XCI.

Anno 1262. 26. Julii. Augustae.

Hartmannus ep. Heinrico Schongowario eiusdemque filiis officium praefecturae civitatis suae ad duodecim

annos confert.

¡n nomine Pañete et indiuidue trinitatis. Amen. Hartmannus dei gracia Ecclefie Auguftenfis Epifcopus. Vniverfis prefencium infpectoribus Salutem in iehfu Chrifto. Ne tetra obliuionis caligine hominum filefcat memoria expedit eam litterarum apicibus commendari. Ea propter nouerint tam pofteri quam pre Tentes. quod nos deliberacione matura tocius Capituli noftri et quorundam Ecclefie noftre Minifterialium accedente confilio et alTenfu Hainrico. Schongowario Ciui noftro. neenon Hainrico et Sibotoni ac Johanni filiis eius pro Quingenfis libris Auguften- fibus quas integraliter receptas dilecto nobis Vlrico Gomiti de Helfenftein in redempeionem bonorum noftrorum Dilenge que donauimus Ecclefie noftre in totum affignauimus Officium prefec ture noftre Ciuitatis pleno iure fub omni vtilitate et honore quibus idem Officium prefecti feu Burgrauii Auguftenfis hactenus tenebant contulimus et conferimus ad Duodecim Annos ab inftanti fefto Martini Epifcopi computandos libere ac pacifice poffidendum. Dans eis ius vtendi fruendi locandi fubftituendi vendendi feu quouis alio modo ordinandi de ipfo Officio quod voluerint tam in morte quam in vita noftra vfque ad dictum terminum liberam poteftatem dummodo idem Officium maioris condicionis hom- inibus non tradatur. non obftante quocunque cafu de nobis emergente feu quod idem Officium tam ex morte quam mutacione ftatus tam conferentis quam recipientis illud ex antiqua ct ap probata confuetudine ad Ecclefie noftre redire confueuerit liber- tatem. Adicimus quoque quod fi predictos Hainricum et filios eius fine omni ordinacione eiufdem Officij decedere contigerit

Hon Bole. УoЬ XXXIIL ten collectioais boTao VI. P*ff I.

13

98 Monumenta

heredes eorrnn proximî fub omni iure premiíTo eis fuccedant nichilominus in codem. Promittimus eciam bona fide. quod ipfos Hainricum et natos eius ac ipfis fuccedentes manutenebi- mu8 et pro viribus tuebimus in omnibus que ad officium perti nent memoratum. Et inimicicias fique inter nos et Ciues ac ciuitatem noftram quod abfit emerferint eis non imputabimus nec ex illis contra eos occafionem fumemus eis in dicto Officio malignandi. Ceterum adicimus concedentes. quod fi Vicepre- fectus in faciendis iudicijs et penis fumendis debitis negligens fuerit et remiíTus nullum ex hoc eis vel viceprefecto dampnum feu preiudicium generetur. Sed tantum probata vel confiante eius negligencia alium fubftituant ydoneum et proba tum. Vt igitur hec omnia prefatis perfonis et eorum fucceíToribus firma et ftabilia conferuentur nos et Ecclefiam noftram ipfis in folidum obligamus. eifque Capitulum noftrum Hainricum Camerarium de Wellenburc. Hainricum Dapiferum Sifridum et Hainricum Mar- scaleos de Donrefperc in folidum fideiuíTores conftituimus. qui fide vice facramenti preftita feruare fideiuffionem huiufmodi pro- miferunt. Quod fi premiíTa in toto vel in parte per nos vel quemlibet fucceíTorem noftrum aut Capitulum prcfatum non fuc- rint obferuata extunc requifiti omnes qui pro tempore de Capitulo prefentes fuerint et dicti Minifteriales fub debito fidei preftite intrabunt Augufte domos aliquas que a predictis fibi denominate fuerint expenfas de bonis Epifcopalibus facturi et a Ciuitate non exituri quoufque premifla omnia obferuata fuerint et dampna fecuta ex eis integraliter refarcita. In quorum euidens teftimo- nium et plenam firmitatem prefentes inde confectas noftri et Capituli noftri nec non dilectorum fratrum quos loco eciam teftium exprimimus nominatim. Videlicet domini Ludewici fummi Prepofiti. Sifridi Decani. Marquardi Scolaftici. Cvononis plebani. Vlrici Cellerarij. Vlrici С u ft о dis. Magiftri Marquardi de Nide lingen. Conradi Hawardi. Hainrici de S tauften. Sifridi de Algis hufen. Bertholdi de Schowenburg. Magiftri Hainrici de Nidelingen. Ilainrici pincerne. Waltheri de Roetenberc. et dictorum Minifte- rialium Sigillis fecimus communiri. Prefentibus vfque ad feftum fancti Martini proxime venturum et in antea ad Annos Duodecim

.episcopatus Augustani. 99

valituris. Actum et datum Augufte. Anno domini. M. CC. LX1I. Indictione. У. VII. kalend. Augufti. in Capella fanti Johannis 'baptifte.

Ex copia anno 1264. 28. Novembrie a capitulo vidimata.

ХС1Г. .

Anno 1263. 10. Maii.

Capitulum majoris ecclesiae August. ecclesiam Duren- kein fuae dioecesis apud episcopum Bethelanum pro CX marcis argenti comparat dummodo consensus apoftolicae fedis accedât.

XJniuerIis prefentes litteras infpecturis clareat manifefte quod nos . .. Prepofitus . . Dccanus, totumque Capitulum maioris Ec clefie Auguftenfis, habito communi et concordi tractatu delibera- tione etiam adhibita congruenti prouidimus, fingulorum uolunta- tibus perfcrutatis, necnon omnium accedente confenfu, Ecclefiam Dvrenkein noftre dyocefis, ad Bethelanam ecclefiam pleno jure nullo medio pertinentem cum omnibus juribus ct pertinentiis fuis dummodo contractui auctoritas apoftolice fedis accedat pro C. et X. marcis puri et examinati argenti ab Epifcopo Bethelano et ipfius ecclefie capitulo, adquirere in noftram pro- prietatem et dominium fucceflbrumque noftrorum et noftre ecclefie perpetuo permanendam promittentes et conuenientes ex pacto exnunc ftipulatione follempni, Magiftro. R. Rectori Bethelane ecclefie de Belmonte Epifcopi Bethelani et ipfius ecclefie in Lombardia et Alamania procuratori et vicario generali recipienti nomine Bethelane ecclefie et ipfius Epifcopi dictas. С. et X. marcas argenti de fefto fancti Michahelis primo venturo ad unum annum completum, vel alteri dictorum Epifcopi ct ecclefie pro curatori, vel legitimo nuntio, noftris expenfis et fub noftro peri- culo in Ciuitate Venetiana, per noftrum procuratorem legitimum

13 *

100 Monumenta

vel fpecialem et ydoneum nuntium fine dîminutione qualibet aífignare, dum tamen per cundem Magiftrum. R. efficaciter pro- curetur ibidem, in hoc termino noftro procuratori vel nuntio ad hec fpecialiter deftinato, litteras ipforum Epifcopi et Capituli eorumque Sigillis munimine roboratas dari et afíignari, conti nentes donationem et conceffionem iam dicte Ecclefie Durenkein, cum fuis pertinentüs et iuribus, nobis et noftre Ecclefie perpetuo efle factam proprietatem et dominium, in nos et fucceflores noftros et noftram Ecclefiam transferendo, ad hoc nichilominus confirmatione vel confenfu fedis apoftolice accedente. Saluo tamen quod expense quas in impetrando confirmationem fev confenfum fedis apoftolice fecerint, que quinque marcarum argenti fummam pro parte noftra non excedent cum affignatione pre- dictarum C. et X. marcarum argenti eifdem promittimus integre perfoluendas. Et volumus fi predicta ad legitimum perducantur elfectum, nobis noftris expenfis.per procuratorem noftrum de Curia nuntiari. Addentes preterea quod fi dicti Epifcopus et capi- tulum Bethelanum parati eíTent et vellent complere et obferuare omnia fupradicta, et nos noftrum propofilum et promissum adimplere et feruare nollemus vt fuperius continetur, obligamus nos et noftra bona prefentia et futura nomine pignoris eifdem Epifcopo et capitulo pro obferuandis et adimplendis omnibus fupradictis, promittentes dampna et expenfas quas propter hoc fuftinerent integre reftaurare et pofle et deberi. Ad predictam folutionem marcarum faciendam et refectionem dampnorum et expenfarum, de facto et de jure ubique locorum perfonaliter et realiter conueniri conuinci et compelli. et coram quocumque iudicc tam ecclefiaftico quam ciuili. In cuius rei teftimonium et cautelam prefentes litteras Sigilli noftri capituli munimine feeimus roborari. Acta funt hec Anno domini. M. CC. LXIII. Sexto ydvs Maij. Promifit preterea dictus procurator nuntio noftro in eodem termino omnia inftrumenta donationis et confir- mationis aflîgnare que prefati Epiícopus et capitulum dinofeuntur habere ratione ecclefie fupradicte.

(G. S.Y

episcopatus Augustani. 101

хcш.

Anno 1263. 13. Maii. In castro Werdensi.

Litis compositio inter Hermannum ep. et capitulum ex una et Ludewicum comitem de Otingen ex parte altera ortae super quaestionibus quibusdam praedicti comitis.

In nomine patris et filii et Spiritus Sancti. Amen. Notum fit omnibus tam prefentibus quam futuris, quod Reuerendus pater et Dominus nofter. Hartmannus. Auguftenfis Ecclelïe venerabilis Epifcopus et capitulum Auguftenfc, ex vna parte, et nos. Lude- vñcus. Comes de Otingen. ex parte Altera, de questionibus noftris, fiue de pecunia. quam a predicto. H. venerabili Epifcopo domino noftro petebamus pro debito, quod nobis debebatur a bone memorie, Hartmanno quondam Comite de Dilingen, patre fuo, fiue etiam pro dampnis, que nobis et noftris dicebantur illata a prefato domino. . Epifcopo et fuis, occafione dicte Litis. compromifimus in nobiles viros. Rudolf um feniorem de Alto caftro. Hermannum. de Haheltingen. et Cunradum de Rechen- berch. dapiferum noftrum. Memoratus vero. . venerabilis Epi- scopus, compromifit in viros difcretos, et honeftos. Hiltebrandum de Rechberch. et Ludowicum. de Dilingen. Archidyaconos Ecclefic Auguftenfis. et Sifridum de Doncrsberch dapiferum fuum. Ex communi autem confenfu, tam dominus.. Epifcopus predic- tus, quam nos. elegimus venerabilem patrem fratrem. Albertum. Epifcopum, tunc Apoftolice fedis Legatum. vt fi forte dicti fex. in partes equales diuifi, diiTentirent, ipfc folus, vel cum tribus. arbitraretur, fecundum induftriam, fibi a deo datam, quod fibi videretur expedire. Jurando etiam confirmauimus, tactis facro- fanctis ewangeliis. et fub periculo caufe. elegimus omnia, que- cumque dictus venerabilis pater. frater Albertus Epifcopus et Legatus. fiue cum noftris; axbitris, fiue per fe folum arbitraretur, vel arbitrando pronunciare^; nos inuiolfthiliter obferuaturos. et

102 Monumenta

hoc idem. îurauît in prefentia fanctorum ewangeliorum, dominus.. Epifcopus Auguftenfis memoratus. Aftrictis autem partibus, et fie vallato arbitrio, per penam et Juramentum. pronunciauit prenominatus frater Al. Epifcopus et Legatus. dominum noftrum.. venerabilem Epifcopum Auguftenfem, debere nobis foluere Qua- dringentas. et quinquaginta. Marcas Argenti. ad pondus Auguftenfe. Ita quod nos bona in Nerenfhein. que nunc tenemus, teneamus nomine pignoris, donee foluatur nobis Argenti quantitas fupra- dictB. Ita tamen, quod fructus interim percepti de bonis pre dicts, in fortem non computentur, fed in dono habeamus eos, pro dampnis, nobis et noftris illatis, et quod de illis fructibus, nee in Judicio ccclefiaftico, nec in iudicio feculari, poíTimus conueniri. Arbitrando etiam pronunciauit, quod cum nobis vel heredibus noftris, a dicto domino.. Epifcopo, aut fucceíToribus fuis, dicta argenti quantitas fuerit perfoluta, libere ad Ecclefiam Auguftenfem reuertentur bona fita in Nerenfhein. cum omnibus pertinentes et Juribus eonmdem. Promifit etiam dictus dominus nofter-. . Epifcopus Auguftenfts, coram fratre Alberto Epifcopo, et multis alijs prefentibus, quod illa bona ab Ecclefia Auguftenfi non alienabit, ficut non poteft. quia bona ipfa cum alijs, ex hereditate paterna. cum contingentibus, pro Remedio anime fue. et progenitorum fuorum, confeflus eft, fe obtuliiTe Ecclefie Auguftenfi, a nullo penitus in perpetuas eternitates alienanda. Arbitrando etiam pronunciauit predictus frater. Albertus Epi- scopus, quod Caftrum quod Lapis. vocatur, in terminis Retie, iuxta Bophingen. fitum, per dominum noftrum.. Epifcopum Auguftenfem, reftituatur, illi qui eidem hoc vendidit. et per omnia in fta tu, in quo fuit, antequam illud emiíTet. et quod nos nichil Rancoris. et nichil indignationis habeamus aduerfus illum, qui eidem aftitit in bello, quod habuit contra nos in vendicione dicti caftri. Arbitrando etiam pronunciauit, quod in omnibus dampnis. et iniurijs. hinc inde fibi Mutuo, a partibus illatis, nulla penitus exigatur reftitutio vel fatisfactio fed nos placa- bimus adiutores vt poíTumus, et dominus nofter.. Epifcopus Auguftenfis pro parte altera placabit eos, 'qui partes fuas adiuuerunt. Huic pronunciationi interfuerunt venerabilis pater

episcopatus Âugustani. 103

dominus Albertus Epîfcopus et Legatus. Hiltebrandus. et Ludewicus. dicti archidyaconi Auguftenfes. Sifridus dapifer de Donersberch. et nobiles viri. Rudolfus. de Alto caftro. Herman- nus. de Haheltingen. Cuonradus dapifer de Rechenberch. Inter- fuerunt etiam veaerabiles patres. Abbates. dominus. Heinricus. de Cefarea. ordinis Ciftercienfis. et dominus Fridericus de Werde. dominus vlridis de thyrhaubten. et dominus Cunradus de thek- ingen. ordinis fancti Benedicti. Fridericus prior fratrum predi- catorum in Augufta. et frater Heinricus de Muere ordinis eiuf- dem. Interfuerunt etiam vbricus de Mvnfter. Heinricus de Hochfteten. Diepoldus Coppo. Rabeno Pincerna de Eringen, Milites, et alij quam plures. Coram quibus quefiuit venerabiüs pater frater Albertus Epifcopus, a domino noftro Epifcopo Augufteníi, fi hec firmiter obferuare vellet. Et refpondit, quod ex toto corde, hec illibata vellet obferuare. Quefiuit etiam a nobis, fi dicta vellemus obferuare. et refpondimus, quod puro corde, omnia que dicta funt, illibata cuftodiremus. Quo facto, dictus frater Albertus Epiícopus et Legatus, precepit tam domino..' Epifcopo. quam nobis fub periculo caufe, et fub debito preftiti iuramenti, quod hec inviolata, nobis inuicem cuftodiremus. Acta funt hec. Anno domini. M. CC. LXIII. Indyctione VI. Ш. Idus Mai). in caftro Werdenfi, in Clauftro fancte Crucis. Vt autem hec inconcuíTa remaneant, precepit piememoratus frater Alber tus. Epifcopus et Legatus, quod hec, tam fui, quam domini noftri.. Epifcopi Auguftenfis. et Capituli eiufdem Ecclefie, nec- non noftri, Sigillorum munimine Roborarentur. Quod et fecimus, ficut in prefentibus eft Manifeftum.

(C 3 S.)

104 Monumenta