesie sancti Laurentii in Civitate Perusina in equo cooperto, ac omnia et singula bona presentia et futura populi et hominum et spiritualium personarum dicte Civitatis Spoleti pro observatione omnium et singulorum premisso- rum duxerint obliganda, et multas submissiones, concessiones, promissiones alias sub gravibus pe- nis et cum iuramenti prestatione vobis duxerint faciendas, factis per eos nonnullis renunciationibus, remissionibus, ac confectis exinde pubhcis instru- mentis, et penis adiectis, prout in instrumentis predictis plenius continetur.

Vos tamen tam predictis quam ahis submis- sionibus, subiectionibus, concessionibus, obhgatio- nibus, penis, instrumentis quibuscumque per dictos Spoletanos, vel eorum nomine per quoscumque Communi vestro factis per dilectos fihos Suppo- linum Henrici, Symonem Bonifacii de Iaconis mi- lites, Symonem Guidalocti et Gualfredum Bona- partis proiudices vestros Communis vestri ad hoc Syndicos, procuratores et nuncios speciales, et super hiis plenum, sufficiens et speciale mandatum ha- bentes, recognoscendo libere, spontanee et expresse dictam Civitatem Spoleti eiusque Comitatum et

districtum ad Romanam dumtaxat ecclesiam per- tinere, ac cives, homines et habitatores ipsorum eiusdem ecclesie fore pecuhares homines, subditos et vassallos, ac propterea submissiones, promissio- nes, concessiones et obligationes huiusmodi, et alia narrata superius ipsos facere nequivisse, illaque propterea fore invahda et nulhus existere firmitatis, submissionibus, promissionibus, concessionibus et obligationibus huiusmodi, instrumentis, penis et aliis premissis omnibus et singulis in manibus nostris renunciastis hbere, spontanee et expresse: Nosque renunciationem huiusmodi nostro et successorum nostrorum et ecclesie Romane nomine de fratrum nostrorum consilio in Consistorio pubhco duximus admittendam.

Considerantes igitur attencius devocionis ve- stre favorem iamdudum habitum, semperque in- concusse servatum ad eandem Romanam ecclesiam, et quod ad edomandam proterviam et rebelhonis obstinate nequiciam predictorum Spoletanorum in auxihum, et favorem exercitus eiusdem ecclesie so- hte fidelitatis constantia unanimiter animos diri- gentes, contra dictos rebelles in potenti dextera grande valde presidium direxistis, et illud non abs- que gravi periculo vestrorum concivium et multa- rum profluvio expensarum usque ad redditionem Civitatis eiusdem in favorem exercitus eiusdem ec- clesie inibi tenuistis, dignum censemus et con- gruum, ut vos premissorum intuitu illa sedis apo- stolice munificentia prosequamur, que vobis cedat ad gaudium et aliorum fidehum animos ad obse- quelam eiusdem ecclesie beneficiorum simihtudine exhibeat promptiores.

Hinc est, quod nos Commune vestrum volentes prerogativa prosequi gratie speciahs, vestris sup- phcationibus inchnati, vobis de dictorum fratrum consilio usque ad beneplacitum apostohce sedis pre- sentium auctoritate concedimus, quod ahquem ve- strum fidelem et devotum eiusdem Romane ecclesie de Civitate vestra seu burgis ipsius, infra xv. die- rum spatium post presentationem presentium suc- cessivis temporibus, infra duos menses ante initium regiminis Potestatis seu Rectoris, pro singuhs sex mensibus ad eiusdem Civitatis Spoleti regimen as- sumendi, quod quidem regimen in Kalendis mensis Iulii et Kalendis mensis Ianuarii inchoabit, nomi- nare possitis in dicte Civitatis Spoletane Potestatem seu Rectorem pro singuhs sex mensibus assumen- dum, ac nominationem huiusmodi... Rectori Du- catus seu eius Vicemgerenti, qui tunc pro dicta Romana ecclesia inibi fuerit, presentare, idemque Rector seu Vicemgerens infra xv. dierum spacium (post) presentationem nominationis huiusmodi sibi factam predictum taliter nominatum in Potestatem seu Rectorem dicti Civitatis Spoleti, si ydoneus fue- rit, nomine eiusdem ecclesie preficere seu instituere teneatur. Et si infra dictum terminum tam idem

IOANNBS PP. XXII. .NNO CHRISTI 1925. 539

Rector quain eius Vicemgerens propter utriusque absentiam a provincia eiusdem Ducatus, vel gra- vem egritudinem eorundem, vel aliud impedimen- tum eorum huiusmodi presentatum non possent preficere seu instituere in potestarie regimine su- pradicte, volumus, quod in hiis dumtaxat casibus ... Thesaurario eiusdem ducatus nominationem hu- iusmodi infra predictum terminum teneamini pre- sentare, dictusque Thesaurarius predictum taliter nominatum in dicto regimine, si ydoneus fuerit, nomine dicte ecclesie infra quindecim dies post presentationem nominationis huiusmodi preficere seu instituere teneatur, cui Thesaurario in casu premisso super hoc auctoritate presentium commit- timus vices nostras. Eisdem quoque Rectori, Vi- cemgerenti et Thesaurario auctoritate presentium districtius iniungimus et mandamus, quod huius- modi nominatum et presentatum eis ad potestarie regimen supradictum, si ydoneus fuerit, infra quin- decim dies computandos a presentatione huiusmodi in prefato regimine instituere et preficere tenean- tur, nullam calumpniam in repellendo ydoneum quomodolibet adhibentes. Quod si forte prenomi- natum et presentatum huiusmodi ex causa legitima idem Rector vel eius Vicemgerens seu Thesaura- rius non duxerit admictendum, alium ydoneum infra quindecim dies a denegata admissione huiusmodi computandos possitis dicto Rectori seu eius Vicem- gerenti ad predictum ofiicium presentare, quem di- ctus Rector seu eius Vicemgerens vel Thesaurarius preficere seu instituere absque calumpnia vel ma- htia qualibet, si ydoneus fuerit, ut premictitur, te- neatur: ahoquin quousque per vos sibi fuerit ydo- neus presentatus, semel et pluries observetur, quod in casu proximo est premissum.

Dictus insuper nominatus et presentatus tem- pore huiusmodi institutionis seu presentationis sue in manibus Rectoris eiusdem ducatus, vel eius Vi- cemgerentis, seu Thesaurarii in casibus superius designatis personahter teneatur iurare, dictam Ci- vitatem Spoleti in bona et plena iusticia nomine eiusdem ecclesie Romane regere et etiam custodire, ac in fidehtate et devotione eiusdem Romane ec- clesie conservare, et quod non sit in receptione salarii onerosus, sed pro dicto semestri tempore illum dumtaxat salarium recipiat et habeat, quod hactenus dicto officio potestarie in dicta Civitate fun- gentibus dari pro dicto tempore extitit consuetmn. Idem quoque Potestas seu Rector Civitatis Spole- tane predicte, per vos ad eiusdem Civitatis Spoleti regimen pro tempore nominandus, post institutio- nem et iuramenti prestationem huiusmodi habeat per se et officiales suos in dicta Civitate Spoleti eius- que territorio plenam et hberam iurisdictionem, et potestatem cognoscendi et diffiniendi de omnibus et singuhs causis civihbus et criminahbus ad forum dicte Civitatis spectantibus, habeat et gardiam et

custodiam Civitatis et territorii predictorum, que omnia et singula dicto Potestati et eius ofliciahbus tantum competunt, et ea exercere possint et de- beant nomine et pro parte Romane ecclesie supra- dicte usque ad beneplacitum sedis apostohce et non ultra, omni iure et superioritate et reverentia Romane ecclesie, sedi apostohce et Rectori eiusdem Ducatus integre reservatis.

Idem etiam Potestas seu Rector predicte Ci- vitatis Spoletane, qui est et erit ibidem pro bene- placito dicte sedis, finito sue potestarie officio te- neatur eiusdem officii reddere rationem pro se suisque officialibus et famiharibus, et ad synda- catum stare personaliter cum predictis famiharibus et officiahbus in dicta Civitate octo diebus coram Syndicatore, vel Syndicatoribus per prefatos Spo- letanos eligendis, omnibus de ipso eiusque officia- hbus et famiharibus querelam exponentibus legi- time responsurus.

Volumus etiam, quod in eadem Civitate Spoleti sit et esse possit singuhs sex mensibus pro eadem Romana ecclesia iudex appellationum, ponendus ibidem et preficiendus per Romanum Pontificem vel Rectorem eiusdem Ducatus, qui de provoca- tionibus et appellationibus, quas a diffinitivis sen- tentiis vel ahis processibus Potestatis seu Rectoris Civitatis eiusdem, qui est et erit ibidem, ut supe- rius est premissum, vel Vicemgerentis seu officiahs ipsius, in casibus tamen, in quibus de iure civih ante diffinitivam sententiam est licitum appellare, contigerit interponi, infra dictam Civitatem vel ex- tra, ubi sibi visum fuerit expedire, cognoscat et eas audiat et decidat, nullo tamen per hec iuri et iurisdictioni ac officio eiusdem Rectoris dicti Du- catus, qui est et erit pro tempore, quominus de causis dictorum Spoletanorum ac Civitatis Spoleti et Comitatus quondam et districtus ipsius, et sin- gularum personarum ipsorum, que per appellatio- nem vel simplicem querelam ad eius Curiam dedu- centur, cognoscere et diffinire, et in eisdem Civitate, Comitatu et districtu quondam, et personis ipsorum hbere per se et officiales suos plene iurisdictionis officium in omnibus exercere valeat, preiudicio ge- nerando.

Insuper usque ad beneplacitum dicte sedis concedimus, quod dicti Spoletani in dicto festo beati Herculani debeant per ahquem nuncium et Syndicum dictorum Spoletanorum, ad hoc speciah- ter constitutiun, in equo cooperto de scarleto rubeo unum palhum de sirico mediocris valoris, videhcet decem florenorum auri ad plus, offerre prefato Communi vestro Perush, protestatione per dictum Syndicum quahbet vice, qua per eum contigerit prefato Communi vestro huiusmodi palhum pre- sentari, in presentia Tabelhonis pubhci solemniter pubhce facienda, quod nullum ius in Civitate pre-

dicta vobis propterea acquiratur, nec per hoc vobia

68«

540 IOANNES PP. XXII. ANNO CHRISTI 1325.

subiciatur in aliquo, nec in ea ob hoc ius possit aliquod vendicare: sed ut sitis promptiores ad de- fensionem Civitatis eiusdem et devotorum degen- tium in eadem, et ut hostes et rebelles eiusdem ecclesie terreantur, nec presumant contra dictam Civitatem aliquam noxiam facere novitatem.

Ceterum cum contra nonnullos Civitatis eius- dem Spoletane clericos et laicos ecclesie predicte rebelles et indevotos, quosdam videlicet eorum no- minatim et alios generaliter, exigentibus gravibus culpis et enormibus excessibus eorundem, per nos et Rectores eiusdem Ducatus diversi habiti sint processus non solum excommunicationis et priva- tionis omnium beneficiorum suorum ecclesiastico- rum, sed etiam confiscationis et ademptionis bo- norum quorumlibet temporalium, irrogationis infa- mie, et alias penas quamplurimas spirituales et temporales, et sententias continentes, prout in eis- dem processibus nostris et dictorum Rectorum eiusdem Ducatus plenius continetur, vobis remit- tendi, tollendi vel mitigandi seu alleviandi penas predictas, vel super eis gratiam aliquam quomo- dolibet faciendi, vel de bonis eorum confiscatis aliquatenus intromictendi per vos, vel per alium seu alios, seu de excessibus, maleficiis et delictis commissis per cives et habitatores Civitatis eius- dem ac Comitatus et districtus ipsius tempore re- beUionis ipsorum vel ante cognoscendi, puniendi seu intromictendi quomodohbet vos de illis, nec- non vendendi, distrahendi, donandi et quocumque modo ahenandi Castra, terras, domos, possessiones et bona, ac iura quecumque ad dictam Civitatem Spoleti spectantia omnem prorsus interdicimus fa- cultatem, eaque omnia nostro et sedis apostohce arbitrio reservamus.

Volumus etiam, quod bona singularium perso- narum Civitatis eiusdem in omni confiscationis casu nobis et ecclesie Romanae dumtaxat debeant con- fiscari: ita tamen quod de bonis huiusmodi, cum fuerint eidem Romane ecclesie confiscata, si sint Castra, Ville, Casaha vel alia bona equipolentia, nullus absque speciah hcentia sedis apostolice se aliquatenus intromictat; de ahis vero bonis minoris conditionis et valoris, hcet, ut premictitur, ea con- tingat eidem ecclesie confiscari, permictimus, quod de ilhs per Spoletanam Curiam disponatur: nulla tamen Communitas vfa possit ibidem ahquid emere, sed emendi bona quecumque ibidem vel modo alio acquirendi sciat sibi facultatem quamlibet interdi- ctam, ac illud quod ex tah contractu, si secus forte presumeret, vellet acquirere, eo ipso ad ius Roma- ne ecclesie devolvatur.

De offensis vero Officiahbus nostris per dictos Spoletanos illatis, vel imposterum inferendis, vel de magna rebelhone ipsorum, nolumus per dictam Spoletanorum Curiam posse cognosci, sed cogni- tionem et punitionem eorum nobis et sedi aposto-

hce speciahter reservamus: dicto quoque Potestati ac ceteris Officialibus dicte Curie Spoletanorum concedendi hbertates vel immunitates, vel etiam servitutes quascumque personis Civitatis eiusdem seu territorii et districtus ipsius absque consensu dicti Rectoris eiusdem ducatus facultatem quamli- bet esse volumus interdictam, quicquid contra pre- missa attemptari contingeret, auctoritate apostolica decernentes irritum et inane.

Insuper volentes vos et Commune vestrum uberiori prosequi gratia et favore, vobis usque ad beneplacitum dicte sedis presentium auctoritate concedimus, quod omnes Terre, Castra, Ville et loca quondam Communitatis, Territorii et distri- ctus Civitatis Spoleti per eum, qui ad nominatio- nem et presentationem vestram in regimine dicte Civitatis per Officiales eiusdem Romane ecclesie, ut premictitur, erit institutus et prefectus eidem, exceptis duobus Castris vel locis, que Rector eius- dem ducatus pro Romana ecclesia infra quatuor menses, postquam presentes lictere dicto Rectori eiusdem ducatus fuerint presentate, eligenda duxe- rit et etiam specialiter retinenda, regantur et cu- stodiantur et subsint eius Iurisdictioni, qui etiam pro Castris, Villis et locis predictis predicte insti- tutionis seu prefectionis sue tempore in manibus predicti Rectoris eiusdem ducatus, seu eius Vicem- gerentis vel Thesaurarii predictorum, ut superius est expressum, prestabit corporahter iuramentum, dicta Castra, Villas et loca in bona et plena iu- sticia eiusdem Romane ecclesie nomine regere sa- lubriter et custodire, ac conservare in fidelitate et devotione ecclesie memorate, habiturus in eis per se et Officiales suos plenam iurisdictionem et h- beram potestatem cognoscendi et diffiniendi de omnibus et singulis causis civihbus et criminah- bus, ad forum dicte Civitatis spectantibus, que omnia et singula sibi et eius Officiahbus tantum competant, ac ea exercere possint et debeant no- mine et pro parte eiusdem Romane ecclesie usque ad eiusdem sedis beneplacitum et non ultra, omni iure et superioritate et reverentia eidem Romane ecclesie, sedi apostohce et Rectori eiusdem Duca- tus integre reservatis, qui etiam erit ibidem pro beneplacito dicte sedis, ac finito regiminis sui tem- pore, tenebitur eiusdem officii reddere rationem pro se suisque Ofiiciahbus et familiaribus, et ad syndi- catum stare cum eis coram Syndicatore vel Syn- dicatoribus supradictis, omnibus de ipso eiusque Officiahbus et famiharibus querelam exponentibus' legitime responsurus.

Volumus etiam, quod iudex appellationum ponendus et preficiendus in Civitate predicta de provocationibus et appellationibus, quas a diffiniti- vis sententiis et aliis processibus Potestatis Civitatis ipsius, eiusdemque Rectoris Castrorum, Villarum et locorum predictorum, qui est et erit ibidem, et

IOANNES PP. XXII. ANNO CHRISTI 1325. 641

Vicemgerentis seu Officialis ipsius, in casibus ta- men, in quibus in iure civili ante diffinitivam sen- tentiam est licitum appellare, contigerit interponi, infra predictam Civitatem vel extra, ubi expediens sibi visum fuerit, cognoscat, easque audiat et de- cidat, nullo tamen per hoc iuri et iurisdictioni ac officio eiusdem Rectoris dicti ducatus, qui est et erit pro tempore, quominus causas hominum, Ca- strorum, Villarum vel locorum predictorum quon- dam Comitatus et districtus Civitatis eiusdem, que per appellationem vel simplicem querelam ad eius Curiam deducentur, cognoscere et diffinire, et in eisdem quondam Comitatu et districtu et personis ipsorum libere per se, et Officiales suos plene iu- risdictionis officium exercere valeat, preiudicio ge- nerando: probibitiones quoque, interdicta, que con- tra indevotos et rebelles Civitatis eiusdem inserta presentibus fecimus, et per vos et Officiales ve- stros dictumque Potestatem et Officiales ipsius ob- servari precepimus, circa indevotos et rebelles quondam Comitatus et districtus predictorum re- petita fore censemus, et per vos vestrosque Offi- ciales, et Potestatem ac Officiales ipsius presentes et posteros durante eiusdem sedis beneplacito in- violabiliter observari.

Per premissa quoque omnia et singula vobis et vestre supplicationis instancie usque ad bene- placitum dicte sedis, ut prefertur, concessa, et exer- citium eorundem per spatium temporis cuiuscun- que nullum vobis et Communitati vestre in predictis in Civitate Spoleti, Castris, Villis et locis, ac Ci- vibus, hominibus et personis, bonis quoque et universis iuribus et iurisdictionibus eorundem vo- lumus ius acquiri, nec pleno dominio, honoribus, iuribus et iurisdictionibus nostris et eiusdem Ro- mane ecclesie super eis aliquod preiudicium gene- rari. Datum Avinione vi. Idus Maii, Pontificatus nostri anno nono.