Charter: Freising, Bistum und Hochstift (763-1364) 1256 VI 24
Signature: 1256 VI 24
Add bookmark
Edit charter (old editor)
24. - 27. Juni 1256, Wien
Abt (Ortolf) von Melk und M., Prior daselbst, als delegirte Richter in dem Streite zwischen Bischof (Konrad) von Freising und Dechant Wisinto von Wien beurkunden die Acten und Schritte, welche hinsichtlich der Zuerkennung der Pfarre Propstdorf an den oben genannten Gerichtstagen zur Verlesung kamen und vorgenommen wurden.Source Regest:
ZAHN, Codex Diplomaticus (=FRA II/31, Wien 1870) S. 181, Nr. 183
ZAHN, Codex Diplomaticus (=FRA II/31, Wien 1870) S. 181, Nr. 183
Aus dem Gerichtsprotokolle v. 1284, 6. Juni, Regensburg (Nr. 384), vgl. dieses.
Anno domini M. CC. LVI., VIII. kal. Julii, in ecclesia sancti Petri in Wienna, presidentibus iudicibus delegatis domini pape videlicet venerabili domino abbate de Medlico et priore eiusdem loci subdelegato prepositi de Nevnburch, presidentibus (!) venerabili abbate Scotorum in Wienna, magistro Gerhardo plebano Wiennensi, magistro Heinrico de sancta Petronella, domino Ottone plebano de Valchenstein et aliis multis, magister Vlricus procurator domini venerabilis episcopi Frisingensis et dominus Wisinto decanus Wiennensis de communi consensu elegerunt notarium domini abbatis de Medlico ad conscribenda acta et alia omnia que occurrere possunt in causa que uertitur super ecclesia in Probstorf inter predictum dominum episcopum Frisingensem et dominum Wisintonem decanum Wiennensem, quo facto in eorundem presentia lectum fuit autenticum domini ;pape cuius tenor talis est:||
Folgt nun die Urkunde Papst Alexander IV., ddo. 1255, 27. April, Neapel (Nr. 176).||
Eodem die lecta est ibidem littera citationis cuius tenor talis est:||
Folgt das Ladeschreiben Abt Ortolfs von Mölk ddo. (1256), 8. Juni, . . . . . ||
(Nr. 181).||
Deinde ibidem Vlricus canonicus ecclesie sancti Andree qui se obtulit pro puocuratore domini episcopi Frisingensis in causa que uertitur inter eum et dominum Wisintonem super predicta questione, fecit caucionem coram eisdem iudicibus super rati habitione memorati domini episcopi Frisingensis per fideiussores videlicet magistrum Heinricum de sancta Petronella et G. plebanum Wiennensem a feria vi. vsque in proximam feriam secundam nunc sequentem et sic admisso prefato magistro VI. procuratore per dominum Wisintonem oblatus est libellus cuius tenor talis est: Coram vobis domino abbate Medlicensis ecclesie iudice domini pape delegato et priore eiusdem ecclesie subdelegato prepositi Nevnburgensis conquerendo proponit Vlricus ecclesie sancti Andree canonicus venerabilis episcopi Frisingensis procurator, quod dominus Wisinto presbiter de Wienna ecclesiam in Probstorf in qua idem episcopus ius patronatus habet, in eius preiudicium et grauamen clam occupauit et detinet contra iusticiam occupatam, vnde petit dictus procurator, quatenus predicto Wisintone amoto de ecclesia prefata predictum episcopum uel ipsum procuratorem nomine ipsius episcopi in possessionem iuris quod in dicta habet ecclesia, cum vniuersis pertinentiis restituatis, saluo iure diminuendi uel addendi.||
Item cum dominus Otto decanus de Nevnburch de iure non posset esse aduocatus Wisintonis memorati, de gratia in eadem causa usque ad horam prandii est admissus, item eodem die cum. peteretur a domino Wisintone quod responderet libello, respondit quod ecclesiam de Probstorf possideret nomine alieno, e contrario Vlricus procurator episcopi Frisingensis respondit, quod nec proprio nec nomine alieno dictus Wisinto haberet ius in ecclesia memorata, et ad hoc quod dominus Wisinto dixerat ea que supra dixerat, non dixisset animo contestandi litem, dixit magister Vlricus procurator nullam super hoc processisse protestationem, quod et verum est. Insuper adicimus quod licet ad urgentem instanciam actoris de iure debuissemus processisse ad interloquendum super premissis, volentes tamen cum maturitate procedere, presertim ad conuincendam. maliciam rei, proferendam sententiam distulimus de gratia usque in, diem Lune proximo subsequentem, actoris per omnia saluo iure. Lectum fuit eciam ibi eo die quoddam instrumentum venerabilis abbatis de Medlico iudicis delegati et . . . prioris eiusdem ecclesie subdelegati prepositi de Nevnburch cuius tenor talis est:||
Folgt nun die Urkunde von (1255), 22. Oct., Wien (Nr. 179), die Verschiebung des Gerichtstages betreffend.||
Anno M. CC. LVI., VI. kal. Julii, in ecclesia sancti Petri Wienne. Cum super controuersia que vertitur inter Vlricum procuratorem venerabilis episcopi Frisingensis et Wisintonem presbiterum de Wienna super super ecclesia de Probstorf, causa suspicionis. coram nobis esset proposita per ipsum dominum Wisintonem non tamem probata, videlicet quod nimis fauorabiles essemus eidem episcopo, cui quidem episcopo debitam reuerentiam et fauorem gerimus sine preiudicio tamen et grauamine partis alterius, deo teste ac ipsis assessoribus uidelicet magistro Gerhardo domini pape capellano plebano Wiennensi et magistro Heinrico de sancta Petronella, nec non aliis viris scientibus, domini Wisintonis et aliorum alia etiam causa grauaminis allegata lite contestata fuit per dictum Wisintonem, videlicet quod dicto procuratori testimouium perhibuimus per litteras nostras super eo, quod predicti Wisinto et Vlricus procurator de communi consensu in presentia nostri induciis deliberatoriis et aliis ipsis competentibus ad invicem renunciarunt, que siquidem renunciacio Wienne in hospicio nostro fuit facta publice, nos abbas Medlicensis iudex domini pape delegatus et M. prior eiusdem ecelesie subdelegatus iudex prepositi de Nevnburch, communicato sapientum consilio pronunciauimus, tales excepciones et predictas causas non fore admittendas et interloquendo pronunciamus non obstantibus appellacionibus premissis et causis post litem contestatam contra iuris ordinem propositis ipsum Wisintonem dicto procuratori legittime respondere, maxime cum appellacio uel prouocacio dici non valeat que facta est extra iudicivm in choro sancti Stephani in ecclesia Wiennensi ex eo, quod idem dominus Wisinto postmodum coram nobis quasi renunciando uoluntarie eo quod fecit cum aduersario, expertus est in iure.||
Eodem die VI. kal. Julii fuit reuocatus dominus Wisinto post appellationem quam emisit uiua uoce sine scriptis, et quesitum fuit ab eo si in aliquo esset grauatus, illud grauamen parati erant iudices reuocare, et super hoc sepius requisitus nullam causam legittimam grauaminis assignabat.||
Feria secunda coram nobis iudicibus O. et M. priore comparuit dictus Wisinto, deferens quandam appellacionem in scriptis cuius tenor talis est:||
Coram uobis viris venerabilibus domine abbas et prior Medlicenses super eo quod alter uestrum scilicet prior suo sigillo nec alio vsus me non citauit, solus in causa procedere non potuit, item quod non admisso aduocato meo tempus inueniendi aduocatum alium mihi denegastis, item quod inducias deliberatorias et libellum conuencionalem negastis, item quod exceptiones dilatorias et pereratorias negastis, item quod quadam littera cuius copiam non habui, sine mea conscientia ex parte uestri emanauit, que continebat quod induciis et exceptionibus mihi competentibus renunciarim, item quod uos habeo suspectos quod domino Frisingensi meo aduersario nimis estis familiaris, ad sedem apostolicam appello, apostolos peto, saluis aliis exceptionibus meis loco et tempore proponendis, salua mihi etiam appellacione premissa ad cautelam. Litteras citationis recepi coram magistro Gerhardo plebano Wiennensi, Heinrico Ruteno, Marquardo, Chvnrado de sancta Katharina sacerdotibus et aliis. ||
Huius appellationis testes dominus Phylippus abbas Scotorum, magister Ger. plebanus Wiennensis, magister Haeinricus plebanus de sancta Petronella, Otto decanus Nevnburgensis, Rvtenus, Nyeolaus sacerdotes et alii qui aderant. Actum Wienne in ecclesia sancti Petri, VI. kal. Julii, anno domini millesimo, CC. LVI.||
Nos uero iudices, auditis rationibus allegationibus procuratoris domini Frisingensis, communicato sapientum consilio interloquendo pronunciamus, predictam appellacionem esse friuolam et inanem, et parati sumus recipere testes Frisingensis episcopi super hiis capitulis.||
Hec sunt capitula que probare intendit Vlricus procurator domini Frisingensis, quod fundus cum vniuersis suis pertinenciis in quo sita est ecclesia Probstorf, est proprietas ecclesie Frisingensis, et quod duces Leupoldus et Fridericus in feudum habuerunt dictum fundum cum pertinentiis et iure patronatus ab episcopo ecclesie Frisingensis, et quod per mortem dictorum ducum dictus fundus cum pertinentiis et iure patronatus reuersus est et deuolutus ad dominium et vsus dicti episcopi et ecclesie Frisingensis.||
Item eodem die uocauimus dominum Wisintonem per cappellanum nostrum Al. ut venerit ad testes audiendos, et expectatus non venit nec aliquem pro se misit.||
Hii sunt testes qui iurauerunt dicere veritatem super capitulis premissis, Levpoldus prepositus Ardacensis, Levpoldus plebanus de Enzenstorf, magister Heinricus canonicus Ardacensis, Ditmarus sacerdos de Entzeinstorf, Hainricus scolaris ibidem, dominus Otto et Reimbota fratres de Lusnich.||
Feria tercia vero, V. kal. Julii Wisinto presbiter uocatus fuit a iudicibus domini pape per capellanum domini abbatis de Medlico ad excipiendum et contradicendum in personas et ducta(!) testium et non venit.||
Recepti fuerunt testes quos Vlricus procurator produxit et dicta eorundem testium publicata. Deinde lectum fuit papale instrumentum.||
Postea contra dictum Wisintonem lata fuit sententia diffinitiua presentibus testibus in sententia annotatis et idem procurator missus fuit in possessionem iuris patronatus ecclesie in Probstorf nomine episcopi et ecclesie Frisingensis. Datus fuit executor dicto procuratori plebanus de Enceinstorf et dapifer de Grischenstein datus fuit ei in defenssorem.
Folgt nun die Urkunde Papst Alexander IV., ddo. 1255, 27. April, Neapel (Nr. 176).||
Eodem die lecta est ibidem littera citationis cuius tenor talis est:||
Folgt das Ladeschreiben Abt Ortolfs von Mölk ddo. (1256), 8. Juni, . . . . . ||
(Nr. 181).||
Deinde ibidem Vlricus canonicus ecclesie sancti Andree qui se obtulit pro puocuratore domini episcopi Frisingensis in causa que uertitur inter eum et dominum Wisintonem super predicta questione, fecit caucionem coram eisdem iudicibus super rati habitione memorati domini episcopi Frisingensis per fideiussores videlicet magistrum Heinricum de sancta Petronella et G. plebanum Wiennensem a feria vi. vsque in proximam feriam secundam nunc sequentem et sic admisso prefato magistro VI. procuratore per dominum Wisintonem oblatus est libellus cuius tenor talis est: Coram vobis domino abbate Medlicensis ecclesie iudice domini pape delegato et priore eiusdem ecclesie subdelegato prepositi Nevnburgensis conquerendo proponit Vlricus ecclesie sancti Andree canonicus venerabilis episcopi Frisingensis procurator, quod dominus Wisinto presbiter de Wienna ecclesiam in Probstorf in qua idem episcopus ius patronatus habet, in eius preiudicium et grauamen clam occupauit et detinet contra iusticiam occupatam, vnde petit dictus procurator, quatenus predicto Wisintone amoto de ecclesia prefata predictum episcopum uel ipsum procuratorem nomine ipsius episcopi in possessionem iuris quod in dicta habet ecclesia, cum vniuersis pertinentiis restituatis, saluo iure diminuendi uel addendi.||
Item cum dominus Otto decanus de Nevnburch de iure non posset esse aduocatus Wisintonis memorati, de gratia in eadem causa usque ad horam prandii est admissus, item eodem die cum. peteretur a domino Wisintone quod responderet libello, respondit quod ecclesiam de Probstorf possideret nomine alieno, e contrario Vlricus procurator episcopi Frisingensis respondit, quod nec proprio nec nomine alieno dictus Wisinto haberet ius in ecclesia memorata, et ad hoc quod dominus Wisinto dixerat ea que supra dixerat, non dixisset animo contestandi litem, dixit magister Vlricus procurator nullam super hoc processisse protestationem, quod et verum est. Insuper adicimus quod licet ad urgentem instanciam actoris de iure debuissemus processisse ad interloquendum super premissis, volentes tamen cum maturitate procedere, presertim ad conuincendam. maliciam rei, proferendam sententiam distulimus de gratia usque in, diem Lune proximo subsequentem, actoris per omnia saluo iure. Lectum fuit eciam ibi eo die quoddam instrumentum venerabilis abbatis de Medlico iudicis delegati et . . . prioris eiusdem ecclesie subdelegati prepositi de Nevnburch cuius tenor talis est:||
Folgt nun die Urkunde von (1255), 22. Oct., Wien (Nr. 179), die Verschiebung des Gerichtstages betreffend.||
Anno M. CC. LVI., VI. kal. Julii, in ecclesia sancti Petri Wienne. Cum super controuersia que vertitur inter Vlricum procuratorem venerabilis episcopi Frisingensis et Wisintonem presbiterum de Wienna super super ecclesia de Probstorf, causa suspicionis. coram nobis esset proposita per ipsum dominum Wisintonem non tamem probata, videlicet quod nimis fauorabiles essemus eidem episcopo, cui quidem episcopo debitam reuerentiam et fauorem gerimus sine preiudicio tamen et grauamine partis alterius, deo teste ac ipsis assessoribus uidelicet magistro Gerhardo domini pape capellano plebano Wiennensi et magistro Heinrico de sancta Petronella, nec non aliis viris scientibus, domini Wisintonis et aliorum alia etiam causa grauaminis allegata lite contestata fuit per dictum Wisintonem, videlicet quod dicto procuratori testimouium perhibuimus per litteras nostras super eo, quod predicti Wisinto et Vlricus procurator de communi consensu in presentia nostri induciis deliberatoriis et aliis ipsis competentibus ad invicem renunciarunt, que siquidem renunciacio Wienne in hospicio nostro fuit facta publice, nos abbas Medlicensis iudex domini pape delegatus et M. prior eiusdem ecelesie subdelegatus iudex prepositi de Nevnburch, communicato sapientum consilio pronunciauimus, tales excepciones et predictas causas non fore admittendas et interloquendo pronunciamus non obstantibus appellacionibus premissis et causis post litem contestatam contra iuris ordinem propositis ipsum Wisintonem dicto procuratori legittime respondere, maxime cum appellacio uel prouocacio dici non valeat que facta est extra iudicivm in choro sancti Stephani in ecclesia Wiennensi ex eo, quod idem dominus Wisinto postmodum coram nobis quasi renunciando uoluntarie eo quod fecit cum aduersario, expertus est in iure.||
Eodem die VI. kal. Julii fuit reuocatus dominus Wisinto post appellationem quam emisit uiua uoce sine scriptis, et quesitum fuit ab eo si in aliquo esset grauatus, illud grauamen parati erant iudices reuocare, et super hoc sepius requisitus nullam causam legittimam grauaminis assignabat.||
Feria secunda coram nobis iudicibus O. et M. priore comparuit dictus Wisinto, deferens quandam appellacionem in scriptis cuius tenor talis est:||
Coram uobis viris venerabilibus domine abbas et prior Medlicenses super eo quod alter uestrum scilicet prior suo sigillo nec alio vsus me non citauit, solus in causa procedere non potuit, item quod non admisso aduocato meo tempus inueniendi aduocatum alium mihi denegastis, item quod inducias deliberatorias et libellum conuencionalem negastis, item quod exceptiones dilatorias et pereratorias negastis, item quod quadam littera cuius copiam non habui, sine mea conscientia ex parte uestri emanauit, que continebat quod induciis et exceptionibus mihi competentibus renunciarim, item quod uos habeo suspectos quod domino Frisingensi meo aduersario nimis estis familiaris, ad sedem apostolicam appello, apostolos peto, saluis aliis exceptionibus meis loco et tempore proponendis, salua mihi etiam appellacione premissa ad cautelam. Litteras citationis recepi coram magistro Gerhardo plebano Wiennensi, Heinrico Ruteno, Marquardo, Chvnrado de sancta Katharina sacerdotibus et aliis. ||
Huius appellationis testes dominus Phylippus abbas Scotorum, magister Ger. plebanus Wiennensis, magister Haeinricus plebanus de sancta Petronella, Otto decanus Nevnburgensis, Rvtenus, Nyeolaus sacerdotes et alii qui aderant. Actum Wienne in ecclesia sancti Petri, VI. kal. Julii, anno domini millesimo, CC. LVI.||
Nos uero iudices, auditis rationibus allegationibus procuratoris domini Frisingensis, communicato sapientum consilio interloquendo pronunciamus, predictam appellacionem esse friuolam et inanem, et parati sumus recipere testes Frisingensis episcopi super hiis capitulis.||
Hec sunt capitula que probare intendit Vlricus procurator domini Frisingensis, quod fundus cum vniuersis suis pertinenciis in quo sita est ecclesia Probstorf, est proprietas ecclesie Frisingensis, et quod duces Leupoldus et Fridericus in feudum habuerunt dictum fundum cum pertinentiis et iure patronatus ab episcopo ecclesie Frisingensis, et quod per mortem dictorum ducum dictus fundus cum pertinentiis et iure patronatus reuersus est et deuolutus ad dominium et vsus dicti episcopi et ecclesie Frisingensis.||
Item eodem die uocauimus dominum Wisintonem per cappellanum nostrum Al. ut venerit ad testes audiendos, et expectatus non venit nec aliquem pro se misit.||
Hii sunt testes qui iurauerunt dicere veritatem super capitulis premissis, Levpoldus prepositus Ardacensis, Levpoldus plebanus de Enzenstorf, magister Heinricus canonicus Ardacensis, Ditmarus sacerdos de Entzeinstorf, Hainricus scolaris ibidem, dominus Otto et Reimbota fratres de Lusnich.||
Feria tercia vero, V. kal. Julii Wisinto presbiter uocatus fuit a iudicibus domini pape per capellanum domini abbatis de Medlico ad excipiendum et contradicendum in personas et ducta(!) testium et non venit.||
Recepti fuerunt testes quos Vlricus procurator produxit et dicta eorundem testium publicata. Deinde lectum fuit papale instrumentum.||
Postea contra dictum Wisintonem lata fuit sententia diffinitiua presentibus testibus in sententia annotatis et idem procurator missus fuit in possessionem iuris patronatus ecclesie in Probstorf nomine episcopi et ecclesie Frisingensis. Datus fuit executor dicto procuratori plebanus de Enceinstorf et dapifer de Grischenstein datus fuit ei in defenssorem.
Source Fulltext: ZAHN, Codex Diplomaticus (=FRA II/31, Wien 1870) S. 181-185
Editions:
- Meichelbeck II./2, 109, Nr. 181/1.
Language:
Places
- Wien
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.
