Nro. Cil.

(E Schedis CI. Puellii.)

Actum jn castro Tyrol 1271. 4. Martii.

In nomine Domini nostri Jesu Christi, Amen. Anno Nativitatis ejusdem MCCLXXI. iadictione XIV.

- ™ ■ 93?

* .

Die Mercurii IV. intrante Marcio, in cafiro Tyrol% presentibus dominis Heinrico comité de Efenloch, Hartmanno Tarando de Tyrol, Heinrico de Meringa scriba, Heinrico de Mitterburch, Jacobo de Ragovia, Eriderico da Eborfiain, Leopoldo et Ger locho de eo- dem Joco, Erncßo de Luenz, Hainrico, et Friderico de Cafiro saneti Michaelis, Chonrado scriba plebano de Eznik testibus, et alus., Domini Meinhardus et Albertus fratres illufires Comités Goritie, et Tyrolis volentes patrimonium, et hereditatem suam, acalia bona inter se dividere, sic fuere concordes: quod Clusam in Haslach tam ex una parteßuvii Rienz, quam ex altera usque ad cacumina montium, limi- lern utriusque comitatus et Dominii scilicet Goritie ac Tyrolis concorditer síatuerunt; ita videlicet, quod omnia et singula, que a dicta Clusa infra versus Tyrol, et ejus dominum et Comitatum in allodiis, feudis, advocatiis, jurisdictionibus, homagiis, ho- noribus, ministerialibus, et omnibus aliis,, ac qui« buscunque bonis et juribus quesitis et non quesitis, cultis et incultis existunt, ad Comitatum et Domi nium pertineant Tyrolenfe: quae resignante а�? dante domino Alberto Comité praelibato in manibus D. Meinhardi comitis fratris sui, in partem cesserunt ipsi comiti Meinhardo libere et absolute, salvis et exclusis Theloneis univerßs, et moneta de Merano, quae infra Comitatum et Dominium Tyrolense exi« stère dignoscuntur, et bonis, Cassis, juribus Eccle- siae, ac Civitatis Tridentinae, ac totius ejus distric-

«38

tus, atque castro Perjenperviolentiam occupatio. De The» loneis qüidem predictis Domini Comités antedicti inter se taliter concordarunt, quod Dominus Meinhardus Comes Tyrolenfis trecentarum marcarum redditus de uno vel pluribus Tlieloneis pretaxatis ut sibi magis placuerit, singulariter habeat, et absolute in parte •ua, qui redditus pro redditibus, in quibus supera- bundabat comitatus Goritie redditibus comitatus Ty rolenfis, ipsi Domino Meinhardo Comiti sunt dati et deputati; residuis Theloneis, et moneta predict! Comitatus et Dominii Tyrolenfis, ac juribus et bo nis qüibuscunque prelibatis Ecclesiae Tridentine per violentiam occupatis, inter ipsos D. Comités equa- liter dividendis, salvo jure ecclesiarum et persona- tum, que a solütione — Theloneorum sunt exceptae, et Dominus Albertus comee Goritiae, in cuflodia ci vitatis Ècelesiae Tridentine, а�? munitionum ejus, equa- les faceré debebit — expensas. Cum autem ipsi Do mino Meinhardo comiti visum fuerit expediré, quod cum Episcopo Tridentino, qui nunc est, vel pro tempore fuerit, concofdie ineant unionem, superre- stituendis sibi praedictae civitati Tridentinae,ca- stris juribus et bonis qüibuscunque — hoc faceré

debebit — requisito. Domini Alberti fratris

sui consilio et assensu, que sibi non debebií fraude те1 notitia denegare: Et quidquid pro tali Concor- dia unus vel ambo dictorum fratrum perceperint, equali inter se dividant portione. De Domino Hela rien de Wetfesperch, tí. Otto ne dicto íT^sepedicti

- »39

D. Comités sic fuerant concordes, quod ¡psi mini steriales ambo sint Domini Meinhardi comitis Tyro- lenjis, et eorum pueri utriusque sexus, quos habent, vel habitur; sint, inter ipsos D. Comités eqtialitet dividantur. Quod si quilibet vel alter dictorum mi* nisterialium unum tantum filium habuerit, is filiuf de Ministerialibus dicti Comitis G'or¿//6'tenebiturdu- cere uxorem, et liberi ex tali matrimonio procreati inter dictos Dominos Comités equaliter dividantur. Quod si predicti H. Welfespergarius, et Otto dictus Welfr vel alter eorum sine herede masculo decesse- rit, feuda et bona ipsorum ac homines vel alterius eorum cuilibet dictorum D. D. Comitum cedent, sivc ab eis, sive ab alus, quibuscunque Dominisea visi fueriut possedisse, in integrum et in totum pos» sidenda , prout in eorum Comitum sunt terminis con stituía. Sane Domina Elisabeth uxor D. Meinhardi Comitis Tyrolensis refutavit et dédit in manibus D, Alberti comitis Goritic jura, que in Caftris Sanct Michaelspurg et Hasen а�? hominibus, et bonis ibi dem sibi ratione dotalicii competeré videbantur, vel etiam competebant, dans eidem Domino Alberto Со- miti nuncium D. Heinricum, de dicto S. Michaels purg, qui eum in corporalem possessionem mittat. — — — Verum dictus D. Meinhardus Cornes Tyro- lenfis tenebitur et debebit D. Albertum Comitem,fra- trem suum adjuvare, cum 200 personis armatis con tra ecclesiam aquilegiensem et Patriarcham, quam- diu de praesenti Gwerra vui* ipsa ecclesia vel pa-

24°

triarcha non fuerit xoncordatus, et tenebitur ipse dominus Meinhardus comes, et debet contractai con- cordie proximo iminenti inter ipsam Ecclesiam Aqui- legiensem, et prefatum comitem Albertum, perso- oaliter intéresse, а�? bona fide procurare quod ipsa Concordia reformetur. Item idem D. Meinhardus comes tenebitur et debebit fideliter procurare, quod sibi et fratri suo cafirum Unte cum suis pertinen- tiis per Salzburgenfem Electum vel Archiepiscopum conferatur in rectum et legale feudum, quod quidem castrum cum suis pertinentiis ad ipsum Comitem Al- bertum solum pertinebit. Ex aba vero parte clu se in Haslach utrobique dicti flurii Rienz usque ad cacumina montium infra versus Luenz, et alias par tes comitatus et Dominii Goritie, omnia et singula allodia, feuda advocatie, jurisdictiones, homagia , jura, honores , ministeriales , et homines аШ, bona quesita et non quesita, culta et inculta, et nomina tion Vafattatica in Cadobrio, ex quibus D. Gerhar- dus de Camino est Vafallus comitum predictorum, ad comitatum et Dominium Goritie, et Dominum Albertum comitem ibidem in totum, et integraliter pertinebunt; salvis Theloneis et Geleite ipsius comi tatus et Dominii Garitie, quae inter memoratos, D. Comités sunt equaliter dividenda. Debita quoque omnia, que infra comitatum et Dominium Jyrolenß- per ipsos D. D. Comités sunt contracta, D. Mein hardus comes solus persolvet; similiter debita orn óla per ipsos comités in comitatu et Dominio Gort-

t

"341

tie contracta, solus persolvet cbmes 'Albertus. Item bona hereditaria, que dicti Domini comités ad so devolui exspectant, cum vacaverint, et ad manus unius ipsorum vel amborum cotnitum ex morte pos- sessorum ipsorum bonorum devenerint inter ipso* comités sunt equaliter dividenda. Item tale pactum sepedicti D. Comités sponte ad invicem fecerunt, quod si ministeriales vel ministeriales alterius eorum, alicui ministeriali, vel ministerialium alterius ipso rum nupserint, pueri ex hujusmodi matrimonio vel matrimoniis procreati equaliter debent dividi inter comités memoratos. Item ipsi D. Comités inter sc concorditer statuerunt, quod si alter ëorum, quod absit, decesserit sine herede ad alium ipsorum, qui superstes fuerit, vel ejus heredes bona defuncti uni versa feuda et allodia non obstante divisione pre- dicta libere devulvantur, а�? integraliterrevertantur; Item dicti Comités ad invicem promiserunt firmiter et constanter, quod alter ipsorum alium uon impe- diet in omnibus supradictis, vel aliquo predictorum, vel aliquod damnum aut fraudem non inférât, vel in prejudicium alterius eorum aliquas munitiones non erigat, aut emptiones de bonis, itominibus, juris- dictionibus, seu quibuscunque rebus aliis infra co- mitatum alterius et Dominium constitutis contrahe- re non debeat sine alterius Volúntate et assensu. Que omnia et singula suprascripta et infrascripta prefati D. D. Comités corporaliter juraverunt inter se observare, et rata а�? firma tenere, et non venire £otm«pr JÖfptr. ». SB. з. ЩЩХ, ,q

84* * bi—7

contra predicta, vel. aliquid predictorum, aliqua racione, ingenio, sive cauta. Nihilominus penam super hoc statuentes , quod ci alter eorum contra pre- dicta, vel aliquid predictorum fecerit, vel venerit, nisi infra duodecim septimanas, postquam super hoc fuerit requisitas, passo damnum vel injuriam emen- daverit, hanc penam incidat et incurrat, videlicet D. Meinhardus Comes Castrum Gufedaun, cum per- tinentiis suis omnibus pro pena amraittat, ad D. jilbertunf Comitem libere devolvendum: E conver so D. Albertus comes Cafirum Virgen cum tot reddb tibus et pertinentiis, quot habet Cafirum Gufedaun similiter ammittat pro pena ad dictum D. Meinhar- dum Comitem devolvendum. In predictorum autem omnium testimonium evidens, et stabilem firmita- tem presentem paginam super his conscriptam sepe- dicti D. D. Meinhardus Comes Tyrolis, et Albertus comes Goritiae sigillorum suornm pendentium fece* runt munimine roboran.

*4S

Nrö. С�?Г.

FHdetici de Wangen, in Episcopatum Tridentinum immissio, fententiae celebres imperiales de Feudis, et de non alienaríais nee oppignorandis eccleßae bonis,

(E schedis Buffianis.)

. I 1207. 1*14 1220. demum 1237. in campo Martio prope Tridentum.

In nomine Patris, et Filii et Spiritus Sancti, Atnen etc. Anno Domini nostri Jesu Christi 1207. Ind. X. die Jovis nono intraute menee Angustí, in Choro, et Capitulo Ecclesiae В. Vigüii, ad ho norem et statum ejusdein Ecclesiae et totius Epis- patus, et civitatis, electus est, et publicatusyen?- nijftmus Dominus Federicus de Wanga in Episcopum Tridentihme Eccleßae suprascriptae, et honoritice confirmatue per D. — — Venerabilem Episcopum Tarvißum, et Dominum Albertum Presbytherum Mantuanum JVuntios et Delegatos a Domino Inno- centio Papa, Jecundum tenorem fententiae latae ab eo Domino Papa, fuper caufa, quae coram eo ver* tebatur, inter Dominum Conradum �?пит Tridente пае Eccleßae Epi/�?орит, et Capitmlurn Tridentinum, «t de Regalibus honorifice investitum a Domino PA.. ínclito Rege Romunoruin in Paiatio de JSurinberg%

ü 2

244

coram multis Principibus et alas militibus die Domi nica IV. intrante mense Novembris, et in eodem an no et mense die Dominico 15. exeunte die Domi nus Electus cum máximo triumpho et gloria ascen- dit Palatium suum Episcopalem, cujus honor et virtus sit in saecula saeculorum, Amen.

Sententia Imperialis de Feudis.

'• '' •■ "'. ''' •"

Fridericus secundus divina favente Clementia Romanorum Rex, et semper Augustus, et Rex Sici- Пае, Constitutus in praesentia Regiae Eminentiae dilectus Princeps, Viearius, et Legatus nofter Fride. rims Tridentinus Episcopus per sententiam Curiae, et Principum requisivit, si aliquis Dominus contu- lerit alicui. Vasallo suo Feudum de Camera non lo- catum, neque denuntiatum, et si Vasallus talis feudi distulerit per aliquos annos feudum illud, a Domi no unde illud habitant est, requirereper se, vel per certum Nuncium, si Dominus ille teneatur ultimo anno, quo forte Vasallus voluerit petere Benefici- um suum, de singulis annis solvere proventus feudi detenu, sicut superfus praelibatum est, an non? De hoc inquisitus a nobis fidelis noster Chalotus de Chircbberg per Dislrictum fidelitati« sententialiter protulit, et firmavit, Dominum ilium nequáquam tencri in solutione talis feudi, detenta forma supra- dicta duntaxat, si Vasallos potuit requirere feudum suam, et non fecit, quam sententiam per subsecu

«45

tionem totius Curiae nostrae confirmatam ratam ha- bentes, Regia confirmamus authoritate, et perpetuo volumus sine alicujus personae contradictione ob servar!. Ne auteni pro temporis transitu haec juste lata sententia oblivioni tradatur, hoc scriptum io de fieri jussimus sigillo Majestatis nostre robora- tum. Testes, qui interfuere, hi sunt, Otto Frisin- genfis Episcopus, Manegoldus Patavienfis Episcopus Henricus Aifietenfis Episcopus , Conradus Brixinen- fis Episcopus, Ludovicus Dux Bavariae, Albertus Comes Ту rolls, Comes Сhunradus deZoliren, Albcro de Wanga, Hugo de Tuuers, Dieto de Rauenspurck Camerarius Imperii, Henricus ïïobilis de iïiffen, Anfelmus de Juftingen et alii quam plures. Datum Augu.tae in Curia solenni, anno Domini 1214. In dict, ¿da 1, Kalendas ЩгЦи

Anno Domini 12-20. die Mercurii X. exeunte Januario , in Tridento, in Palatio Episcopatus, Te- stibus Domino Enrico Decano, Domino Gerardo Archidiácono, Domino Odor, de Seiano ArcAibr", Domino Giroldo, Domino Henrico de Crompach Can., Dominus Comes Odor, de Piano, Dominus Adel, de Wanga, Dominus Brianus de Caßrobarco, Jacobus de Lizana, Peregrinus de Portella et alii: Ibique coram Domino Alberto Dei gratia Tridenti- пае Ecçlefiae Electo, et ejus auetoritate, et prae- cepto Dominus Petrus de Malusco Judex pro eo le git litteras, sigillo Domini Federici Dei gratia Ro

manorum regis, et semper Augußi% sigillatas , qua- rum tenor talis est, Federicus Dei gratia Ro-

manprum Augufius, et Rex Siciliae universis fideli- bus Sac. Imperii banc paginam inspecturis gratiam suam, et omne bonum , dilectus Princeps et tidelis noster Albertus Ttidentinus Electus, nuper apud Augußam in persentia nostra constitutus per sea- tentiam Principum, et aliorum fideliunn nostrorum obtinuit, quod cuicunque pro violenta alicujus mu< lieris oppressione bona sua in Judicio fuerint abju- dicata, idem de coetero sine manu et volúntate feu- » datarii nihil de Feudo suo possit aut debeat facers

vel ordinäre. Item quaesivit et obtinuit, quod qui- cunque aliquem profcriptum% vel bannitum, post- quam a suo Judice fuerit denunciatus et interdictus receperit, vel consilium vel adjutorium ipsi dede* rit, eandem poenam in persona, domo, а�? rebus aliis patí debet, et subiré, quam ipse prosçriptus, seu bannitus de jure deberet. Dat. Augußae pri- die cal. Januarji, Indiction* g. quae laudamenta, ut »uperius continentur, praememoratus Dominus Al bertus Electus imperavit mihi Notario infrascripto Corradino , ut illa ejus praecepto et auctoritate re- sçriberem, et in banc publicam formam reducerem,' Notarii I. authenticum supra scriptarum litterarum •igillo Domini Regis sigillatarum vidi el; legi, et exemplavi, et ex supra scripta auctoritate mihi da ta in hanc publicam formam redegi.

t

■ , t\7

Atino Domini 1237. Ind. X. die Martis 12. in. tränte Augusto in Campo Martio sito apud Civito tem Tridenti, in presentía Dominorum Comitis Qeb- hardi de Hennerflain, Ezeäni, et Alberici fratrum de Romano, Adelpreti Comitis Ту roles, Ш�?оШ dt Tunno, Torelli de Papia, Olderici, Pellegrini de Ramboldo, Swicherii, Zachaei de R0JJ0, Mathaei. Notariorum pluriumque aliorum.

Ibique Dominus Invictissimus Fridericus Dei gratia Romanorum Imperator, semper Augufius, Hierufalem et Siciliae Rex, praecepit Domino AU dricOf Dei Gratia Tridentino Episeopo presentí, et in poena suae gratiae, et per fidelitatem, qua ei tenetur, quod ipse Dominus Episcopal per se, nee per aliquam interpositam personam debeat infeuda- re, pignori obligare t nee alio modo alienare, sub aliqua occasione, nee sub aliqua specie aliquid de . bonis fui Episcopates Tridenti, et si aliquam inde fecerit Obligationen], infeudationem, pignorationem, seu aliquam alienationem, ipsam, et ipsas, ipse Dominus Romanorum Imperator penitus cassavit, •t imtavit, et nullas esse pronunciavït.

348

Nro. civ. ■■*

Ulricus et uxor ejus Luikardis de Freundsberg, una cum filiis fuis Conrado et Fr ¿der ico, fondant mona* ßerium in Mariathal, prope Vuldepp,

(E scriuiis ejusdem dissoluti coenobii.)

15. Januarii 1267. *

In Nomine Patris et FUii et Spiritus |Sancti, Amen, Nos Conradus et Fridericus fratres dicti de Freuntsperch, Notum esse volumus tarn praesenti- bus quam futurie, praesentem paginam intuentibus aut iuspecturis, quod nos una cum Paire nqfiro Do- mino Ulrica piae memoriae, et reverenda matre no- fira Luikarde, profitemur dédisse praedium in Vul- teppe, cum quaesitis et non quaesitis ex ista parte fluvii, qui dicitur Viilteppe cum omnibus suis atti- nentiis ad cellam construendam, in qua omnipoten- ti Peo, diu noctuque servida a Religiosas exhibe- antur. £x altera parte fluvii, quicquid aratum est, cum Aratris spectans ad idem praedium usque ad pratum, quod dicitur, Schonwife claustro profite- mur, Preterea dicimus, quod quemcunque, quae- •tum caenobium illud potest habere, usque ad pra tum Schonwife plenarie debet retiñere , excepto eo- dem Prato, quod nostrum est, nostrorum, et hae- redum, Noster etjam quaestus plenarie procedat us-.

<

. " ■ "'" 249

que ad íluvium praenotatum, et haeredutn nostro- rura, Insuper dicimiis quicquid de lignis idem Clau strum necesse habuerit, una nobiscum usque ad Рга- tum Schönwife perfruatur. Fatemur eûajn, quic quid de gregibus pecorum coenobium habere pote- rit, intrent, et exeant postpoeito Jure nemorali. Do minum vero nemorale nostrum est, et npstrorum heredum. Profitemur etiam, quod quicquid Juri« Claustrum debet habere in Alpe, quae Zuor Zous nuncupatur spectans ad idem claustrum, libere de bet habere. Confitemur etiam, quod coenobium il. lud a nobis nunquam deïtruetur. Volumus etiam il- lud promoveré omni nisu, quo possumus et vale- ~ mus. Adjicimus etiam, quod si quis praefata prae- dia, quae nos Ulricus sénior dictus de Freuntsperg, ac praedicti fratres Conradus et Fridericus ad prae- nomiuatum Claustrum Vulteppe coniulimus , com- niutare vellet, aut transferre ad alium locum, nisi . ad praedictum locum Vulteppe, eidem praedia ad nos et ad nostros heredes devolvantur libere et ab solute. Et ut haec rata et inconvulsa permaneat, praesentem paginam conscripsimus et Sigilüsuostris, ac dilectae Matris nostrae fecimus communiri.Hujus rei testes sunt Dominus Gebhardus Cornes de Sig- maeringe, Dominus Conradus et Dominus Fridericus Fratres de Freuntsptreh, Frater Reinpertus de Mont te S, Georgii, Henricus Notarius Domini Friderieix Henricus de Freuntsperch, Meinhardus frater suus, Hiliprandus de Licchtenwerde, Ulricus C/iolèo, Щ[*

*5° I

poldus, Lieihardus de Moerenftein, Conradus de fangoe, Grifo, Milites, Conradus frater suus, Do minus Fridericus de Poumchütchen, Dominus Conra, dus do Ahütten, Dominus Conradus de Harde, Con radus de Schwarzenberch , Henrious f rater suus, et alii quam plures.

Acta sunt haec Anno ab Incarnatione Domini �?267. 18. Kalend. Februar.