CCCXCIV.

Rectori Marcbiae Anconitanac, ut castra et terras, quac iusticiarius Aprutinus occupaverat, recuperare procuret, alias in eundem censura ecclesiastica animadvertat. Reg. An. III. ep. 49. Tom. I. fol. 252.

Nicolaus episcopus etc. Dilecto fiho...Abbati Montismaioris Marchie Anconitane Rectori, sal. etc. Quam plurium relatibus et per litteras tuas nuper ad nostrum pervenit auditum, quod ... Iustitiarius Aprutinus ad ecclesie Romane iura non sine pre- sumpta temeritate avidas manus extendens, quedam Castra, terras et aha loca ultra Truncum fluvium

versus Regnum Sicilie constituta occupavit et de- tinet occupta, quibusdam ipsius ecclesie vassaUis exinde violenter eiectis. Nos itaque, quos ad con- servationem iurium ecclesie prefate commissi nobis a domino ofiicii potissime cura perstringit, vias et modos perquirere, quibus im*a ipsa non decidant, sed potius conserventur et vigeant, providere super hoc sollicite cupientes, discretioni tue per aposto- hca scripta mandamus, quatenus ea, que de pre- missis ad Romanam ecclesiam spectantibus, vel in quorum possessione ipsa ecclesia temporibus istis fuerat sive erat, inveneris vel cognoveris tahter occupata, sine dilatione recuperare procures, in eundem Iustitiarium et quoslibet alios sequaces ipsius, aliosque contradictores et rebelles, seu oc- cupatores terrarum vel iurium ipsius ecclesie in partibus illis, vel in quorum possessione per se vel alios eadem ecclesia dinoscitur extitisse, si qui sunt vel imposterum fuerint, et omnes dantes eis in premissis, vel ahquo premissorum auxilium, consilium vel favorem pubhcum vel occultum, sublato cuiuslibet appellationis obstaculo, censu- ram ecclesiasticam exercendo, Non obstante, si aliquibus a sede apostolica sit indultum, quod interdici vel excommunicari nequeant, aut suspen- di per litteras apostohcas non facientes plenam et expressam de indulto huiusmodi mentionem. A fehcis recordationis Clemente pp. D3L predecessore nostro in casu simih dicuntur sub certa forma httere processisse. Nos enim, qui sumus omnibus in iustitia debitores, parati sumus illam quibus- cumque in premissis vel de premissis petentibus exhibere. Quicquid autem feceris in predictis, nobis per tuas litteras harum seriem continentes fidehter intimare procures. Datum Rome apud S. Petrum xiiii. Kalendas Iunii, Pont. nostri anno tertio.

cccxcv.

Martinus PP. rV. a populo Romano senator et rector Urbis eiusque districtus ad vitam constitutus, cum potestate loco suo alium in senatorem deputandi, confert Carolo regi Siciliae senatoriam Urbis, inserto populi Romani senatus consulto. Ex originali.

Martinus episcopus etc. Carissimo in Christo filio Carolo Regi Sicilie Illustri, Senatori Urbis, salutem etc. Pater futuri seculi, princeps pacis, qui nos iudicio nostre humilitatis indignos vocari ad sui Vicariatus officium sua inscrutabili dignatione concessit, nostris infudit affectibus, ut ab huiusmodi vocationis exordio ponentes quasi viarum nostra- rum principium bonum pacis, in sancte matris ec- clesie fihos totis nisibus illius niteremur fluenta diffundere, diffusaque continuis favoribus irrigando fovere. Hoc nobis circa magnificum et peculiarem Urbis populum specialis suggessit affectio, specia- hter nobis illius imminens cura suasit. Id enim exigebat eiusdem Urbis intestina turbatio, anima

MARTINUS PP. IV. ANNO CHRISTI 1281.

rum pericula ingerens et rerum vastitatem inducens. Ad idem urgebatur instantius nostra devotio inter- pellans multipliciter et instigans, ut in illius vide- licet apostolorum principis veneranda basilica suc- cessor ipsius munus consecrationis reverenter ac- ciperet, cuius divina dispositione onus successionis accepit. In ea Civitate sumeret idem successor apostolici honoris insignia, ex qua titulum seu de- nominationis assumit Romanus pontifex seu papa vocatus. Hinc, ut saluti tam specialium filiorum provisio paterna succurreret, dampnis occurreret et tante ipsius nostre devotionis instantie deside- rata satisfactio proveniret, nostre consecrationis et coronationis solempnia non sine multorum per- suasione contraria, non absque negotiorum nobis imminentium et ad retardate ipsorum expeditionis accelerationem instantium impedimento distulimus, ad Urbem eandem Venerabili fratre L. Ostiensi Episcopo, et dilecto filio nostris G. sancti Georgii ad Velum aureum diacono Cardinali velud pacis angelis destinatis, ut inibi statum reformando pa- cificum sopirent odia, concordarent corda discor- dia, et in unitate caritatis unirent, nobisque adeundi Urbem eandem ad prosequenda presertim eadem solempnia oportunitatem Curie nostre ipsamque se- quentibus necessariam prepararent. Quibus diligen- ter sollicitudini eis commisse vacantibus, licet in illius executione ipsis non solum principalium par- tium aperta discordia, verum etiam dissensiones particulares, que inimico homine superseminante zizania cotidie multiplicabantur, obsisterent, tandem tamen faciente, ut credulitas devota supponit, pacis auctore, illa sola via remedii ad obtinendam ipsius Urbis tranquillitatem, quam per hoc spes verisi- milis promittebat et eventus exolvit, huc usque preter intentionem mittentis occurrit, ut nobis re- gimen Urbis committeretur einsdem. Sed quia con- currentibus demum ad id votis partium et populi predictorum constitutio felicis recordationis Nicolai pape, predecessoris nostri, de Imperatoribus, Regi- bus, Principibus, Marchionibus, Ducibus, Comitibus, Baronibus vel aliis, que alicuius notabilis preemi- nentie, potentie, potestatis, excellentie vel dignitatis existerent, aut fratribus, filiis seu nepotibus eorun- dem quovis modo vel colore tam per se, quam per aliam personam quomodolibet submittendam in Se- natorem, Capitaneum, Patricium aut Rectorem, vel ad eiusdem Urbis regimen seu officium non nomi- nandis vel eligendis, aut alias etiam assumendis, sub certis forma et penis edita, ne ad id procede- retur, putabatur obstare:

Nos tantis eiusdem populi periculis obviare volentes, omne impedimentum sive obstaculum, si quod circa hoc ex eadem constitutione quomodo- libet occurrebat, ea vice de potestatis plenitudine duximus submovendum. Sicque postmodum sepe- fato Urbis populo ad sonum campane vocesque

preconum, ut moris est, ante Palatium Capitolii publice congregato, dilecti filii Nobiles viri Petrus de Comite et Gentilis de Filiis Ursi, tunc Senatores Urbis, ordinati ab ipso Romano populo electores, ex auctoritate ac potestate super hoc eis ab eodem populo Romano concessa, invocata spiritus sancti gratia, nobis, ut eorum verba sequamur, non ra- tione papatus vel pontificalis dignitatis, sed ratione persone nostre unanimiter et concorditer transtu- lerunt et plenarie commiserunt regimen Senatus Urbis, eiusque territorii et districtus toto tempore vite nostre, ac dederunt nobis plenam et liberam potestatem regendi toto tempore vite nostre Ur- bem, eiusque territorium et districtum per nos vel per alium seu aUos, et eligendi, instituendi seu ponendi Senatorem vel Senatores, unum vel plu- res, ad tempus seu tempora, et ad salarium secun- dum formam et modum, prout nobis placeret, nec non dederunt, transtulerunt et plenarie commise- runt nobis plenam et liberam potestatem dispo- nendi et ordinandi per nos, seu per alium seu alios de regimine predictorum Urbis, territorii et distri- ctus, prout hec et alia in nos ab eodem populo Romano translata, nobisque commissa et data in instrumento publico super hoc per manus Stephani Iohannis Guidonis, ecclesie Romane Iudicis et Scri- niarii Senatusque Scribe, confecto sigilloque ipsius Urbis sigillato plenius continentur.

Cuius tenorem fecimus ad perpetuam rei me- meriam presentibus annotari, de eadem potestatis plenitudine decernentes, tenorem ipsum, etiam si predictum originale instrumentum contingeret de- peiire, per omnia eandem vim et potestatem ha- bere, necnon et eandem probationem facere, quam predictum originale haberet et faceret, si non cor- ruptum, non cancellatum, non abolitum, nec in aliqua sui parte vitiatum, sed totaliter integrum et sollempne in prima sui facie appareret Tenor autem eiusdem instrumenti talis est.

In nomine patris et filii et spiritus sancti amen. Anno domini millesimo cc.lxxxi. tempore domini Martini Quarti pp., die lune decimo Marcii none Indictionis, In presentia mei Stephani Scribe Se- natus et horum testium ad hoc specialiter vocato- rum et rogatorum, Congregato Magnifico populo Romano ante Palatium Capitolii publice ad sonum Campane et voces preconum, ut moris est, de man- dato Nobilium virorum dfiorum Petri de Comite et Gentilis de Filiis Ursi alme Urbis illustrium Se- natorum, iidem Nobiles viri domini Gentilis de Filiis Ursi et Petrus de Comite Senatores, Electo- res ordinati a Magnifico populo Romano, ex aucto- ritate et potestate eis super hoc a prefato populo Romano concessa, attendentes sanctitatem, pru- dentiam et bonitatem sanctissimi patris nostri do- mini Martini pp. quarti, et dilectionem, quam idem dominus papa habet ad Romanam Urbem et Ro

250 MARTINDS PP. IV. ANNO CHRISTI 1281.

nianum populum, et sperantes, quod per ipsius sa- pientiam et probitatem expertam bono statui Urbis et populi Romani salubriter poterit divina favente gratia provideri, invocata spiritus sancti gratia, pre- fato domino Martino pp. TTTT. non ratione papatus vel pontificalis dignitatis, sed ratione sue persone, que de Nobili prosapia traxit originem, unanimiter et concorditer transtulerunt et plenarie commise- runt regimen Senatus Urbis, eiusque territorii et districtus toto tempore vite sue, et dederunt sibi plenam et liberam potestatem regendi toto tempore vite sue Urbem, eiusque territorium et districtum per se, vel per alium seu alios, et eligendi, insti- tuendi seu ponendi Senatorem vel Senatores, unum vel plures, ad tempus seu tempora, et ad/salarium secundum formam et modum, prout sibi placebit, necnon dederunt, transtulerunt et plenarie commi- serunt dicto domino pape Martino plenam et libe- ram potestatem disponendi et ordinandi per se, vel per alium seu per alios de regimine predictorum Urbis et territorii et districtus, et insuper dispo- nendi seu ordinandi de proventibus, fructibus et obventionibus pertinentibus seu spectantibus ad Urbem eandem, seu de Communi populi Romani, prout de ipsius domini pape processerit voluntate, mutandi etiam Senatores in Urbe et alios substi- tuendi seu subrogandi, quandocumque voluerit, et limitandi modum regiminis ipsorum, ac insuper convertendi prefatos proventus, fructus seu obven- tiones in utilitatem et meliorationem ipsius Urbis, et tam Senatori vel Senatoribus, qui erunt pro tem- pore, quam aliis Urbis officialibus seu ministris de predictis fructibus ac proventibus, prout sibi pla- cuerit, providendi, faciendi quoque in premissis omnibus et singulis et circa premissa et pertinentia ad predicta, quicquid de ipsius domini pape Mar- tini processerit voluntate toto tempore vite sue, et contradictores et rebelles, seu non parentes pe- nis, modis, multis et viis per se, vel per alium, quibus sibi placuerit, puniendi. Voluerunt quoque predicti Electores, quod per predicta vel aliquod predictorum in nullo diminuatur seu crescat ius populi Romani, seu ecclesie Romane in electione Senatus Urbis, transacto tempore vite ipsius do- mini pape Martini, sed ius suum permaneat extunc integrum cuilibet et illesum. Quibus concorditer et unanimiter celebratis per Electores iam dictos, ipsi Electores predicta omnia, et ipsam electionem et omnia et singula supradicta recitaverunt ipsi po- pulo et sollempniter publicarunt. Et idem populus omnia et singula supradicta acceptavit et confir- mavit expresse. Actum et publicatum in dicto po- pulo, presentibus domino Angelo Malabranca, domi- no Petro Bulgamini, domino Paulo Barthi, domino Thomasio olim de Cera et nunc cive Romano, do- mino Angelo Dompnico, domino Petro Paparonis, domino Iacobi Ylperino, domino fratre Iohanne

Oddonis Maynardi Iudice, domino Petro Rudolphi et Iohanne Dampzellocti notario, testibus ad nec vocatis et rogatis. Ego Stephanus Iohannis Gui- donis, sacre Romane ecclesie Iudex et Scriniarius, et nunc Scriba Senatus, predictis omnibus interfui, subscripsi et publicavi rogatus de mandato et au- ctoritate dictorum dominorum et populi supradicti, in anno, indictione, mense et die predictis.

Sane huiusmodi electione, translatione, commis- sione, potestatis datione nobis per sollempnes pre- fate Urbis Ambassatores et legitimos Sindicos in Consistorio publico presentata, circa prestandum vel non prestandum iUis assensum deliberationis nostre iudicium diverse circumstantie alternabant Hinc^ etenim occurrebat per hec non esse adicien- dum innumeris et immensis oneribus, que officii sollicitudo pastoralis indicit. Allegabat illinc pater- nus affectus, tam Carissimos filios in adeo gravibus pericuhs animarum et corporum a spirituali patre non sic deserendos atrociter, sed ab ilhs pie po- tius eruendos. Cum etiam censura legahs id habeat, ut potestas patria in pietate, non in atrocitate con- sistat. Vicit itaque in scrutinio dehberationis hu- iusmodi eorundem predilectorum caritas filiorum. Nosque nostris adicientes laboribus, ut eorum di- scrimina vitarentur, electioni, translationi, commis- sionis et potestatis dationi predictis consensum pre- stitimus cum multa instantia postulatum.

Ut igitur, quod divine retributionis obtentu et ipsius intuitu popuh tantummodo cepimus, ad eiusdem utihtatem evidentius prosequamur, quam- quam ad eandem Urbem dilectum fihum Nobilem virum Phihppum de Lavena, ne interim Rectoris cura curaret, ad Senatoris officium exercendum ad tempus duxerimus destinandum, deliberavimus ta- men illum eidem Urbi Senatorem concedere, qui eiusdem nobis carissimi popuh oportunitatibus, et precipue circa ipsius tranquillitatem, quam non est dubium in quietem tocius adiacentis patrie redun- dare, necnon et circa ubertatem necessariorum, ob cuius defectum eundem populum querulum frequen- ter audivimus, sufficiat providere.

Proinde ad personam tuam, fili Carissime, quam novimus ex christianissimo genere processisse, deo et ecclesie Romane devotam, ipsius zelare statum prosperum et honorem, dicteque Urbi fuisse ac fore perutilem, quemque non solum fama, sed et recentis facti evidentia perhibet, eundem populum diutius tam in premissis rexisse fehciter, quam in aliis etiam prospere gubernasse, premisse deliberationis exitum dirigentes, ex potestate nobis ab eodem po- pulo tradita te Urbis ipsius eligimus, instituimus et ponimus Senatorem, committentes tibi regimen Se- natus Urbis eiusdem, tociusque sui territorii et di- strictus, et cetera omnia, que in nos ab eodem po- pulo translata nobisque commissa, concessa seu data in Instrumenti predicti serie continentur, te*

MARTINUS PP. IV. ANN0 CHRISTI 1281.

que insuper substituentes in illis omnibus loco no- stri, electionem, institutionem, positionem, commis- sionem et substitutionem huiusmodi statuimus, pre- missa eiusdem predecessoris nostri constitutione nequaquam obstante, durare toto tempore vite no- stre, nisi ea expresse per litteras facientes de pre- dictis omnibus et singulis plenam et expressam, et de verbo ad verbum singulariter mentionem duxe- rimus revocanda.

Ut autem tibi per omnia circa premissa ple- nius sit provisum, volumus et apostolica nichilomi- nus auctoritate decernimus, quod pro eo, quod per te vel per alios geres Senatoriam seu regimen su- pradictum, nequaquam contra conditiones contentas in Instrumento seu litteris confectis de collatione Eegni SiciUe ac tocius terre, que est citra Farum usque ad confinia terrarum ecclesie Romane, Civi- tate Beneventana cum suo territorio, districtibus et pertinenciis excepta, tibi facta sedis apostolice au- ctoritate per eundem predecessorem nostrum Nico- laum, tunc sancti Nicolai in Carcere Tulliano dia- conum, et bone memorie A. Basilice duodecim apostolorum presbfiun, R. sancti Angeli diaconum, et dilectum filium nostrum I. sancte Marie in Cos- mydin diaconum Cardinales, venisse in aliquo cen- searis, aut penas in eisdem conditionibus expressas, vel earum aliquam incurrisse, nec iuramentum super eisdem conditionibus plenarie adimplendis, et invio- labiUter observandis a te prestitum aliquatenus vio- lasse, nec quamdiu deinceps eadem Senatoriam seu regimen Urbis geres toto tempore ad hoc, ut pre- mittitur, tibi concesso, contra conditiones easdem quoquomodo venire, aut prefatum iuramentum vel illud, quod super eisdem conditionibus observandis et inviolabiliter adimplendis es nobis secundum conditiones easdem in proximo prestaturus, propter- ea violare, nec ipsum iuramentum a te prestitum vel prestandum tibi aliquod impedimentum afferre, quo- minus toto premisso tempore Senatoriam seu regi- men Urbis a nobis tibi commissa libere per te, vel per alium valeas exercere. Nulli ergo omnino ho- minum liceat hanc paginam nostre electionis, in- stitutionis, positionis, commissionis, substitutionis et constitutionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem etc. Datum apud Urbem- veterem m. Kalendas Maii, Pontificatus nostri anno primo.

CCCXCVL

Ghiillelmo Duranti, ut in Gallia pro militibus in servitio ecclesiae contra indevotos Romandiolae stipendiariis sol- vendis XM. libr. Turonensium mutuo contrabat. Eeg. An. L ep. 14. Tom. II. fol. 2.

Martinus episcopus etc. Dilecto filio magistro Guillelmo Duranti, Decano ecclesie Carnotensis, salutem etc. Quam gravibus tribulationum angu- stiis, et quam diris afflictionibus et pressuris sta-

tum Romaniole, que Romane ecclesie specialis existit, presumptiosa Guidonis de Montefeltro te- meritas hactenus opprimendo turbaverit et pertur- bet, nonnullis iniquitatis filiis illarum et aliarum etiam partium sibi ausu dampnabili adherentibus in hac parte, tuam non credimus latere notitiam, cum id iam in remotis partibus fame relatio di- vulgarit. Porro quia nolumus, sicuti nec debemus, tantam insolentiam tantamque superbiam equani- miter sustinere, huiusmodi negotium ad laudem divini nominis, exaltationem Romane ecclesie, ac predicte terre statum prosperum et tranquillum, de fratrum nostrorum consilio ex animo assumen- tes, ad partes illas propter hoc victricem, actore domino, cuius negotium agitur, exercitum destina- mus. Licet igitur ad predictorum Guidonis et ad- herentium superbiam conterendam copiosius mili- tare subsidium fore necessarium non credimus, quia tamen huiusmodi negotium non mediocriter insidet cordi nostro, nec volumus in hoc aliquem intervenire defectum, nos de tue puritate fidei et experte discretionis industria confidentes, tibi pro stipendiandis militibus et equitibus ad ipsius ex- peditionem negotii, si necessarium fuerit et videris expedire, contrahendi mutuum nostro et ecclesie Romane nomine usque ad decem milia librarum Tu- ronensium, ac nos et Cameram nostram ac eandem ecclesiam propter hoc creditoribus obligandi, con- vertendi quoque pecuniam ipsam vel partem eius, prout expedire cognoveris in huiusmodi militum et equitum conducendorum stipendia, plenam tibi au- ctoritate presentium concedimus facultatem. Datum apud Urbemveterem vn. Idus Maii, anno primo.

CCCXCVH.

Universis marcbionibus, potestatibus etc. per Tusciam im- perialem costitutis, ut episcopum Gurcensem et Rudolphum imperialis aulae cancellarium eiusdem provinciae vicarios generales benigne recipiant. Reg. An. I. ep. 9. Tom. I. fol. 3.

Martinus episcopus etc. Dilectis filiis Univer- sis Marchionibus, Comitibus et ahis Magnatibus, necnon Potestatibus, Capitaneis cunctisque Recto- ribus, Consiliariis ac Universitatibus Civitatum, Ca- strorum et aliorum locorum, ceterisque per partes Tuscie Rom. subiectas Imperio (constitutis), sal. etc. Etsi Romanum Imperium, cuius gubernacula gran- dia, illo faciente, qui regit et dirigit universa, Re- ctoris ydonei, Carissimi videlicet in Christo filii nostri R. Romanorum Regis illustris, manus docta potensque dirigejida suscepit, claris sue altitudinis tituhs fulgeat, et plene sue iuribus potentie mu- niatur, Romana tamen ecclesia sibi solhcitudinis studium attentioris indicit, ut idem Imperium et suorum integritate iurium gaudeat et prosperis successibus amphetur. Cum itaque prefatus Rex ad ipsius Imperii, et speciahter provincie Tuscie

252 MARTINUS PP. IV. ANNO CHRISTI 1281.

tranquillum et prosperum statum intendens, Ve- nerabilem fratrem ... Gurcensem Episcopum, et dilectum filium Rudolfum Imperialis aule Cancel- larium, unumquemque videlicet eorum in solidum, ita quod non sit conditio melior occupantis, suos in partibus eiusdem provincie Vicarios generale3 duxerit ordinandos, prout in eiusdem Regis litteris plenius dicitur contineri: Universitatem vestram monemus, rogamus et hortamur attente, per apo- stolica vobis scripta mandantes, quatenus pro apo- stolice sedis reverentia vota vestra eius benepla- citis coaptantes, predictos Vicarios seu ipsorum alterum studeatis devote recipere, ac eis vel eo- rum alteri bonorificentiam Vicariis tanti Principis congruentem liberaliter exhibere, ipsorum vel al- terius ex ipsis monitis et mandatis intendentes et obedientes humiliter, ut debetis, illo vos in hac parte consilio dirigendo, ut exinde promptitudo vestre devotionis eluceat, dictique Vicarii commis- sum sibi ofiicium liberius et efficaciter exequantur. Datum apud Urbemveterem xn. Kal. Iunii, Pon- tificatus nostri anno primo.

cccxcvm.

Thaddaeo comiti Montefeltri et Urbini confertur capitania militum et equitum ex terris ecclesiae ac Tuscia, ut una cum Perusinis, Senensibus ac Lucanis sub vexillo Iohannis de Epa, totius exercitus ecclesiae rectoris, contra Guidonem de Montefeltro et complices viriliter pugnet. Reg. An. L ep. 26. Tom. II. fol. 3.

MARTmus episcopus etc. Dilecto filio Nobili viro Tadeo Comiti Montefeltri et Urbini, sal. etc. Enormes iniurias, offensas graves durasque mole- stias, quas sub continuatione temporis longioris Guido de Montefeltro, iniquitatis filius, pravitatis alumpnus cum suis sequacibus sacrosancte Roma- ne ecclesie, cunctorum matri fidelium, dampnatis ausibus irrogavit, terram Romaniole, que ipsius ecclesie existit, diversis et variis afflictionibus op- piimendo, ac Civitates et alia loca varia inibi ni- chilominus presumptione temeraria occupando, iam fere terrarum fines, orbisque anguli precurrentes fame relatibus agnoverunt. Nos autem ab ipsis pene promotionis nostre primordiis ad predictam terram considerationis aciem convertentes, dirisque pressuris compatientes ipsius, stabiliter duximus disponendum, ut cum Guidonis et sequacium pre- dictorum elata superbia, qui utpote in malitia ob- firmati, nec deum timent, nec hominem reverentur, non flecti monitis, non minis conteri, non metus incussionibus valeat emolliri, brachii secularis in- vocaremus auxihum contra eos, ut quos dei timor a malo non revocat, necessitas eorum nequitiam refrenatura compescat. Propter quod tantam ilhus abhominantes insaniam, tantam equanimiter sub- stinere stultitiam cogente nos conscientia nequeun- tes mandavimus, prout tuam non credimus latere

notitiam, tam de gente Carissimi in Christo filii nostri Caroh Regis Sicilie Illustris, quam de ter- ris ipsius ecclesie, necnon et de partibus Tuscie victricem, auctore domino, exercitum congregari, adversus tante insolentie virum, tanteque mini- strum nequitie, ipsiusque complices feliciter deo auspice processurum. Et quia huiusmodi negotium multum insidet cordi nostro, magnoque desiderio ducimur, ut illud ad laudem et gloriam domini Ihesu Christi, ac exaltationem eiusdem ecclesie optate promissionis exitum sortiatur, hcet predicte terre Romaniole, necnon ipsius totahs exercitus generalem curam et regimen dilecto fiho nobili viro Iohanni de Epa duxerimus committendam, quia tamen exercitum ipsum eo speramus fehcius dirigendum, quo illum per partes contigerit plu- rium sollicitudine sub eiusdem generahs Recto- ris vigilantia gubernari: nos tue probate probitatis titulos, quibus pollere dignosceris, tueque sohdefi- dehtatis constantiam diligentius attendentes, tibi Ca- pitaniam et regimen Mihtum et Equitum omnium de terris eiusdem ecclesie ac Tuscie partibus su- pradictis, sicut predicitur, congregandorum pre- sentium auctoritate committimus usque ad nostre volumptatis beneplacitum exercendam, Nobihtatem tuam rogantes et hortantes attentius, et per apo- stohca scripta nichilominus iniungentes, quatinus pro apostohce sedis et persone nostre reverentia huiusmodi oneris sarcinam humeris promptis ex- cipias, preferendam ad laudem divini nominis et honorem, tanto nobis proinde potius placiturus, quanto promptius te in hoc apostohcis beneplacitis coaptabis. Volumus autem, ut tam tu, quam milites et equites antedicti memorato Rectori tanquam tui et ipsorum, nec non et eiusdem exercitus Rectori duci et generali Capitaneo pareatis in omnibus, et humihter intendatis, ut Summi Regis obsequium, ad quod te ac ceteros fidenter duximus eligendos, ipsius auxihante dextera facilius et celerius prome- reri (valeatis). Datum apud Urbemveterem xv. Kal. Iunii, Pontificatus nostri anno primo.

Martinus episcopus etc. Universis Militibus et Equitibus de terris ecclesie ac partibus Tuscie in servitium ecclesie Romane contra indevotos ipsius in Romaniolam processuris, salutem etc. Enormes iniurias etc. ut supra.

In e. m. Universis Militibus Perusinis, Se- nensibus et Lucanis in servitium ecclesie Romane contra indevotos ipsius ecclesie processuris.