( 268 )

DUC DE L1MB0URG , FAIT PRISONNIER PAR LES HABITANTS DE COLOGNE. 1268.

Godefridus Dei, gratia decanna et arcbidiaconus, Winricus cbori-epia- copus Coloniensis, Wilbelmus comes Juliae et Gerardtu de Lutzellenbergb, dominus de Dnrboy, universis nobilibus, castrensib,is et militibus quia» pro viro nobili duce Limburgensi, ergà c i vos Coloniensia obligarunt, et coe,eris omnibus, ad quos presena tranaumptum pervenerit, cognoscere veritatem: ad universitatîe vestrae notitiam pervenire volumus quod instru- mentum super extraditione viri nobilia dncis Li,nburgensis praedicti con- fectum. Sigillis nobiliom virorum Henrici de Lulzellenberg, Adolpbi de Monte, Henrici de Kessele, comitum nostrorum, Wilbelmi comitis et Gerardi de Lutzellenberg, domini de Durboy praedictorum, Guimonis domini de Brunsbergb, Tbeodorici domini de Heinsberg, Wilbelmi de Vrentze, Burgardi de Brucbge, Winandi de Sobume ( leg. Scbinne) ei ministerialium Godefridi de Hackelbacb et Wanemari Frambalbi mares- calei Juliacensis militum, sigillatum non caucellatum, non abolitum nec in aliquâ parte vitiatum vidimus in bac verba:

Mos viri nobiles, Henricus de Lutzellenbergb, Henricus fílius suus primogenitus, Wilbelmus et Wilbelmus primogenitus suus Juliacensis, , Godefridus Seinensis, Adolpbus de Monte, Henricus de Kessele, comites, Gerardus de Lutzellenbergb, dominus de Durboy, Bruno de Brunsbergb, Tbeodoricus dominus de Heinsberg, Ludowicus de Randerode , Wilbel mus de Vrentze, Fridericus de Lovenburgb, Winandus de Scbume (Scbinne) et nos Wernerus de Reda, Ludowicus de Berge, Alexander Burggravius de Limburg, Godefridus de Hackelbacb, Tbeodoricus de Einer, Godefridus de Windbuvele,Henricusfrater Alexandri praedicti, Wilbelmus Mutrepescb, Winemarus Frambalg, Gisebertus de Wise, Gerardus de Lumire, Tbeodo ricus de Brakclt, Henricus de Herte et Renzunus dictus antiquus de Roide , milites, partim consanguinei, partim fideles et castrenses viri no- bilis Watram i ducis Limburgensis.

Notum facimus nniversls praesentes litteras visuris et audituris, quod judices, scabini, consilium caeterique cives Colonienses nobis etfidei nos- trae extraerediderunt vel extradiderunt et à vinculis dimiserunt, do ce m Limburgensem praedictum, quem in confliotu caplivarunt, et captivum detinebant, usque ad dominicam qusdragesime instantia, qus cantatur Reminiscere, relutque ad ulteriorem terminum, quem ipsi cives duxerint prorogandum sub poena decem millium marcarum Coloniensium , XII

( 269 )

solidis pro marca quslibet computaudum , prominentes firmiter, et nos obligantes, et quemlibet nostrum in solidum, testimonio praesentium fide datâ, et juramento prestito corpnrali, per legitimant stipulationem sub poena decem millium marcarum praedictarum nos effecturos et procura-' toros, quod idem dox Limburgensis infrà dominicam praedictam vel ter- minum ulteriorem, quem ipsi cives Colonienses duxerint prorogandum, re- vertetur Colnniam, et intrabit captivitatem et vincula civitatis et civium Coloniensium, prout fuit antequsm propter nos dimissus, sive extraere- ditus fuisset, et medio tempore ncc à nobis, nec ab aliquo nostrum, nec u diclo duce, nec ab aliquo amicornm, familiarinm vel fidelium euorum qu,d,|usm procurabitnr, vel fiel ullo modo al. ali,/ua muda) quod vergat in gravamen , t praejudicium civitatis et civium Colnuiensinm, immù f,rmas trongas bine i mié servabimus sub fide et juramento praedictis, boc eligenles et promittentes, sub tide et juramento praedictis; si dictus dux Limbur- geusis infrà dominicam ante dictam vel ejus prorogationem Coloniam non reverteretur, nec intraret captivitatem et vincula civitatis et civium Coloniensium prout est pruemissum , quod nos ex tune, qusndocunque moniti fuerimus ex parte civitatis et civium Coloniensium in domiciliis nostris, vel alias ubi inventi fuerimus, nobiles infra octo dies, et milites et castrenses infrà qustuor dies post monitionem nobis factam, conve- niemus insimul apud Juliacum in propriis persuuis, et ab indé prout nomin.il un destinati fuerimus, a civibus Coloniensibus, partim Coloniam, partim Aqnisgranum, partim Duren, et partim Julincnm, pruut boc dicti eives Colonienses, duxerint ordinandum, nos transferemus et jacebimus personaliter in locis praedictis commedendo, bibendo, et dormiendo, more bonorum fidej ussorum per omnia abinde nullatenus recessuri, antequsm ipsis civibus Coloniensibus de praefatis decem millibus marcarum a nobis plenarie fuer it sutisfactum et quousque à dicto duce Limburgensi a nobis ac aliis omnibus consanguineis, amicis, familiaribus, et f,delibus suis re- nunciatum fuerit, pure omni ranconi, vindictae, et offensae si quis vel siquse imponi vel imputari possent ipsis civibus et civitati Coloniensi occasione captivitatis et deleutinnis saepedicti ducis Limburgensis, vel alià qusounque de causa, et ad effectum cautio praedicta fuerit quse vnlgariter l nvtdt appellatur. Si vero ipsum ducem Limburgensem infra dominicam praedictam vel ejus prorogutionem mori, quod absis, contigerit, à poenà pecuniariâ memorala erimus absoluti, sed sub debito fidei et juramenti quod praestitimus, moniti, intrabimus ad jacendum in locis nntediclis per omnia sicul superius expressum est, ita, quod nullus

( 270 )

nostrum exibil de jacendo, nisi prias dictis civitati et civibus Colonien sibus occasione captivitatis et detentionía saepedicti ducis Limburgensis pro se et suis qnilibet cautinnem fecerit quse vulgariter Urveda dicitur, et renuntiaverit omni ranconi et vindictae si ve i m pet,tion i, quse rel quse movere posset dictis civitati et embus Coloniensibus occasione captivitatis et tnortis ducis memorati, ctquiennque ex nobis bujusmodi Ureedam fecerit et renuntiatiouem, bberatus erit de jacendo, sed adbuc obligatus remanebil sub fide et juramento quod praestitit, quod eisdem civitatis et civibus Colo niensibus assistent °i ve assistet potenter et patenter, et eos juvabunt bona fide contra omnes il los qui captivitatem vel mortem dicli ducisvindicare praesu- merent, et Urvedum facere nliqustenus denegarent, ad praemissa omnia ct singula sub fide et juramentis praedictis nos laliter astringimus ctligamus nec>quodprop,er maudatum S, dis Apostolicac autalterius cujuscunque impe- tratum vel impetrandum relevari vol um us ab obligat ionc bujusmodi, nec etiam nobis suflragari volumus, si fidem alias dediu,us de jacendo veldaturi sumns ante vel praeter bujus modi obligalionco, per qusm jacere tenesmur, ipsis civitati et civibus Coloniensibus per omnia sicut superius est expressum , renuntiantes singuli et universi expresse per praeseutes quo ad praemissa omnia et singula epistolae Divi Adriani, videlicet, ne quis partem susm solvendo libereratur, exeeptionibus, doli, mali, metes ez aliis omnibus defensionibus et auxiliis juris tam canonici qusm civilis . ei nibilominui privilegiis, indulgentiis et grains quibuscunque impetratis vel impetrandis a quocunque, quse nobis et alicui nostrum possent contra praemissa vel aliquem praemissorum aliquo modo suffmgari in umnium praemissorum testimonium et munimen nos nobiles, milites et castrenses praenominati qui sigilla babemus praesentibus appendimus, et qui sigilla sub fide et juramentis nostris nos asservimus non babere, sigillis praenominatorum qui nobiscum obligati sunt, nos astringimus ad praemissa et singula praemissorum, tanqusm |si sigilla propria baberemus. Datum anno Do- mini M. CC. Sexagesimo Octavo. (Secunda feria ante festum Purificatio ns В. M]

Et quia dilecti nobis judiees et scabini, consilium et cives universi Colonienscs praedicti, tenorem instrument't praedicti de verbo ad ver bum conditiones continentis, per quss diu l.imburgensis extraereditus existit ab eisdem sub testimonio sigillorum nost,orum vobis transmitzi petive- runt, presenti transeripto quod de verbo ud verbum continet quidquid in instrumento extra ereditionis ducis Limburgensis praedicti continetur> sigilla nostra duximus apponends, vestrae universitati dirigendo.

( 271 )

Datum mum Domini M. CC. Sexagesimo Nono in vigilia Ass,nnplinnis Beslnc Шanas Virginis.

Copié sur l'original aux arcbives de la ville de Cologne. Cette copie m'a ôté communiquée pur M. A. D. Alfter, vicaire de S. André à Cologne. Consultez sur cette cbarte la note I page, 318, du qustriéme volume de cette Histoire.

s CCXVII.

Bernard de castaneto, délégué du s. siège, envoie des commissaires au comte de juliers, pour le prévenir que s'il

NE MET POINT L'ARCHEVÊQUE DE COLOGNE £N LIRERTÉ, l'eXCOM- MUNICATION SERA LANCÉE CONTRE LUI ET CONTRE SON FILS AINÉ.

30 luiN 1268.

Magister Bernardus de Castaneto, domini PP. capellanus et Sedis Apos- tolicae nuncius, viris providis et diseretis magistro Cbristiane decano ecclesiae ssncti Georgii, A Winrico cbori-episcopo majoris ecclesiae nec non religiosis v i ris Priori fratrum Praedicatorum et Custodi fratrum Mino- rum Coloniae salutem,et sinceram in Domino cbaritatem pro statu pacifico et quieto Coloniensium provinciarum, ac liberatione venerabilia patria

Coloniensis arcbiepiscopi proenrandis a domino nostro

summo pontifice destinati recepto ab eo super boc oerto mandato per ejus Miteras; ut in ipsis litteris quss vobis tradimus, infrà nominandis nobilibus ejbibendas, indé confectis, plenius contiuetur, desiderantes toto mentia affectu ut recté procedant omnis, sie in procesauum nostrorum initiis nos fundare proponimus in lenitate et mansuetudine; quod non eportcat recurri ad rigorem justitiae, quem nobis pro finali judicio reservamus cum ig it u r vos, de quorum fide et industria plenam in domino fidnciam obtinc- mus, participes nobis eligerimus ad opus tam laudabile tanqnam Deo

gratum et bominibus, uecessarium instruendum

diseretionem vestram requirimus et rogamus, vobis qus

fungimur autoritate diatricte et in virtute ssnctae obedientiac, nibilominus

( 272 )

injnngentes, quod ad nubiles et magnificos viros juliacensem com ,tem et ejus primogenitum personal l,er accedentes et es[parte nostra eos, velipsorum alte ram si ambos forte non poleritis invenire,salutaribus monitis efficaciter indu- cere procuretis, utdictum arcbiepiscopum, quem detinent carcerali custodia mancipatum sine difficultate aliqus restitusnt pristinae libertati, ipsossuper boc endem ex parte nostra nibilominus commonentes. Уoз enim si in praedic- tam liberationem se promptos reddiderint eis offerimusper praesentes, quod scilicet sumus parati bonam et firmam paceгл facere et firmare cum ar- cbiepiscopo memorate, quod ratione captionis presentis per se vel alios, ipsos rei eorum alterum de coetero non offendet, intendentes et voleoles nibilominus bine inde requirere fidejussorum et aliorum, de quibus nobis videbitur, cautiones; quod mandato nostro parent super omnibus quses- tionibus quse ortae erant vel usque ad praesentem diem ex quscunque causa oriri poterant inter eos, ut sic deinde dicto arcbiepiscopo liberato cognitis causarum meritis per justitia tramitem incedentes reddamus cui- libet, quod est *nam. Quod si forte noluerint acceptare ex parte nost,à praedictatis eisdem, quod exequi proponimus circè boc mandatum apos- tolicum nobis factum, quse omnia supra dicta vos, vel alter vestrum ni bilominus exequstur; datum Bunnae, II calend. Julii pom i Bcatus domini dementis PP. Qusrti, anno qusrto; actum Bunnae in capellà palat,n arcbiepiscopi Coloniensie proesentibus . . . . .

Copié sur l'original conservé aux arcbives de de la catbédrale de Cologne et au 2° volume du Ferrago Gelenii.